BNLS-Werkspoor - Bouw 3900 van DJH/Modelloco met tips voor beginners

[Floris Dilz]

korte drijfstangen (dus op de voorste drijfas) betekent minder heen en weergaande massa dus een beter gebalanceerde loc. Bovendien zit bij een loc met binnenliggende cilinders de voorste as in de weg als je de middelste as wilt aandrijven. Het kan wel, als je de cilinders schuin legt, maar dan moet de ketel weer omhoog en is het zwaartepunt minder gunstig. De lange neus van een 3700 of 3900 is in het echt met de veel grotere boogstralen sowieso geen probleem.

[Tomasso]

Precies, dat is natuurlijk mooi en aardig voor in het echt, maar nu in model...

Hoe maak ik er iets fatsoenlijks van zonder teveel aan rijgedrag in te leveren? Hij hoeft bij mij niet door hele krappe bochten te kunnen, dus dat is niet het grootste probleem. Hij moet ook weer niet alleen zoals Philotrain door bochten met een minimale radius van een kilometer heen kunnen, maar iets er tussenin zou goed zijn...

[St00mboy]

De kit is waarschijnlijk met de nodige concessies geconstrueerd o.a. om door kleinere boogstralen te kunnen gaan.

Je kunt eigenlijk de bouw van een kit op 2 manieren benaderen:
1) Je bouwt de kit volgens de instructies, maar dat is, vooral bij oudere kits, niet altijd geheel conform het prototype. In dit geval staan de cylinders wel erg ver naar buiten (Ook het model cylinder klopt niet).
2) Je bouwt hem vanaf een foto. Dat betekent dat je om hem naar je zin te krijgen eventueel van het ontwerp afwijkt, en sommige onderdelen vervangt door betere. Hoever je daarmee gaat is aan jou.

In dit geval zou het misschien helpen als je de aandrijving op de achterste as kunt zetten, en alle zijspeling op de middelste as. Dan geef je ook de voorste as weinig of geen zijspeling, en kun je kijken hoever de cylinders naar binnen kunnen op de door jou gewenste minimum boogstraal.
De achterste as zit overigens wel erg ver onder de cabine, maar misschien lukt het, als je een andere gearbox kiest, bijv. een met een drivestretcher uit de gearboxplanner van High Level Kits:

http://www.highlevelkits.co.uk/

Eerst bovenaan kiezen "gearboxes", en dan links op "gearboxplanner" klikken.
De vraag bij dit alles is hoe groot jouw minimum boogstraal moet zijn, en of je daar met alleen speling op de middelste as genoeg aan hebt.

De bogie hangt nu met een rond gat in het midden aan een slinger, die aan het chassis vast zit. Daardoor kan hij bijna 360 graden draaien. Mogelijk kun je de bogie beter aan het chassis ophangen aan een pen (met springveer) door van het gat (of in het chassis) een radiaal sleufje te maken en daarmee de links-rechts speling te controleren. Comet heeft daar, tegen een geringe vergoeding, een hulpmiddel voor:



Het sleufje moet zo lang zijn dat de bogie iets naar links en rechts kan, maar nergens tegenaan loopt op je min. boog. Dat kun je een beetje helpen door de cylinders aan de binnenkant af te vijlen, en ook misschien door de bogie achter de cylinders wat smaller te vijlen.
Tot slot (nou ja, voor nu) kun je kijken of je d.m.v. vijlen de cylinders aan de buitenkant in model kan krijgen, anders moet je die aanpassen of zelf nieuwe maken.

Ik ben benieuwd waar je op uit komt.

Leen.

[Tomasso]

@ Leen

Die bogie moet ik ook nog even goed naar kijken, alhoewel ik die methode met die veer niet zo vertrouw, gezien de andere berichten over zo'n ophanging op dit forum. Ik hoor iedereen over die boom waaraan de bogie hangt en dat dat toch de beste manier is.

Anyway, waar ik nu mee zit is het volgende. Vanavond de loc even meegenomen naar de modelspoorclub en voor het eerst zelfstandig laten rijden. Drama! De bogie liep continu uit de rails. Toen ik beter ging kijken zag ik dat hij tussen de rails zakte. Er zat veel te veel speling tussen de wielen en de rails. Je kon de wielen bijna tussen de rails duwen. Eerst dacht ik dat het aan die lage flenzen lag, maar die wielen staan gewoon te ver naar binnen. Iemand die dit probleem kent?

