Alle begin is moeilijk of valt het wel mee

[Mispoes]

Ik heb drie jaar geleden besloten schaal N er bij te nemen, omdat ik vond (en nog steeds vind) dat ik met een beschikbare ruimte van 3,90 x 2,55 mtr. onvoldoende ruimte heb om mijn H0-treinen een fatsoenlijke speelplaats te geven. Ik heb mijn H0-verzameling wat uitgedund, maar de kern is wel gebleven. Deze complete treinen worden in een wisselvitrine geplaatst.
 
N-spoor heeft de naam wat minder geschikt te zijn voor rangeerwerk en dat klopt deels wel. In een proefopstelling kwam ik er achter dat ontkoppelen m.b.v. ontkoppelrails zeer lastig gaat met  kortkoppelingen (Fleischmann) die ik toch wenste te gebruiken. Daar heb ik wat op gevonden: de locomotieven zijn alle uitgerust met de (lompe) standaard N-koppeling, die werkt prima met de ontkoppelrail. Zo heb ik een thema uitgewerkt waarin van loc gewisseld wordt (Nederlands-Duits grensstation) en soms een rijtuig wordt bijgeplaatst of afgetrapt. In principe werk ik met vaste stammen, waarvan de rijtuigen onderling kort gekoppeld zijn met de genoemde Flm koppelingen, de buitenste rijtuigen hebben aan de voorzijde de standaard N-koppeling . De enkele losse rijtuigen die aan- en afgekoppeld worden, hebben ook een standaardkoppeling, maar dan met een korte schacht. Dat werkt prima, zonder dat er concessies worden gedaan m.b.t. de  afstand tussen de rijtuigen. Door het lage gewicht is rangeren met goederenwagentjes wel weer lastig, maar, zoals je hierboven kunt lezen, is er dus wel wat mogelijk.

Misschien is dat bij kleine rangeerlocjes nog minder, maar met een vierasser kan je ook rangeren.

Om die reden heb ik begin dit jaar een Graham Farish Class 08 (spoor N) laten staan. Het was mijn bedoeling dit locje te vernederlandsen tot een NS 600. Het digitale model bleef telkens steken op puntstukken van wissels en was voor de bedachte functie, aan- en afkoppelen van een versterkingsrijtuigrijtuig, ongeschikt. Een Piko 2400 kan dit veel beter en dus gaat die dit doen.

Om de schalensalade te completeren komt er bovenop één van de toekomstige N-schaduwstations een spoor 0-diorama van 2,25 bij 0,89 mtr te liggen... Ik heb één model in alle drie schalen:

[jengelsm]

Allen hartelijk dank voor de reacties.

En die knuppel in het hoenderhok te samen met de andere reacties geeft veel stof tot nadenken. Het helpt om even niet vanuit mijn mogelijk nu al 'ingesleten' beelden en aannames te denken.

