Eifelgeschiedenis

[Reinout van Rees]

Vlak bij mij, Bahnhof Kelberg, ligt Gasthaus Clemens. Een café/restaurant met ook een paar hotelkamers. "Herr Major" Hans Kanonenfuhr doet de deur open en gaat met machinist Heinrich Stohm naar binnen.

"Ah, herr Stohm! Und herr Kanonenfuhr. Willkommen. Herr Stohm, hier ist eure Zimmerschlüssel.". "Danke. Wir wollen zusammen noch etwas trinken, bitte.".

"Hier het tafeltje aan het raam maar? Wat mag het zijn, heren?" "Een bier". "Hier ook eentje."

Hans stelt zijn vraag aan Heinrich. "Heinrich, ik heb gehoord dat jij hier in Kelberg aan het eind van de oorlog ook rondliep en de hele opbouwfase hebt meegemaakt?"

"Ja, dat klopt. Ik woon nu in Mayen, maar ik ben hier in Kelberg geboren. Ik was in de oorlog stoker. Leerling-machinist. Gott sei dank hoefde ik niet naar het oostfront, maar heb ik steeds hier in de Eifel dienst gedaan. Het was aan het eind van de oorlog een zooitje en het meeste materieel is ook afgevoerd over de Rijn voordat de Amerikanen hier konden komen. Wel hebben ze vanuit Gerolstein en Mayen een paar loks hier in de buurt weten te houden, onder andere in de tunnel tussen hier en Berenbach. Toen de rook was opgetrokken hebben we met wat lui van de Bahnmeisterei hier in Kelberg provisorisch een onderhoudsplek voor loks ingericht. Het spoortje dat voor de Bahnmeisterei bedoeld was gebruikten we daarvoor. Daar waar nu de lokloods staat. Een redelijk eind tot Mayen was de lijn niet zwaar beschadigd, dus dat konen we snel weer enigszins in dienst krijgen. (Mayen zelf kon je net niet bereiken, 28 februari 1945 was het viadukt over de Nette daar stukgebombardeerd.) Niet dat we veel konden rijden: paar wagons, dat was het wel. Maar voor de wederopbouw was het heel nuttig, zelfs essentieel. Voordeel voor mij was dat ik regulier als machinist aan de gang kon. Wat dat betreft was de chaos een voordeeltje voor mij..."

Ondertussen is het bier gebracht, dus de keel kan gesmeerd worden.

Mit freundliche Grüsse,

Bahnhof Kelberg

p.s.: Voor de liefhebber heb ik bij deze 18 minuten "college" over de spoorlijnen in de Eifel en de achtergrond van mijn spoorlijn:

[santerdam]

.... Ondertussen is het bier gebracht ....

Zo  te zien zitten er al een paar biertjes in .... 

[Reinout van Rees]

  Voor straf moet je de hele video kijken 

Reinout

[santerdam]

Aha, .... "voor straf jouw video bekijken" .... ben jij zo'n soort schoolmeester !   

Sander

[Reinout van Rees]

Heinrich Stohm gaat verder. "Tja, rare tijd, het eind van de oorlog. Je wordt veroverd en bent bezig de oorlog te verliezen. Of wordt je bevrijd? Klaar dat het voorbij is? Dat laatste in ieder geval. ik was niet van de Wehrmacht, dus de Amerikanen lieten me met rust. Nou ja, ik moest me eerst wel koest houden. Duitsers in uniform, zelfs dat van de Reichsbahn, waren natuurlijk toch gewoon verdacht. Maar de amerikaanse spoorwegtroepen hadden het gruwelijk druk en onofficieel werd er op veel plekken redelijk snel met vrijwilligers gewerkt. Als die duitsers vrijwillig weer willen gaan rijden en repareren... In het begin steeds met toezicht. Sta je met zo'n Amerikaan met geweer op je lok. Maar in juni lieten ze ons inmiddels al begaan."

