De Achtbaan H0 315x200cm

[BramFokke]

Afgelopen herfst heb ik de modelspoorhobby opgepakt. Net als velen keek ik als kind verlekkerd naar de Fleischmann- en Märklin-catalogus. Een jaar of 30 verder heb ik eindelijk het budget en de ruimte om aan de slag te kunnen. Ik ben begonnen met tijdelijke spoorbanen op de keukentafel of op de vloer van de woonkamer. Zo kan ik ervaring opdoen met bedrading, detectie, etc... Ik gebruik Trix C-track omdat het makkelijk is in de opbouw en ik een voorkeur heb voor een reeds geïnstalleerde bedding. Mijn ervaringen zijn tot nu toe positief.

Met twee katten en peuter zijn tijdelijke banen in de woonkamer niet ideaal. Daarom ben ik plannen aan het maken voor een permanentere oplossing op zolder. Na een tijdje meelezen op dit forum heb ik een account aangemaakt om feedback te verzamelen op mijn baanplan.

Voor het maken van het baanplan heb ik enkele uitgangspunten:

• Beschikbare ruimte: 320x200cm beschikbaar.
• Gewenste functionaliteit: Een groot station, een kopstation, een rangeerterreintje, doorgaand spoor en enkele industrieën.
• Ik vind het rijden met treinen leuker dan het maken van een landschap, dus daar zal het leeuwendeel van de ruimte ook aan besteed worden.
• Ik wil gebruik maken van modules die ik relatief gemakkelijk van de trap af kan tillen, zodat ik de mogelijkheid heb om in de woonkamer of in de schuur aan de slag te gaan.
• Ik wil computergestuurd rijden. Als programmeur lijkt het me geweldig om een treinenloop te automatiseren. Ik heb inmiddels wat ervaring opgedaan en iTrain en kan daarmee uit de voeten.
  
• Omdat dit mijn eerste baan is wil ik dat de baan relatief 'hufterproof' is. Dus: weinig ondergronds spoor, sectional track en een simpele opbouw. En alles moet natuurlijk goed bereikbaar zijn. Ik schroef liever dan dat ik soldeer.
• Omdat ik liever niet al te veel ondergronds spoor wil leggen en sowieso nog weinig materieel heb, kies ik voor een baan zonder schaduwstation(s).

Dit eisenpakket heeft geleid tot het baanplan, dat ik in AnyRail heb ontworpen. Gezien de gelijkenis met een krakeling en het feit dat de baan uit acht modules bestaat, heb ik het baanplan 'de Achtbaan' gedoopt. Zie het als een geuzennaam .




Opzet
De baan is een driedubbelgevouwen hondenbot over twee niveaus. Aan de voorzijde van de baan bevindt zich op niveau 0 een viersporig station met dubbelspoor naar beide richtingen. Het kopstation is op niveau 1 en heeft 3 sporen en voorzieningen voor lokomloop. Een klimspiraal wordt gebruikt om over korte afstand voldoende hoogte te verkrijgen. De langste sporen van beide stations zijn ruim 1m80 lang, de op één na langste sporen 1m44. Het rangeerterrein is op niveau 0 te vinden en heeft één aankomst/vertrekspoor en 3 rangeersporen, waarvan ik er misschien 1 nog omtover tot een industriespoor.

Onderbouw
De onderbouw bestaat uit een sandwich met, van boven naar beneden:

• 50mm XPS
• 12mm populieren multiplex
• verstevigd met regels van 22x70mm.

Ik heb een open constructie overwogen, maar dat leek me complexer gezien de onregelmatige vormen van de modules.

Toegankelijkheid
Alleen de onderzijde van de baan is toegankelijk, de linker-, rechter- en bovenzijde staan tegen de muur. Daarom is er in segmenten C, D en G ruimte voor een mangat waar ik doorheen pas.

Aansturing
Ik gebruik een z21 start centrale en mijn ervaringen zijn tot nu toe positief. Ongelofelijk hoe veel bang je voor de buck krijgt.

Beperkingen
Het is me niet gelukt om R1 boogstralen te voorkomen, daarvoor is mijn zolderkamertje te klein (of mijn ambities te groot). In de klimspiraal is het steilste spoor het dalende spoor, met een percentage van 3.7%. Het stijgende spoor heeft een hellingspercentage van 3.5%. Mijn huidig materieel heeft geen problemen met deze getallen, maar dit stelt wel enige beperkingen aan het materieel dat ik in de toekomst kan kopen. Die beperking (en het onrealistische beeld van een krappe boog) zijn voor mij acceptabel, omdat ze meer functionaliteit in een beperkte ruimte mogelijk maken.

