Smalspoor trammetje (H0e 9mm)

[JurS]

Onlangs heb ik het nieuwe H0e tramlocomotiefje van Minitrains aangeschaft:

.

Dit is een best leuk modelletje dat schreeuwt om een bijpassend tramstel. Het origineel is een Henschel lok van de Geldersch-Overijsselsche Stoomtramweg Maatschappij (lijn tussen Deventer en Borculo) en is overigens onjuist op 9mm H0e spoor - de GOSM had een spoorbreedte van 1067 mm, en toen in 1934 het bedrijf deel werd van de GSM is de lijn weliswaar omgespoord naar 750 mm, maar zijn deze loks tegelijkertijd afgevoerd. Het model zou dus eigenlijk voor 12 mm spoor moeten zijn. Er waren overigens veel vierkante tramloks op de 750 mm lijnen in de Achterhoek, maar juist net niet dit model. Nu ja, niet getreurd.

De typisch Nederlandse stoomtramrijtuigen waren vooral vier-assers, twee-assers kwamen in het begin ook wel voor maar die zijn in de loop der tijd verdwenen. De meeste kant en klaar verkrijgbare vier-assers voor 9mm zijn wel erg Duits of Engels, afhankelijk van wie je ze koopt. De doorsnee Nederlandse rijtuigen waren doorgaans toch wat anders - ze hadden meestal open eindbalkons, grote ramen en vaak een daklicht (heet dat zo?). Zoiets is eigenlijk niet te krijgen.

Wat ik zou willen is iets zoals op deze foto:



Bij het zoeken kwam ik deze tram van Atlas Editions tegen:



Een elektriche motorwagen van de Stubaitalbahn. Volgens mij is hier wel wat van te maken - het daklicht is er al, de ramen kunnen worden vergroot en de balkons kunnen worden opengemaakt. Qua formaat past het wel bij de smalspoorloks, hier met mijn Jouef/Egger lokje:



Dus, de stoute schoenen aangetrokken en het ding maar eens uit elkaar gepeuterd.

[Sven]

Wellicht dat deze "Liliput 762 - Liestal Waldenburg" je ook wel kan plezieren.

https://www.schmalspur-bahn-werke-eu.info/webshop/liliput-schweiz---h0e/wbb--waldenburgerbahn--h0e/detail/1278/liliput-762---personenwagen---3-klasse---liestal-waldenburg---waldenburgerbahn---schweiz---h0e.html

[Piet Groot]

Volgens mij heeft Sven van De Tramfabriek een verbeter set voor dit GOLS lokje.
Wanneer je er een Egger tramrijtuig achter hangt, kom je verdraaid dicht bij het origineel.

Maar ik begrijp ook heel goed dat je een Atlas trammetje verbouwt, dat doe ik ook....

Piet

[RetroJack]

Leuk locje 

[JurS]

Sven - ik heb een paar van die Liliput rijtuigjes, en nu ik ze weer zie zijn ze zeker bruikbaar als twee-assers. Ik denk eigenlijk dat deze ook beter zouden ogen met verbreding van de ramen. Goeie tip!

Piet - Ja ik weet het van Sven zijn setje, ik heb het al in huis Het wachten is op een beslissing over de juiste groene kleur voor het materieel. Dat is nog een hele saga op zich!

Ik loop altijd te twijfelen over die Egger rijtuigen. De balkons lijken nergens op, die moeten in ieder geval worden opengemaakt. Het dak bevalt me ook niet echt. Ik heb er twee, misschien dat ik er eens eentje onder handen ga nemen. Ze zijn ook zo licht als een veertje en vallen al om als een voorbijkomende vlieg even niest. Maar misschien dat een beetje lood aan de onderkant zal helpen. In ieder geval komen ze kant en klaar met draaistellen!

[JurS]

Bij nadere inspectie kwam er wel wat eigenaardigs te voorschijn:



De draaistellen zijn nep. Niet alleen zitten ze muurvast, maar de draaistel zijkanten zijn vast meegegoten als deel van het onderframe! Daar moest dus wel wat gesloopt worden.

Afgezien daarvan kwam alles best netjes los.



