Beurzen: Verlichting boven de banen

[Besselspoor]

Daarom noem ik ook Karst als voorbeeld, die alweer een stap verder gaat met digitale lichtsturing.

[Hendrik Jan]

De lichtsfeer is op al die banen met frieslijst en leds erin hetzelfde.

Tsja.
Tegen generalisaties kan ik niet op. Ik ga het toch proberen.

De BNLS-modulebaan stelt als eis voor deelname: frieslijst en leds. En als je afgelopen weekeinde had gekeken, dan had je kunnen constateren dat alle 6 de deelnemende modulebakken een andere, unieke lichtsfeer hadden. En dat was dan nog binnen één deelnemende modelbaan, namelijk die van BNLS.

Mijn eigen bak (Glen Moddle) had een redelijk heldere en warme belichting, passend bij een doorbrekende zon, na een herfstbui in Schotland. (laagstaande zon in de herfst impliceert redelijk warm licht) Ik maak ook gebruik van een beamer om bijbehorende bliksemflitsen en regenboog afwisselend te projecteren. Dit werkt alleen indien ik de baan niet al te fel verlicht.

Fotografen die bij mij kleine details willen vastleggen, kunnen dat alleen doen, indien ze gebruik maken van een statief en hele lange sluitertijden (denk hierbij aan 15 tot 30 seconden). Dat zegt dus alles over het gebrek aan licht op mijn baan. Zelfs met geknepen diafragma (grootste getal) heb je in de buitenlucht genoeg aan een seconde. Mijn bak is dus "onderbelicht".

Ik snap wel waar je generalisatie vandaan komt: de Broodfabriek is een relatief donkere hal. Alle uitgelichte banen vormen een soort "lichteilanden" in de schemer. Van een afstandje ziet dat er behoorlijk overdreven uit. Maar wie gaat fotograferen ontdekt al snel dat het oog enkel goed is in relatieve waarneming: vergelijken kan het menselijk ook prima. Absolute waarneming is iets anders, dat kan het menselijk oog niet. Daarvoor heb je een lichtmeter nodig. Zo'n lichtmeter zit in iedere moderne camera en generaliseert niet. Overigens was ook voor het menselijk oog meteen duidelijk dat de individuele modules van de BNLS-modulebaan heel verschillend waren qua lichtsfeer. Niet ondanks, maar juist dankzij de mogelijkheden die modern LED-licht ons biedt! Het grauwe koele Londen, de ochtendschemer van Canada, de warme zomermiddag in Frankrijk, tweemaal Nederland met een dag-nacht-ritme en een stukje Schotland met een doorbrekend zonnetje.

De andere banen boden ook elk hun eigen (licht)sfeer.

nou jij weer
Hendrik Jan

[Marc tramt]

Fotografen die bij mij kleine details willen vastleggen, kunnen dat alleen doen, indien ze gebruik maken van een statief en hele lange sluitertijden (denk hierbij aan 15 tot 30 seconden). .

In aanvulling hierop; zelfs bij die "zomerse" banen staan de fotografen van de vakbladen altijd met een bak extra licht foto's te maken omdat er anders te weinig licht is.. 

[Hans Reints]

Daarom noem ik ook Karst als voorbeeld, die alweer een stap verder gaat met digitale lichtsturing.

Catalunya van Dave en Shirley Rowe vergeten?

[Max Roodveldt]

Om te beginnen: na het lezen van Ronald’s introductie kan ik niets anders zeggen dan dat hij gelijk heeft. Als je iets wilt laten zien moet dat ook zichtbaar zijn. Als je daarvoor afhankelijk bent van verlichting van buitenaf kan dat problemen opleveren. Dus dat een organisatie daar voorwaarden aan wil stellen in de vorm van het verplichten van eigen verlichting lijkt me vanuit hun standpunt niet meer dan logisch.

Aan de andere kant kun je ook stellen dat als de organsatie wil dat alles goed zichtbaar is ze  er ook voor kunnen zorgen dat de zaal of hal goed verlicht is. Denk aan sporthallen…

Als je hoop energie gestoken hebt in het detaileren van een model(baan) wil je uiteraard dat dit ook zo best mogelijk tot uiting komt. Daarvoor is een bepaalde hoeveelheid licht nodig.
Hoeveel – en hoe - is puur afhankelijk van dat wat je wilt laten zien.

Dat het eenvoudiger is een kleine baan uit te lichten dan een grote baan staat buiten kijf. Het grootste probleem is dan ook niet het uitlichten op zich maar misschien wel de manier waarop.

