Kranenberg, een exercitie in code 70

[meino]

Ik weet niet of anderen dat ook kennen, maar soms blijft een klusje erg lang liggen. Vorig jaar twee decoders gekocht om een 3700 en een 3300 om te bouwen naar DCC. Dapper begonnen, maar om de een of andere reden bleven er andere zaken tussendoor komen.
Kortom dit lag al een paar maandjes te wachten.



Van de week toch maar weer de draad opgepakt. Nu rijdt de 3737 ook zijn rondjes op Kranenberg.





In het begin liep hij wat moeizaam, ik had deze kit gebouwd toen ik geen vaste baan meer had, maar nu na een tijdje rijden op driekwart snelheid begint het was losser en soepeler te worden.
Nu gelijk ook maar doorpakken en de 3300 afmaken.

Groet Meino

[Reinout van Rees]

Mooi ding. De matte, vooral de matzwarte, kleur doet het hem, zeker in combinatie met de houten kabinedeuren en raamranden.
Leuk om te zien.

Reinout

[meino]

In het kader wat zijn we aan het rijden, even twee filmpjes van diverse NS stoomlocs op Kranenberg.

<a href="https://www.youtube.com/v/YbQvNSPNZkw&amp;t=17s" target="_blank" class="new_win">https://www.youtube.com/v/YbQvNSPNZkw&amp;t=17s</a>

<a href="https://www.youtube.com/v/x6oouHNPeQ0" target="_blank" class="new_win">https://www.youtube.com/v/x6oouHNPeQ0</a>

Groet Meino

[meino]

Zo weer een lok aan het rooster toegevoegd.
Maar tijdens het (proef)rijden liep ik toch weer tegen een probleem in de baan aan. Ooit besloten om de nieuwe baan met code70 railmateriaal en rp25 wielen te doen. Dat is geen probleem met locs en wagens uitgerust met draaistellen (diesel en electrisch), maar bij loks met een starframe (stoomlocs) wil dat nog wel eens probleempjes geven.

Ik heb een wisselstraat waar eventuele problemen als eerste zichtbaar worden.



De straat begint met een meegebogen wissel, gevolgd door twee engelse wissels. Helaas had de 3737 sterke neiging om te ontsporen op het meegebogen wissel, als dat afbuigend was.



Dit werd veroorzaakt doordat de wielen in de bocht naar buiten worden gedrukt en een wiel dan vaak net de tong raakt en vervolgens ontspoort. Bij sommige loks kan ik iets doen met de "back to back" afstand, maar de DJH kit heeft Romford wielen en staan vast op 14,4mm. Ik had in het verleden al eens een oplossing bedacht, n.l. een overweg. Hierdoor ligt er tussen de rails een plankier waardoor er een vorm van geleiding ontstaat. Dit was niet voldoende voor de NS3737, dus plankier losgehaald en een nieuwe gemaakt, die er iets strakker in zit. Nu rijdt de NS3737 ook hier probleemloos doorheen.

Overigens, het verruimen van de "Back to back" afstand moet heel voorzichtig gebeuren, want de ruimste toegestane stand levert vaak problemen op met de engelse wissels die volgen.



Een te korte afstand leidt tot kortsluiting op de twee tongen (blauwe cirkel). In tegenstelling met gewone wissels waarbij door de tongen te isoleren kortsluiting voorkomen wordt, is dat bij de gebruikte Shinohara engelse wissels niet mogelijk. Risico op kortsluiting kan alleen door een preciese en maximale afstelling van de "back to back" afstand geminimaliseerd worden. Gelukkig was Robert Everts, de ontwikkelaar van de MDRRC-II centrale zo vriendelijk om een automatische kortsluit-herstel in te bouwen, dus een heel korte kortsluiting heeft nu niet meer tot gevolg dat de handel direct stopt. Je ziet nu alleen even het licht flikkeren. Overigens de "back to back" mag ook niet te ruim staan, want bij de rode cirkel is een gedeelte waar geen geleiding van de wielen plaats vindt, als die afstand te ruim is (> 14,4mm) dan is de kans op ontsporingen op die plek groot doordat een wiel de kans loopt om op het puntstuk te klappen en daardoor de verkeerde kant opgaat.

Kortom het gebruik van code70+rp25 wielen is soms een heel gedoe. Maar met het nodige gepruts is het nu ook weer bijna gelukt, er is nog een plek waar een tender wiel soms ontspoord, maar dat komt omdat de middelste tenderas te weinig vertikale speelruimte heeft en het laatste tenderwielen vrijkomt van het spoor. Dat moet ik dus in de lok zelf nog aan passen.

