Onderbouw modelbaan: welk hout en balken gebruiken?

[Klaas Zondervan]

LDF = Low Density Fibreboard
MDF = Medium Density Fibreboard
HDF  = High Density Fibre Board.

Allemaal fibreboard =  spaanplaat

@Ronald, wat de prijsstelling van multiplex betreft, in de bouwmarkt hier ter plaatse is berken 2 keer zo duur als populieren.
Dan heb je ook nog merantimultiplex/triplex, dat kost ongeveer hetzelfde als populieren. Is zwaarder en sterker, maar heeft als belangrijk nadeel dat het akelige harde splinters heeft. Mijn huidige modules zijn van meranti, maar dat doe ik dus nooit meer.

[Reinier Z.]

Inderdaad, meranti geeft rotsplinters. Bij populieren triplex kun je na het zagen de splinters met je vingers van de zaagsnede wegvegen, als je dat met meranti probeert schuiven de splinters bij je vingers naar binnen en via je oksel er weer uit  Keiharde, scherpe zooi is het.

[ex44]

Och, ik vind meranti wel lekker werken. En wat splinters betreft, ik loop al tientallen jaren rond met en splinter azobé in m'n arm. Geen centje pijn.

[Ronald Halma]

Ik ken iemand die uit MDF platen complete meubels maakt, zelfs poten uit MDF platen, je ziet niet eens dat het mdf is.

Ik ook, en hij maakt meubels, keukens, you name it.... toch gebruikt hij voor zijn banen berken, en dat is een bewuste keuze van hem. We kennen hem hier onder de naam Martin Welberg

Beter in 1 keer goed met berken of populieren dan verder gaan met spaanplaat of mdf. Beide te zwaar en minder geschikt in mijn ogen.

[cor_b]

Ik heb toen voor mijn spoormodulen 18m/m interplex (populierenplaat) gebruikt en de poten vuren regels geschaafd  5x7 ,t is een gemakkelijk te verwerken materiaal en lekker licht
Interplex is te verkrijgen bij een goede bouwmaterialen leverancier o.a Jongeneel of een Bouw Center

Cor

[Reinout van Rees]

Zelf heb ik alles van multiplex gemaakt. Gewoon het standaard spul dat ze bij de Karwei hebben. Geen idee welk soort multiplex het is, eerlijk gezegd. Ik heb toendertijd wel vergeleken hoeveel alles woog en kostte. Spaanplaat was erg goedkoop, maar ook zwaar. MDF ook relatief zwaar en kennelijk gevoelig voor vocht. Makkelijkste en bereikbaarste voor mij was dan om de 9 en 12 mm goedkope multiplex van de Karwei te pakken.

Beetje op maat laten zagen is wel makkelijk. Niet alles laten zagen, maar je komt al een eind als je je 62 cm brede plank in 40cm en 22cm laat zagen. Of 50+12. Hangt af van je landschap en wat je wilt qua vorm. Rest zelf zagen. Decoupeerzaag en/of goedkope hand-cirkelzaag zijn dan erg makkelijk.

Met multiplex kan je in ieder geval probleemloos schoeven. Stapel houtlijm erop en een schoef erin en het is bomvast. Gewicht valt reuze mee.

Voordeel van een gezaagde multiplex lat van 10cm breed: die is tenminste recht. Wat je niet kan zeggen van een gemiddelde houten plank van de bouwmarkt Dus als je modules hebt van 50cm breed: laten zagen en je hebt als restant mooie rechte 10-12cm hoge kaarsrechte multiplex latten over

Reinout

[MarcNL]

Multiplex platen zijn als regel 61x122 cm, geen 62 breed...
MDF is 62,5x125 cm.

[Reinout van Rees]

61, ook goed. Wat ik bedoelde was dat als je 30/40/50 af laat snijden je net iets meer dan 30/20/10 cm krijgt. Qua '2' was ik dan in de war met de "122".

Reinout

[Martin Welberg]

Multiplex platen zijn als regel 61x122 cm, geen 62 breed...
MDF is 62,5x125 cm.

Het is eerder omgekeerd Marc, aangezien de standaard in MDF 122X244 is en in multiplex 125x250..

En Klaas een fibreboard is geen chipboars en dat laatste is spaanplaat, MDF is een vezelplaat..

