Spoor op industrieterrein Lage Weide

[martijnhaman]

Ik was inderdaad de man met de camera. Dan was jij de man in de Citroen ;-)

Martijn

[d.vanaalst]

Dat was ik idd;)

Ik raakte geïnspireerd door jullie posts hier en ben ook maar eens een kijkje gaan nemen. En ik werd niet teleurgesteld.

Groet,

Dennis

[Floris]

ik was er vanmorgen toen de trein aankwam ook 

203-5_Lage Weide_040610 by florisdeleeuw, on Flickr

[LMX]

Dus ProRail wilde dit emplacement al opbreken?

[Thom]

Nee, waar baseer je dat op?

[Vislijn]

Mooie foto's, Martijn en Floris!

Nee, waar baseer je dat op?

Ik denk dat LMX doelt op de opmerking van Floris onder zijn foto op Flickr, waar Floris in zijn post naar verwijst.

[Vislijn]

De oostkant van het industrieterrein Lage Weide wordt nog steeds gedomineerd door de grote elektriciteitscentrale, die in 1959 door de N.V. Provinciaal en Gemeentelijk Utrechts Stroomleveringsbedrijf (PEGUS) in gebruik is genomen.





Hoewel een deel van de centrale eind jaren '90 helaas is afgebroken, is het nog steeds een bijzonder imposant gebouw, echt een monument van de wederopbouwjaren. Vanaf het spoor Utrecht-Amsterdam en Utrecht-Den Haag/R'dam, en ook vanaf de snelweg A2 is het complex goed te zien, het torent overal bovenuit. De bouwstijl, met de forse uitkragende betonnen dakranden, rechthoekige koperen regenpijpen, stalen kozijnen met kleine ruitjes en hier en daar ronde ramen, is typisch voor de jaren '50 en daarmee voor de tijd waarin Lage Weide ontstond. Eén van de schoorstenen, 148 meter hoog, staat er nog als industrieel monument maar is niet meer in gebruik. Het is nog steeds het hoogste punt van Utrecht.



Aan de andere kant van het Amsterdam-Rijnkanaal, zo'n beetje tegen het voormalige Werkspoor-terrein, staat overigens ook nog een centrale, die nog een stuk ouder is. De twee centrales zijn (intrigerend genoeg) onderling verbonden door een smalle tunnel onder het kanaal door.

De centrale Lage Weide had tot in de jaren '90 nog een eigen spooraansluiting. Op Topotijdreis.nl zijn de sporen goed te zien (zoek op Atoomweg 9, Utrecht). Eén spoor liep tot aan de Energiehaven, waar o.a. kolen voor de elektriciteitsproductie werden gelost. Als je goed kijkt is dat spoor hier links te ontwaren (1959): 



Foto: M.A.J. van Bommel via Het Utrechts Archief

Een ander spoor liep langs het nog bestaande hoogspanningsschakelstation (als ik het zo goed omschrijf) naar de achterkant van het complex. Het terrein van de centrale is natuurlijk niet vrij toegankelijk, maar er is van de sporen zelf van een afstandje niets meer terug te vinden. Ter plekke is best lastig in te schatten hoe de spoorsituatie nu precies was.

Lopend langs de centrale viel me wel op dat er hier en daar nog laadbordessen te zien zijn op plaatsen waar het spoor vroeger pal langs de westgevel van het gebouw liep:





De fotokwaliteit is niet top, ik heb deze vanaf de Atoomweg, door het hek heen, met de smartphone gemaakt. Maar het gaat om het idee, ter inspiratie. Deze bordessen moeten wel voor laden en lossen van treinen zijn gemaakt, voor vrachtwagens is er geen ruimte om haaks op het gebouw aan te dokken en te draaien. Op de onderstaande foto uit 1960 is deze plek op de achtergrond ook te zien. De inmiddels best forse bomen waren toen nog klein. Prachtig plaatje trouwens (draait die opzichter daar nu net een sjekkie?):



Foto: L. Hessels (NS) via Het Utrechts Archief

Ook in de jaren 60 en 70 zullen deze laadbordessen niet dagelijks zijn gebruikt; ze lijken aangelegd om grote, zware apparatuur direct vanuit of vanaf een goederenwagen zo naar binnen te schuiven. De hele centrale is natuurlijk veel te omvangrijk om in 1:87 of zelfs 1:43,5 na te bouwen, maar dit soort details lijken me erg mooi om op een modelbaan te gebruiken, als deel van een kleinschaliger industrieel gebouw.

[Thom]

Mooie reportage

De laad en los deuren zullen bedoeld zijn om trafo's het gebouw binnen te brengen, ik meen ook wat hoogspannings waarschuwingen op de deuren te zien

[martijnhaman]

Trafo's zat ik ook gelijk aan te denken. Indien vervanging noodzakelijk is, kan dan de muur binnen de natuurstenen omlijsting verwijderd worden. Vermoed dat ook dat bij de bouw de wand pas is dichtgezet na plaatsing van de trafo's.

Martijn

[Thom]

Aan de stenen te zien wel een keer de trafo vervangen dus

[Vislijn]

Ja inderdaad, op twee plekken dus. Ik had wel gezien dat de steenkleur afweek, maar had hier nog niet bij stilgestaan. Klinkt logisch, leuk! Weer een puzzelstukje ;-)

Er staan inderdaad hoogspanningswaarschuwingen op die deuren.

