Kleuren bedrading

[wacco]

Hallo,

Ik ben van plan om met deze fasinerende hobby een start te maken.
Voorlopig ben ik zoveel mogelijk info aan het verzamelen.
Zal naar alle waarschijnlijkheid N-spoor worden, met besturing middels Digikeijs modules in combinatie met Rocrail.
Maar waar ik maar geen goede info over kan vinden is de meest gebruikte kleuren van bedrading en hun dikte.
Wel wat gevonden in NEM605 https://morop.org/images/NEM_register/NEM_E/nem605_en_2022.pdf
Maar hier wordt ik niet veel wijzer van.
Ik heb ook begrepen dat hier eigenlijk geen standaard voor is, en dat iedereen zijn eigen codering heeft.
Maar toch zullen er wel enkele basis kleuren zijn welke door iedereen worden toegepast,.....je kijkt toch vaak hoe een ander e.e.a. doet....toch 
Kan iemand mij de meest gebruikte kleuren bedrading aanrijken, zodat ik daarmee een opzet kan maken.
Alvast bedankt 

[Forever Rocofan]

Goedemorgen Wacco,

Als je een briefje schrijft met de kleuren en dat steeds bij de hand houdt tijdens bouwen aan de baan maakt het niet zoveel uit welke kleuren je gebruikt.

Bijvoorbeeld linker spoorstaaf blauw en rechts geel. En dan goed opletten dat je de kleuren niet omwisselt.

Wissels zwart groen en rood.

Straatverlichting oranje en grijs.

Seinen is afhankelijk van het aantal lampen, dit kan variëren, omdat er seinen seinen met 2, 3, 4 of meer lampen.

Als je gewoon een standaard schema aanhoudt moet het goedkomen.

Succes met de bouw van jouw baan.

Vriendelijke groet Ruud B.

[wacco]

Godemorgen Ruud,

Hartelijk dank voor de snelle reactie.
En inderdaad het opschrijven en daarna je strikt aan deze opzet houden is het beste.
Maar ik ben wel benieuwd hoe anderen een opzet hebben gemaakt voor alle mogelijkheden welke op een baan kunnen ontstaan.
Jouw opzet komt aardig in de buurt, hoe het e.e.a. op te zetten, mis enkel nog bezet meldingen.....maar er zijn voldoende kleuren om hier iets aan te koppelen.
Maar ik blijf benieuwd hoe anderen dit hebben ingericht.

[Hasenwald]

Hallo Wacco,

Onderstaand een document van mijn baan Hasenwald met uitleg over o.a. de gebruikte kleuren en draaddiktes.
- Stroomvoorziening baansecties
- Stroomvoorziening wissels en wisseldecoders
- Baan- en sceneryverlichting


https://images.beneluxspoor.net/bnls_2022/Hasenwald-Stroomverzorging-2020-63834726992eb.pdf

[Klaas Zondervan]

Ik heb een andere aanpak. Alle draden zijn grijs, dan hoef ik maar 1 kleur op voorraad te houden. Elke draad krijgt een uniek nummer. Dat nummer schrijf ik bij elke klem waar de draad passeert, en dat nummer komt ook op de draad in de vorm van gekleurde strijkkralen. De kleuren werken hetzelfde als de kleurcode van weerstanden. In het voorbeeld hieronder is het nummer 25. Beginnen met tellen bij de adereindhuls.
Uiteraard heb ik ook tekeningen waarop de nummers terug te vinden zijn, met de functie van de draad erbij.
Ook belangrijk: eerst de zaak op tekening zetten en dan pas bouwen.

[Hans van de Burgt]

Iedereen lijkt een eigen aanpak te hebben. Ik ben het net Klaas eens dat een tekening een must is. Ik ben er al een tijdje mee bezig voor mijn project Corfe Castle, en heb dit al verschillende keren bijgesteld.