Vragen/openstaande punten

• Eventueel zou ik kunnen upgraden naar de zwarte Z21, maar geen van de voordelen (RailCom, LocoNet, apart programmeerspoor en regelbaar voltage) lijken me de meerprijs waard. Ik ben wel benieuwd hoe de forumleden hier tegenaan kijken.
• Voor bezetmelding gebruik ik op het moment een Z21 Detector. Hoe combineer je detectie met een keerlus? Veel keerlusmodules hebben twee detectiesegmenten en een segment dat van polariteit gewisseld kan worden. Is het mogelijk om deze door te lussen naar een bezetmelder?
• Voor XPS dacht ik aan deze platen. Zijn deze geschikt voor baanbouw?
• Ik heb het rangeerterrein gebaseerd op deze Youtube-video van DubaiTrains en ben specifiek benieuwd naar feedback op dit gedeelte van het baanplan.

Ik bedank iedereen alvast voor constructieve feedback. Wees lief, ik ben een beginner .

[MichielB]

Ik bedank iedereen alvast voor constructieve feedback. Wees lief, ik ben een beginner .

Niet gek voor een beginner, lekker ambitieus! Welkom op het forum!

[Mark D.]

Hoe kun je de baan bereiken, waar staan de muren?
Dus puur praktisch, hoe lang zijn je armen?

over de bouw, ik gebruikte 40mm roofmate op een raster.
geen 50mm en 12 multiplex op een raster.

maar gedurfd plan.  Mijn yard is ook een 1op1 copy van die meneer.

[BramFokke]

Niet gek voor een beginner, lekker ambitieus! Welkom op het forum!

Bedankt! Ik hoop dat het plan niet tè ambitieus is .

Hoe kun je de baan bereiken, waar staan de muren?
Dus puur praktisch, hoe lang zijn je armen?

Bij de letters C, G en D is er ruimte voor een mangat. Daarmee zitten alle wissels binnen 60cm en het leeuwendeel van de rest  van de baan binnen 80cm. Ik hoop daarmee voldoende bereik te hebben voor dagelijks 'onderhoud' als het verhelpen van ontsporingen, etc.

maar gedurfd plan.  Mijn yard is ook een 1op1 copy van die meneer.

Ha wat mooi! Hoe ziet je yard eruit? Wat zijn je ervaringen?

[spoorijzer]

Hoi Bram,

Welkom op het forum! Naar mijn idee een doordacht baanplan, je weet wat je wil en bent je bewust van de beperkingen. Qua rondrijden heb je straks een mooie baan. Ik heb enkele gedachtes (waar je mee mag doen wat je wil  )

• 5 cm XPS lijkt mij prima, maar dat wordt wel wat lastiger in de klimspiraal, want dan moet je wel heel veel hoogte overbruggen. Ga je daar met hout werken?
• Ik zou in station E ook een omloopmogelijkheid maken door aan de rechterzijde een opstelspoor voor een loc te maken, anders kan je treinen alleen in het achterste station kopmaken
• Gezien de perron en omloopsporen kan je met relatief korte treinen rijden. Ik lees niet wat voor materieel je rijdt of wil rijden, maar het gele spoor achterin is 7 raillengtes lang, maar in het station vooraan zijn de lengtes korter. Ben je je daarvan bewust en past dat bij je materieel?
• Je zou bij station E 1 van de sporen aan de achterzijde naar de voorzijde kunnen verplaatsen. Dan krijg je minder kruisingen van treinen en kan je en langer spoor maken. Denk wel aan de plaatsing van perrons (als je met reizigersmaterieel rijdt.

Volgens mij zijn dit lieve opmerkingen toch? 

Wat betreft de Roco z21 start, ik heb daar helaas nog geen ervaring mee want ik sta op het punt om met digitaal te beginnen. Wat ik begrijp kan je (qua capaciteit) daar max 4 treinen mee tegelijk rijden, afhankelijk van (veel) binnenverlichting etc. Eventueel zou je een zwaardere voeding kunnen aanschaffen, dan kan je volgens mij 6 treinen rijden, dus daar kan je nog uitbreiden mocht het nodig zijn. Van de aansluitingen heb ik weinig kaas gegeten helaas..... maar ik ben (zeker gezien de prijs) tot nu toe ook erg gecharmeerd van de z21start, zeker als je bv een startset koopt.

Succes!