De tender ben ik ook niet helemaal tevreden over. Het ding rijdt, maar heeft een veel te hoge rolweerstand. Dat komt waarschijnlijk door de witmetalen lagering. Tsja, hoe moet ik daar nu iets mooi rijdends van maken? Weer iets om even over te brainstormen. Ik zat er zelfs aan te denken (na volgens mij een tip van Leen) om er toch maar messing lagerringetjes er in te solderen, maar goed, dat is nu nog even niet aan de orde. Dat het ding dan weer uit elkaar moet zal me een zorg zijn. Liever nu een rijdende tender, dan straks ergernis...

Al met al toch nog een paar puntjes hier en daar die aandacht nodig hebben. Binnenkort maar eens ff tijd aan besteden...

[Floris Dilz]

lopen de asjes droog in t witmetaal of zit er al een beetje vet tussen?

[Tomasso]

Droog...

[Floris Dilz]

witmetaal is een beetje plakzooi dus ik kan me voorstellen dat een beetje smering in combinatie met even inlopen al een heel verschil maakt, probeer dat eerst maar es, kun je altijd nog moeilijk gaan doen. 

[Tomasso]

Okay 

[Gert Arkema]

mmm, wat gemist gisteravond. 

[Tomasso]

Als je zo bezig bent en je bent eens aan het oriënteren en vergelijken met het grote voorbeeld, dan zie je dat het model toch niet helemaal strookt met de werkelijkheid. Zo zijn uit praktische overwegingen de cilinders anders, omdat de loc anders niet door kleine boogstralen kan. Toch zijn er ook andere vooral optische dingen.

Ik wil graag een vooroorlogse loc maken met lekker veel koper en messing. Als je dan naar het grote voorbeeld kijkt valt mij meerdere dingen op:



Zo is er bijvoorbeeld aan de rechterkant van de loc, naast de ketel en voor het machinistenhuis, geen lang schuin aflopend, eh ja, wat is het eigenlijk, 'ding' te vinden (op de voetplaat). Daarnaast zitten er aan de rechterkant bovenop de vuurkist geen drie, tsja, wat zijn het, eh 'dingen', maar 2. In model is dat dus even anders (ondanks dat dit de linkerkant is, is hij is aan beide zijden hetzelfde). Dat betekent dus een klein beetje bijwerken...



En als dat schuine 'ding' er dan toch zit, sluit hij niet aan, aan het machinistenhuis. Dit betekent dus dat er iets afgevijld moet worden van de ketel, om het zo goed passend te maken.

Iets anders wat me opviel, was dat de contragewichten op de wielen niet allemaal op dezelfde plek zitten. De eerste 2 drijfwielen zit het contragewicht op dezelfde plek, maar het drijfwiel met daaraan de drijfstang naar de cilinder heeft het contragewicht op een andere plek. Niet heel erg, maar wel even een leuk detail. In de handleiding zal je dat dus niet terugvinden, want daar zitten alle contragewichten op dezelfde plek. Hier een foto van de 3921 waar het goed zichtbaar is



Een ander leuk en makkelijk na te maken detail is het opstapje wat onderaan de geleidebanen van de drijfstang zit, die uit de cilinder komt. Zit er ook niet standaard op, maar is met een klein stukje draad zo na te maken.

Daarnaast viel me op dat er een messing of metalen rand net onder de schoorsteen zit. Dat zijn allemaal kleine details, waar je met een klein beetje moeite toch iets unieks van kan maken. Zo ook bij de 3906 (eerste foto). Als je goed kijkt zie je op de meeste foto's, die gemaakt zijn van een 3900, windleiplaten met daarin de halvemaan vormige traptreden. Maar deze loc heeft dat dus niet! Zo kom ik achter steeds meer details die ik straks wil verwerken in mijn loc en zo wordt het ook een uniek model.

Ik moet zeggen, ik begin het steeds leuker te vinden

(Foto's komen van de website van Nico Spilt, een aanrader!)

