De IJmuider spoorlijn - korte geschiedenis en plaatjes

[hrp]

Inderdaad dat is zo'n Skoda.

Ronald

[IJmc]

Mij doe je erg veel plezier mee, vooral die luchtfoto.
Het is bij de pont ietsje anders geworden.
IJmuiden was vroeger mooier dan de puinhoop wat de moffen en die Dudok er van gemaakt had.

[IJmc]

De bossen boven die "kromme" weg is Velserbeek.
Rechtsboven net buiten beeld staat telstar.
Beeckestein zit aan de bovenrand.

[Huup]

Die Dudok? Waar krijgt bij de schuld van?

[Eric B]

Beeckestein helemaal midden bovenaan inderdaad ...

Vanaf het kanaal in zuidelijke richting: het dorp Velsen, Meervliet, Waterland, Beeckestein.

[IJmc]

Die Dudok? Waar krijgt bij de schuld van?

Volgens mij door het gemeentebestuur binnen gehaald.
De vooroorlogs uitbreidingsplannen zijn toen van tafel geveegd.
Die plannen waren fraai.
Maar ik kan verkeerd geinformeerd zijn toen.

[Huup]

Die plannen waren van Dudok? Ik ken die geschiedenis niet.

[IJmc]

Nou...wie weet meer

[Vislijn]

Dudok heeft het Stadhuis van Velsen ontworpen, het kwam in 1964 gereed.



Ook heeft hij in Velsen het hoofdgebouw van Hoogovens ontworpen met die monumentale toegangspoort, en ook de aula van de begraafplaats Duinhof is van zijn hand.



(foto Anton Helmink, https://ahehighlights.myportfolio.com/2020-hoogovens)

Maar de grootste invloed had hij hier doordat hij het stratenplan van de naoorlogse wijken tekende. Dat had min of meer de vorm van een anker. Je moet bedenken, IJmuiden was tijdens de oorlog zwaar beschadigd en dat moest binnen de kortste keren worden herbouwd. Het moest snel en het mocht niks kosten, dus Dudoks plan werd volgezet met flats (die hij zelf niet ontwerp) die niet erg fraai waren.

Dudok heeft wel heel mooie dingen gemaakt, zijn stadhuis van Hilversum bijvoorbeeld is wereldberoemd.

[Huup]

Nooit geweten. We noemden het stadhuis 'de vinger' 😉

[IJmc]

Das dan ook weer duidelijk .

[Vislijn]

Vandaag een foto van de situatie net ten noorden van station Velsen-IJmuiden Oost.



Foto Collectie Gem. Velsen, NHA KNA001008780.
De plaat is van 28 september 1957 en dat is de laatste dag dat de Velserspoorbrug nog in bedrijf was. Vanaf de volgende dag zouden de treinen door de Velsertunnel gaan, de brug wachtte sloop. Dat betekende voor dit ooit bruisende station dat zijn rol min of meer was uitgespeeld. Vanaf nu kwam hier alleen nog het boemeltje van en naar IJmuiden.

We zien de spoorbrug in het midden. Links nadert de Mat46 uit IJmuiden. Het overpad op de voorgrond leidt naar het goederenemplacement dat rechts buiten beeld ligt, met o.a. een vestiging van Van Gend en Loos.

[Vislijn]

De neergang van station Velsen-IJmuiden Oost in beeld

We blijven nog even rondhangen op station Velsen-IJmuiden Oost. Zoals eerder beschreven degradeerde het drukke overstapstation aan de lijn Haarlem-Alkmaar na de opening van de Velsertunnel en de afbraak van de spoorbrug in 1957 tot niet meer dan een slaperige halte aan een niet erg rendabele zijlijn, waar alleen nog twee keer per uur in elke richting een stoptrein kwam. Daarvoor was het station met al zijn voorzieningen natuurlijk veel te groot.

Van 1957 tot de late jaren 60 bleef het station uiterlijk grotendeels in oorspronkelijke staat, maar aan onderhoud werd niet veel meer gedaan. Vanaf 1968 echter zouden er grote veranderingen komen. Hieronder een serie foto's waarop we de neergang kunnen volgen. Niet iets om vrolijk van te worden, wél interessant (vind ik zelf tenminste).



[↑ Hier zien we het station op 21 februari 1968. We kijken in zuidelijke richting. Links staat een fraaie DAF van Van Gend en Loos. Verder naar links het voorgebouw van het station aan de Velsense (dus oostelijke) kant van het station, de oorspronkelijke hoofdingang. Hier konden reizigers de onderdoorgang betreden die naar het middenperron leidde. Foto Beeldbank De Boer via NHA, inventarisnummer NL-HlmNHA_1478_05927K00_22]

De foto hieronder is de enige (die ik heb tenminste) waarop dit gebouw goed te zien is. Als iemand andere foto's heeft van dit gebouw, dan hou ik me graag aanbevolen.