Groeten,
Rogier

[BramFokke]

Ha Rogier, dat zijn inderdaad lieve opmerkingen, bedankt  !

Voor de klimspiraal dacht ik aan deze hellingset. Het alternatief is om het zelf uit XPS te snijden, maar ik ben bang dat ik dan een minder geleidelijk resultaat krijg en gezien de steile helling lijkt het me belangrijk dat hij in ieder geval zo geleidelijk mogelijk is. Voor de overbrugging van de onderste keerlus, zal ik hout moeten gebruiken. Zou 6mm daar dik genoeg voor zijn?

Ik heb veel zitten puzzelen met station E en kwam er niet uit, waar zou het opstelspoor precies passen? Een omloop is op het moment mogelijk door te keren op de hoofdrijbaan, maar ideaal is dat niet.

Voor wat betreft de lengte: Ik ben uitgegaan van een maximale treinlengte van 1m80. Dat is 1 loc plus 5 1:87 rijtuigen of 1 loc plus 6 1:100 rijtuigen. Sporen 1 en 2 van beide stations zijn respectievelijk ~1.83 en ~1m50. Alle sporen zijn uit alle richtingen beschikbaar. Voor mijn huidige materieel en het materieel dat ik op het oog heb is dat acceptabel.

Ik heb gekozen voor een asymmetrisch station E omdat het station anders  nog verder naar beneden uitsteekt. En ik vind een asymmetrisch station visueel interessant. Een ander voordeel was dat omloop mogelijk was via alle sporen zonder de hoofdrijbaan te gebruiken. Ik heb de benodigde keersporen echter moeten schrappen, dus dat voordeel is weg. Ik ga nadenken over je suggestie, want het zou wel fors meer perroncentimeters opleveren. Bedankt!

Ik ga uit van een maximaal verbruik van 0,5A en de z21 levert maximaal 3A. Zo zou ik maximaal 6 treinen gelijktijdig te kunnen bedienen en dat is acceptabel. Meer gaat toch niet passen op dit achtbaantje . Ik zal wel aparte ringleiding moeten aanleggen zodat ik wissel- en accessoiredecoders apart kan voeden. Dat was ik toch al van plan ivm bedrijfszekerheid.

[Klaas Zondervan]

Voor de overbrugging van de onderste keerlus, zal ik hout moeten gebruiken. Zou 6mm daar dik genoeg voor zijn?

Dat hangt er vanaf hoe ver de steunpunten uit elkaar liggen. Als je rond het onderliggende spoor een soort tunneltje bouwt van b.v. 10 cm breed, dan is 4 mm zelfs dik genoeg.

[Ronald Halma]

Eerlijke mening: te druk, niet echt een beginnersbaantje en de toegankelijkheid qua maten is iets waar je problemen mee gaat krijgen. Je hebt er best goed over nagedacht waarvoor de complimenten maar ik ben bang dat je tegen zaken aan gaat lopen die je uiteindelijk in de bouw al op gaan breken.

Begin eens met een kleine 2,5 bij 1,2 plaat en bouw daar eens een leuke kleine (test)baan waar je na zo'n lange tijd je technieken en vaardigheden weer kunt oefenen. Als je dat volbracht hebt zal een project als dit je veel beter af gaan.

Welgemeend advies gegeven uit langere ervaring

[Dave.......]

Hoi!

Even een dingetje, ik lees dat je de C-rail gebruikt.
Dat kan wat lastig worden met de overgang naar de modules als je die er steeds uittilt om beneden er aan te werken,

[spoorijzer]

Hoi Bram,

De hellingset ziet er mooi uit, maar persoonlijk vind ik een stijgingspercentage van 4% veel, zeker bij lange rijtuigen. De norm is 3%, en lager is beter. Misschien kan je dat makkelijker uit houten onderkant maken (dat kan dan handiger omhoog krullen), en dat bedekken met EPS? Misschien is 2cm EPS ook al voldoende trouwens, dat werkt met een helling makkelijker?

Je zou het laatste wissel rechtsonder kunnen vervangen door een Engels wissel. Je komt dan nu wel iets buiten je tafel? Voordeel is dan wel dat je naar alle 4 de sporen kan locwisselen. Hetzelfde geldt voor de andere kant, maar dat komt de symetrie niet ten goede. Je zou ook van de bovenste 2 sporen kopsporen kunnen maken, zodat je langere treinen kwijt kan? Dan oogt het station zeker niet symmetrisch meer, maar moet je meer omlopen.

