Klokanker-motortjes

[Fidoboy]

Heren mede-treiners, het volgende:

Er wordt de laatste tijd nogal veel op marktplaats geadverteerd met de zogeheten "klok-anker-motortjes" en ik ben razend benieuwd of hier al ervaringen mee zijn. Volgens het foldertje kan je kleinste treintje hierdoor ineens vliegen, maar die verkoper lulpraatjes kennen we inmiddels allemaal wel. Ik ben zelf iemand die niet over een nacht ijs gaat en probeer zoveel mogelijk na te denken over hoe ik iets aan ga pakken, dus wilde (ooit) als ik nog eens een heuse "krokodil" aan de haak sla, hierbij gelijk een reservemotortje bestellen om er niet na jaren achter te komen dat die weer eens niet meer leverbaar zijn. Ik heb dan de keuze tussen een waarschijnlijk veel te dure originele motor en een in prijs althans veel interessantere klok-anker-motor, dus vandaar mijn vraag naar ervaringen hiermee.

[Klaas Zondervan]

Het korte antwoord: klokankermotoren zijn veruit superieur boven de klassieke ijzeren ankers.

Iets langer: Een klokanker kent geen ankerkleef. Als je een klassiek motortje met de hand ronddraait voel je steeds "rustpunten" waar je hem doorheen moet helpen. Een klokanker heeft dat niet. Die begint daardoor bij een lagere spanning al te draaien. Een klokanker draait al bij 1 volt, terwijl een ijzeren anker ongeveer 3 volt nodig heeft om los te komen.

Een klokankermotor trekt minder stroom. Ik heb ooit een Roco Hippel omgebouwd naar klokanker. De originele ijzerankermotor  trok 300mA bij slippende wielen, de klokankermotor doet het voor 75mA. Dus een kwart.

[Martin Domburg]

De goedkopere Micromotors zijn goed hoor en volop verkrijgbaar. We gebruiken ze ook in onze werkplaats regelmatig. Maar er zijn twee kwaliteitsmaten:

Micromotors zijn de goedkopere Chinese alternatieven op bijvoorbeeld Maxxon. Laatstgenoemde word gebruikt door SB Modellbau in hun ombouwkits. De Chinese motoren zijn een stuk goedkoper, maar dat betekend ook dat ze kwalitatief minder zijn als de kits van SB. Het verschil zit hem in de levensduur bij geforceerde belasting.

Beiden geven een veel betere rijkwaliteit dan de originele motoren. De grote merken gebruiken allemaal de Micro motoren uit China, Piko, FLM, Roco, Marklin geen uitzonderingen. Scheelt namelijk enorm in de kostprijs. Bij de meeste modellen is het resultaat uitstekend, maar zo af en toe komt er wel eens een model voorbij waarbij de motoren niet tot hun recht komen.

In onze werkplaats maken we gewoon een duidelijk onderscheid:
Budgetlijn: Micro motoren.
Kwaliteit: SB Modellbau kits

Wat we wel duidelijk merken is een relatie in voltage baanspanning. De micromotoren gaan langer mee bij een lagere voltage dan een hogere. Officieel is de maximale voltage 12Vdc, om dit te bereiken is een 16V baanspanning het meest optimaal (15V als je geen stroomdetectie gebruikt). Maar ook dit is weer sterk afhankelijk van het model, de belasting vanuit de overbrenging en de mate van koeling naar de motor toe. De Maxxon motoren van SB Modellbau zijn meer geschikt voor hogere voltages

Groetjes

[henk]

In ieder geval is een goede klokanker prima bruikbaar. Denk aan merken als Maxxon of Faulhaber. Een tijdlang stond Faulhaber zo'n beetje synoniem met klokanker.

Er worden al heel lang ombouwsetjes met klokankers geleverd, tegenwoordig vooral door SB- Modellbau. Maar ook de bekende treinenmerken passen bij tijd en wijle klokankers toe. Mätrix heeft een tijdje klokankers in de ketels van stoomlocs gestopt. Dat dit een schaars fenomeen blijft, zal wel een financiële kant hebben. De betere kwaliteit koolborstelmotortjes kunnen ook voortreffelijke rijeigenschappen leveren. Ook daarvoor hoef je niet per se de peperdure originele motoren van de fabrikanten te bestellen. 

[Blausee-Mitholz]

In de MAK van Marklin zit ook een Maxxon klokanker motor in.

Mvg Johan

[Pauldg]

Is hier nog geen lemma over in de encyclopedie? De klokankervraag komt regelmatig terug naar mijn idee.

