BNLS-Werkspoor - Groentenwagen CHRKS 18 luiker van Dutzrail

[Ivo tB]

Steef, de vaseline heeft goed gewerkt: ondanks primer en laklaag blijven de roosters goed bewegen. Wel moet ik het hier en daar nog iets bijwerken, want je brengt toch snel teveel vaseline aan en dat krijg je niet goed genoeg weg. Maar dat zijn details. Nu eerst een H0 vrachtbriefje maken voor in de houder.

Afgelopen weekend de zaak gespoten. Nu komen eerst de transfers erop en dan volgt nog een (zijde)mat lak laag. Zo in hoogglans zijn alle foutjes wel heel erg makkelijk te zien.

Omdat de bak als geheel moet worden gespoten heb ik in de hoeken onder de bak 2 kleine gaatjes geboord, waardoor je dan een zachte ijzeren draad kunt steken en via welke je de bak kunt vasthouden tijdens het spuiten en ophangen voor het drogen. De gaten voor de buffers waren uitstekend geschikt voor een zelfde draad voor het chassis:



Het is de bekende volgorde: stralen met aluminiumoxide, ontzuren met soda, etchprimer spuiten en dan aflakken in zwart voor het chassis, dakgrijs en goederengrijs:



Het chassis spiegelt in de bak.

De luiken zijn open en je kunt door de bak heenkijken:



De vrachtbriefhouder doet het nog:



De onderkant van de bak is ook goederengrijs. Als dat al zo is geweest, zal dat wel niet lang zo zijn gebleven, maar zo zie je het chassis wat beter:



En het geheel past nog op elkaar:



Komende week een avond transfers opbrengen en dan in de blanke lak.

mvg,
Ivo

[Thowra]

Zeer fraai en strak gespoten Ivo!  Mooi hoor.

Jeroen

[hans nahon]

Beter in dit draadje iets meer over die stoomleiding.

Alle groentewagens bij NS zijn gebouwd met stoomleiding. Dat was inderdaad om ze (in het verwarmingsseizoen) ook in reizigerstreinen te kunnen vervoeren. Een dure afspraak, want er is maar heel weinig gebruik van gemaakt. Pas in de jaren '50 vond met het wel welletjes en werden ze verwijderd.
Op de algemeen plantekeningen van deze wagens is er weinig van te zien, maar als je het weet zie je ze wel degelijk. Blijkbaar heeft de ontwerper van Dutzrail ze ook over het hoofd gezien?
Bijgaand wat uitsneden van NS-tekening VG15259 met in groen wat pijlen/verwijzingen naar de luchtleidingen en in paars die naar de stoomverwarmingsleiding.** Dat was een dikke naadloze pijp met een nog dikkere isolatie er om heen.



In het Utrechts Archief zit een tekening van het onderstel van deze wagens (VG15236, HUAnr. 4334). Daar is dit allemaal veel beter op te zien natuurlijk. Die tekening heb ik helaas niet reproduceerbaar beschikbaar.

Op diezelfde tekening is ook de Kkg-rem te zien. Die is zó karakteristiek, vooral door de "edele delen" die duidelijk zichtbaar onder de wagen hangen. Mèt de karakteristieke schuin omhoog lopende stang die de omstelhandels voor leeg en beladen aan de stelbalk verbindt met de tripleklep. Op het algemeen plan is dat trouwens ook goed te zien. (Ik vind het wel jammer dat bij zo'n gedetailleerd model als dit juist dat karakteristieke deel niet erg herkenbaar is. Maar goed, ik weet intussen uit ervaring dat er maar weinigen zijn die er net zo over denken....)


Het andere omlaag hangende handeltje aan de tripleklep is de afsluitkraan, waarmee de rem kon worden afgesloten. Die werd bij revisie rood geschilderd. Links daarboven zie je nog iets dat er op de reproductie haast uitziet als een zwarte vlek, net boven de treeplank. Daar zit de losklep. Die is verbonden met handvatten aan beide stelbalken, de loskleptrekkers. Dat is de plaats waar op de stelbalk de witte "pijl omlaag" is geschilderd.

Succes met de verdere afwerking. Erg mooi gemaakt, tot nu toe!

- hans -

** Ik zie nu dat ik in de schets linksboven de loop van de leidingen niet juist heb aangegeven: vanaf de hartlijn van de wagen komt eerst de luchtleiding, en de stoomleiding ligt daar buiten. Op het plaatje rechtsboven is dat te zien.

[Ivo tB]

Bedankt voor de info en plaatjes Hans. De stoomleiding is heel makkelijk er nog in aan te brengen, maar de aansluiting net onder de bufferbalk is me niet helemaal duidelijk. Hangt daar dan zo'n koppelslang aan? Die zie ik op de tekening nog niet. Ik zie ook dat ik de afsluitkranen van de remslangen op de bufferbalken aan de verkeerde kant heb zitten. Die moeten dan worden losgesoldeerd. Op de rest van de tekeningen is te zien dat veel details keurig correct door Dutzrail zijn weergegeven.

