Projekt 083-338

[ex44]

In het kader van een beperkte Fremo-actie met als doel het wagenpark wat evenwichtiger over het land te verdelen kwam ik bij het inventariseren tot een verontrustende ontdekking. Althans, in den beginne was ik zeer verontrust.
Zoals je weet begon Roco ergens in de tachtiger jaren met het op de markt zetten van rijtuigen die ook in de lengte "exact 1:87" waren. Na een proefballonnetje in de vorm van een Eurofimawagen in de TEE-kleuren volgden aan het einde van het decennium twee "gewone" rijtuigen: een blauwe Aüm en een groene Büm. Toevallig  kwam ik bij dat inventariseren die Büm tegen en omdat ik me afvroeg welke OVP er bij hoorde zocht ik op ModellbauWiki even het bijbehorende art.nr. op. Daarbij kwam ik tot de onthutsende ontdekking dat alle Roco-Büms in EpIII-livrei in flaschengrün zouden zijn uitgevoerd. Maar die waren volgens mij in '67 allemaal al wel chromoxydgrün! En dat zou ook voor de andere types gelden, ABüm en BDüm! Heb ik al die jaren met wagens in de verkeerde kleur rondgekard!

Ik heb er nooit bij stilgestaan dat die wagens in de, voor mijn tijdraam, verkeerde kleur zouden zijn gespoten.
Toch de kleurenwaaier er maar even bij gepakt. En toen bleek dat flaschengrün niet altijd gelijk is aan flaschengrün, en ook chromoxydgrün niet altijd gelijk aan chromoxydgrün. Kijk maar, de plaatjes spreken voor zich:









Zowel de BDüm als de Büm zijn iets donkerder dan RAL6020 en iets lichter dan RAL6007. Onderling verschillen ze nauwelijks van kleur, terwijl ModellbauWiki voor de EpIV-wagens chromoxydgrün opgeeft en voor de EpIII-wagens flaschengrün.

Ik maak me er niet druk meer om.

[ex44]

Hoewel... ik moet nog ergens een potje RAL6020 van Weinert hebben. Dat zal ik morgen eens opzoeken en daarmee eens een vergelijk maken.

[Ric]

Jan, Wat de juiste kleur ook moge zijn. Ze wijken behoorlijk af van de ral kleurenwaaier lijkt me.

Grt. Ric

[ex44]

Ja, dat zou je wel zeggen. Maar de lichtval doet natuurlijk ook wel wat, en daarbij: de kleurenstaal op de waaier is in glansverf, de kleuren op de wagens natuurlijk mat.

Het potje Weinert RAL6020 (chromoydgrün) heb ik kunnen opdiepen. Maar ook daarvan kun je je afvragen of het nu wel RAL6020 is of niet. Of is het toch de waaier die zich vergist:



Wie het weet mag het zeggen 

[aad52]

Hallo Jan,

Als ik ff google op afbeeldingen RAL 6020 mat krijg ik een pagina vol met kleuren die toch wel voor een groot deel van elkaar afwijken.
Dus ja, enige vrijheid in samenstelling wordt kennelijk gedoogd. 

M.vr.groet,

Aad

[Erik_omBC]

Kijk eens naar de kleur van het rijtuig op foto 1 en 3...

[ex44]

Inderdaad. Allebei EpIV, maar...

[ex44]

Maar het is net als met behang: zorg dat ze uit hetzelfde verfbad komen, anders kom je voor verrassingen te staan.

Ook Fleischmann kende het probleem blijkbaar:



Misschien niet echt goed te zien op de foto, maar de ene wagen is toch echt iets donkerder dan de andere.

[Falkenberg]

Wat een onzin, het is geen probleem. Bekijk de foto’s uit die tijd en je ziet bijna elke wagen een andere indruk van de kleur hebben. Vies, schoon, mat, glanzend, oude verf of net geschilderd. Maar nee, volgens de modelspoorder moet alles precies dezelfde kleurstelling hebben 

Kijk naar het voorbeeld, niet de modelplaatjes, daar leer je meer van.

