Projekt 083-338

[charp]

Door Bahnhofsvorwald ook nog niet. Aannemende dat dat op mijn baantje slaat, komt daar ook verandering in. Niet misschien. Geloof mij, het is analoog aan het Fuchssyndroom.


Peter

[ex44]

We gaan het zien en beleven, Peter! 
En Wald moet natuurlijk Feld zijn. 

Vijftig jaar verschil dus, tussen die eerste Touropa-wagen van Fleischmann en de huidige Roco-interpretatie.
Zoals hierboven beschreven, begon de ontwikkeling van die 303-mm wagens van Roco ergens halverwege de jaren '80, inmiddels ook alweer ruim dertig jaar geleden. Ik denk dat er in die eerste twintig jaar méér gebeurd is qua ontwikkeling dan in die laatste dertig jaar.

Even vergelijken:

B4üm jaren '80:



En de Bc4üm van nu:



Eén ding heeft Roco wel bijgeleerd: de wc-raampjes wit maken.

En er is nog een verschil: ik heb tegenwoordig veel meer last van Haflingers. Die duiken te pas en te onpas op. Als ze te pas opduiken valt het wel mee, maar te onpas...
Je zou er worst van willen maken soms.

[Basilicum]

Is de onderste trede onder de deur van de touropa ingevouwen, is het een andere constructie dan van de Bc4üm of is er iets mis?

Groet,
Bas

[frederik19630]

is toch wel een verschilletje te zien in opdrukscherpte, dat is dan toch in 30 jaar verbeterd

fred

[ex44]

Er is wel wat verschil in de treetjes:

B4üm:



Bc4üm:



Bij de Bc4üm lijkt aan de voorkant iets te zijn weggelaten vergeleken met de B4üm. Ik weet niet of dit volgens voorbeeld is of dat er hier sprake is van een fabrikantelijke vrijheid.

De opschriften nog eens van dichtbij:

Niveau 80er jaren:



Huidige stand van techniek:



Ik kan het wel met je eens zijn dat er wel iets verbeterd is, dat is wel zonneklaar.
Toch vind ik de "oude" wagens nog steeds heel goed meekunnen, je moet er wel met je neus bovenop gaan zitten om het verschil ook echt te kunnen zien.
Bij mij blijven ze gewoon dienst doen, al is het zo stadigaan wel nodig vooral de draaistellen even onderhanden te nemen zodat ze een iets lichtere loop krijgen. Dat houdt vooral het schoonmaken van de wielen, het polijsten van de uiteinden van de assen en de toediening van een drupje olie in de aspotten in.

[ex44]

Even wat spitwerk: er is verschil tussen de wagens Verwendungsgruppe 53 en Verwendungsgruppe 61.

[charp]

Dit is Verwendungsgruppe 53 van Roco.


Peter

[Sander Fondse]

Bron : Wikipedia

De deuren van de groep 53 (bouwjaar vanaf 1953) hadden enkele grote deuren aan de rijtuiguiteinden. De groep 61/63 had klapdraaideuren. Dus de deuren die we kennen van de Silberlinge en de ICK (wie kent die nog )

[ex44]

Verschil in deuren is er inderdaad ook. Maar naar aanleiding van de opmerking van Bas probeerde ik uit te zoeken waarom dat verschil bij mijn modellen er nu eigenlijk was. En daarover zeg Wikidinges het volgende:

Neue Vorschriften der UIC bezüglich der Festigkeit machte ab 1960 eine Modifizierung des Wagenkastens erforderlich. Der Bereich am Wagenende wurde stoßfester ausgeführt. Dies wiederum bedingte eine geänderte Konstruktion der Rahmen.

Een zin verder worden inderdaad ook de deuren genoemd:

Statt der bisherigen vierflügeligen Falttür wurde am Wagenende nun eine zweiflügelige von Hand zu bedienende Schiebetür eingebaut.

Dus, oud (Gruppe 53): vierdelige vouwdeur, nieuw (Gruppe 61): tweedelige schuifdeur.

Hoe het met de zilverlingen zit, weet ik zo niet uit m'n hoofd. Volgens mij hebben die, net als de Umbauwagen, rolluiken aan het uiteinde die gesloten zijn als dat eind aan kop of staart zit.

[charp]

Dat klopt,......





...dus.



Peter

[ex44]

Tja... dan ook de tegenhanger nog maar eventjes, de schuifdeuren van de Bm Gruppe 61:



En omdat we toch bezig zijn, der Rollladen zoals die op de Silberlinge te vinden is (denk erom, met drie ellen):



En natuurlijk op de Umbauwagen:



Links een vierasser (BD4yg), rechts een drieasser (AB3yg). Beide Brawa.
Als je je er een beetje voor interesseert, en een beetje de ontstaansgeschiedenis van de diverse wagens induikt, dan kom je erachter dat het eigenlijk nog best een behoorlijk veelzijdige materie is. Heel langzaam begin ik er (denk ik) een klein beetje in thuis te raken, in hoe het zit met de verschillende "Gruppen" en dergelijke.
Daarbij is het verhaal achter de Umbauwagen eigenlijk (vind ik) nog het meest interessant; ze vormen als het ware de link tussen de voor de oorlog gebouwde wagens en die van na de oorlog.