Ik gebruik de volgende kleuren:
- rood/zwart: DCC
- blauw/groen: 12V DC+ en 12V DC-
- donkergroen/bruin: 5V DC+ en 5V DC-
- oranje: com/schakeldraad via relaiskaarten
- paars: Drie-aderige Dupont verbindingen voor servo’s

Die strijkkralen methode van Klaas spreekt me wel aan. En het gebruik van adereindhulzen natuurlijk ook. Niet voor niets ben ik blij met mijn net aangeschafte tang. 😀

Gr, Hans

[Klaas Zondervan]

Die strijkkralen is de allergoedkoopste methode om aders te coderen. Ik heb een pot bij de HEMA gekocht met 4000 kralen in 10 kleuren. Kostte minder dan 10 euro. De kleuren komen overeen met de weerstandskleurcode. Behalve grijs, die zit er niet bij. Maar daarvoor zit er een onbestemde kleur vaalroze in die ik tot grijs heb benoemd.

[Martin Domburg]

Je moet de kleuren kiezen zoals je zelf wilt. Spanning is kleurenblind, alleen jij niet.

Bedrading is te verkrijgen in 11 verschillende kleuren en daaruit kies je voor elk aspect een kleur die jou affiniteit biedt met het doel van de draad.

Consequent blijven hierin is essentieel. Er is geen norm, die hanteren de fabrikanten al niet eens, hoe moeten wij dat dan doen?

Ik codeert nooit een draadje, maak ook nooit schema's omdat ik dit niet nodig heb. RocRail is straks jouw revisietekening, en een multimeter met piepstand is het enige wat je nodig hebt. Ook bij storingszoeken mis ik de codering niet of een schema niet. Reproduceren is niet heel moeilijk met een beetje logica.

Maar dat is hoe het voor mij werkt, omdat het mijn vakgebied is en ik dit vaak doe. Ik denk minder na over de volgorde van bedrading en herken deze ook heel snel.

Zoals je hierboven leest zijn vele fan van coderen, labelen en schema's maken. Voor een beginner kan ik dat absoluut adviseren, al is het alleen al om het overzicht voor jezelf te bewaren en de logica van bedrading te doorgronden. Maar hou je aan de KISS methode (Keep it Simple and Stupid). Mijn gevoel is dat men vaak te moeilijk denkt en hierdoor worden snel denkfouten gemaakt.

Succes met dit leuke avontuur.

[Klaas Zondervan]

Ik codeert nooit een draadje, maak ook nooit schema's omdat ik dit niet nodig heb. RocRail is straks jouw revisietekening,

Ik maak altijd vooraf een schema, omdat ik dat wel nodig heb. Komt ook omdat ik bij een bedrijf heb gewerkt waar je zonder tekening niks mocht bouwen.
Ik ken RocRail alleen maar van een afstandje, maar staat daarin dan elk draadje geregistreerd?

[Ferdinand Bogman]

Als ik een spoorbaan zou bouwen die van uitgebreide bedrading moet worden voorzien, zou ik wel kiezen voor verschillende kleuren draad. Dat maakt je bedrading sneller “leesbaar”: dit is een voeding voor de rails, dat is een wisselaansluiting, die is voor een sein etc. De kleurkralen van Klaas alleen maken dat wat lastiger.

Een uniek nummer voor elke kabel geeft ook niet direct inzicht. Bij gebruik van maar één kleur draad zou ik op zijn minst de nummering op een systeem baseren. Dan begin bijvoorbeeld elke voedingsdraad met een 1, die wisselaansluiting met een 2 etc. (Maar misschien doet Klaas dat ook wel.) Dan kun je aan de eerste kraal zien wat de functie is van een draad.

Een combinatie lijkt me daarom ideaal: verschillende kleuren draad voor verschillende functies én een unieke aanduiding (met kleurkralen of labels) voor elke draad binnen een categorie.

Als je ergens op wilt aansluiten, is mijn eerste gedachte elektra in huis: rood en zwart voor + en - bij gelijkspanning, bruin en blauw bij wisselspanning.

Uit Martins advies lijkt me dit ook verstandig: wees consequent maar maak het niet te ingewikkeld. Wat je zelf bouwt, ken je vrij goed. Uitgebreide documentatie is pas nodig als iemand anders moet snappen hoe het in elkaar zit, zoals in een professionele omgeving. Maar dit is hobby; ga gewoon aan de slag!