Maar om verder geen les te gaan geven in materialen maar om antwoord te geven op de vraag. Spaanplaat en MDF kun je als bouwmateriaal voor modelbanen links laten liggen. Mits je niet van plan bent je baan om de zoveel jaar te veranderen maar er langdurig plezier van te hebben zou ik niet bezuinigen op de onderbouw. Zweer net als Steef bij de bouw van modules bij berkenmultiplex, juist omdat dit een multimultiplex is en ten opzicht van andere zoals populier, lauan enzo wat meer lagen heeft en daardoor minder de neiging om te werken, daarnaast is het watervast..

[Nederlaantje]

Alle berichten op een rijtje tot de volgende conclusie gekomen. Ik ga voor 9mm populieren multiplex vanuit de houthandel. Van de week een even langs rijden voor navraag te doen. Daaronder komt een geraamte van vurenhouten latten (welke ik eerder al benoemde 89mm hoog en ik meen 29mm breed) als tussenlatten zal ik kleinere uitzoeken zodat de bekabeling niet in de knoei komt. Onder de modules ga ik als tussenbak 44x44mm balken gebruiken, welke die rusten op de schragen.

Gr Remco

Ps ik draagde dit onderwerp weer naar voren daar iedereen (en dat blijkt ook nu weer) iets anders zegt. Ook de encyclopedie van hier zei spaanplaat, maar meerendeel raadt dus gewoon een goede plaat multiplex aan

[Klaas Zondervan]

Ga je een tafel bouwen waar je op moet kunnen lopen? Als dat niet zo is, dan lijkt me een balkje van 29 mm nogal breed. 19 mm lijkt me breed zat. Hoogte 89 is goed.

[Merlin674]

Ik zou helemaal voor multiplex gaan. Ik heb net nieuwe tafels gebouwd na een verhuizing. Mijn vorige baan stond op MDF plaat op een onderstel van vuren balkjes. Het grote nadeel daarvan is tweeledig. MDF kent geen lengte- of dwarsverband en kan dus alle kanten op vervormen na verloop van jaren. Daarnaast is het moeilijk om al je vuren balkjes exact recht te krijgen of ze trekken na verloop van tijd krom door natuurlijke werking.
Ik heb mijn nieuwe tafels gebouwd van een frame van 12mm multiplex met een toplaag van 9mm multiplex. Onder de tafel komen iedere 35 tot 40cm dwarsschotten van 12 mm multiplex. Zo krijg je een goed dwarsverband en het total wordt een sort box. Uiterst sterk en niet al te zwaar.
Ed

[MarcNL]

De modelbaan in mijn jeugd was 18 mm spaanplaat.
Moet je eens proberen om daar van die kleine Fleischmann schroefjes in te draaien om je rails vast te leggen.
Zelfs als je 1 mm voorboorde, was dat geen doen.
Spaanplaat: echt nooit meer.

Ik gebruik nu meranti 9 mm.
Die splinters zijn inderdaad niet fijn, maar dat zagen doe je ook maar één keer. Dus heb je er maar 1x last van.
Het frame eronder zijn vuren planken van 12x92 en 18x92 mm (of zoiets), op zijn kant. Alles geschroefd, niets gelijmd.
Voor een baan die niet op reis hoeft is dat allemaal stevig zat.

De poten eronder zijn vuren balkjes 44x44 mm, met een goed zwenkwiel eronder. De poten zijn 2-aan-2 gekoppeld aan de onderzijde (latje 12x56 mm), en een schoor ertussen (dito).
Op de laminaatvloer van mijn zolder kan ik zo de gehele baan moeiteloos verrijden.

De komende periode ga ik een achtergrond maken.
Ik denk van 5 mm MDF. Dat is mooi vlak en strak. Gewicht is geen probleem.

[NS264]

Valt wat voor te zeggen om niet met spaanplaat te werken.
Het is ook geen ramp.
En ik vindt hout ook duur.

Wat te denken van een frame van vuren en een deklaag styridur die er invalt.
Snel en voordelig als je nog niet zo ervaren bent met moduleconstructies

[MarcNL]

Hout is inderdaad duur.
Dan is het ook zaak om je werkstuk en inkopen zodanig op elkaar af te stemmen, dat je zo min mogelijk zaagverlies hebt.
En restantjes zijn - zeker voor modelbouwer -  vaak toch de moeite om te bewaren.

Styrodur kan inderdaad wel handig zijn, ligt er ook aan wat voor soort landschap je nabouwt.
Heeft wel weer wat meer ondersteuning nodig dan een plaatje multiplex van 122x61 cm.