Hengelo in 1981-1982, maar dan anders: Kassenberg in N

[spoorzeven]

Dit is wat ik bedoel:

[Mispoes]

Duidelijk! Dank voor de suggestie.

[Jeroen Water]

Ik zie alleen de meerwaarde van dit idee niet zo als de DB locs op spoor 2 opgesteld staan. Vanaf daar kunnen ze nog steeds niet naar de loccenspoortjes en zullen ze nog steeds op de hoofdbaan kop moeten maken. Met alle goederensporen op het emplacement van Kassenberg is het maar zeer de vraag of men de DB locs op spoor 2 zou stallen. Ik snap wel waarom Frank dit doet, want met zijn opstelling wisselen de locs steeds door. Wanneer een loc van een trein af komt sluit deze aan de ene kant bij de opgestelde locs aan, terwijl er aan de andere kant van het rijtje een loc gepakt wordt als deze een trein moet rijden. Wat hierbij bedrijfsmatig niet handig is, dat de locs die nog op het opstelspoor staan, op een gegeven moment naar voren op moeten schuiven, omdat je anders aan de achterzijde niet meer aan kunt vullen.

Jeroen

[Mispoes]

Je bekijkt het teveel door de ogen van de professional, Jeroen. Dit is een speelbaan waarbij eigenlijk alleen het gekozen tijdperk, de treinsamenstellingen en de dienstregeling en het treinverkeer op het station logisch is. Als ik een DE trek-duwtrein van 5 bakken Plan E naar Ksb Oost zou sturen, zou de voorste 2200 aan het perron van Oost staan, terwijl de achterste 2200 zich nog in Ksb bevinden... Komt dit verhaal je bekend voor?  

Spoor 2 wordt vooral door de locs van de reizigerstreinen gebruikt, dat zijn de 220'ers en die zijn dus precies waar ze nodig zijn als ze aan het werk moeten. De DB goederenlocs (216 en 221) staan op een andere plek, veelal linksonder bij de goederensporen. Ik wil natuurlijk ook zo'n mooie 220'er een tijdje in het station zien staan. Het komt op een bepaald moment zelfs voor dat ze alle drie weg zijn, en er gaat zelfs een keer een 221'er met een expres aan de haal om de omloop rond te krijgen. Het is niet zo dat er constant twee of drie locs op dat spoortje staan. Meestal staat er maar één en soms twee.

Bij de elektrische NS-locs eigenlijk hetzelfde verhaal. Vanwege het doorwisselen heb ik vaak zicht op verschillende E-locs (1100/1200/1300/1600) in vaak ook nog verschillende uitvoeringen (geel-grijs/blauw, wel neus/geen neus etc.). Maar ook hier zijn op een bepaald moment alle vijf E-locs (die van spoor 6 en twee van spoor 21) weg en met hun treinen onderweg...     

[Mispoes]

Het verwerven van twee ICR-BKD's in het voorjaar, heeft ervoor gezorgd dat de twee ICR-stammen (Es-Asd) een wat gebruikelijke samenstelling konden krijgen.



De BKD's maakten hiermee twee Plan E-RD's vrij die ik kan gebruiken om de buurlandtreinen (Hannover - Amsterdam) op het Nederlandse traject te versterken. 



In de jaren tachtig werd in Bad Bentheim een Plan E-RD (later ICR-BKD) aan de int/buurlandtrein naar Asd geplaatst.



Eigenlijk zit ik op max vier rijtuigen, maar met krabben en bijten is het gelukt om de RD als vijfde rijtuig toe te voegen. Als ik uitsluitend een 1100 (met òf zonder botsneus) gebruik als trekkracht, past zo'n samenstelling net aan het perron en in het westelijke schaduwstation. Tijdens het locwisselen wordt de RD toegevoegd, dan wel afgetrapt. Omdat van de drie buurlandstammen er zich altijd eentje in "Duitsland" bevindt, heb ik dus maar twee RD's nodig, de omloop is al geschreven. Vanwege de twee keerlussen zal de RD altijd aan de staart van de trein zijn plek hebben. Met een rangeerloc (2200 of 2400) zal de RD bijgeplaatst cq. afgerangeerd worden. Het wordt nog een uitdaging een sluitende omloop te maken die ervoor zorgt dat er altijd een 1100 voor de buurlandtrein staat, maar laat ik dat gepuzzel nou heel leuk werk vinden.   



