SGB verwerft de 2e nog bestaande originele Nederlandse draaischijf.

[josvdh]

De SGB heeft afgelopen zomer de draaischijf van het Belgische depot van Stockem (bij Arlon) over kunnen nemen van de Belgische spoorwegen.
Hoewel er in het buitenland nog een redelijk aantal draaischijven is te vinden was juist dit exemplaar voor de SGB van belang. Het gaat hier namelijk om een echte Nederlandse draaischijf. Op de draaischijf van Tilburg na is dit het enige andere exemplaar dat er nog bestaat.
Oorspronkelijk lag het gevaarte van 24m lang en 9m breedte in Zevenaar voor het draaien van grote Duitse stoomlocomotieven die daar de grens overstaken. Bij de bouw in 1929 was het de grootste van Nederland en dat zou deze vervolgens ook blijven. In 1945 werd de draaischijf opgeblazen waarvan ook nu nog de reparaties zichtbaar zijn op de zijkant.



Rond 1960 was de draaischijf overbodig doordat men gebruik ging maken van diesellocomotieven en na een paar jaar verkocht NS de draaischijf aan de Belgische spoorwegen.
De hele draaibrug is toen (vermoeden wij) in zijn geheel naar Stockem verplaatst, een reis van zo'n 500km via wegen en waarschijnlijk water.

De draaischijf werd eind 2013 bij toeval door een SGB medewerker gevonden in een zoektocht naar passende (buitenlandse) draaischijven. Er werd daarbij niet verwacht dat er nog een Nederlandse schijf te vinden zou maar op een wat onduidelijke foto leek deze draaischijf toch wel erg op een Nederlandse. Het ontwerp was geheel uniek en geheel door NS zelf bedacht, dit maakte het herkennen wat eenvoudiger. Bij een bezoek op locatie bleek de draaischijf, ondanks dat deze al 20 jaar buiten gebruik was, nog gewoon te werken en mede door de reparaties van de oorlogsschade kon met zekerheid worden vastgesteld dat het om de oude NS draaischijf van Zevenaar ging.



Vervolgens heeft overleg met de Belgische spoorwegen nog ruime tijd geduurd waarbij na twee jaar de conclusie was dat aankoop onmogelijk was. De draaischijf zou een strategische reserve zijn en niet gesloopt mogen worden.
Ook diverse andere navragen in Duitsland voor redelijk passende draaischijven bleken keer op keer te stranden. De SGB heeft daarom in 2015 de 20 meter draaischijf uit het Duitse Gladbeck aangekocht.
Deze was met aanpassingen redelijk gelijkend aan een Nederlandse draaischijf te maken.

Midden 2016 bleek echter ineens dat in Stockem het naastgelegen grote locomotievendepot werd opgeheven en alle sporen gesloopt werden. We kregen bericht of we nog interesse hadden in de draaischijf maar de SGB had er net één naar Goes gebracht!

Er was inmiddels ook al enige tijd contact met de ZLSM die eveneens een draaischijf zochten voor hun oude NS draaischijf kuip. Hierin lag een 20 meter draaischijf, men hoefde alleen nog een passende brug te hebben. De brug van Gladbeck van 20 meter bleek hier prima in te passen zodat werd afgesproken dat men de schijf tegen alle gemaakte kosten over zou nemen van de SGB. Daarmee had de SGB middelen vrij voor aankoop en transport van de 24 mtr lange draaischijf in België.
De ZLSM heeft straks een werkende draaischijf en de SGB een echte Nederlandse draaischijf, ook wat betreft bouwjaar perfect passend bij de werkplaats.

Tegenwoordig is het niet meer mogelijk de draaischijf in één geheel weer te verplaatsten, met name de breedte van 9 meter is niet te vervoeren met het huidige verkeer.
Daarom is door vrijwilligers van de SGB de draaischijf op locatie gedeeltelijk gedemonteerd voordat alles met een grote hijskraan op maar liefst drie vrachtwagens is geladen.

Met de aankomst van deze draaischijf aankomende maandag heeft de SGB een zeer uniek stuk industrieel erfgoed verworven dat over enkele jaren een mooie bewegende attractie zal vormen voor de bezoekers!



Mocht iemand weten hoe de draaischijf in 1962 van Zevenaar naar Stockem is vervoerd dan horen wij dat graag.

M.vr.gr.

Jos van der Heijden

[Edsko Hekman]

Jullie zijn lekker bezig bij de SGB!
Wat een mooie aanwinst weer. Vrees dat ik toch een keer die kant op moet komen...

Verstuurd vanaf mijn SM-G903F met Tapatalk

[Erik_omBC]

Dat is goed nieuws Jos, zal binnenkort weer eens jullie kant opkomen. 

[Gert Arkema]

Zeer top! Helemaal mooi dat er nu 2 museumorganisaties blij zijn, elk met hun eigen passende draaischijf!

[AB 7216]

Prachtig nieuws, dus straks weer een werkende NS draaischijf te zien in Nederland.

[Tomasso]

Mooi hoor! Meteen nog een vraag, die draaischijf bij het spoorwegmuseum, is dat geen Nederlandse draaischijf?

Verstuurd vanaf mijn SM-T815 met Tapatalk

[WesleyMunnik]

Nee dit is een Duitse welke door VSM vrijwilligers is gedemonteerd in Duitsland, helaas weet ik niet waar vandaan maar dat weet iemand vast wel.

Gr,

Wesley

[Klaas Zondervan]

Ik wist het niet, maar het antwoord staat hier: https://www.spoorwegmuseum.nl/#!/collectie/techniek/draaischijf

[T.Spat]

Mooie actie, zowel de SGB als de ZLSM  een schijf rijker

[Rob75]

De MBS heeft in Haaksbergen een draaischijf die afkomstig is van het emplacement in Goor.


Mvgr.

Rob.

[AB 7216]

Klein detail, dat is een wagendraaischijf, en geen locomotief draaischijf.
Blijft wel een mooi stukje geschiedenis.

Groeten Arjen

[haes]

klein detail: de MBS heeft twee draaischijven een in Boekelo(de al eerder genoemde wagondraaischijf) en een in Haaksbergen volgens mij idd afkomstig uit Goor( dus dit was de tweede Nederlandse draaischijf in Nederland)

[treinenhobby]

Misschien iets off-topic, maar de Tilburgse schijf wordt toch ook niet meer gebruikt?
Is deze al weg en zo ja waarheen?

[NS8714]

Die blijft gewoon liggen, is een monument samen met de bijbehorende loods.

[Pauldg]

De Tilburgse schijf is recent gegentrificeert. Ook dat is heel bijzonder.