1. Een elementen bij de keuzes die ik maak worden bepaald door de beschikbare ruimte. Alles wat 'groter' is dan H0 is iets om over te dromen (door mij), maar niet realistisch.
2. De maat van de tafel die ik ga neerzetten heb ik in eerdere post aangegeven. Terecht dat er opgemerkt werd dat 122 niet werkt zonder dat je er vanaf de andere kant bij kan. Een mangat is bij die breedte ook geen optie.Dat betekent dat 90-100 beschikbare breedte het maximum is.
3. De lol zit er voor mij hoofdzakelijk in 'veel' rail per m2. Met veel wisseltjes etc. Ik weet dat een 'model' een zo goed mogelijke afbeelding van de werkelijkheid is, met het weglaten van niet noodzakelijke details zodat dat wat we willen uitbeelden duidelijk is. Voor mij hoeft de baan niet echt realistisch te worden. Een stoomloc mag best naast een 'hoge snelheids treintje. Het station hoeft ook niet super natuurgetrouw te zijn. Uitgebreid rangeren met schaal N materiaal is een uitdaging heb ik begrepen, dus heel veel ingewikkelde toestanden met 'ontkoppel' rails ligt vooralsnog niet voor de hand. Wel wat experimentjes uiteraard. (in de reacties las ik een aardige aanpak).
4. Heb even zitten kijken naar start setjes H0. Hele aardige te koop voor niet al te veel geld (in vergelijking met de kosten van 'los' materieel. Een start setje zorgt ervoor dat ik snel kan 'oefenen'. Ik ben wel geschrokken van de afmetingen. (ik had eigenlijk niet echt goed nagedacht over de maten van het spul. Nu heb ik niet echt alle setjes bekeken, maar de 'ovaaltjes' zijn soms al 184 x 76 cm. De lengte van de treintjes varieert tussen de 51 en 76 cm. Oeps. Vooral de breedte van tafel geeft behoorlijk wat beperkingen. Schaal N is dan voor mij het handigste. Ik realiseer me dat dat beperkingen met zich meebrengt.
5. Geluid vind ik voor een eerste loc belangrijk. Ja, naderhand 'inbouwen' kan vaak, maar dat knutselwerk wil ik bij mijn eerste stapjes in dit veld. Nu zijn er maar heel weinig start setjes met een 'loc met geluid'. Hoe de loc 'oogt' maakt mij niet echt uit. Fleischmann heeft de '931903   z21 start Digitalset: Diesellokomotive BR 203 mit Güterzug'. Minitrix heeft de '11148 Digital-Startpackung "Regionalexpress' met Mobile station. Voor mij is het echte dilemma de keuze tussende centrale 'Mobile station' en de 'z21 start'. Wel zal ik er gelijk wat wissels en wat extra rails bij kopen.
Ik heb begrepen dat de Fleischmann 'DCC' is en de Minitrix 'MFX'. Zowel Mobile station als de z21 zijn beperkt. Zijn er veel centrales van andere merken die 'MFX' praten? En beperk ik mijzelf als ik een toekomstige centrale DCC met een MFX loc wil laten praten? Wat zouden jullie adviseren?

Ik ben benieuwd!

[AlbertG]

Om je wat op weg te helpen. Ik heb een aantal videoseries op Youtube staan.
1. Digitaal modelspoor met een zelfbouw DCC-EX centrale.
2. Digitaal modelspoor voor beginners (met o.a. een aantal video's over de (zwarte) Z21.
3. Rocrail voor beginners en gevorderden. Inmiddels uitgegroeid tot 65 video's.

Mijn kanaal: https://www.youtube.com/@Albert-DenAkker
Voor elke serie heb ik een aparte afspeellijst gemaakt.

De witte z21 kun je met een router op je netwerk en dus op je computer aansluiten. Houd er wel rekening mee dat er maar 1 aansluiting op zit voor bezetmelders, namelijk de Roco R-bus. De zwarte Z21 heeft meerdere aansluitingen waaronder Loconet.

[henk]

Als je voor schaal n kiest, heb je heel MFX niet nodig. MFX is ontwikkeld voor Märklin en wordt buiten de 3railwereld niet of nauwelijks gebruikt. Hou het bij DCC.
De mobile is een zeer beperkte centrale. Als je meer wilt dan met de hand twee treintjes besturen, ben je er al bij voorbaat uitgegroeid. De witte z21 is veel uitgebreider. Daar heb je in ieder geval een tijd plezier van. Mogelijk hoef je nooit wat uitgebreiders. Zo wel, dan heb je de kosten er tegen die tijd wel uit.

[C-rails]

Terecht dat er opgemerkt werd dat 122 niet werkt zonder dat je er vanaf de andere kant bij kan. Dat betekent dat 90-100 beschikbare breedte het maximum is.