Buiten komt het licht van alle kanten met een voorkeur voor de kant waar de zon staat. Daar en tegen komt op de meeste modelbanen het licht maar van één kant – van boven. En dan nog recht van boven. Dit zorg vaak voor een alles behalve natuurgetrouw licht beeld – helaas. En dat zie je terug in de foto’s en filmpjes van die banen.

Een voorbeeldje:


links zoals de meeste banen worden verlicht, rechts hoe de banen verlicht zouden kunnen worden...

Kijk maar eens goed naar de schaduwen op een aantal van de gemaakte foto’s. Heel leerzaam.

Wordt vervolgd...

met vriendelijke groet,

[sdz1976]

Is idd prachtige baan ondanks haar ouderdom.

http://locoyard.com/2013/08/27/catalunya-model-railway-layouts-of-pecorama-part-3/


Grtz,

Samuel.

[Marc tramt]

links zoals de meeste banen worden verlicht, rechts hoe de banen verlicht zouden kunnen worden...

Ik zie het voordeel van de rechter variant nou niet direct Max. De toeschouwers staan op die manier met hun hoofden vóór de verlichting én je krijgt stevige schaduwen op de achterwand.

Buiten komt het licht niet van alle kanten maar uit één punt; de zon. Zonnestralen komen perfect evenwijdig van de zon op aarde en dat kun je met kunstmatig licht nooit nabootsen. Op een bewolkte dag wordt het licht verstrooid door de bewolking en is het daardoor egaler en dat is met een paar rijen LED-strips makkelijker te benaderen.  Het licht komt dan hoofdzakelijk van boven.

[Ronald Halma]

De rechtse variant van Max is helemaal niet voordeliger.... een kleine sprong buiten de bak van een cm of 5 is prima maar licht zo de bak in laten schijnen is desastreus voor je effect in de bak en je achtergrond.

[René]

In aanvulling hierop; zelfs bij die "zomerse" banen staan de fotografen van de vakbladen altijd met een bak extra licht foto's te maken omdat er anders te weinig licht is.. 

De extra verlichting van fotografen heeft meerdere redenen. In veel gevallen is de verlichting toch net even te weinig om b.v. nog met een klein diafragma uit de hand te fotograferen zoals Len de Vries dat doet. Het voordeel daarvan is dat hij een positie kan kiezen die met een statief niet altijd te halen is.

Vaker nog is de verlichting van de banen niet egaal genoeg. Een sprekend voorbeeld is Smeerdijk dat afgelopen weekend in Rijswijk stond. Doordat de fries met verlichting eindigt boven de voorkant van de module valt er geen licht op de zichtzijde van de eerste 5 a 10 cm. De bovenkant is dan weer erg sterk verlicht. Onze ogen en hersens compenseren dat gedeeltelijk waardoor het niet direct opvalt. Voor de camera is dat anders. Die laat perfect zien dat de belichting daar veel minder is.
Door van meerdere kanten te belichten zullen ook de hinderlijke slagschaduwen afnemen of zelfs wegvallen. Een mooi voorbeeld daarvan is een lichtbewolkte dag. Het licht wordt diffuus en er zijn nauwelijks schaduwen. Dit in tegenstelling tot een zonnige dag. Dat is een ramp om te fotograferen omdat de schaduwen zo hard zijn.
 
En dan is er nog de kleur van het licht. Ook daarvan zijn wij ons niet bewust zolang die niet extreem anders is zoals de zonsondergang en maanlicht. Op de foto komt dat allemaal wel uit. Door dat goed te overstralen met licht met een uniforme kleur zal de foto ook natuurlijk ogen.

[Max Roodveldt]

Inderdaad – buiten komt het licht van één punt. En waar staat dat punt? Bij ons zomers om 12 uur op maximaal 65 graden boven de horizon, ‘swinters op slechts maximaal 15 graden boven dezelfde horizon. Dus lijkt een graad of 40 mij een redelijk compromis naar seizoen en tijd van de dag. Op modelbanen van boven: 90 graden.

En ja, de zon is nu eenmaal moeilijk na te bootsen. Maar je bereikt al een hoop door het licht meer te verstrooien en diffuus te maken. Dat geeft minder harde reflecties en minder hardere schaduwen. En hoe diffuser het licht hoe beter details als draaistellen zichtbaar zullen worden.

In het gratis Amerikaanse internet tijdschrift Model Railroad Hobbyist staat al heel lang een serie artikelen van meester fotograaf Ken Patterson die prima laat zien hoe modelbanen uitgelicht kunnen worden om een realisties resultaat te krijgen. Dat daar de meeste foto’s buiten worden gemaakt is een logisch gevolg van problemen die rijzen uit het feit dat het moeilijk is om binnen het licht op de meest prettige manier te beheersen.