De RD's worden aan één zijde geschikt gemaakt voor combinatie met de buurlandtrein met een uitgetrokken vouwbalg en kortkoppeling. Bij het ene rijtuig wordt dat de bagagekant, bij het andere de keukenkant, voor de afwisseling. Dat doe ik toch niet op deze manier, maar op deze wijze. Binnenkort laat ik zien hoe ik dat ga doen.   

[Mispoes]

Zo en dan nu een heel zwamverhaal over de internationale expressen.

Via Hengelo reed in de jaren zeventig en tachtig een aantal internationale treinen met klinkende namen als Harz Expres (D344/345), Noordzee Expres (D238/239), Nord-West Expres (D236/237), Scandinavië-Holland Expres (D231/230) en Warszawa-Hoek Expres (D1244/1245). De Noordzee Expres heb ik hier al beschreven.

In het themajaar ’81-’82 was weliswaar de naam Harz Expres verdwenen, maar het treinenpaar D344/345 zelf, was er nog steeds. Vanwege ruimtegebrek in het westelijke schaduwstation heb ik  besloten de oostelijke exprestreinen D1244/1245 (Moskou-Warschau-Berlijn-Hoek van Holland) en D344/345 (Berlijn/Bad Harzburg-Hoek van Holland) aan elkaar te koppelen, in die zin dat ze overlopen op elkaar. D1245 komt na een paar uur al terug als D345 en verblijft daardoor maar korte tijd in het westelijke schaduwstation. Daarna brengt deze trein bijna de hele dag door in het oostelijke schaduwstation waar veel meer ruimte is. Pas halverwege de avond komt deze terug als D344 om na een paar uur weer terug te keren, maar nu als D1245. De volgende ochtend vertrekt deze trein als D1244 uit het oostelijke schaduwstation en is de cirkel rond.



De vertaling van de samenstelling naar model is bij mij niet natuurgetrouw. Sowieso beperkt het aantal rijtuigen zich tot vier en dan moet de rijtuigsamenstelling ook nog eens zo zijn dat de trein zich leent voor beide treinenparen. Dat maakt dat ik vooral de suggestie wek van beide expressen. Het groene slaaprijtuig uit Rukland komt daardoor geheel te vervallen. Ik heb heel vaak D344 uit Oldenzaal zien vertrekken op maandagen in de eerste helft van de jaren ’80 als ik terugkwam van judo. Die donkergroene rijtuigen met dat knalrode restauratierijtuig staan mij nog helder voor de geest. Er moest voor mij dus zeker iets roods in, maar omdat de D1244/1245 op het trajectdeel  Berlijn-Hoek van Holland v.v. geen restauratie had vond ik een compromis in de DB Halbspeisewagen van Roco/Fleischmann. Het groene DB zitrijtuig Bm 239 van Roco met zijn in het midden geplaatste dakventilatoren kan doorgaan voor een groene Bc (couchetterijtuig) dat echt wel nodig is in deze nachttrein. Op de terugweg als D345 is dit ineens weer een zitrijtuig Bm 239. Zo doen wij dat in Kassenberg…  Daarnaast is een Bc natuurlijk ook een gewoon zitrijtuig als de bedden zijn ingeklapt…


links: Minitrix DR B, rechts Roco Bm²³⁹

De DR A en B zijn van Minitrix en komen qua hoogte beter overeen met de DB-rijtuigen van Roco/Fleischmann dan de DB-rijtuigen van Minitrix. Het nieuwe Fleischmann, welteverstaan, want het oude Flm torent overal bovenuit en is niet te gebruiken. Op de hoogteverschillen kom ik hier later nog uitgebreider terug.



De koppeling van de oostelijke expressen (roze gearceerd) pas ik ook toe bij de noordelijke expressen D236/237 en D231/230 (geel gearceerd). Ook hier laat het spoorboekje zo’n overgang toe: D236 rijdt naar het westen en komt als D231 terug, brengt bijna de gehele dag door in het oostelijke schaduwstation, vertrekt in de loop van de avond als D230 naar west en komt als D237 een paar uur later aan in oost waar overnacht wordt. De volgende ochtend vertrekt de trein weer als D236 en begin het verhaal weer van voren af aan.