Je wilt ook gaan automatiseren, dus er zal veel onder de tafel moeten gebeuren. Een prettige werkhoogte is dan wel fijn om met het steeds stugger lijf eronder te werken. De hoogte van een keukentafel kan dan al te laag zijn. Des te hoger de tafel, des te geringer de reikwijdte. 90-100 cm is dan misschien wel teveel en zeker als je keuze gaat vallen voor N.
Ga dus ook kijken wat de hoogte van je tafel moet worden om eronder goed te kunnen werken.

Je geeft aan veel te willen rijden en landschapsbouw pas gaat toepassen in de volgende eeuw. Overweeg dan of je echt wel wilt 'rondrijden'. Uit je woorden maak ik op, dat juist bij rangeerbewegingen en automatiseren, jij je lol haalt. Je kunt dan ook het (g)orakel raadplegen om mooie rangeergebieden en een mooi rangeeremplacement bouwen, zonder dat er treinen rondjes rijden. Ik kan mij voorstellen, dat dit soort zaken voor jou een leuke uitdaging zijn om te automatiseren.
Daarnaast, omdat je geen landschapsbouw gaat toepassen, is er ook geen noodzaak tot het echt 'vastspijkeren' van je baan. Dat betekent, dat als je zat bent van het emplacement, het kunt afbreken en een nieuwe kunt bouwen. Ook op deze manier kun je leuk bezig zijn en kom je al een heel eind met een L-vormige tafel van 60-70 cm diep en kun je prima met H0 werken.

Wat MFX betreft heeft Henk gelijk. Gebruik gewoon DCC en dan kun je ook andere centrales gebruiken.

[Ronaldk]

Ik heb begrepen dat de Fleischmann 'DCC' is en de Minitrix 'MFX'. Zowel Mobile station als de z21 zijn beperkt. Zijn er veel centrales van andere merken die 'MFX' praten? En beperk ik mijzelf als ik een toekomstige centrale DCC met een MFX loc wil laten praten? Wat zouden jullie adviseren?

De Märklin / Trix Mobile Station kan niet overweg met de computer. Wil je met de computer gaan rijden dan zal je op een andere centrale over mogen stappen. Märklin / Trix heeft alleen de Central Station 3 als oplossing om met de computer te kunnen aansturen.

Je geeft iedere keer "z21" aan maar welk bedoel je? Er zijn dus minstens 4 varianten van de "Z21 / z21". Degene die bij de startsets geleverd wordt is 9 van 10 keer de witte "z21start". Zoals eerder aangegeven: Iets minder aansluitingen maar kan normaal overweg met bezetmeldingen en heeft een netwerkaansluiting (LAN). Voor een N-spoor-baan is dat ding voor wel 10 treintjes goed genoeg. Bij de zwarte Z21 zitten meer aansluitingen (o.a. Loconet, CAN-bus, Programmeerspoor) maar het vermogen van 3A op de baan is hetzelfde als bij de witte z21start / witte z21.

Bij N-spoor heb je nog een tweede gebruikt protocol wat nog wel voorkomt: Selectrix-protocol. Dus even opletten als je een (wat ouder) tweedehands digitaal N-spoorlokje koopt. MiniTrix was vroeger voornamelijk Selectrix. Destijds zijn overgestapt op het gebruik van het DCC-protocol naast Selectrix-protocol. MFX is voornamelijk bij Märklin in gebruik. Aangezien Trix (Minitrix) eigendom van Märklin is en vanwege efficiëntie worden alle decoders ook uitgevoerd met MFX naast DCC. Bij andere fabrikanten zal je weinig N-spoor met standaard MFX-protocol tegenkomen. Dan zit er een multiprotocol decoder in.