[Martin Domburg]

Ik maak altijd vooraf een schema, omdat ik dat wel nodig heb. Komt ook omdat ik bij een bedrijf heb gewerkt waar je zonder tekening niks mocht bouwen.
Ik ken RocRail alleen maar van een afstandje, maar staat daarin dan elk draadje geregistreerd?

Yep ik ken dat. Hele dikke mappen met regelschema's die je na oplevering van een installatie zo de prullenbak in kan gooien omdat ergens het traject van revisie stuk is gelopen. Het maken met een schema is handig, storingszoeken niet want je kunt er niet blind op vertrouwen. Schrijffouten, leesfouten, denkfouten zijn allemaal aspecten die je uren zoet kunnen houden met een storing die er helemaal niet is.

En ergens is het ook totaal zinloos als je er goed over nadenkt. Omdat een bedrijf zegt dat jij dat moet doen, wil het niet zeggen dat het de waarheid is. het is een werkwijze die zij wensen.
Even een simpel voorbeeld:

Stel ik moet 16 bezetmeldsecties maken. Voor de software is de volgorde van adressering onbelangrijk dus kan ik gewoon een bundel van 16 draden pakken en die naar een 16-kabnaals module brengen. Ik sluit de draden willekeurig aan en open vervolgens de software. In die software heb je een terugmeldmonitor, handig want als je nu een locje op de sectie zet gaat er een adres oplichten. Je weet nu 100% zeker dat die sectie dat specifieke adres heeft, ook al staat er op je tekening een heel ander nummer. Dit geld ook voor wissels en seinen, blokken en dergelijken.

Reproduceer dan eens een storing, de melder heeft een adres, daaruit kan je herleiden welke uitgang van welke module het is. Het heeft gewerkt en draadjes gaan niet uit zichzelf op andere poortjes zitten. Dan kan je nog checken of de module zijn adres niet is verloren. Zo niet, dan kan de multimeter in piepstand jou precies vertellen of er een verbinding is tussen de spoorstaaf en de uitgang van de module. Is die er ook niet, dan heb je een draadbreuk of een losse soldering.

Blind ervanuit gaan dat hetgeen je tekent is een verkeerd uitgangspunt, want je gaat daarna altijd testen. Een ander praktijkvoorbeeld die we echt heel vaak krijgen:

Een man heeft problemen met het polariseren van zijn wissels. Op zich niet heel moeilijk, het zijn 3 draadjes die je op een wisselcontact aansluit. Voor de technici onder ons een no-brainer. Maar voor de beginner kan dit lastig zijn dus hebben we een schema gemaakt. De man sluit met dit schema de wissels aan maar vervolgens werkt het niet. Het eerste wat men roept: "ik heb exact het schema gevolgd"
Ok goed, dan pak ik een multimeter en zet die op piepstand. Pootje 1 op de wissel, pootje 2 op het relais van die wissel. Geen pieptoon te horen, maar wel als ik de pen op een ander relais plaats. De man heeft dus twee draden verwisselt met elkaar. Het hartstuk van wissel 1 zat op relais 2 en andersom.....

Maar ik snap dat hij dit ook niet was gelukt zonder schema.

Kortom, software hou je niet voor de gek, en de multimeter liegt niet. In mijn tijd als monteur, technicus en als storingsmonteur heb ik al wel geleerd dat schema's leuke kleurplaten zijn en dat je ogen en brein je voor de gek kunnen houden.

Als ik een spoorbaan zou bouwen die van uitgebreide bedrading moet worden voorzien, zou ik wel kiezen voor verschillende kleuren draad. Dat maakt je bedrading sneller “leesbaar”: dit is een voeding voor de rails, dat is een wisselaansluiting, die is voor een sein etc. De kleurkralen van Klaas alleen maken dat wat lastiger.

Een uniek nummer voor elke kabel geeft ook niet direct inzicht. Bij gebruik van maar één kleur draad zou ik op zijn minst de nummering op een systeem baseren. Dan begin bijvoorbeeld elke voedingsdraad met een 1, die wisselaansluiting met een 2 etc. (Maar misschien doet Klaas dat ook wel.) Dan kun je aan de eerste kraal zien wat de functie is van een draad.