Bij de samenstelling van de trein die voor beide expressen moet door kunnen gaan, gelden weer dezelfde voorwaarden.  De trein (D+AB+Bc+AB) bestaat geheel uit Minitrix rijtuigen waarbij de rode DSB Bc een vreemde eend in de bijt is. De bekende rode DSB-rijtuigen voor internationaal verkeer zijn niet in 1:160 verkrijgbaar. Minitrix heeft jarenlang de oranjerode 3140 in het programma gehad, maar dat rijtuig is ruim een cm te lang, en dan die kleur… In 2000 heeft Minitrix onder nummer 13729 een set van twee DSB-ligrijtuigen uitgebracht. Hoewel er een raam te weinig in zit, oogt het rijtuig in de wijnrode kleur goed. Ik waag echter te betwijfelen of dit type rijtuig (volgens mij in de eerste helft van de jaren ’80 overgenomen van de DB) in het internationaal verkeer is ingezet. Ondanks dat, en een raam manco, besloot ik dat zo’n rijtuig er maar moest komen, maar pas nadat de set, waarvan ik er slechts één nodig heb, voor een wat redelijke prijs te verwerven was. Op E-bay kostte de set steeds zo rond € 200,= en dat is mij echt teveel. De prijzen op gekkenhuis Catawiki zal ik maar niet eens noemen, een set van twee slaapbussen werd het daar genoemd. Dan ben je natuurlijk ook gewoon af met je zelfbenoemde experts…  Op een gegeven moment werd de set aangeboden op E-bay Duitsland voor een flink lagere prijs. De koppelingsveertjes ontbraken, maar verder zouden ze z.g.a.n. zijn en dat klopte. Met de volgorde van de wagens heb mij laten inspireren door de foto op blz. 227 onder van het boek “Elektrische locomotieven NS-serie 1100”. Mijn Piko 1152 mag de trein op het Nederlandse traject trekken. De afdeling locomotiefomlopen krijgt er een uitdaging bij.

[Rick]

Goed bedacht met de multifunctionele Bm en de Halbspiesewagen, kwam die laatste eigenlijk naar Nederland?
Op de foto zie ik dat het dak van de Minitrix een stuk hoger is als dat van de Roco Bm, hier lijken de daken vrijwel gelijk te zijn. De buffers en bak zijn dan wel prima combineerbaar.

Van de DSB is nog minder N-materieel verkrijgbaar dan voor NS-rijders, ik dacht die korte rijtuigen wel eens als 3D-print gezien te hebben. Misschien dat een fabrikant nog eens iets uitbrengt om achter de Kato Nohab te hangen.
Voor de D231 was dit zeker geen optie, die is korter dan het origineel.

hier

Mooie plaat net als die in de vorige post, met de blauwe A en verder blauw/beige is het een leuke stam voor op de baan.

[Mispoes]

Volgens mij was deze uitvoering van de Halbspeisewagen (BRymb) geen regelmatige bezoeker van NL. Sterker nog, ik heb nog geen plaatje gezien van dit rijtuig in een reguliere trein naar NL. Er staat wel NS in het raster...

Dat lijkt maar zo, het SZD-slaaprijtuig was 4230 mm hoog, het standaardtype DB-rijtuig 4050 mm. Het DR rijtuigtype Y was zelfs 4250 mm hoog.

Hieronder is een Minitrix DR met een Minitrix DB te zien:



Ik vind dit geen gezicht, ik wist even slecht raad met deze DR-rijtuigen. De oude Roco/nieuwe Flm DB-rijtuigen brachten uitkomst in deze trein.

Piko zit zelfs nog heel iets lager, althans met de Silberlingen.

Tot slot nog even een Minitrix (links) en Roco gecombineerd, beide DB-rijtuigen:



Ik heb hierdoor "rijtuigbubbels" gecreëerd om te voorkomen dat er hoogteverschillen binnen één trein ontstaan. 

Misschien dat een fabrikant nog eens iets uitbrengt om achter de Kato Nohab te hangen.
Voor de D231 was dit zeker geen optie, die is korter dan het origineel.

Mooie plaat net als die in de vorige post, met de blauwe A en verder blauw/beige is het een leuke stam voor op de baan.

Dat zou niet verkeerd zijn als zo'n internationaal DSB-type op de markt kwam.

Als je de D344 bedoelt, de D231 ging naar Kopenhagen  , dit korte rijtuig heb ik nog nooit in NL gezien, maar ook al zou deze er een keer in hebben gezeten, dan zou ik het nog niet gebruiken, omdat deze wagen het hele karkater van de trein verandert, het lijkt wel Reko... Misschien dat Arnold het DDR restauratierijtuig type Y nog eens een keer in tijdperk-4 uitbrengt.