Herr Major zucht diep en neemt nadenkend een stevige slok. "Ik werd uiteraard gevangen genomen en werd eerst naar een krijgsgevangenkamp gebracht. Met de trein trouwens! Dezelfde treinen die goederen naar het front brachten werden gebruikt om ons zo snel mogelijk achter de linies te brengen. Ik kreeg de indruk dat die Amerikaanse spoorwegjongens heel effectief om wisten te springen met die half stukke lijntjes en enkelspoor enzo. Improviseren kunnen die jongens! Even denken... oh ja, ik ging via de Trier-Luxemburg lijn naar m'n kamp. Die lijn hadden ze rap enkelsporig weer werkend."

"Waar ben je eigenlijk gevangen genomen?"

"Nou, hier in Kelberg, vlak bij het viadukt!"

Als station herinner ik me dat nog ja. Bijna was ik er als station stukken slechter vanaf gekomen...

Mit freundliche Grüsse,

Bahnhof Kelberg

p.s.: Leuk leesvoer, ik heb een paar pagina's gelezen. USA spoorwegbattaillon. Bekijk vooral pagina 66 en de volgende eens. Herstelwerkzaamheden aan de lijn bij Bleialf (Prüm-grens). En de soort beschadigingen die ze tegenkwamen. En de opmerking over gevangenenvervoer over Trier-Luxemburg.

[Gastheerg]

HEERLIJK! Of het allemaal klopt boeit me niet. Ik hoor en lees nu eenmaal het liefst mooie verhalen 

Hier spat ieder keer toch de passie vanaf. TOP!

Vooral: alleen nog een kopstation! Vegertje! BRILJANT!

[Reinout van Rees]

Mieauauauauw! Moritz wil naar buiten. De stationschef doet mijn deur open en Moritz huppelt er speels vandoor. Hij steekt het perron over en loopt langs de lokloods waar de 86er inmiddels naar buiten is gereden.

Heinrich Stohm is toch nog redelijk vroeg naar bed gegaan en denkt nog wat na over wat die majoor hem gisteravond verder nog had verteld. Best wel heftig. Je weet dat de oorlog volledig verloren is, maar moet je werk nog doen: opblazen van kostbare infrastructuur. En je wilt dat het stopt, maar jezelf overgeven zodat de oorlog vorbei is... Nee. Dus gas op de plank zodra de Amerikanen eraan komen. Alleen moest hij één van zijn twee vrachtwagens en de helft van zijn troepen achterlaten in het vorige dorp omdat de diesel op was. Dat laatste was echt een groot probleem in die fase van de oorlog.

Wat zei Herr Major ook al weer? Oh ja, uiteindelijk was het hier boven bij het viadukt, daar waar het plaatsnaambord staat, dat hij zijn vrachtwagen aan de kant had gezet en zelf de verantwoordelijkheid had genomen om met een witte vlag zichtbaar op de weg te gaan staan om dodelijke misverstanden met de aanstormende amerikaanse tanks te voorkomen. Hi hi hi, de majoor was nog steeds verbouwereerd dat de eerste set tanks gewoon voorbij scheurde met vrolijk zwaaiende tankcommandanten in de koepels. Moest 'ie wachten op de tweede troep

Langzaam rijdt hij zijn lok het station uit, geeft een stoot op de fluit en ziet dat de wissel omgezet wordt zodat hij voor de gereedstaande Umbau-rijtuigen kan rijden.

Ondertussen is Moritz lekker aan het rondstruinen bij het viadukt. Er staan wat struiken op het talud en daar is altijd voor de geduldige kat de kans op een vogeltje of een muis. Niet dat het vaak lukt, maar het is wel leuk. Toegegeven, Moritz zit nu wel heel lief en stilletjes veilig onder een struik, want de buizerd die bovenop het bordje "einde bebouwde kom, Ulmen nog 10km" zit kijkt met een aggressieve blik richting de struik... Zijn mening over jonge katjes is duidelijk.