Overigens lijkt het mij niet handig om blind te staren op een motor, maar ook te kijken naar de aandrijving als geheel. Wanneer er een zwaar punt in de overbrenging zit zal een klokanker weinig toevoegen denk ik.

[Ferdinand Bogman]

Zelf heb ik geen ervaring met klokankermotoren maar, volgens diezelfde encyclopedie, zijn ze niet geschikt voor aansturing door een rijregelaar met pulsbreedtemodulatie (PBM, PWM).

[TonM]

Die ervaring heb ik wel en ik kan het bevestigen: een klokankermotor loopt puur slecht met PBM.

En op de vraag van de TS: Vliegen zal niet lukken, maar een klokankermotor loopt veel soepeler dan een "klassieke" motor en je kan er langzamer mee rijden door de lagere startspanning.
Natuurlijk is het zo dat de aandrijving voor de rest ook in orde moet zijn; een Lada reed ook niet comfortabeler wanneer je er een BMW-motor in legde.

Grtz, Ton

[Sven]

Weer wat ongeïnformeerde informatie in bovenstaande berichten. Als degene die de 12 Volt klokankermotoren voor modelspoor mede ontwikkeld en gepionierd heeft, wil ik graag het volgende corrigeren:

- Ik heb de 8 x 16 mm motor getest op 17V. Dit werkte 9 en een half uur, totdat deze de geest gaf. Je moet het niet doen, omdat ze voor 12V bedoeld zijn, maar ik wil alleen maar even aangeven dat het pittige beestjes zijn.
- Ik krijg zelden defecten terug. Het zijn zeer goede motoren, al weet ik dat natuurlijk niet over motoren die niet van mijn fabrikant af komen. Er zullen wellicht nog anderen bronnen zijn, maar de ondernemingen die de door de Tramfabriek geïntroduceerde producten overgenomen hebben, kopen allemaal in bij dezelfde fabrikant.
- SB Modellbau heeft een paar jaar geleden een paar motortjes van mij gekocht en een paar maanden later begonnen ze hun upgradepakketten om te zetten naar de Chinese motoren. Ergo, ook SB is er van overtuigd dat het zeer goede motoren zijn en niet onder doen voor Faulhaber en Maxon.
- Je haalt nog meer uit de Chinese klokankermotoren met PWM dan met een traditionele trafo. Het is dus flauwekul dat PWM er niet geschikt mee is, maar dat gerucht doet wel vaker de ronde. Het klopt wel dat besturing met "feedback" er niet mee werkt.
- Een klokanker motor voegt wel degelijk wat toe tov een traditionele motor. Uiteraard is de vertraging belangrijk, omdat het minder torque (koppel?) heeft dan de traditionele motor, maar een model kan echt veel en veel langzamer rijden bij lage spanning. Ze zijn alleen wat minder geschikt als je met een worm op de motor de as direct aandrijft.

Oh, en een ander ding: soms merken mensen dat hun model niet goed rijdt na het upgraden van de motor. Dan blijken de tandraderen gespleten te zijn. Een klassieke motor is zo sterk, die trekt daar gewoon doorheen. Je merkt dat het model stottert en de schuld wordt dan aan de motor gegeven. Het echte defect komt dan naar voren als de upgrade wordt uitgevoerd. Voor een klokanker moeten de tandraderen gewoon in orde zijn, anders blijft het model staan en brand de motor door.

Ander voordeel: Een klokankermotor wordt ook nauwelijks warm.

[TonM]

Als degene die de 12 Volt klokankermotoren voor modelspoor mede ontwikkeld en gepionierd heeft, ...

Ben jij al zo oud?
Zo'n 30 jaar geleden gebruikte ik al Verbeck-aandrijvingen met 12V Faulhaber (klokanker-)motoren in modeltreinen.

Het is dus flauwekul dat PWM er niet geschikt mee is, maar dat gerucht doet wel vaker de ronde. Het klopt wel dat besturing met "feedback" er niet mee werkt.

Ik schrijf geen flauwekul en ik herhaal ook geen geruchten; ik schrijf over de ervaring die ik er mee heb.
Concreet: Ik heb een tijd geleden een klokankermotor van Canon gekocht om uit te proberen. Die heb ik rechtstreeks aan een trafo gekoppeld om te testen en het ding liep gewoon slecht: hij trilde als een gek en maakte relatief veel kabaal. Toen realiseerde ik mij dat ik hem aan een trafo met PBM had gehangen. Vervolgens heb ik dezelfde motor aan een gewone trafo gekoppeld en toen liep hij als een zonnetje.

En als jij wilt volhouden dat ik flauwekul schrijf: iedereen kan het bovenstaande experiment herhalen en zelf zien wat er gebeurt.