[ex44]

O, maar dat ben ik ook 100% met je eens!
Ik ben alleen even op zoek naar het originele chromoxydgrün, kijken wie dat het dichtst benadert.
Voor mijn wagens zal het me worst zijn, als het er uitziet als een geloofwaardige trein, dan vind ik het allemaal prima. Dan mag het flaschengrün of chromoxydgrün genoemd worden, of voor mijn part resedagrün of smaragdgrün, mij allemaal best, als het maar een geloofwaardige indruk maakt, op mijn baan of bij de Fremo.

[Erik_omBC]

Inderdaad. Allebei EpIV, maar...

Door de kleurstaal er naast is de beleving van de kleur heel anders.

[Gooierhaven]

En kleur op een model heeft een andere werking dan in het echt. Kleur moet je in feite ook verschalen.
Werken met kleurstalen naast een model, zegt alleen iets over de kleur die het model heeft. Niet of die kleur het model het meest op de werkelijkheid doet lijken.

Jan

[ex44]

Dat is ook zo. Zoals ik ook al zei: puur en alleen al de belichting kan een heel andere indruk geven. Zie ook het verhaal over de "te" donkere wagens van Roco, zo eind jaren zeventig.
Ik werd echter getriggerd door de bewering op Modellbau-Wiki dat de EpIII-wagens van Roco flaschengrün zouden zijn. En dat is, volgens mij, pertinent niet zo.

[Silvolde]

Omdat originele kleuren op een model veel donker uitvallen zijn 50 jaar geleden (!) vooral Amerikaans georiënteerde modelbouwers ertoe overgegaan de kleurstelling enigszins lichter te maken om op het model beter uit te komen. Het Singer Team van Kurt Singer (†) en Adolf Breitenmoser van Ferro Suisse hebben dit ruim 40 jaar geleden ook op de uitgebrachte modellen naar Europees voorbeeld toegepast. De destijds in 1974 door Roco uitgebrachte vierassige DB Umbauwagens zijn weliswaar in de originele kleuren uitgebracht maar in model veel te donker. Vooral Willy Ade heeft zich ook met deze thematiek bezig gehouden. verigens heeft de tand des tijds ook een aardige invloed op de kleur al is het bij groen niet zo drastisch als rood.

Gr, Rob

[ex44]

De modelspoorders in de VS liepen jarenlang ver op  die hier in Europa vooruit, als ik me niet vergis zit er tussen de oprichting van 'hun' NMRA en 'onze' MOROP een jaar of dertig verschil.
De discussie over de te donkere Umbauwagens van Roco kwam in de diverse tijdschriften uitgebreid aan de orde, inclusief de gedachte om ook kleur "op schaal" toe te passen.
Hierboven wordt verschillende keren gezegd dat kleur, of althans de indruk die men van een kleur heeft, afhankelijk is van diverse factoren (zie ook de reactie van Dirkjan). Dat ga ik nu niet allemaal herhalen, wel wil ik nogmaals benadrukken dat ik het daar zonder meer mee eens ben.

Mijn verwondering gold alleen de bewering op Modellbau-Wiki dat de door Roco uitgebrachte (EpIII) m-rijtuigen flaschengrün zouden zijn. Daarom ging ik op zoek naar hoe dat nou zat en ik kom dan ook tot de conclusie dat je het Roco-groen misschien wel als flaschengrün zou kunnen interpreteren, maar evengoed ook als chromoxydgrün. Ook al is het Rocogroen, als je het vergelijkt met de kleuren die bij Weinert resp. Vallejo voor chromoxydgrün doorgaan, voor 'een kleur op schaal' best wel een tik aan de donkere kant:


ondergrond Rocogroen, onderaan de linkerdeur een Weinertvlek, rechts een Vallejovlek.

Maar nog steeds zou ik het geen flaschengrün willen noemen en dus ben ik best tevreden met mijn Rocorijtuigen. Wat voor groen daar dan ook maar op zit, en hoeveel verschillende tinten er ook zijn.