[NS264]

Hoogstwaarschijnlijk kwamen die van Smit Transformatoren uit Nijmegen toen die nog aangesloten waren.

Kan wel eens leuk uitpakken dit draadje als de spooraansluiting en opgediept worden wat Lage Weide betreft..
Leuke linkjes daarvoor: Industrie spoor of ArchiefEdwardBerry, als die site er nog is.

Zal ook eens zoeken.

(tot 21e in Utrecht gewoond, geboren en getogen.)

Volgens mij liep alle goederensporen vanaf de Demkafabriek Daalse dijk.
Of van de hoofdlijnen.
Sowieso de havens hadden sporen geloof ik.

Alleen al deze centrale zou in halfrelief al ee mooie module kunnen worden.

Gr Koen.

[d.vanaalst]

Hallo mannen,

Naar aanleiding van jullie foto's ben ik eens gaan bladeren in het gloednieuwe boek "Utrecht bouwt" van Arjan den Boer waarin de geschiedenis van de opbouw van de stad Utrecht in de periode 1945 -1975 wordt beschreven. Hierin is ook een hoofdstuk gewijd aan Lage weide en dan vooral de Pegus elektriciteitscentrale.

Op de foto uit 1980 en de maquette van het terrein uit 1959 is te zien dat er twee sporen inderdaad in een boog richting de energiehaven (vandaar de naam waarschijnlijk ) liepen.
Maar er is naast deze 2 sporen nog een 3e spoor ook die kant op boog en direct de centrale in liep. Hier zou een grote deur geweest moeten zijn waarin lading direct de centrale ingereden kon worden. Ik denk niet dat treinen gelost konden worden bij de bordessen hierboven omdat het op deze plaatjes erop lijkt alsof het spoor niet direct langs de 2 laadbordessen van de foto hierboven heeft gelopen. Misschien dat daar vrachtwagenladingen gelost werden?
Als ik een beetje zit te puzzelen is dat het deel wat inmiddels gesloopt is.


Ik kan gemakkelijk een foto van het boek maken, maar ivm copyright durf ik dat niet aan.

Groet,

Dennis

[NS264]

Dat zou ik zeker niet doen.
Ook al is dat jammer van de info maar misschien nog op een andere manier.

Gr Koen.

[NS264]

Misschien dat de foto's hier ook boven water komen.

Hier ben ik al menig zoektochtje gestart nu met links: ArchiefEdwardBary
Ook leuk om op Facebook te volgen als je up to date wilt blijven op infra en spoorgebeuren .

En deze dan, ook een schat aan info: Industriespoor.nl
Lijstje met:

UTRECHT CS

Algemene Brandstoffenhandel “Utrecht”,  N.V. Utrecht.
A.G.A.M. N.V. (Mercedes Benz), Utrecht.
Baltussen, F.J.A., Utrechtse Detailhandel in Brandstoffen, Utrecht.
Boerefijn en Zoon, J. Brandstoffenhandel, Utrecht.
Dekker, P.W., Brandstoffenhandel, Utrecht.
Ferro-Legering, N.V., Utrecht.
Gasbedrijf Centraal Nederland, Utrecht.
Gemeente Gasfabriek, Utrecht.
Gend & Loos, Van, Utrecht.
Hoogenboom en Zoon, fa. H.G., Utrecht.
Jongeneel v/h P.M. Houthandel, Utrecht.
Industrieterreinen, Gemeente Utrecht.
Koninklijke Demka Staalfabrieken, N.V., Utrecht.
Ned. Fabriek van Werktuigen en Spoorwegmaterieel, Amsterdam.
Nederlandse Staalfabrieken v/h J.M. de Muinck Keizer, Utrecht.
Os, fa. Gebr. van, Benschop.
P.E.G.U.S., Utrecht.
Provinciale Utrechtsche Electriciteitsmaatschappij, Utrecht.
Spoorwegbouwbedrijf Het, N.V., Utrecht.
Staatsbedrijven der P.T.T., Den Haag.
Stockschen’s Kolenhandel, Utrecht.
Tielen's  Kolenhandel, Utrecht.
Veemarkt-, Groenten- en Vruchtenveiling, Gemeente Utrecht.
Verenigde Utrechtse IJzerhandel, N.V., Utrecht.
Verma Emballagefabriek, N.V., Utrecht.
Voorthuizen. Fa.  A. van, Utrecht
 
UTRECHT MALIEBAAN
Beisterveld en Zoon, fa., Joh., Utrecht.
Benzine  en Petroleum Handel My N.V., Amsterdam.
Bildt v.d. en Zonen, Fa. G.J., Utrecht.
Bos Brandstoffenhandel, fa., Utrecht.
Graaf, A. de, Utrecht.
Jong, fa. A. de, Brandstoffenhandel, Utrecht
Takken's Brandstoffenhandel, N.V., Utrecht

Nog even aanvullend research gedaan:Railtrash.



Tot slot: Sporenplan Online.

Heel wat aansluitingen...

Industrieel erfgoed is ook in deze een interessante link: USINE

Gr Koen.