Grtz, Ton

[Klaas Zondervan]

Een tijdlang stond Faulhaber zo'n beetje synoniem met klokanker.

Dat had een reden, Faulhaber was de uitvinder van de klokankermotor. Ze hadden een patent, maar dat is omstreeks 1996 verlopen en toen hebben andere fabrikanten zich hier ook op gestort.

Ik heb 1 loc met een Faulhabermotor, die rijdt uitstekend op PWM. Ik werk met mijn Permaloog systeem, waarover meer info te vinden is op mijn webstek. (klik op wereldbolletje). Daarbij staat er permanent een wisselspanning van 20kHz op de baan en daar wordt dat motortje wel degelijk warm van, zelfs briesend heet. Dat komt omdat een klokanker een lage zelfinductie heeft. Ik heb dat opgelost door een smoorspoel in serie met de motor te zetten.

[Fidoboy]

Dank voor de info. Dat met het Voltage daar kan ik mij ook volledig in vinden. Had ook ooit de vraag bij een "bij iedereen welbekend adres" neergelegd. Hij gaf op alles antwoord, alleen niet op de vraag of die 12V-motoren van hem niet een probleem hadden met hogere voltages. Fleischmann is al 14 volt, en als ik soms de verhalen lees hier... is dat nog klein bier.

Onverwacht veel reacties. Hier heb ik een hoop aan.

Mooie oplossing. Inductieverhogend zonder vermogensverlies. 

Dan moet dat van de "laatste tijd" zijn, want ik hoor niet anders dan dat Minitrix loc's koffiemolens zijn. 

(En ik zie nu ook dat ik maar beter quotes kan gebruiken ;-)

[henk]

Iedere decoder stuurt de motor aan met PWM. Ook bij klokankers gaat dat goed.

[Fidoboy]

Wat we wel duidelijk merken is een relatie in voltage baanspanning. De micromotoren gaan langer mee bij een lagere voltage dan een hogere. Officieel is de maximale voltage 12Vdc, om dit te bereiken is een 16V baanspanning het meest optimaal (15V als je geen stroomdetectie gebruikt). Maar ook dit is weer sterk afhankelijk van het model, de belasting vanuit de overbrenging en de mate van koeling naar de motor toe. De Maxxon motoren van SB Modellbau zijn meer geschikt voor hogere voltages

Dit begrijp ik niet geheel. Als ik mijn baan instel op 12V, en het motortje is bedoeld voor het zelfde voltage, waarom ik dan 16V in moet voeren, of refereer je naar het feit dat b.v. mijn Fleischmann snelheidsregelaars de spanning standaard 3 tot 4 Volt naarbeneden "transformeerd"?

Allereerst welkom op het forum!

Dat hogere voltage is bij digitaal bedrijf. bedoel ik neem aan dat jij analoog rijd?
En Klaas was me net voor

en ik heb tevens een huishoudelijk mededeling: wil je svp bij een reactie kort naar elkaar niet
meerdere onder elkaar zetten maar je aanvulling plaatsen door je bericht te wijzigen.

Ferenc als moderator

Ja, ik ben een purist. Aan mijn ervaring zal het niet liggen, ooit programmeur geweest, nu hoofd technische dienst, maar ik hou van analoge oplossingen verzinnen om het e.e.a. realistischer te maken.

Martin heeft het hier over digitale besturing. Dan is de baanspanning altijd hoger dan de spanning die de motor bereikt omdat er in de decoder spanningsverlies optreedt.

Ahhhh, dan begrijp ik ineens ook waarom ik een snelheidsregelaar van Fleischmann (6720 welke ik hier ook gebruik) tegenkwam met een adapter van 18 Volt, die heeft natuurlijk bij een digitale startset gezeten. Heel verhelderend deze antwoorden. Dank je.

[Edit 13-10-2022] Ik realiseer me ineens dat dit soort snelheidsregelaars helemaal niet geleverd worden bij een digitale startset. Vraag ik me dus echt af waarom ik hier een officiële foto van Fleischmann heb met daarop een 6720 regelaar met een 18 Volt adapter. Gezien het feit dat de traditie ook hier hoog wordt gehouden om te beginnen met antwoorden te geven om uiteindelijk te eindigen in ellen lange discussies onderling, heb ik zelf wat research gedaan. De 6720 rijregelaar van Fleischmann welke ik officieel tegen kwam met een voedingsadapter van 18 Volt heeft alles te maken met de overname van Roco, welke 18V adapters levert.


GreetzZzz, Fidoboy

[Klaas Zondervan]

Martin heeft het hier over digitale besturing. Dan is de baanspanning altijd hoger dan de spanning die de motor bereikt omdat er in de decoder spanningsverlies optreedt.