De trein met de 1104 in een paar posten terug is de Noordzee Expres (D238). Favoriete trein van mij, vanwege de korte lengte (loc + DB-stam + Plan E-RD/ICR-BKD), de mooie naam en een heerlijke herinnering: ik heb hem nog met de blauwe 1211 in november 1982 Hengelo uit zien rijden.

[spoorzeven]

Bentheim (nog zonder Bad) op 15 juni 1979: de 1106 wacht met een RD Plan E op zijn trein. RD richting Amsterdam CS dus aan de loc in dit geval.

[Mispoes]

Prachtige foto, bedankt naamgenoot! Mag je vaker doen...

[Jeroen Water]

Slimme oplossing met je treinsamenstellingen, Frank! 

Jeroen

[Mispoes]

Dank! Dit is wel een verschil met de realistische samenstellingen in H0 waar wij een jaar of 15 geleden mee bezig waren...

[Rick]

Volgens mij was deze uitvoering van de Halbspeisewagen (BRymb) geen regelmatige bezoeker van NL. Sterker nog, ik heb nog geen plaatje gezien van dit rijtuig in een reguliere trein naar NL. Er staat wel NS in het raster...

Zonder NS in het raster is inzet naar Nederland ook mogelijk. 

Dat lijkt maar zo, het SZD-slaaprijtuig was 4230 mm hoog, het standaardtype DB-rijtuig 4050 mm. Het DR rijtuigtype Y was zelfs 4250 mm hoog.

Hieronder is een Minitrix DR met een Minitrix DB te zien:

https://images.beneluxspoor.net/bnls_2023/DSC-0363-64dd19fa29b19.jpg

Ik vind dit geen gezicht, ik wist even slecht raad met deze DR-rijtuigen. De oude Roco/nieuwe Flm DB-rijtuigen brachten uitkomst in deze trein.

Dat scheelt in N een ruime millimeter, dan zal de foto iets vertekenen. De combinatie van Minitrix onderling is ook geen gezicht, raar dat een fabrikant dit zo weet te construeren. Ik vermoed dat de aanpassing voor het kortkoppelingsmechaniek ermee te maken heeft.

Tot slot nog even een Minitrix (links) en Roco gecombineerd, beide DB-rijtuigen:

https://images.beneluxspoor.net/bnls_2023/DSC-0360-64dd1b0bec67d.jpg

Ik heb hierdoor "rijtuigbubbels" gecreëerd om te voorkomen dat er hoogteverschillen binnen één trein ontstaan.

Dat gaat ook niet echt samen, nu moet ik eens kijken of mijn ex-Roco buffet- en restauratierijtuig wel bij de Minitrix DB UIC-X passen. Een oplossing is nog om de assen te veranderen, als ik het goed heb plaatst Minitrix assen met een doorsnede van 6.2mm en Roco heeft 5.6 in gebruik.

Als je de D344 bedoelt, de D231 ging naar Kopenhagen  , dit korte rijtuig heb ik nog nooit in NL gezien, maar ook al zou deze er een keer in hebben gezeten, dan zou ik het nog niet gebruiken, omdat deze wagen het hele karkater van de trein verandert, het lijkt wel Reko... Misschien dat Arnold het DDR restauratierijtuig type Y nog eens een keer in tijdperk-4 uitbrengt.

Ik bedoelde als vervanging van de rode Bc in de D231 zoals hier maar buiten de compleet andere vorm is het vervangen van een couchette door een restauratie ook niet voor de hand liggend. In de D344 reed wel (later?) hetzelfde rijtuig mee?

De trein met de 1104 in een paar posten terug is de Noordzee Expres (D238). Favoriete trein van mij, vanwege de korte lengte (loc + DB-stam + Plan E-RD/ICR-BKD), de mooie naam en een heerlijke herinnering: ik heb hem nog met de blauwe 1211 in november 1982 Hengelo uit zien rijden.

Nog meer blauw in de trein dus. 

[Mispoes]

Ik vermoed dat de aanpassing voor het kortkoppelingsmechaniek ermee te maken heeft.

Misschien is Minitrix hiermee langzaam aan het voorsorteren op de lagere hoogtes, net als nieuw-Fleischmann en Piko. 

nu moet ik eens kijken of mijn ex-Roco buffet- en restauratierijtuig wel bij de Minitrix DB UIC-X passen. Een oplossing is nog om de assen te veranderen, als ik het goed heb plaatst Minitrix assen met een doorsnede van 6.2mm en Roco heeft 5.6 in gebruik.

