Licenties nodig voor modeltreinen?

[wke]

Hoi allemaal,

Ik wilde even een vreemd hersenspinsel dat ik heb gehad in het publiek gooien om te kijken wat jullie er allemaal van denken.

Met de aankondigingen van de ICR en ICM modellen dit jaar, beide door meerdere fabrikanten aangekondigd of zelfs al uitgebracht, vind ik het op z'n minst opmerkelijk dat dit twee keer zo kort achter elkaar gebeurt.

Nou snap ik dat dit niet helemaal uniek is, de NS Traxx en Vectron werden ook in korte tijd na elkaar door verschillende fabrikanten uitgebracht. Maar dat is natuurlijk voor de hand liggend omdat de fabrikanten al alles voor de modellen hadden klaar liggen en enkel andere verf erop hoefden te smeren.

Met de ICR en ICM is toch wat meer werk gemoeid aangezien het redelijk unieke Nederlandse ontwerpen zijn. Dus vroeg ik me af, zou het kunnen zijn dat met de aanstaande komst van de ICNG de NS makkelijker/sneller toestemming geeft om modellen van "ouderwetse" intercity rijtuigen en treinen uit te brengen? Kan dat de reden zijn dat er nu twee keer kort op elkaar fabrikanten dezelfde modellen aankondigen? Of is er iets anders dat een blokkade was voor het uitbrengen van een model dat nu weg is (vrijgave bouwtekeningen ofzo)?

Of zie ik hier iets dat er niet is en is het wereldje van de fabrikanten gewoon kleiner dan het lijkt en weet men onderling veel meer van elkaar dan wij als consumenten realiseren?

Of is het gewoon stom toeval (alles is mogelijk)?

Hoe dan ook, dat was even een gedachte die in mijn hoofd rond spon. Wat zijn jullie gedachten?

[henk]

Geen idee of een licentie nodig is. In ieder geval denk ik niet dat NS tegenwoordig gemakkelijker of moeilijker doet.

Er zijn andere dingen veranderd. Door technische veranderingen in de fabricage is het gemakkelijker geworden een model te ontwerpen en te fabriceren. Door globalisering is het gemakkelijker geworden modellen elders te laten fabriceren. Bij elkaar is het mogelijk geworden om met veel minder investeringen dan vroeger voor een kleinere markt als de Nederlandse toch heel specifieke modellen te laten maken.
Vandaar al die nieuwe fabrikanten als Artitec, ET en PB die zich op de Nederlandse markt richten. Dat die dan tot gelijke modellen komen is vooral toeval.

[sncf231e]

Voorzover ik weet zijn er voor de meeste treinen helemaal geen licenties nodig. Jaren geleden heeft de Amerikaanse Union Pacific geprobeerd om licenties voor hun treinen te verkopen aan modeltrein-fabrikanten en dat werd een grote mislukking dus daar kwamen ze snel van terug (er waren genoeg andere US maatschappijen te modelleren).

Er is echter nu wel een licentiehouder die licenties verkoopt voor CIWL modellen. Deze man heeft de rechten op de naam CIWL gekocht (en weet verder helemaal niets van CIWL) en veel fabrikanten betalen dan licentie rechten aan hem. Daarom zijn CIWL modellen van bijvoorbeeld LS Models nog wat duurder dan hun modellen van andere maatschappijen.

Groet
Fred

[bellejt]

voor belgische modellen moet je enkel toestemming voor het logo vragen.Exclusiviteit is er niet.Zie uitspraak over M6 rijtuigen

[Jeronimos]

@Henk,

Je eindigt met vooral toeval. Maar zou het niet zo kunnen zijn dat wensenlijstje (o.a. ook hier) daar een klein beetje bij helpen?

[BartvD]

Op zich zelf een hele goede vraag. Op menig spoorbaan rijdt allerlei goederen en ook passagiers verkeer rond met logo's van grote en bekende merken. Ik kan mij heel vaag een discussie herinneren van misschien wel 20 jaar geleden (volgens mij heeft Rail Hobby er toen ook aandacht aan gegeven) dat een aantal bedrijven - maar kan ook Buma-Stemra zijn geweest) geld wilde hebben van mensen en verenigingen omdat er zogenaamde beschermde logo's op wagons waren te zien.

Nooit meer iets van gehoord en waarschijnlijk met een sisser afgelopen, doch misschien zijn er form leden die zich dit beter herinneren.

Moraal van het verhaal. Het is een redelijk grijs gebied geworden. Mensen/bedrijven hebben rechten op hun creatie dus ook op logo's en zelfs het uiterlijk van materiaal en dat zou theoretisch best wel een probleem kunnen opleveren.

Voorbeeld uit de praktijk van een jaar of 5 a 6 geleden. Een schip krijgt een dubbele naam waarin ook Champagne staat. Binnen een aantal dagen hangt een advocaat aan de telefoon die eist dat de naam gewijzigd wordt of dat er een x bedrag betaal moet worden. Het heeft 2 advocaten, een paar honderd e-mails en ruim 5 maanden gekost om Champagne te overtuigen dat het juist een eer was dat het schip die naam kreeg.