Groet Meino

[Klaas Zondervan]

Ik heb dit verhaal met interesse zitten lezen. Maar eerlijk gezegd snap ik niet hoe die problemen kunnen ontstaan.
Ook je opmerking dat de combinatie van code 70 met RP-25 een heel gedoe is kan ik niet plaatsen. Er is op het punt van de wielgeleiding in wissels geen verschil tussen de standards van de NMRA en de normen van de Morop. Die zijn volkomen inwisselbaar.

Je zegt dat bij de rode cirkel in het Engels wissel geen geleiding is. Maar daar zitten toch strijkregels? Zitten die wel op de goede afstand?
En op andere plekken, zoals het meegebogen wissel, is de spoorwijdte daar wel goed?

[meino]

Dag Klaas

Met het gedoe bedoelde ik, dat de combinatie code70+rp25 veel gevoeliger is. Amerikaanse loks zijn vrijwel altijd met draaistellen en ook de wagons hebben altijd draaistellen, dat is niet het geval met europees materiaal. Kortom alles moet veel precieser kloppen, vooral met stoomloks. Alleen de philotrain 2100 reed gelijk probleemloos, maar die heeft een gecompenseerd onderstel, de rest dus niet en dat heeft gewoon veel aandacht nodig.
Het probleem met de meegebogen wissel zit niet in de spoorbreedte, die is wel goed, maar om deze wissels geschikt voor DCC te maken, heb ik de oorspronkelijke verbinding tussen de wisseltongen verwijderd (bij Shinohara is dat een metalen plaatje) en de wisseltongen met pennetjes aan de plastic tiebar verbonden. Ik had toen dat de afstand tussen de tongen iets kleiner moeten maken dan was er meer speling geweest. Maar dat is kennis achteraf, en dat kan ik nu niet meer veranderen. Zie: https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=77057.msg3221802180#msg3221802180

Er zitten inderdaad strijkregels op die plek in de engelse wissels. Als je naar een wissel kijkt dan is er een gat in de spoorstaaf in het puntstuk, bij een gewoon wissel zit echter aan de andere kant een strijkregel die voorkomt dat een wiel de verkeerde kant in dat gat opgaat. Helaas bij een engels wissel zit aan beide kanten een puntstuk (bij de rode cirkel) met een onderbreking en daar is het wiel een paar mm ongeleid. Hier moet het wiel door zijn inertie rechtdoor gaan. Meestal gat dat goed, maar als de B2B afstand iets te groot is, kan het wiel de verkeerde kant opgaan. Te minste dat is mijn ervaring. Overigens is dit alleen het geval als het wissel rechtdoor bereden wordt.

Bij NEM wielen is de standaard flenshoogte meestal toch groter, waardoor de toleranties toch ook groter zijn, vooral bij starre frames van stoomloks, waardoor ik denk dat er minder problemen zijn. Mijn ervaring is dat de combinatie code70+rp25 toch hogere eisen stelt aan de bouw van het spoor. Dat weet ik nu, maar helaas heb ik daar bij de bouw toch te weinig aandacht voor gehad.

Groet Meino

[Klaas Zondervan]

Je conclusie is juist dat bij lage flenzen het spoor goed vlak moet liggen anders tillen sommige assen hun flenzen boven de rails uit.
Een standaard flenshoogte bij NEM is er niet. In de oudere versies van de norm stond een maximale hoogte van 1,2 mm,  er werd geen minimum vermeld. In de nieuwste versie (2009) wordt een minimum van 0,6 mm gegeven, dat is zelfs nog een haartje minder dan RP-25 (0,635 mm).

[meino]

Ik weet dat de nieuwste NEM normen zulke lage flenzen toestaan. Maar wordt dat al vaak toegepast? Ik meen dat de Roco NS1200 lagere flenzen heeft, maar meer ken ik niet, en dat van de Roco NS1200 weet ik niet eens zeker.
Het punt is namelijk dat je bij dat soort lage flenzen hoge eisen aan het spoor moet stellen. Eisen waarvan ik denk dat weinig hobby treinbanen aan zullen voldoen. Kijk maar eens naar de hoeveelheid klachten die Artitec kreeg bij de oorspronkelijke plan e rijtuigen met wielen met lage flenzen. Met gevolg dat de wielen vervangen zijn door exemplaren met hoge flenzen. De oorspronkelijke uitvoering rijdt (na aanpassing van de B2B afstand) probleemloos op Kranenberg.
Dus denk ik dat er best schroom zal zijn bij de producenten om materiaal met dergelijk lage flenzen uit te rusten. Overigens hoop ik dat ik hier te somber in ben, we zullen wel zien.