Er zullen uiteraard altijd practische bezwaren zijn. Maar wat is er op tegen om zowel de verlichting als de toeschouwers wat verder weg te zetten? In dit geval is het letterlijk buiten de box denken…

mvg,

[Ernst-Jan]

De lichtsfeer is op al die banen met frieslijst en leds erin hetzelfde. Kennelijk gaat het niet om de sfeer, maar om de zichtbaarheid.

Mwoa, wel een fries, maar geen hoogzomer;

stefanowo_3 by Ernst-Jan Goedbloed, on Flickr

Hier heb ik de Spätherbst kleuren gebruikt van Silflor in Mininatur. Achtergrond is grauw, en verlichting is één TL per bak. Geeft wel de juiste sfeer wat mij betreft. Foto is overigens met statief genomen, zonder extra verlichting.

[Martin Welberg]

Het licht komt niet van 1 kant omdat het gereflecteerd wordt op diverse oppervlakten, wolken en regendruppels die als diffusor werken..en 's winters zie ik al bijna helemaal geen schaduwen.  Met heldere hemel en zon zie je aardig wat schaduw maar weinig/ geen op een bewolkte regenachtige dag. Een van de redenen dat ik mijn schaduw toevoeg door ze te schilderen. En verlicht mijn baan in principe zo neutraal mogelijk uit.

Kleur bestaat weer bij gratie van het licht, dus door het spelen met lichtkleuren is het mogelijk de sfeer op je baan te veranderen..

In het gratis Amerikaanse internet tijdschrift Model Railroad Hobbyist staat al heel lang een serie artikelen van meester fotograaf Ken Patterson die prima laat zien hoe modelbanen uitgelicht kunnen worden om een realisties resultaat te krijgen. Dat daar de meeste foto’s buiten worden gemaakt is een logisch gevolg van problemen die rijzen uit het feit dat het moeilijk is om binnen het licht op de meest prettige manier te beheersen.

Dat is iets wat ik niet beaam, Ken Patterson is een aardige fotograaf en kan leuk modellen fotograferen. Maar als het een meester fotograaf was geweest had ie geweten dat in een studio er meer mogelijk is dan buiten. In een studio kun je het licht manipuleren wat in de buitenlucht niet echt mogelijk is.
Daarnaast gaan die Yanks naar buiten met hun modellen en dio's omdat ze gewoon de ruimte en het landschap er voor hebben. Als ik mijn Mara Harbor hier in de tuin zet dan zie ik een schutting en de daken van de buren. Doe ik dat bij Ken dan is er in de verste verten geen buurman te zien..

[Ronaldk]

Er zullen uiteraard altijd practische bezwaren zijn. Maar wat is er op tegen om zowel de verlichting als de toeschouwers wat verder weg te zetten? In dit geval is het letterlijk buiten de box denken…

Vreselijk die banen die met dranghekken en andere zaken alles proberen af te schermen. Goed soms is het voor dat ze een looppad hebben voor de bediening dat kan je ook anders oplossen

Groeten Ronald.

[JvB]

Zelf ben ik nog niet zo ver dat ik licht boven de modulebakken heb gemaakt. Staat wel in de planning, maar je kunt niet alles ineens maken. De eerste foto's die ik van mijn bouwsels maakte heb ik buiten gemaakt, in zomers zonlicht. Het was allemaal nog klein genoeg om het even buiten te zetten. Volop licht, kleine diafragmaopening, mooie scherpte-diepte verhouding. Toen de eerste bakken vorderden en ik foto's ging maken om hier op het forum te publiceren stonden de bakken op zolder, onder een paar spotjes. Dan is het plaatje ineens heel erg anders geworden. De kleuren vertekenen door de felheid van de spots van boven, de helderheid van de foto's zijn afhankelijk van  de sluitertijd die je gaat kiezen om nog wat scherptediepte over te houden. Desondanks heb je afhankelijk van  de plaatsing van de lampen her en der last van overstraling.

Voor mij is duidelijk dat je bouwsels waar zoveel tijd en energie (en plezier)  in zitten een deugdelijke verlichting verdienen, zeker als je er af en toe een foto van wilt maken. Wat mij betreft staat dat ook los van al of niet exposeren. Een product in opbouw, waarvan je laat zien wat de stand van zaken is kan eventueel zonder "eigen" licht, een afgewerkte baan verdient een goede belichting

[Max Roodveldt]

Vreselijk die banen die met dranghekken en andere zaken alles proberen af te schermen.

Waarom meteen daar aan gedacht Je zou ook de bak wat dieper kunnen maken...