[↑ Het oostelijke ingangsgebouw. Het is wel duidelijk dat sloop niet lang meer op zich laat wachten. 8 juli 1968, Beeldbank De Boer via NHA NL-HlmNHA_1478_06303K00_30]

Aan de westzijde van het station, de IJmuidense kant dus, stond ook een aardig gebouwtje, dat van later datum is (1924) dan de oostelijke ingangspartij uit 1905:



[↑ Deze foto uit 1967 zagen we al eerder. Tot de opening van deze toegang in 1924 had het station geen ingang aan de westzijde. Foto Piet Korpershoek, coll. Gemeente Velsen via NHA, KNA001009045]







[↑ De al flink gevandaliseerde en verveloze perrongebouwen, niet lang voor de sloop. Juli 1968. Foto's Beeldbank De Boer via NHA, NL-HlmNHA_1478_06303K00_26 en NL-HlmNHA_1478_06303K00_29]



[↑ Hier zat vroeger de stationsrestauratie. Foto Beeldbank De Boer via NHA, nr. NL-HlmNHA_1478_06303K00_27]

Even een stapje terug in de tijd. Hieronder de stationsrestauratie in 1941:



[Buiten zien we het politiebureau staan]



[Foto NS via HUA, no. 166241]

Op alle foto's uit de jaren 60 is goed te zien dat er al jaren niets meer aan onderhoud was gedaan.
In oktober 1968 gingen de perrongebouwen en de overkapping voor het grootste deel tegen de vlakte:







[↑ 10 oktober 1968. Op alledrie de foto's kijken we in noordelijke richting. De beide toegangsgebouwen verdwenen ongeveer tegelijk met de overkapping en perrongebouwen. We zien op de eerste en derde foto op de achtergrond het gebouwtje aan de westkant. 3x Beeldbank De Boer via NHA, nrs. NL-HlmNHA-1478-06553K00-07, NL-HlmNHA-1478-06553K00-13 en NL-HlmNHA-1478-06553K00-10]

Een klein gedeelte van de overkapping bleef nog een paar jaar staan:



[↑ Juni 1973. Foto Piet Korpershoek via NHA, nr. KNA001009052. Alleen boven de trap staat nog een stuk overkapping. Ook hier valt weer op dat het onderhoud minimaal was.]



[↑ Juli 1973. De perrontrap gezien vanuit de onderdoorgang. Beeldcollectie van de gemeente Velsen Inventarisnummer NL-HlmNHA_1098_10529]

In 1974 sneuvelde ook het laatste stuk overkapping en werd er een miezerige abri boven het trapgat geplaatst. Het werd nu wel een heel desolate toestand.



[↑ Februari 1974. Foto Piet Korpershoek, 1974. Collectie Gemeente Velsen, NL-HlmNHA_1098_KNA001009062]



[↑ 25 maart 1974. De nieuwe abri naast het laatste restant van de perrongebouwen, gezien vanaf de IJmuidense kant. Op de voorgrond de onderdoorgang. Het gebouwtje uit 1924 dat hier toegang gaf tot de onderdoorgang was al een paar jaar eerder, in 1968, verdwenen. Foto Beeldbank De Boer via NHA, nr. NL-HlmNHA_1478_12801K00_28]



[↑ December 1974. Nog steeds staat er een laatste restje perrongebouw. Beeldbank De Boer via NHANL-HlmNHA_1478_12799K00_07]



[↑ In 1980 was dit uiteindelijk alles wat resteerde van het ooit zo omvangrijke station.]

[Reinout van Rees]

Mooie foto's van het verval. Als je de voorgeschiedenis niet weet en zo in 1980 bij die laatste foto op het perron staat, dan vraag je je ook af waar dat superbrede perron nou helemaal voor nodig is

Reinout

[Vislijn]

Ja klopt, ik heb daar vroeger, lang voordat ik me in die geschiedenis had verdiept, met verbazing naar staan kijken. Wat een vlakte was dat.

Nog even een aardige aanvulling:



Hier wordt op één van de zijsporen van Velsen-IJmuiden Oost geklust aan een vastgelopen motorrondsel van een motorwagen Mat24. Ik zou de foto zo rond 1950 dateren (wilde gok), het perronbord 'Velsen IJmuiden Oost' dat we rechts zien is in ieder geval nog van een oud type. Het spoor waarop het treinstel staat is op de eerste foto (1968) van mijn vorige post al verdwenen (op die foto was dat rechts, we zien het station nu vanaf de andere kant). Ook zijn de bovenleidingportalen intussen veranderd. Het 'voorgebouw' van het station zien we op de achtergrond rechts. In de spiegeling van de frontruiten zien we dat waarschijnlijk een stoomloc te hulp is geschoten om het stel naar dit zijspoor te dirigeren.

Foto is afkomstig uit het online archief van Eelco Storm, zie ook https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=29740.msg459979#msg459979, directe link zie https://www.flickr.com/photos/spoorwegarchief/47949596251/in/album-72157708743206366/