Problemen met Roco wissels

[Klaas Zondervan]

Deze rails is ontwikkeld voordat die norm zelfs maar was opgesteld.

Weet je dat zeker? Roco is met H0 begonnen in 1967, de Morop is in 1954 opgericht. Wanneer ze de eerste normen hebben uitgegeven kan ik niet zo gauw teugvinden, maar moet voor 1965 geweest zijn, want toen werden ze al vermeld in "De Modelbouwer".

[Romavami]

Bedankt voor alle tips. Ik ga aan de slag.

[henk]

Weet je dat zeker? Roco is met H0 begonnen in 1967, de Morop is in 1954 opgericht. Wanneer ze de eerste normen hebben uitgegeven kan ik niet zo gauw teugvinden, maar moet voor 1965 geweest zijn, want toen werden ze al vermeld in "De Modelbouwer".

Het jaar waarop de betreffende norm voor het eerst werd gepubliceerd staat altijd op het normblad Klaas. Bij nem 110 en 310 was dat 1977. Ze vervingen vast oudere normen over spoor- en wielprofielen, maar die werden echt vervangen. Eerder ontworpen railmateriaal kan je niet aan nem 110 ophangen.
http://www.mobadaten.info/wiki/MOROP_NEM_310_Radsätze_-_Spurführungs-Maße/1977

In 2009 zijn 110 en 310 opnieuw serieus geupdate.
http://www.mobadaten.info/wiki/MOROP_NEM_110_Gleise_und_Weichen_-_Spurführungs-Maße
http://www.mobadaten.info/wiki/MOROP_NEM_310_Radsätze_-_Spurführungs-Maße

[jerrytrein]

ontsporen heb ik ook gehad met enkele locs op wissels
Ook sluiting op peco wissels
1e is de wiel maat correct
2e hebben de locs die sluiting maken brede(oude wielen) flenzen
3e kunnen bij de stomers de wielen genoeg zijdelings bewegen om in het spoor te blijven

[rjr]

Het kan prima met dit soort wissels in je baan. Had er een kleine 10 in mijn baan zitten. Enkele die alleen uitgereden werden. Maar de meeste worden in alle richtingen bereden.
In begin inderdaad wat kortsluitingen van loks en wagens op enkele van de wissels, en dat opgelost zoals hierboven aangegeven.
Ontsporingen opgelost door te zorgen dat de wissel tongen goed aanliepen. De aanlopende sporen netjes en strak zaten.

Daarna hebben ze jaren probleemloos over de wissels gereden. En had er een hele serie zitten op plaatsen waar ik toch niet echt goed bij kon.
Maar was in het begin dus wel even heel goed kijken en voorzichtig rijden om de problemen goed op te sporen. Daarna kon ik aan een oplossing gaan werken.

Groet,
Roelco

[Klaas Zondervan]

@Henk, ik was er vast van overtuigd dat de NEM110 ouder was. Zal nog eens in mijn oude Modelbouwers duiken om te zien wat er voor die tijd al bestond.

[henk]

In de boeken van Dorgelo, Hameeteman en Enter uit de jaren zestig worden zeker Moropnormen voor rail- en wielprofielen besproken Klaas. Of die al NEM zus en me zo heetten weet ik niet uit mijn hoofd. Maar in 1977 is de boel opgeschud. Er kwamen niet alleen nieuwe normen, maar fabrikanten namen ze ook veel serieuzer dan voorheen. Dat sommige fabrikanten (Märklin Hamo, Lima) daar lang over deden is een ander verhaal.

[Klaas Zondervan]

Het zijn niet alleen Märklin Hamo en Lima die moeite hebben met de normen. Ook Roco houdt zich er niet aan. Bij nieuwe locs en wagens is de B-maat tussen de wielen nog steeds 14,3 mm terwijl die in 2009 al verhoogd is naar 14,4. Met de S-maat in wissels is het nog slimmer. Die moet volgens NEM110 minstens 14,0 zijn, maar ik meet 13,5.
En daar zit misschien ook het probleem van Romavami, de spelingen zijn te groot en in een boogwissel komt dat sterker tot uiting dan in een recht wissel.

[henk]

Ja, maar ja. Waar moeten de fabrikanten hun wielen en wssels nu op baseren? Op de huidige normen of op hun eigen railsysteem dat volgens de vorige norm is ontworpen en waarvan je niet kan verwachten dat ze dat telkens aanpassen? Daar zouden ze de meeste hobbyisten ook geen lol mee doen. Modelspoorartikelen gaan lang mee en aanpassen aan nieuwe normen is een geleidelijk proces. Dat was na 1977 zo en is na 2009 weer precies hetzelfde.

En om op het onderwerp terug te komen. Het is eigenlijk verbazend hoeveel materieel nog probleemloos over Fleischmann Modellgleis of Roco 2,5 mm rijdt. Het is ontworpen voor twee normenstelsels geleden. Maar je neemt dus een risico als je kiest voor een ouder railprogramma.