Of je gebruikt de nieuwe Fleischmanns, A, AB, B (2x) en BD die kortgeleden zijn uitgeleverd.

Ik bedoelde als vervanging van de rode Bc in de D231 zoals hier maar buiten de compleet andere vorm is het vervangen van een couchette door een restauratie ook niet voor de hand liggend. In de D344 reed wel (later?) hetzelfde rijtuig mee?

Nu begrijp ik de verwarring. Dit op de foto in Utrecht is de gecombineerde D231 en D345. Na Hengelo reden deze treinen apart van elkaar Duitsland in. In Amersfoort kwam nog een tak uit Amsterdam CS, waarvan ook nog weer een deel naar Enschede ging. Beginpunten waren Hoek van Holland en Amsterdam CS, eindpunten Kopenhagen (in de winterdienst Hamburg Altona), Berlijn, Bad Harzburg en Enschede. Te Amersfoort, Hengelo en Hannover werden de treinen gesplitst/gecombineerd. Als ik het mij goed herinner werd in Hannover een deel uit Aken toegevoegd aan de D345. Het restauratierijtuig op de foto met de 1501 is een "Halberstadter", die achter de 1625 van het type Y.   


Het binnenlandse deel van trein D231 uit Amsterdam CS is op 17 november 1985 in Enschede aangekomen.


D231 bij Oldenzaal op 29 maart 1986 met delen uit Hoek van Holland en Amsterdam CS, dit verklaart waarom het gecombineerde rijtuig 2e klas-bagageruimte zich in het midden van de trein bevindt. Winterdienst '85-'86 en dus gaat de trein niet verder dan Hamburg Altona en heet de trein niet "Holland-Scandinavië Expres". Wat verder opvalt: het derde rijtuig is een Bc... Zo slecht is het idee een couchetterijtuig mee te laten rijden in dagtrein 230/231 dus nog niet eens...  

 

[Rick]

Misschien is Minitrix hiermee langzaam aan het voorsorteren op de lagere hoogtes, net als nieuw-Fleischmann en Piko. 

Dat zou mooi zijn, ik vermoed echter dat de DB-rijtuigen iets omhoog zijn gezet voor het inbouwen van het mechaniek. Dat heeft Fleischmann gedaan met de modellen die ze van Roco hebben overgenomen en waar geen KKK onder zat. Of dat nou een vooruitgang is...

Of je gebruikt de nieuwe Fleischmanns, A, AB, B (2x) en BD die kortgeleden zijn uitgeleverd.

Wel verleidelijk, de rijtuigen zijn wat beter dan het aanwezige spul.

Nu begrijp ik de verwarring. Dit op de foto in Utrecht is de gecombineerde D231 en D345. Na Hengelo reden deze treinen apart van elkaar Duitsland in. In Amersfoort kwam nog een tak uit Amsterdam CS, waarvan ook nog weer een deel naar Enschede ging. Beginpunten waren Hoek van Holland en Amsterdam CS, eindpunten Kopenhagen (in de winterdienst Hamburg Altona), Berlijn, Bad Harzburg en Enschede. Te Amersfoort, Hengelo en Hannover werden de treinen gesplitst/gecombineerd. Als ik het mij goed herinner werd in Hannover een deel uit Aken toegevoegd aan de D345. Het restauratierijtuig op de foto met de 1501 is een "Halberstadter", die achter de 1625 van het type Y.   

https://images.beneluxspoor.net/bnls_2023/0276-64e32f4f57113.jpg
Het binnenlandse deel van trein D231 uit Amsterdam CS is op 17 november 1985 in Enschede aangekomen.

https://images.beneluxspoor.net/bnls_2023/0239-64e32f572ed0a.jpg
D231 bij Oldenzaal op 29 maart 1986 met delen uit Hoek van Holland en Amsterdam CS, dit verklaart waarom het gecombineerde rijtuig 2e klas-bagageruimte zich in het midden van de trein bevindt. Winterdienst '85-'86 en dus gaat de trein niet verder dan Hamburg Altona en heet de trein niet "Holland-Scandinavië Expres". Wat verder opvalt: het derde rijtuig is een Bc... Zo slecht is het idee een couchetterijtuig mee te laten rijden in dagtrein 230/231 dus nog niet eens...

Pff, dat is veel gesplits en gecombineer onderweg, daar raak ik wel in de war van ja. 
Bij de tweede foto zit nog een A of AB achteraan in de stam neem ik aan?