 

[Eric B]

Ik vind het ronduit een belachelijk idee, weer een nieuw verdienmodel creëren, wat het eindproduct alleen maar duurder maakt zoals Fred al aangeeft.
En de bedrijven moeten juist blij zijn met al die gratis reclame.

In een kleine markt moeten fabrikanten gewoon meer met elkaar communiceren, er is géén wet die dat verbied!
Prijsafspraken maken in het nadeel van de consument is verboden, brainstormen over wie wat gaat uitbrengen niet.

[Sven]

Wat ik door de jaren heen heb geleerd: Je mag een model maken van objecten die je om je heen ziet en verkopen, maar je mag niet zomaar het logo van een bedrijf gebruiken dat op dat object staat. Dáár heb je wel toestemming voor nodig.

[SteeF_NS92]

Weet dat bij digitale trein simulatie spellen soms staat dat het een official licensed product of merk is. Of er staat dan bijvoorbeeld DB is a registred trademark of DB AG. Maar wellicht betreft het enkel een toestemming inderdaad.

Gr
Stefan

[Klaas Zondervan]

Vandaar al die nieuwe fabrikanten als Artitec, ET en PB die zich op de Nederlandse markt richten. Dat die dan tot gelijke modellen komen is vooral toeval.

Welnee, dat gaat gewoon zo: ze gaan naar die Chinese fabriek en vragen: maken jullie toevallig al dit model voor iemand? Wil je dan voor ons ook een run draaien met een ander stempeltje op de onderkant?

[wke]

Ha ha, wauw. Dit gesprek heeft een andere wending genomen dan ik verwacht had... 

Bedankt voor jullie bijdragen allemaal. Het lijkt erop dat de algemene conclusie is dat het toch allemaal een beetje toeval is nu twee keer meerdere fabrikanten kort op elkaar dezelfde modellen aankondigen. Zou allemaal goed kunnen.

Om toch nog even wat olie op het vuur te gooien  wilde ik nog wel even iets benoemen. Ik heb een Stadler Eurodual model van Sudepxress, waarvan Sudexpress toch wel claimt de exclusiviteit te hebben. Op de doos staat ook trots vermeld dat het een "officially licensed product" is, for what it's worth. Lijkt me niet dat zulke claims loos gemaakt worden. Dat suggereert voor mij toch wel dat er iets meer aan de hand is tussen spoorweg fabrikanten/exploitanten en modelspoor fabrikanten. Maar goed, de details zullen we wellicht nooit weten.

Maar als er in de nabije toekomst weer zoiets dergelijks gebeurt (met VRIM of zoiets dergelijks), claim ik dat NS (en wie weet welke fabrikant erbij gemoeid is) gewoon willekeurig ineens tegen modelspoor fabrikanten zeggen: ja, nu! Ga ervoor! 

Hoe dan ook, bedankt voor de inzichten!

[Besselspoor]

En de bedrijven moeten juist blij zijn met al die gratis reclame.

Zo werkt het in de praktijk natuurlijk niet, want gratis reclame kan ook negatief uitpakken en dan in je nadeel werken. Daarom bestaat er merkenrecht. Zo mag elke Chinees modelauto's in de vorm van een Volkswagen maken, maar pas het officiele logo er op zetten als er een licentieovereenkomst is. VW houdt zo vinger aan de pols over kwaliteit en toepassing. Dat verklaart ook het aantal VW Bus modelletjes met een gestileerd VW-achtig logo, dan geldt de licentie niet.
Ferrari bijvoorbeeld gaat nog veel verder, daar wordt elke nagemaakte vorm gecontroleerd door het bedrijf zelf en staat een ploeg advocaten klaar om vernietiging te bevelen als het niet bevalt.
Ook voor bedrijven als NS, SNCB etc kan ik me voorstellen dat men moet weten waar de logo's opgeplakt worden, het gaat tenslotte om merkrecht. Zie ook de discussie met museumorganisaties die de 'vishaak' van hun oud-NS materieel moeten halen.

[Eric B]

In 1 op 1 kan ik me dat helemaal voorstellen Bessel 

Voor schaalmodellen zie ik het vooral als het zoveelste voorbeeld van de volledig doorgeslagen management-/claim-/ en graaiculturen ...

[Rick]

Zie ook de discussie met museumorganisaties die de 'vishaak' van hun oud-NS materieel moeten halen.

Dat is al eens behandeld.

[Besselspoor]

In 1 op 1 kan ik me dat helemaal voorstellen Bessel 

Voor schaalmodellen zie ik het vooral als het zoveelste voorbeeld van de volledig doorgeslagen management-/claim-/ en graaiculturen ...

Toestemming hoeft niet altijd geld te kosten, het is gewoon een kwestie van je merk/imago beschermen tegen verkeerd gebruik. Daar lijkt me niks mis mee. Zodra men daar een verdienmodel in gaat zien wordt het een ander verhaal.