Ondertussen rijdt de 86 met zijn Umbau-rijtugen onder het viadukt door en vliegt de buizerd weg. De kust is veilig.

Tegen de tijd dat de 50er met zijn opvallend korte goederentrein binnenrijdt zit Moritz zich binnen bij de kachel lekker schoon te likken.



Mit freundliche Grüsse,

Bahnhof Kelberg

[gvandersel]

Leuk verhaal en leuke film. Doe volgende keer tijdens het rangeren je verlichting uit, dat is echter in het tijdperk dat jij rijdt. Of doe aan beide zijden de frontverlichting aan.

Groet,

Gerard van der Sel.

[Reinout van Rees]

Rangeerverlichting: klopt. Tenminste, ik vond niet echt super duidelijke info. Wat ik uiteindelijk begreep was dat bij rangeren aan beide kanten het witte driepuntslicht aan is. Maar of dat in elk tijdperk zo was... Rond 1970 is dat dus wel OK?

Enfin, ik heb dit al wel zo bij de 50 en de 215 ingeregeld voor als je op F3 rangeerstand drukt. Die hebben een "lokpilot standard". De 50, hm... Ik denk dat ik de F3 vergeten ben in te drukken De v100 heeft een "lokpilot 4.0" en daar moet ik nog even uitzoeken hoe dat met het licht gaat. Überhaupt moet daar eerst de rode verlichting uit.

Rangeerlicht is, naast de betere rijeigenschappen, dat ik voor drie andere loks van de lokpilot basic naar lokpilot standard over wil gaan.

Oftewel... opmerkingen zoals dit zijn heel welkom. Ik probeer dit soort "Betrieb" dingen netjes te doen en ik zal ongetwijfeld dingen missen. (Hoewel ik aan de andere kant m'n v100 nog niet in een 211 heb hernoemd en hoewel ik een 057 in dienst wil gaan nemen hoewel die volgens mij 1968 niet gehaald hebben  )

Reinout

[gvandersel]

De 57 heeft 1968 net gehaald. Staat bij mij ook op de lijst om 4 juli in het dorp te gaan halen.

Rangeerverlichting (Fz1): In het seinbeelden boek van de DB van 15 december 1959 wordt voor rangeerverlichting voorgeschreven (blz 42):
- overdag: gedoofd of een van de twee onderste lampen.
- 's nachts: een van de twee onderste lampen.
Als dit niet mogelijk is aan beide zijden de normale frontverlichting, zowel overdag als 's nachts. Verlichting hoeft alleen maar aan als de trein overwegen kruist.

Groet,

Gerard van der Sel.

[Reinout van Rees]

Ik zie net dat een 057 zelfs 1970 heeft gehaald

Dat wat je over die overwegen zegt haalt het weer een beetje bij me boven. Ik zag onder andere deze pagina over fz1. In principe is het rangeren zonder licht overdag OK, dat ene rangeerlicht zoals ook in Nederland ook. Maar zodra er een onbewaakte overweg in het spel is moet je vol licht voeren. Ik dacht dat daar ook de onbewaakte overgangen tussen de perrons op het station bij hoorden. Effectief zou het dan ongeveer overal moeten bij mij.

Maar... ze hebben het op die fz1-pagina wel erg expliciet over overwegen. En die heb ik in Kelberg niet. En de ene die in Berenbach komt is bewaakt met knipperlichten.

Dus... aan beide kanten verlichting MAG wel. Maar het lijkt me met deze informatie realistischer om GEEN verlichting aan te hebben. Of toch zo'n één-pit-schakeling in te bouwen. Was hier nog verschil tussen stoomloks en diesels? Kan me voorstellen dat er in zo'n v100 een makkelijk knoppie zit en dat ze het op een 50 niet hebben ingebouwd ofzo.