De centrale Märklin / Trix Mobile Station kan meerdere protocollen aan, dus DCC, MFX en Motorola. De Z21/ z21 / z21start die kan naast DCC (met Railcom) ook Motorola aan. MFX is een protocol wat in eigendom is van Märklin. Daardoor zijn niet veel andere fabrikanten die een MFX-centrale uitbrengen. Al zijn er tegenwoordig fabrikanten (zoals Esu, tams en tegenwoordig volgens mij Uhlenbrock) die het MFX-protocol implementeren. Het DCC-protocol is een open protocol. Iedereen kan de specificaties vrij nakijken en gebruiken. Daarom zijn er meer DCC-centrales beschikbaar.

Met alleen een "DCC-only" beperk je met N-spoor niet. Ook niet met 2rail H0 / 2rail spoor 0 of spoor 1 niet. Alleen met 3rail (H0) heb je meer te maken met Märklin wens om het MFX-protocol te promoten.

[bask185]

Bij de witte z21 en witte z21start heb je wat mindere aansluitingen waardoor je als terugmeldbus een RB-melder mag gebruiken

Het is leuk dat je 3 soorten terugmelders (R-bus, CAN, en loconet) op de Z21 kan aansluiten (en natuurlijk ook andere boosters en handregelaars ed), maar hij is om die reden wel bijna €400,- duurder dan een een 2e hands witte z21.

Als puntje je bij paaltje komt, heb je 1 hele terugmeld bus nodig. Dus de witte z21 is gewoon "toereikend" voor wat de TS wilt.

R-bus is wel gelimiteerd tot 160 terugmeld contacten, maar voor een medium sized baantje is dat wel genoeg.

Wat zouden jullie adviseren?

1). blijf weg bij alles wat geen DCC is. Dan kan je ook geen vage 'multi protocol' gerelateerde problemen krijgen.
2). Koop wat je nodig heb. Ga geen €400 extra uitgeven aan een centrale die meer aansluitingen heeft die je vervolgens toch niet ga gebruiken. Bovendien kan je dit besluit later alsnog nemen.
3). Rocrail is gratis en onderhouden. Ik zou deze kiezen.

Ik had ooit mijn z21start voor €90 op een webshop gekocht. Hij was wel 2e hands en ik moest hem nog unlocken. Maar al bij al, is dat niet duur voor wat je er mee kan doe.

mvg,

Bas

[spoorijzer]

Het is voor iedereen anders, maar ik ben recent (weer) begonnen met de modeltreinen (H0), maar dit keer digitaal ipv analoog. Ik heb daarbij gekozen voor de witte z21 Start. Ja, die is beperkt in wat hij kan, maar wat hij kan, kan hij prima. Voordat je meer dan 4 tot 6 treinen tegelijk hebt rijden, heb je een forse baan nodig, bovendien kan je de trafo vervangen en daarmee de aansluiting verzwaren. Daarnaast heb je het meest gebruikte protocol (DCC) waar je alle kanten mee op kan. De zwarte Z21 is veel completer, maar die 400 euro extra vond ik het niet waard..... Tegen de tijd dat ik zover ben met baan etc (kortom, tegen de tijd dat ik tegen de grenzen van de z21 loop) ben ik jaren verder. Wie weet wat er dan op de markt is.

Ik heb ook een startset gekocht, samen met mijn schoonvader. Het materieel (N spoor) voor hem, de centale voor mij. Als je keuze voor materieel niet uitmaakt, dan zou ik zeker voor een startset kiezen! Mijn eerste digitale loc is met sound, de tweede (2e hands gekocht) niet. Zo kan ik kijken of sound voor mij echt meerwaarde is. Ik ben bang dat ik er gek van wordt als er diverse treinen tegelijk rijden met sound. Uit het sound topic ben ik dus nog niet geheel, maar met een startset kan je goed testen hoe of wat.

Een simpele ovaal met 2 wissels, inhaalspoor etc is ideaal om ook te kijken hoe je moet automatiseren. Mijn schoonvader is ermee bezig en dat vergt toch wel wat voor je baanbouw. Dus slim om vooraf dit te bekijken.