Van het remwerk had ik de schuine stang nog niet ergens gezien. Ik geloof dat ik een foto heb waar een en ander op zichtbaar zou moeten zijn. de loskleptrekkers zitten er volgens mij al op. Alleen de remleiding van de remslangen naar de tripleklep heb ik nog niet in het chassis liggen en ook de vangbeugels om de triangels ontbreken.

mvg,
Ivo

[hans nahon]

Er zaten geen kranen en slangen aan de stoomleiding. Alleen een stoomaansluiting zoals je die ook wel op ketelwagens ziet. Dat zag er uit als op de tekening hieronder.



Omdat de maten niet leesbaar zullen zijn heb ik bij de flensbreedte een rode "A" gezet. Deze maat is 140mm.

- hans -

[Ivo tB]

Deze koppeling lijkt me niet zo moeilijk na te maken. Ik twijfel wel of ik deze ga aanbrengen, want dan kan ik 100% zeker alleen nog maar dit model met modelschroefkoppeling inzetten. Ik zie op de tekeningen waar je de stoomleiding aangeeft, dat deze helemaal onder het chassis doorloopt. Ik vermoed dat ik nog een foto heb bij de handleiding, waar je deze stoomleiding in het midden van de wagen op ziet. Zal later deze foto wel plaatsen. De schuine stang hoop ik daar ook op te zien.

Gisteravond ontdekte ik nog een (grove) fout op het model, die Dutzrail zelf ook fout heeft gedaan in handleiding en in het eigen model. De regenkap voor boven de vrachtbriefhouder (plakkast) zit een plank te hoog. Dat kan haast niet anders, want de plakkast zelf zal ook wel een fractie te groot zijn en dan past het geheel niet meer tussen schetsplaat, regenkap en de witte tabel transfer die er nog rechts naast moet. Maar het betekent dat de opschriften NEDERLAND, NS, wagennummer, CHRKS en nog een stuk tekst allemaal een plank te hoog zitten. Dat zie je wel als je de foto's van Werkspoor ernaast houdt 

Tsja en nu? Model in the thinner, regenkappen verplaatsen, plakkast er nog onder zien te krijgen of alles maar zo laten.

Het gaat om dit detail:



 

Op de website van dutzrail (klikbaar) kun je zien wat ik bedoel met de opschriften. Beetje trots: die opschriften zitten er bij mij beter op, zonder randjes op de planknaden. Gewoon Micro Sol en Set toepassen en met een nieuw X-acto mesje durven doorsnijden.

mvg,
Ivo

[Ivo tB]

Op 2 foto's die Dutzrail bij de handleiding op CD levert heb ik nog een aantal zaken beter herkend. Dankzij de tekeningen gevonden en op de foto's teruggezien.



Bij de gele pijlen zie je volgens mij de stoomleiding met in het midden nog een soort ontluchtingsklep. Misschien is deze bedoeld om na gebruik de leiding ervoor te zorgen dat er geen water in de leiding blijft staan.

Bij de groene pijlen zie ik nu de schuine stang voor de omstelhendel, welke met een armpje vast zit aan de stang die vanaf de chassisbalken te bedienen is. De stang heb ik in model er al wel in zitten, maar de schuine stang niet, maar die is nu zo gemaakt.

Bij de rode pijl nu iets hangen. Is dit nu de loskleptrekker? Ik vermoed van wel. Deze is ook nog toe te voegen aan het chassis.

Verder zie ik nog de vangbeugels rondom de remstangen, die ook nog niet in het model zitten. Helaas zie ik nergens een luchtleiding lopen. Ik denk dat die dan boven de chassisbalken loopt. Je ziet trouwens midden boven ook nog de voluutveer, welke met stangen aan de schroefkoppelingen zit.

Nog een plaatje:



Bij de gele pijl weer de stoomleiding en bij de blauwe de vangbeugels voor de triangels. Nu dacht ik dat deze onder de as heen liepen, maar blijkbaar zijn er per triangel 2 vangbeugels toegepast.

Dit zijn voor zover ik weet foto's van de CHKRS bij de SGB.

Het chassis ligt al bijna in de bak met thinner 

mvg,
Ivo

[hans nahon]

Geel is de luchtleiding. Zoals ik eerder schreef is de stoomleiding al in de jaren '50 verwijderd.

- hans -

[Gerke]

Handvat is inderdaad de loskleptrekker. Gaat rechtstreeks naar de tripleklep. Met het open gewerkte handvat onder de klep sluit je de hele tripleklep - en dus de hele remmerij van de wagen - af.