Reinout

[Reinout van Rees]

Goedenavond,

Als station (Kelberg) heb ik natuurlijk alles dat hier genoemd wordt meegemaakt. Van aanleg van mij als station tot bombardement tot stillegging van de lijn richting Kerpen-Hillesheim-Gerolstein/Jünckerath tot nu. Dus... ik geef mezelf maar even toestemming een paar correcties en aanvullingen op het huidige verhaal aan te brengen vanuit mijn perspectief

Als eerste het verhaal dat herr Major Hans Kanonenfuhr ophing over zijn overgave aan de Amerikanen. Het gros klopt ervan, hoor. Door Kelberg heen lopen twee regionale wegen. Van noord naar zuid de huidige Bundesstraße 257 van Bonn via Adenau en Kelberg richting Ulmen en verder. En van west naar oost de Bundesstraße 410 vanaf België via Pronsfeld, Prüm, Gerolstein en Dockweiler via Kelberg richting Mayen. De Amerikanen kwamen op de 8e maart 1945 over de 410 vanuit Gerolstein richting Kelberg. Kelberg zelf werd niet inderdaad niet meer verdedigd, dus toen vielen er niet meer slachtoffers. In Kelberg splitsten de Amerikanen zich, de helft ging naar het noorden via de 257 richting Adenau en de Nürburgring en verder door het Ahr-dal richting de inmiddels veroverde brug bij Remagen. De andere helft ging naar het zuiden via de 257 om via Ulmen en Kaisersesch richting Mayen te rijden. Om een of andere reden gingen ze niet rechtdoor, vaag genoeg.

Die hierboven genoemde B257 richting het zuiden, richting Ulmen, dat is de weg die over het viadukt bij het station gaat.

Ja, Hans Kanonenfuhr heeft zichzelf met zijn eenheid overgegeven bij het plaatsnaambordje bij het viadukt. Dat klopt. En hij was inderdaad degene die met een witte vlag zwaaiend midden op de weg stond (altijd gevaarlijk!) om te zorgen dat er geen extra slachtoffers onder zijn mannen zouden vallen. Maar...

Maar... vlak daarvoor had hij, met het miserabele hoopje explosieven dat hij nog bij zich had, zijn mannen nog een poging laten wagen het voornoemde viadukt op te laten blazen! De explosieven waren niet adequaat, dus restte er niets meer dan de overgave. Zie hier ook de reden waarom de Amerikanen zo'n goed humeur hadden toen ze langs scheurden! Het opblazen van het viadukt was mislukt..

Het was overigens wel dusdanig beschadigd dat het in de jaren 50 vervangen moest worden door het huidige betonnen viadukt. Daarvóór was het een mooi natuurstenen boogviadukt. Jammer...

De tweede correctie gaat door op de eerste correctie. Die eerste correctie was dat herr Major toch echt wel een poging waagde het viaduct bij het station op te blazen. De tweede correctie was dat hij toch echt wel de opdracht had om ook het spoorwegviadukt even verderop (Mosbruchviadukt) op te blazen. De explosieven waren al eerder aangebracht, dus als zijn eenheid niet door de Amerikanen was ingehaald had de lijn van mij richting Mayen veel meer schade opgelopen dan nu het geval was...

Dus... als duits station ben ik blij met Amerikanen... Het is ook, ook voor mij als statisch object, een dubbel gevoel. Wordt je nou veroverd of bevrijd door die Amerikanen... Lastig, hoor. Die bombardementen van de Amerikanen en Engelsen en ook de artilleriebeschietingen van hen helpen niet. Maar... ook duitse artillerie heeft wel duitse dorpen beschoten. En uiteindelijk... in vrijwel elk eifeldorp heb je een gruwelijke statistiek. Hoeveel burgers er ook omgekomen zijn bij bombardementen enzo... vier keer zoveel mannen en jongens zijn er als soldaten gesneuveld. Dus kan je eigenlijk, relatief gezien, gewoon géén kritiek hebben op die Amerikanen. Als het aantal gesneuvelde soldaten 4x zo groot is als het aantal gesneuvelde burgers... Tja, dan kan je gewoon beter je mond houden en op je knietjes danken dat je er zo genadig af bent gekomen.