H0 of N is een persoonlijke keuze. N is de laatste jaren ook erg fraai, maar voor mij persoonlijk toch wat klein. Niet alleen qua hanteerbaarheid, maar ook mis ik het gevoel van een langsrijdende trein op ooghoogte..... Kijk gewoon eens in een lokale winkel wat je aanspreekt.

Qua ontwerp, je kan prima met H0 wat leuks maken, dan zou ik wel voor meerdere niveau's gaan, bv met 2 klimspiralen. Hoe dat moet is op dit topic of online (Youtube!) wel te vinden.

De grote vraag is wat je wil. Lange goederentreinen? Intercity's? Of juist een boemel-stoomlocje. Dat bepaalt je ruimte en je baanplan. Een paradespoor (bv achterlangs, wat hoger of lager voorlangs) kan erg fraai zijn om treinen te zien rijden. Een schaduwstation zodat treinen (automatisch) doorwisselen maakt het treinbeeld veel interessanter. Een (groot?) station met goederensporen waar je kan rangeren? Opties genoeg! Maar voor een lokaalspoor stoomloc heb je een heel andere baan "nodig", dan voor de ICE.

Groeten,
Rogier

[Spoorzoeker58]

Ben in zeker zin ook een her-intreder; echter is de liefhebberij nooit weggeweest en heb ik een behoorlijke berg spullen verzameld.
Ben ook voorzichtig overgestapt op digitaal, met Roco boosters en loc.Maus 2.
Heb ook een flink uitgebreid sporenplan, wat nu op realisatie wacht.
Getekend met de gratis (beperkte) Anyrail software. De 50 items die je kunt gebruiken zijn met ook wat fantasie net voldoende om stukken van het sporenplan in elkaar te zetten; feitelijk net als in een modulebaan: je tekent er de separate modules mee.
Goed meten is dan wel een vereiste, omdat je die "modules"wel; aan elkaar moet kunnen knopen.
Maar met Excel erbij, veel copy-paste krijg je het geheel wel op papier.
Ik rij geen rondjes, maar maak gebruik van keerlussen, dus moet er omgepoold worden.
Daar heb ik wel een truc voor uitgevonden die prima werkt zonder ingewikkelde electronica.
Maar nu komt het.....
Ik denk aan de aanschaf van iets als een Intellibox; hoe sluit ik dat aan met de Roco spullen?
Een schema zou heel fijn zijn.

[Ronaldk]

Ik denk aan de aanschaf van iets als een Intellibox; hoe sluit ik dat aan met de Roco spullen?
Een schema zou heel fijn zijn.

Nee, dat kan je niet combineren. Voor dat geld kan je net zo goed kijken naar een witte z21 of een zwaardere. Onthoud het volgende maar: Roco multimaus is XpressNet en Uhlenbrock Intellibox is LocoNet.

[Montanbahn]

,,,,, MFX is een protocol wat in eigendom is van Märklin. ....

Alleen de naam, het is ontwikkeld door ESU (ook de bouwer van de CS1) en omdat die 2 een beetje oneenigheid kregen is dij ESU de naam M4 geintroduceerd op het MFX protocol.

[Ronaldk]

Alleen de naam, het is ontwikkeld door ESU (ook de bouwer van de CS1) en omdat die 2 een beetje oneenigheid kregen is dij ESU de naam M4 geintroduceerd op het MFX protocol.

Ook de zeggenschap over wie het mocht gebruiken lag en ligt bij Märklin. Dus eigendom bij Märklin. Niet bij ESU. ESU heeft het in opdracht van Märklin ontwikkeld. Märklin heeft nu een deel van het MFX-protocol vrijgegeven voor andere fabrikanten maar niet alles. Daarnaast verdere ontwikkeling van MFX is in handen van Märklin en niet ESU. De uitbreiding van MFX naar MFX+ is nu vooral een ding van Märklin en niet van ESU.

We dwalen af.... om maar zo te zeggen....