Als ik eerlijk ben lijken maar 2 sporen lang genoeg voor 1,80, namelijk je voorste spoor in het grote station en het achterste spoor in het achterste station, de overige sporen zijn een stuk korter.... Hou er bij omlopen rekening mee dat je eigenlijk 2 locs moet rekenen, dus loc + wagens + loc. Anders moet je de trein terugduwen wat niet echt realistisch is. Met 2 kopsporen kan je wel langere treinen kwijt in je hoofdstation.

Een aparte aansluiting voor wissels etc lijkt mij zeker handig, dan kan je met de z21 een heel eind komen. Ik dacht dat de z21 standaard 2A leverde, maar misschien zit ik fout? Een rindleiding schijnt erg onhandig/gevaarlijk te zijn om te gebruiken heb ik begrepen, maar een sterleiding werkt wel prima (dus vanuit een verdeelstekker maken naar alle wissels bv).

Groeten,
Rogier

[Klaas Zondervan]

Een rindleiding schijnt erg onhandig/gevaarlijk te zijn om te gebruiken heb ik begrepen, maar een sterleiding werkt wel prima (dus vanuit een verdeelstekker maken naar alle wissels bv).

Waarom zou een ringleiding onhandig of zelfs gevaarlijk zijn? Het hangt af van de verdeling van de aansluitpunten over de spoorbaan of een ring of een ster handiger is. Maar elektrisch maakt het niks uit.

[maartenvdb]

In vak C niveau 0 kun je de lus naar schatting een decimeter naar achteren leggen, zodat je voor de spiraal wat meer ruimte krijgt.  Maakt de hellingshoek wat kleiner.
Verder zou ik op het bovenstation in vak A de wissels andersom leggen, dan blijft je hondenbot beter intact. Dan kun je op het achterste spoor doorrijden naar de lus.
En als je een keerlus wil voorkomen (bovenstation) kun je aan de rechterkant de Engelse wissel vervangen door een gewone wissel en de bereikbaarheid van het tweede stationsspoor oplossen door de linkse wissel in het achterste spoor wat naar links te verleggen.

[MartinRT]

Lijkt mij ook wel een vereenvoudiging, maar maakt het kopspoortje bij B wel wat twijfelachtig.  Daar zou ik toch iets anders op verzinnen.  Tenzij, als voorbeeld, een goederentrein op het achterste spoor binnenloopt, een klaarstaand rangeerlocje vanaf het rechtse kopspoortje een paar wagons oppakt, terugrijdt, en dan die wagons naar het kopspoortje bij B duwt.
Wel een leuk spel-element.

[Ronald69]

Eerlijke mening: te druk, niet echt een beginnersbaantje en de toegankelijkheid qua maten is iets waar je problemen mee gaat krijgen. Je hebt er best goed over nagedacht waarvoor de complimenten maar ik ben bang dat je tegen zaken aan gaat lopen die je uiteindelijk in de bouw al op gaan breken.

Begin eens met een kleine 2,5 bij 1,2 plaat en bouw daar eens een leuke kleine (test)baan waar je na zo'n lange tijd je technieken en vaardigheden weer kunt oefenen. Als je dat volbracht hebt zal een project als dit je veel beter af gaan.

Welgemeend advies gegeven uit langere ervaring

Toen ik het plan zag had ik eigenlijk precies hetzelfde, heel veel rails op een relatief kleine ruimte. Wellicht kan je met onderstaand plan uit de voeten?


Een trein die links vertrekt gaat via B naar keerlus/schaduwstation komt ook weer via B links binnen, rechts vertrekt een trein via A en zal ook weer via A weer rechts binnen komen. Door middel van hoogte verschillen kan je treinen uit zicht laten rijden.
Railmateriaal is van Piko, desgewenst kan ik hem overzetten in Trix C rail.

[Ferry As]

Hallo Bram,

Zoals al eerder opgemerkt, te druk en teveel, zeker als beginner.

Ik snap je enthousisme, been there, done that.
Echter, het risico is zo groot dat je tegen onoverkoombare problemen aanloopt dat je alsnog iets anders moet gaan ontwerpen of erger, plezier in de hobby kwijtraakt.

Je geeft aan in modules te bouwen zodat je die naar beneden kunt nemen om aan te werken...

Dat houdt dus in dat, gezien je sporenplan, je met heel veel railovergangen te maken krijgt tussen alle modules en dat ook nog op 2 niveaus ! 

Ik zou het heroverwegen, dit is " too much "

Succes !

Grt

Ferry