[stig]

Sterker nog, de eerste 3900 hadden geen windleiplaten. Daarna wel en toen de halve maantjes. Ga dus uit van een foto en bouw dan na.

De vuurkistvorm is aangepast aan het monteren van een motor. Eigenlijk moet het onderaan smaller. Die gekke keg weet ik niet, nog niet goed naar gekeken. [edit] hier duidelijk te zien: http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/beeldmateriaal/fotografische_documenten/1930-1940/151495

Dankzij jou weet ik nu dat de cilinders wel erg ver naar buiten staan. Nou dank je wel hoor...  

Die ronde schijfjes op de vuurkist zijn de wasluiken. (dacht ik...)

Kijk ook eens in het Utrechts archief: http://www.hetutrechtsarchief.nl/zoeken/?q=3900&s=collectie%2Fbeeldmateriaal

[Tomasso]

@ Stig

Dat had ik inderdaad gezien ja, die eerste zonder windleiplaten. Eigenlijk vind ik dat mooier, maar het is wel 1 van de weinige locs die in Nederland met windleiplaten hebben gereden, dus ze komen er toch op en dan het liefst zonder die opstapjes er in...

Eh, de vuurkist is aan de onderkant smaller (in model), dus dat klopt. Het ging mij meer om die wasluiken aan de bovenkant (stomen, wassen, werd er ook gesteven en gestreken?)...

Tsja, die keg. Ik denk dat het een soort versteviging is. Wat ik me alleen afvraag, als hij er rechts niet zat, zat hij er dan wel aan de linkerkant, of zat hij dan maar aan 1 kant?

En die cilinders, ik wist het ook niet, maar na wat meer gehoord en gelezen te hebben... Mijn vorige 3900 had het ook en die vond ik toen schitterend mooi. Nu ik het weet stoor ik me er deels aan, maar ik weet ook waarom het zo is, dus ik kan me er niet heel druk om maken (alleen als ik het op een andere manier iets op kan lossen zal ik het zeker niet nalaten  )... Maarre, graag gedaan! 

[Tomasso]

Wat een goudmijn dat utrechts archief. Voor zowel mij als voor hun, potvolblomme! € 5,- per foto, de oplichters... 

Wel is goed te zien op alle foto's dat er aan de rechterkant van de 3900 geen 'keg' hoort te zitten maar één of andere pijp met bij het machinistenhuis een klein driehoekig gebeuren... Tevens hoort er rondom de bogie nog het één en ander aan leidingwerk te zitten om de remmen te bedienen. Dat vind je dus ook nergens terug in de bouwbeschrijving.

Dan zie je op elke foto dat er maar 2 wasluiken aan de rechterkant zitten i.p.v. 3 en dat de keg en de 3 wasluiken dus alleen aan de linkerkant zitten (vanuit het machinistenhuis gezien).

Wat wel heel leuk is en waar ik nu al naar uit kan zien, is het detaileren van de loc. Al die kabels en leidinkjes en opstapjes die dus niet beschreven staan in de handleiding... Je kan je zo helemaal uitleven op zo'n model om er een supermodel van te maken.

Zoals ik al zei, vind het steeds leuker...

[janw]

Zo is er bijvoorbeeld aan de rechterkant van de loc, naast de ketel en voor het machinistenhuis, geen lang schuin aflopend, eh ja, wat is het eigenlijk, 'ding' te vinden (op de voetplaat).

Is dat niet een opbergruimte voor stookgereedschap? Deze zit alleen links omdat de standplaats van de leerling links is.

[roadster36]

jee, die tip om van de tender de polarisatie omgekeerd van de lok temaken
Komt tie nou mee    het had een idee van mij kunnen zijn

nog even over in modules denken , dat doe ik ook ,maar ik spuit wel eerst alles zwart
 1)de voetplaat met mach huis
 2) Frame
 3) ketel
 4) tender
 5) alle wielen en boogie`s apart
Dan plak af wat zwart moet blijven ,dus ook de biezen , ketelbanden enz .
Dat doe ik met dat zwarte tape waar je ook printplaatbanen mee afplakt voor het etsen
dat kun je in hele dunne rolletjes krijgen
En pas dan blaas ik het groen erover
Wel mijn favorite draadje dit
Groetjes  ,jan