Groet Meino

[Klaas Zondervan]

Ik heb zelf een loc van Rivarossi met flenzen die af fabriek 0,6 mm hoog zijn. zie foto.
Bij het grote voorbeeld staan de wielen zo dicht bij elkaar dat in model flenzen van 1,2 mm elkaar zouden overlappen en dat kan natuurlijk niet.


Verder heeft Roco een aantal locs met flenzen van 1 mm. Welke dat zijn weet ik niet en ik kan het ook niet meer terugzoeken. Ik heb recent nl. de flenzen van al mijn materieel afgedraaid naar 0,8 mm. Dat houdt verband met het feit dat ik zelf mijn wissels bouw met code 75. En daar is boven de railspijkers niet meer ruimte.

[meino]

Klaas,

jammer dat je dat niet meer weet. 30jaar geleden heb ik ooit alle wielen van loks op rp25 laten afdraaien. Het enige wat ik daarna nog aangeschaft heb is materiaal waarvan ik zelf met vijltjes en een boormachine de flenzen kan verlagen. Er zijn best nog loks die ik zou willen aanschaffen, maar de hoogte van de flenzen weerhoud me daar tot nu toe van.
Overigens wat zijn jou ervaringen met het rijden?

Groet Meino

[Klaas Zondervan]

Ik heb geen problemen bij het rijden. Het enige punt waar misschien nog problemen kunnen optreden is een zelfgebouwd Engels wissel op mijn nieuw spoorbaan in aanbouw. Dat heb ik nog niet kunnen testen omdat dat deel nog elektrisch moet worden aangesloten.

Ik had wel problemen met mijn DE-2 van Artitec op de voormalige clubbaan. Daar zaten verkantingen in die te abrupt overgingen van vlak naar verkant. Dat treinstel tilde daardoor zijn flenzen over de spoorstaaf.

[meino]

Ik heb twee engelse wissels #6 van Shinohara en samen met een meegebogen wissel zijn dat juist de probleemplekken, alle gewone Shinohara wissels zijn probleemloos (mits de B2B afstand 14,4mm is). Dus ben ik ook benieuwd wat straks je ervaring is met de eigenbouw. Dat probleem met de verkanting herken ik wel, ik heb ook in het zichtbare bochten een lichte verkanting aangelegd, achteraf gezien had ik dat beter niet kunnen doen. Door de verkanting komen bij de vierassige tenders van Roco op de overgang niet met alle wielen op het spoor, met verlies aan tractie. Ontsporingen door de verkanting komt gelukkig niet voor, teminste niet op de bocht zelf, wel dat ene meegebogen wissel ligt precies aan het eind van de boog waar de verkanting overgaat in het vlakke deel. Ik denk dat een deel van de problemen daar ook door veroorzaakt worden omdat het spoor daar toch nog iets getordeerd is (omdat overgang van verkanting naar vlak te kort is).

Groet Meino

[Klaas Zondervan]

Om te korte overgangen naar verkanting te voorkomen breng ik die al aan in de strook multiplex/triplex waar het spoor op komt. Zo is het veel eenvoudiger om een geleidelijke overgang te krijgen. Makkelijker dan wanneer je dat doet door strookjes karton of zo iets onder de uiteinden van de dwarsliggers te leggen.

[meino]

Wat ik dus gedaan heb, strookjes karton. Met de kennis van nu zou ik veel dingen anders hebben gedaan dan 5 jaar geleden toen ik hier mee begon. Maar gedaan is gedaan.

Groet Meino

[meino]

Een van de zaken waar ik me tot nu toe nog niet aan gewaagd heb, zijn bomen. Maar die horen er wel thuis. Nu kun je schitterende bomen kopen, maar ik wilde toch eerst zelf eens proberen of ik die zelf kan maken. Er is best het een en ander te vinden daarover. Aangezien ik nog veel resten electriciteitsnoer had liggen daarmee maar een eerste poging gedaan. Stukken van 25-30cm afknippen en volledig strippen. Vervolgens  in elkaar draaien tot een stam en takken vormen. De stam heb ik met vloeibaar hout wat vorm en structuur gegeven.



Vervolgens de takken steeds splitsen en stukjes in elkaar draaien, totdat aan het einde een enkel koperdraadje overblijft.



Nadat de boom in de vorm is, heb ik het geheel in dikke latex muurverf gezet, dat vult ook enigszins de draadstructuur.



Voorlopig is dit het resultaat, als de verf goed uitgehard is, ga ik de stam nog in meer realistischer kleuren zetten, en dan het lastigst, het gebladerte.

Groet Meino