[jengelsm]

Om je wat op weg te helpen. Ik heb een aantal videoseries op Youtube staan.
1. Digitaal modelspoor met een zelfbouw DCC-EX centrale.
2. Digitaal modelspoor voor beginners (met o.a. een aantal video's over de (zwarte) Z21.
3. Rocrail voor beginners en gevorderden. Inmiddels uitgegroeid tot 65 video's.

Mijn kanaal: https://www.youtube.com/@Albert-DenAkker
Voor elke serie heb ik een aparte afspeellijst gemaakt.

De witte z21 kun je met een router op je netwerk en dus op je computer aansluiten. Houd er wel rekening mee dat er maar 1 aansluiting op zit voor bezetmelders, namelijk de Roco R-bus. De zwarte Z21 heeft meerdere aansluitingen waaronder Loconet.

Dank voor de link! Ik ga ze bekijken........
In eerste instantie zat ik niet aan zelfbouw te denken, maar ook dat begint te kriebelen.....

[Montanbahn]

Off toppic:

Het MFX-protocol werd gezamenlijk ontwikkeld door Märklin en ESU (Electronic Solutions Ulm)12. Hoewel Märklin de naam “MFX” bezit, is het protocol zelf een resultaat van de samenwerking tussen deze twee bedrijven. Bronnen: Wiki 3 rail en Forum 3rail en niet te vergeten, de maker ESU. De naam is van Märklin en daarom noemt ESU het ook M4

Eigenlijk net zoals bij muziek, de producer heeft ook de rechten. ESU heeft natuurlijk op geen enkele manier profijt van het deels vrijgeven van dit protocol.

[jengelsm]

Allen hartelijk dank voor de nuttige tips.

De discussies over propriety hard- en softwarere ken ik maar al te goed. Ik heb in een heel ver geleden gewerkt voor de hard- en software leverancier die als eerste het multi-user concept introduceerden. Je moest wel door hen gemodificeerde hardware gebruiken. De harddisks waren tot 10x duurder dan die uit de originele fabriek.

Gezien de beschikbare ruimte wordt het denk ik toch een schaal N (start set).

Kan ik met een niet Marklin centrale, bv de kleine z21, een Uhlenbrock Daisy 2, of een YD7010 van YaMoRc een Minitrix loc besturen of verlies ik dan functionaliteit doordat niet alle functies met DCC gebruikt kunnen worden? Ik denk dat de keuze voor DCC verstandig is. Ik vrees echter dat er veel dialecten zijn. In ons land verstaat een zeeuw meestal wel een tukker en anders om. maar hoe zit dat met de DCC interpretatie van de verschillende merken?
Ik heb er overigens geen moeite mee als ik de MiniTrix/Marklin mobile station niet ga gebruiken omdat ik een voor een andere centrale kies.

Ik las al dat de kleine z21 door de R-bus je dwingt om Roco terugmelders etc te gebruiken. Hoe dwingend zijn de andere genoemde centrales t.a.v terugmelders / wissel aansturing?
Is het mogelijk om terugmelders en wissels met niet Roco hardware te realiseren?
Als starter lijkt me een centrale in de prijsklassen van de z21 wit, de Uhlenbrock of de YD70710 passend. Waar zou ik op moeten letten?

 Ik ga dit eind deze week een maandje naar het buitenland dus de aanschaf van een setje voor mijn reis lijkt me niet verstandig. Ik heb gelukkig wel de tijd om veel, heel veel te lezen en te kijken. Zowel op Youtube als in het echt.

Wat overigens mij triggerde om met de modeltrein hobby te beginnen, was een treinreis van midden china naar Lhasa in Tibet van 21 uur afgelopen juni. Machtig interessant. Als die sporen en locs. Alleen vonden ze het niet leuk dat ik een wilde fotograferen. Heb toen ruim voldoende tijd gehad om met een Chinese medepassagier over zijn modeltreinen hobby te praten.