[hans nahon]

Hoewel m.i. eigenlijk niet voor dit soort draadjes, maar om een eigen leven van de opmerking te voorkomen: nee, de losklep is (bij de Kkg-rem) een apart onderdeel dat  t.o.v. de tripleklep aan de andere kant van de remcilinder zit.

[Ivo tB]

Geel is de luchtleiding. Zoals ik eerder schreef is de stoomleiding al in de jaren '50 verwijderd.

Zie het nu ook. Ik zie zelfs de luchtleiding lopen van de doorgaande leiding naar de tripleklep. Op de tekeningen lag de stoomleiding meer naar de zijkant. Ik kreeg nog een tip van Arjen: ik heb die stoomaansluiting onder de bufferbalk als gietdelen van MK modelbouw, die ze bij zijn kits levert. De pot met thinner is inmiddels heel dichtbij mijn chassis gekomen 

mvg,
Ivo

[Ivo tB]

Vandaag op Ontraxs werd er belangstellend geïnformeerd of ik nu deze wagen weer in de thinner heb gehouden? Eerst heb ik Richard van Dutzrail gemaild of hij nog een setje transfers had, want na een thinnerbad zou ik wel nieuwe transfers nodig hebben. Die kreeg ik per omgaande door Richard opgestuurd. Dus nog maar eens gekeken naar het model en jawel: het geheel is in de thinner gegaan.
Inmiddels zijn de regengoten boven de plakbriefjeshouder een plank gezakt en is ook de plakbriefjeshouder opnieuw geplaatst. De luchtleiding en de stoomleiding zullen nog onder het chassis komen en dan kan er weer opnieuw worden gespoten.

Het kale resultaat is morgen nog te zien op Ontraxs in de Team Mitropa stand op de eerste verdieping.

mvg,
Ivo

[Ivo tB]

Zoals gezegd heb ik het model weer in de thinner gezet, zodat ik nog een aantal dingen kan corrigeren:



Op de bak zit de regengoot boven het plakbriefje al een plank lager. Nu aan de slag met het chassis! Daar moet een remleiding op komen met verbinding naar de tripleklep, de omstelhendel komt er nog op en de bediening van de afsluitkraan. Als laatste komt dan ook nog de stoomleiding onder het chassis en een aantal vangbeugels.

Paar foto's van een echt chassis, gevonden in het spoorwegmuseum met hetzelfde remsysteem:





Eerste foto is van boven, dus dat ziet er dan anders uit dan op het model.

Maar nu eerst de leidingen. Even zoeken in de voorraad messing en nieuwzilver draad en pijp levert het volgende op:



De bovenste zal de stoomleiding worden en de onderste nieuwzilveren de luchtleiding. Hier komt dan nog een stukje buis omheen, op de plek waar in het echt een haakse koppeling is gemaakt.

Dus stukje buis eraf gesneden:



Van een stukje buis en draad heb ik nog een afsluiter gemaakt die onder de remleiding hangt en een stukje draad heb ik in een S-vorm gebogen en tussen luchtleiding en tripleklep gesoldeerd. Dolle pret, want die S vorm zat overal, behalve op de juiste plek.

De luchtleiding is verder onder de dwarsbalken in het chassis gesoldeerd en alvast naar de remslangen toegebogen. Het stuk voor de andere remslangen op de bufferbalk komt nog.







Dan heb ik in de rommeldoos ook nog gegoten stoomkoppelingen gevonden van MK. Echter deze zijn met afsluiter en op eerdere tekeningen zag ik versies zonder:



Komende dagen zal ik proberen de rest van de leidingen en verbindingen te leggen, dan kan het geheel daarna weer naar de spuitcabine.


mvg,
Ivo

[Philotelist]

Hierbij een link naar zeer verhelderende 3D tekeningen van
verschillende remsystemen!

http://www.mbpetau.de/index.php?option=com_content&view=article&id=74:bremsen&catid=43:bauanleitungen&Itemid=63

Wellicht komt dit je van pas.

Met vriendelijke groet, Marco

[Ivo tB]

Bedankt voor de link,

Inderdaad super informatie. Tot mijn genoegen heb ik alles nog goed gedaan, maar alle details zijn heel goed te zien. Ook leuke link voor Frits Thies: 0-kits van wagens, maar die kent hij vast al.

Ik ga overigens nog wel iets veranderen. Bij de T-koppeling van de luchtleiding naar de tripleklep zit een soort kom met aan de onderkant een boutje en die zit bij mij op de T-koppeling ipv er een klein stukje achter. Bovendien denk ik dat ding in een wat betere vorm te kunnen draaien vanuit massief messing draad. In de link heet dat ding een stofvanger. Weer iets geleerd.

mvg,
Ivo