[Klaas Zondervan]

Ja, maar ja. Waar moeten de fabrikanten hun wielen en wssels nu op baseren?

Naar mijn mening op de Morop normen. Ze hebben 40 jaar de tijd gehad om de zaak aan te passen, maar je kunt concluderen dat ze in die 40 jaar eigenlijk niks hebben gedaan.
Sinds kort ben ik in het gelukkige bezit van een aantal Roco wissels. Daarmee even een test gedaan. Een standaard Roco wielstel met een B-maat van 14,3 tegen de strijkregel gedrukt, en dan zie ik dat het andere wiel geen ruimte meer heeeft tegen de punt. Bij een wielstel waarvan ik de B-maat op 14,4 heb gezet voel ik dat het wiel door de punt opzij wordt gedrukt. Nog 0,1 mm meer en het wiel loopt tegen de punt.
De S-maat in het wissel is 13,5 mm. Dat zouden ze probleemloos kunnen vergroten naar 14,0 mm , dan gaat nog alles er door. Mijn zelfbouw wissels hebben een S-maat die ligt tussen 14,0 en 14,2 (volgens de norm), daar gaat ook alles probleemloos door.

[henk]

De norm van 1977 heeft het alleen maar over S max Klaas. Pas sinds 2009 is er een S min. Die 13,5 voldeed keurig aan de norm en ik kan goed begrijpen dat Roco niet de mallen uitgebreid en tegen hoge kosten gaat vernieuwen vanwege een veranderde norm die in de praktijk weinig uitmaakt. Ik heb al een paar maanden een paar zelfbouwwissels ingebouwd liggen waarbij ik de strijkregels nog moet monteren. Ondertussen is wel het testbedrijf aan de gang en eigenlijk passeert tot nu toe alles probleemloos die wissels.

In ieder geval ben ik van mening dat je een fabrikant niet kan afrekenen op een norm die tijdens het ontwerp van een railsysteem nog niet bestond.

[Klaas Zondervan]

De norm van 1977 heeft het alleen maar over S max Klaas.

De S min stond niet expliciet in de norm, maar wel impliciet. De maat F was genormeerd op max 1,3 mm. Uitgaande van een spoorwijdte van 16,5 mm komt dat neer op een S min van 13,9.
In de oude versie van de norm werd van bijna alle maten alleen de min. of alleen de max. genoemd. Maar in combinatie met de andere maten kon je altijd de andere uiterste waarde berekenen.

[henk]

Oh ja, dat klopt natuurlijk. Nou ga ik vanavond meten ook. 
Feit is dat Rocoline niet of nauwelijks problemen heeft met wielen volgens nem310. Kennelijk is toch het goede midden gevonden. Als Roco bewust heeft gekozen voor enkele afwijkingen, dan vermoed ik dat exact werken volgens de nieuwe norm begin jaren tachtig commercieel gewoon niet verstandig was. Ik denk ook dat Morop ervan uitgaat dat een nieuwe norm alleen maar gaandeweg bereikt gaat worden. Railsystemen gaan nu eenmaal lang mee.

[Romavami]

Ik heb vandaag in alle rust het probleem nog eens bekeken.

De E103 (Fleischmann) rijdt de wissel in en als de wissel op afbuigen staat volgt een sluiting. Als ik dan vervolgens de centrale weer aanzet (en dus niets verander aan de positie van de lok) dan rijdt de lok de wissel uit zonder verdere sluiting.

Als de E103 een halve meter van de wissel verwijderd is laat ik hem terugkomen. Hij rijdt dan zonder problemen terug de wissel in en verlaat de wissel aan de éénsporige zijde.

De E103 heeft geen ontspoor probleem.

Daarna doe ik hetzelfde met de Roco BR44-1651.
Deze rijdt zonder sluiting de wissel in zowel rechtdoor als afbuigend. Ook geen ontspoor probleem.
Bij het terugrijden, komende vanaf de afbuigende of het rechtdoorgaande spoor loopt de lok eruit (niet de tender). Hij doet dit consequent elke keer.

Toen de schuifmaat er bij gehaald:

Op enkele plaatsen in de wissel gemeten:
de wisseltong aan het begin: 16,44 mm
De wisseltong bij het scharnierpunt: 16,79 mm

verder meet ik in de wissel verschillende maten: 16,68 mm, 16,57 mm en 16,46 mm.

Toen de Roco BR44-1651 op zijn kop gelegd en de wielstellen gemeten:

Voorloopwielen: 15,72 mm
1e as: 15,41 mm
2e as: 15,58 mm
3e as: 15,68 mm
4e as: 15,46 mm
5e as: 15,41 mm

tender:
1e as: 15,85 mm
2e as: 15,82 mm
3e as: 15,55 mm
4e as: 15,66 mm

Mijn bloeddruk: 200 over 120
Hartslag: 200

Ik begin er serieus aan te denken om alle rails te gaan vervangen voor Fleischmann profirails. Tenzij iemand gaat vertellen dat er ook met die wissels problemen zijn.

[henk]

Breek Klaas de bek niet open.