De onderdelen zitten of gewoon geklemd, of met maar een tikje lijm vastgezet, en alles kan worden losgemaakt zonder veel beschadiging. Wat me wel bevalt is dat de bodemplaat van metaal is, wat het gewicht ten goede komt.

Eerst de bak maar eens onderhanden genomen: de helft van de raamspijlen eruit gesneden, dat maakt al een heel visueel verschil:



De balkons zijn hoekig, die heb ik een beetje meer rond gevijld. Uiteindelijk haal ik de raamstijlen daar nog uit, en plaats ik ronde daksteunen op de hoeken.

Hier zie je de stelbalken met de aangegoten draaistelzijkanten!



De draaistelletjes zijn een paar losse Peco onderdelen - misschien dat ik die ga gebruiken, daarover later meer.  Om te beginnen heb ik de opstapjes losgesneden en apart aan de bodem gelijmd, en om de bodem wat meer diepte te geven heb ik er wat styreen stripjes tussen geplakt en zwart geverfd.

Als ik het zaakje nu los in en op elkaar zet ziet het er zo uit:



Niet onaardig, dacht ik zo:)

Helaas blijken er nu wat problemen te zijn met de draaistellen. Het eerste probleem is dat de 'steeltjes' op de Peco draaistellen niet lang genoeg zijn en maar half uit de bodem steken. Ze zitten niet echt vast, als je een beetje schudt vliegen ze eraf. Maar goed, daar kan ik misschien wel wat aan doen met een wigje of zo.



Een tweede probleem is dat om onduidelijke redenen in de onderzijde van de bodem cirkelvormige uitsparingen zijn gefreesd, waardoor de draaistellejes te dicht op de bodem komen te staan en de wieltjes aanlopen



Ik denk dat ik een paar dingen zou kunnen doen. Een ringetje tussen draaistel en bodem zodat de wieltjes weer vrij draaien. Nadeel is dat het probleem van de te korte steeltjes dan nog nijpender wordt - hoe kan  de draaistelletjes dan nog borgen?

Of, ik kan de cirkeltjes opvullen ( met plastic card o.i.d., ik heb geen kant en klare ringetjes die er precies in passen) en daar weer gaten in maken voor de steeltjes. Ik denk dat dit genoeg moet zijn om de wieltjes te laten draaien, maar het probleem van de te korte steeltjes is daarmee nog niet echt opgelost.

Of, ik kan andere draaistellen monteren - ik heb een Dundas kitje met een paar draaistellen zoals deze:



Doordat deze een grotere plaat hebben aan de bovenkant hebben ze geen last van de cirkels, en misschien kan ik ze vastzetten met een zelftappend schroefje van binnen uit?

Ik moet er nog maar een over nadenken. Suggesties zijn welkom!

Intussen heb ik het interieur aangepakt en de toiletten eruit gesloopt:



Ik vond een paar oude Kibri bankjes in mijn rommeldoos die ik wel op maat kan zagen om de lege plekken op te vullen...

Tot zover voor vanavond.

[JurS]

Overigens, nu we het toch over Minitrains hebben, wat dacht je hiervan:





Als ik verstand had van 3D printen, en dat heb ik helaas niet, dan lag er nu al een kapje bij Shapeways... (hint hint )

[Tjalling]

Leuk! Goed bezig 

Je idee om die elektrische tram om te bouwen tot rijtuig vind ik redelijk geniaal.

Over het vastzetten van de draaistellen: je kunt bij veel bouwmarkten schroeven met moeren van 2,5 mm kopen. Ze hebben vaak ook kleine ringetjes. Daarmee zou je de draaistellen vast kunnen zetten.

Bij die groene 4-assige Eggerbahn rijtuigen kun je de schotten aan het einde zo lostrekken. Ook valt het niet tegen de in reliëf gegoten wapens zijn relatief eenvoudig te verwijderen. Ik ben bezig 2 van dat soort rijtuigen om te bouwen naar h0m
De kap open maken is mij niet gelukt.

Kun je die kap van die minitrains Heeresfeldbahn lok niet ombouwen? Een geprinte kap is natuurlijk wel heel mooi!