Maar goed, dat zeg ik als station. En dan nog wel een station in het westen van Duitsland. En dan is het toch wat makkelijk praten. Heel veel van de stations in het oosten van Duitsland zijn nu poolse stations of soviet-russische stations. En heel veel van de bijbehorende plaatsen hebben veel meer meegemaakt dan puur wat langsscheurende amerikaanse tanks. De meeste burgermeesters van die plaatsjes zijn gewoon geëxecuteerd en de meeste vrouwen in die plaatsjes verkracht.

Nou, als station kijk ik dan uiteindelijk best mild richting die Amerikanen. Lange termijn visie, daar komt het door. Logisch dat ze een paar bommen op mij gooien als je ziet hoeveel militaire treinen er door mij zijn getrokken. En als je ziet hoe Kelberg er, ondanks het bombardement van 16 januari 1945, uiteindelijk vanaf is gekomen in vergelijking met oost-Duitse plaatsjes...

Het is nu rond 1970. Ik ben maar een station, hoor. Maar volgens mij ben ook ik blij dat we in de invloedssfeer van de Navo zitten. Amerikanen in Bitburg en Ramscheid en Baumholder enzo. En een Bundeswehr die lekker meedoet. Een elektronisch oorlogsvoerings-batallion in Daun, een luchtmachtbasis in Büchel, net onder Ulmen, en ook nog een batallion in Ulmen zelf. Die Russen en dat Warschaupact... Da's niks. Tuig. Niet te vertrouwen.

Die Bundeswehr en Luftwaffe eenheden in mijn buurt zorgen tenminste nog voor wat verkeer!

Mit freundliche Grüsse,

Bahnhof Kelberg

[Haradigi]

Hi

Lees het met aandacht en interessante film (Direct meerdere bekeken)

groet
Harald

[Reinout van Rees]

Die youtube film (https://youtu.be/mNzZtLUqX2E?t=4m49s) zag ik op een ander forum als voorbeeld van waar de spoorwegen toendertijd nog toe in staat waren. Veel van dit soort oefenterreinen zijn niet meer per spoor te bereiken. Maar... ik heb vorig jaar al die videootjes van deze aflevering met plezier zitten te bekijken. Best leuk. Interessant tijdsdocument!

Dienstplicht had je toen nog. En ze stopten veel moeite en tijd en geld in het redelijk goed trainen van al die lui. Dat was ook geen overbodige luxe met het warschaupact van die tijd. Ik heb het nog meegemaakt dat de muur viel. Veel mensen die nu 20 zijn zullen eigenlijk geen idee hebben van de dreiging die uitging van het warschaupact! Toendertijd was het echt wel nodig om een fors leger te hebben. De Amerikanen zaten toen met hun straaljagers op Soesterberg: volgens mij zodat ze zelf er nog een handje in hadden om schiphol en Rotterdam te verdedigen. Als het fout ging hadden ze een goede haven en luchthaven nodig om hun troepen snel Europa in te krijgen. Dat kan je je tegenwoordig niet meer voorstellen. Het gaat nu om individuele militairen. Als er één iemand dood gaat op een vredesmissie is het bijkans wereldnieuws. Stel je eens voor wat het nu te weeg zou brengen als er 1000 man op een dag om zouden komen...

Oftwel: we hebben nu in Nederland eigenlijk absoluut niets te klagen. Iedere "oh, wat is het nu gruwelijk ondragelijk erg" klager mag je gelijk naar de basiscursus geschiedenis verwijzen. Zolang we alleen wat over politici ("fyra enquete") of over de nog steeds idioot grote "donaties van deze maand" box op deze site (ondanks suggesties) te klagen hebben zijn we absuluut gezegende mensen 

Reinout

[Frank103]

Mooi verhaal Reinout! Ik heb zelfs jouw 18 minuten durende filmpje gekeken met uitleg over de lijn. Ik vrees dat ik nu wel deskundige hulp nodig heb...