[guest7822]

Jan,

de deuren waar het eerst over gaat zijn de instapdeuren, zoals je zelf in post 12441 al laat zien, gruppe 53 heeft een enkelvoudige deur, de 61  een gedeelde deur, die dus dubbelklapt bij openen.

Walter

[ex44]

Aha, daar zit dus een klein misverstand. Ik dacht dat de kopse deuren, de deuren waardoor je van het ene naar het andere rijtuig oversteekt, bedoeld werden. Maar Sander had het inderdaad over de instapdeuren aan de uiteinden van de zijkanten.
En daar zit een verschil zoals door jou en Sander omschreven.
Excuus voor mijn onbegrip! 

[ex44]

Via klap- draai- en schuifdeuren naar Rollladen (let op de drie ellen) van Silberlinge en Umbauwagen.

Umbauwagen. Zoals ik al zei, een interessante "Gattung". Na de oorlog ontstaan uit afgedankt vooroorlogs materieel (veelal twee- drie- en vierassige coupérijtuigen, vaak zelfs nog van pruissische oorsprong), want geld voor nieuwbouw was nog niet in voldoende mate voorhanden. Van de oude wagens werden de onderstellen gereviseerd en op lengte gebracht, waarna er een nieuwe (stalen) opbouw werd aangebracht.
Bij de latere 3yg-wagens werd bij de (voormalige) tweeassige wagens een middelste as toegevoegd, van de vierassers liepen de AB's op Minden-Deutz draaistellen, bij de B's kwamen alle drie typen draaistellen voor (behalve Minden-Deutz ook de pruissische en de amerkaanse (zwanehals) draaistellen die van de oorspronkelijke wagens afkomstig waren); en de BD's tenslotte reden alleen op de oude types (pas later werden die hier en daar vervangen door MD-draaistellen).

De 'drie-ie-gees' werden per paar vast gekoppeld, waardoor de rijeigenschappen zodanig werden, dat ze geschikt waren voor snelheden tot V=100 km/h. Een grappig detail is, dat van zo'n paartje per wagen de helft van de verlichting door de eigen lichtmachine en de andere helft door die van de 'partnerwagen' werd gevoed (en vv). Zo'n paartje vormde dus een echte eenheid.
De drie types (B, AB en BD) konden naar willekeur met elkaar worden gekoppeld, alleen de combi BD+BD was niet mogelijk. Doorgaans liepen de Umbauers in de combinaties BD+B, AB+B en B+B, andere combinaties zullen misschien wel voorgekomen zijn, maar waren eerder uitzondering dan regel.
Voor modelbouwers is het misschien nog van belang te weten dat bij de combi's B+B en AB+B de toiletten altijd aan de uiteinden van de eenheid was gepositioneerd. Bij de combi BD+B zat het toilet van de BD aan de zijde die met de B gekoppeld was.






De Umbauwagen, zowel de drie- als de vierassige, en, voor zover ik weet, in alle varianten, zijn door Roco, Fleischmann en Brawa op de markt gebracht.
De drie-assers van Roco zijn het oudst, met deze wagens is Roco zo ongeveer begonnen, toen ze voor 't eerst met treintjes op de markt kwamen. Toch zien ze er nog steeds goed uit, zelfs zeer recent nog zijn de 3yg's opnieuw uitgebracht, voor een leuk prijsje, ook dat nog.
Fleischmann had ook al sinds jaar en dag twee types (B en BD) 3yg in het programma:



D wagens waren echter nog in schaal 1 : 82 uitgevoerd (destijds bij GFN gebruikelijk), op een gegeven moment uit het assortiment genomen en later vervangen door prachtige modellen van de B zowel als de AB en BD rijtuigen.

Hoe goed en hoe mooi de modellen van GFN en Roco ook mogen zijn, die van Brawa zijn zo mogelijk nog beter. Weliswaar is het bij normaal gebruik op de modelbaan niet of nauwelijks zichtbaar, maar ook het interieur hebben de constructeurs van Brawa nauwgezet weergegeven. Nu ja, ik zou er een hele lofzang over kunnen afsteken, maar laat ik dat maar even niet doen. Een (tikkie wazig) fotootje van (een deel van) de opschriften moet maar even voldoende zijn:



Toch was er wel kritiek op de Brawa-Umbauers. Zo zouden de wagens nogal de neiging hebben te ontsporen op wissels, of in wat krappere boogstralen, al dan niet in S-bocht-combinaties. Dat kon ik tot mijn grote spijt ook concluderen nadat ik de wagens had aangeschaft, maar gelukkig was er ook een oplossing voorhanden, te vinden in het grote wereldwijde web dat internet heet. Iemand op het forum van DSO tipte dat de kwaal voort zou komen uit het stroef glijden van de middelste as.



Een klein beetje grafietpoeder op de juiste plek is voldoende om het euvel te verhelpen. Aanbrengen en met een kwastje in de kiertjes wrijven, een paar keer heen en weer bewegen en de wagentjes lopen feilloos door elk wissel. Bij mij tenminste wel.

[Reinout van Rees]

Dat van die toiletten had ik niet op m'n netvlies staan. Daar zal ik de volgende keer als ik mijn paartje de baan op stuur eens naar kijken.

Ik zal op beurzen m'n ogen eens openhouden voor extra roco drieassertjes, want die zijn goed voor de scholierentrein te gebruiken. Een trein uit louter drieassers oogt altijd leuk.

Reinout