Groet,
Tjalling

[Sven]

Het is ook maar een lelijk ding, dat Liestal rijtuig. De verhoudingen ogen verkeerd en die rare afschuining aan de onderkant is ook maar afzichtelijk.

Waar jij mee bezig bent, daarentegen, is een heel mooi project. Ziet er al veelbelovend uit. Misschien zou je een lange bank langs een zijde kunnen maken, zoals je vaak bij dit soort rijtuigen ziet? Die Kibribankjes naast elkaar plaatsen, vanaf de linkerkant op je foto van het interieur, ipv de kleine bankjes. Dan maak je een schot aan de rechterkant, tegen de banken aan, zodat aan de rechterzijde een 1e klas compartiment ontstaat.

Wellicht zijn deze Métallurgiquedraaistellen wat voor je:
https://tramfabriek.nl/bogies.html

[Tjalling]

Dit is wat er van Eggerbahn overblijft na een kleine verbouwingen:




@Sven: zo verschrikkelijk lelijk zijn die Liestal rijtuigjes toch ook niet?

Groet,
Tjalling

[JurS]

Je nieuwe balkons zijn wel een verbetering van het Egger rijtuig, Tjalling. Ik moet mij er ook maar eens aan wagen.

De nieuwe bankjes zitten erin. Niet precies hetzelfde maar na een verfje valt dat allemaal vast niet meer zo op. De oorsrponkelijke bankjes zijn een enkel gietstuk met de vloer en kunnen niet zomaar vervangen worden voor langsbankjes. Dan moet ik een heel nieuw interieur maken en daar heb ik nou even geen zin in.



Nu moet ik eerst wachten op wat boutjes en moertjes voor ik verder kan prutsen met de draaistellen. Misschien probeer ik de Dundas draaistellen er eerst eens onder te zetten, ook al vind ik ze wat minder mooi.

"And now for something completely different":

Ik ben het wel met Sven eens, die Listal (aka Waldenburgbahn) rijtuigjes hebben een lelijk onderstel. Ze zien er gewoon niet erg Nederlands uit.



Als ik dat dan even naast een ander Liliput rijtuigje zet, krijg ik weer zo'n idee...



Dus, bakjes eraf, onderstelletje passend gezaagd en gevijld....



En kijk eens aan, wat een verschil:



Nu nog de raampjes vergroten:



En het ziet er al weer stukken beter uit.

Ok, je begint met twee wagentjes en je eindigt met eentje, maar ja, ik heb er toch veel te veel

Natuurlijk moet er nog nieuwe beglazing in, verticale daksteunen op de balkons en toch wel een interieur - langsbankjes in dit geval. O ja, die rare schoorsteenpijp moet er ook nog af.

Schilderwerk moet allemaal nog even wachten op mijn nieuwe airbrush die op komst is.

[Tjalling]

Goed bezig!

Die grote ramen en dat aangepaste onderstel maken echt wel verschil.

Groet,
Tjalling

[Sven]

Ja, zo ziet het er een stuk beter uit. Ze zijn nog steeds wel erg laag. Kun je niet een stukje styreen aan de onderkant van de kast plaatsen zodat ie iets hoger is? Bij mij ligt er zo eentje in de rommeldoos. Ik heb altijd wel gedacht dat er iets mee te doen is, maar niet verder over nagedacht. Wat jij daar doet is inspirerend. Ben benieuwd hoe het verder gaat.

Nog een idee: tussen de assen loopt ook vaak een buis, over de lengte van de onderkant. Weet niet wat de functie is, maar die is makkelijk gemaakt met een staafje, lijkt me zo, en een leuk detail.

[JurS]

Goed idee Sven, even geprobeerd het wagentje wat hoger te maken. Een plaatje plastic card aan de onderkant geplakt, dit laat een dunne holle ruimte open tegen de onderkant van de vloer waar precies het plaatje metaal inpast voor het gewicht. Ja ja het zit niet tegen



Na bijvijlen en kleuren ziet dit er straks natuurlijk wat beter uit.

Zo wordt het toch al een heel trammetje:

[Sven]

Ja! Zo is ie veel toffer!