Een combinatie lijkt me daarom ideaal: verschillende kleuren draad voor verschillende functies én een unieke aanduiding (met kleurkralen of labels) voor elke draad binnen een categorie.

Als je ergens op wilt aansluiten, is mijn eerste gedachte elektra in huis: rood en zwart voor + en - bij gelijkspanning, bruin en blauw bij wisselspanning.

Uit Martins advies lijkt me dit ook verstandig: wees consequent maar maak het niet te ingewikkeld. Wat je zelf bouwt, ken je vrij goed. Uitgebreide documentatie is pas nodig als iemand anders moet snappen hoe het in elkaar zit, zoals in een professionele omgeving. Maar dit is hobby; ga gewoon aan de slag!

mee eens. Mara et stomme is dat de fabrikanten dit ook niet doen. Rij je Marklin dat is blauw onderdeel van de wisselspoelen, bij Roco is dat rood/groen, Fleischmann bruin/bruin enzovoort.
Alleen als de railspanning is per Fabrikant verschillend. Ik snap de verwarring zeker wel!

[Klaas Zondervan]

De kleurkralen hebben bij mij alleen maar een functie als de draad los is geweest, zodat ik weet waar hij heeft gezeten.
Het unieke van de draadnummers is ook beperkt. De draden lopen over 25-polige sub-D connectors en het draadnummer is gelijk aan het pinnummer op de stekker. Feitelijk lopen de nummers dus van 1 tot 25. Een draad kan over meerdere modules doorlopen en houdt dan over het hele traject zijn nummer. Maar hij kan ook b.v. van links komen en ergens eindigen. Van rechts kan een draad komen die ook ergens zit aangesloten. Op een module kunnen dus twee draden binnenkomen met verschillende functies, maar wel hetzelfde nummer. En om te weten over welke het gaat heb ik dus de tekening nodig.

Ik houd wel een consequente volgorde aan. Zo is b.v. draad 1 altijd de groene lamp van een sein, 2 is geel, 3 is rood.
4 is spoorstaaf rechts, 5 spoorstaaf links, enz... Per spoor heb ik zo 9 draden nodig, draad 10 is reserve.  Voor het tweede spoor loopt de telling identiek van 11 tot 19 met 20 als reserve.  21 tot 25 zijn de voedingen.

Op mijn vorige spoorbaan had ik niet genoeg aan 25 draden, daar liepen meerdere bundels in verschillende honderdtallen. In de eerste bundel waren de draadnummers 101 tot 125, in de tweede bundel 201 tot 225, enz.
Lijkt misschien omslachtig, maar ik werk al jaren op deze manier en dat bevalt me goed. Is maar wat je gewend bent.

[Klaas Zondervan]

Yep ik ken dat. Hele dikke mappen met regelschema's die je na oplevering van een installatie zo de prullenbak in kan gooien omdat ergens het traject van revisie stuk is gelopen.

Nou, bij ons werden die mappen niet weggegooid, want dan was je nergens meer. En het revisietraject liep ook niet stuk. Het was gewoon een kwestie van strak doorgevoerde discipline. Als er ergens iets veranderd moest worden, dan kon je dat pas doen als je een gereviseerde tekening had. Als het haast had dan werd er een tekenaar naast de monteur gezet die direct opkalkte wat er veranderd werd. De tekening werd dan achteraf bijgewerkt. We kwamen maar zelden situaties tegen waarbij de werkelijkheid en de tekening verschillend waren.

[Martin Domburg]

Dat is echt tegenwoordig uniek te noemen. Eigenlijk heb ik dat enkel in het leger mee gemaakt, maar daar eisen ze zelfs dat de fase op een wcd aan de linkerzijde zit 

Dat is in de installatietechniek tegenwoordig wel anders.... Discipline is ver te zoeken. Kost geld, tijd en als jaarlijks een andere partij het onderhoud gaat doen zoeken die het zelf maar uit....

[R.C.Grootveld]

Kortom, software hou je niet voor de gek

Met ruim 45 jaar ervaring in het ontwikkelen van software durf ik te reageren met