Doel:€250.00
Donaties:€50.00

Per saldo:€-200.00

Steun ons nu!

Laatst bijgewerkt
op 03-01-2024

Vacature: secretaris bestuur
Algemeen

De stichting

Recente berichten

Welke Vallejo kleur voor drijfstangen van een DB stoomlocomotief? door Bahn-AG
Vandaag om 19:16:54
Piko NS 2015 stroomafname probleem door Ben
Vandaag om 19:08:30
Bauarbeiten im gange door ruudns
Vandaag om 18:50:26
MARDEC, de Multifunctionele ARduino dcc DECoder. door NTeering
Vandaag om 18:39:49
Mijn eerste H0-modeltreinbaan in aanbouw door aad52
Vandaag om 17:40:42
HSM D1715 door vpeters1984
Vandaag om 17:34:25
Beekdaelen in H0 door Stieven76
Vandaag om 17:17:41
Punt- en hartstukken door FritsT
Vandaag om 17:11:38
Al mijn goede ideeën... door Monobrachius
Vandaag om 17:10:33
Gebruik je Arduino zonder te "programmeren" ;) door Rsd1000
Vandaag om 17:07:59
Toon hier je nieuwe (model-) spooraanwinst(en)... door Ronald69
Vandaag om 16:54:22
Ombouw/Pimpen Bolle neuzen door bollen neus
Vandaag om 15:58:15
US diorama in H0 door VAM65
Vandaag om 15:22:05
Hengelo in 1981-1982, maar dan anders: Kassenberg in N door spoorijzer
Vandaag om 15:08:30
Kleine Baan in H0 (≤ 0.5m²) door Jack Black (NS1220)
Vandaag om 15:06:14
U-vorm beperkte ruimte (H0 C-rails) door Jelmer
Vandaag om 14:58:04
Onlangs gespot - gefotografeerd, de links door Jeroen Water
Vandaag om 14:33:00
N spur scenery elementen maken van gips of klei? door Dave.......
Vandaag om 14:30:06
De overeenkomst tussen een Ovaalramer en een Motorpost. door RK
Vandaag om 14:28:54
Onlangs gespot - gefotografeerd, de foto's door mass am see
Vandaag om 14:18:46
BMB-Module: “Corfe Castle Station” door Hans van de Burgt
Vandaag om 14:07:52
welk jaar ging Marklin OVP voor wagons van blauw naar wit door Railman
Vandaag om 13:40:42
GSS Jubileumbaantje (0e / 0n30) door MacArthur
Vandaag om 12:55:30
NTM P1 in Schaal-1 door MaraNCS
Vandaag om 11:39:38
Rio Grande Southern - Lizard Head Pass door Hans GJ
Vandaag om 11:30:20
Variaties op Station Zetten Andelst in HO door Duikeend
Vandaag om 10:54:40
De IJmuider spoorlijn - korte geschiedenis en plaatjes door Vislijn
Vandaag om 10:42:29
Internationale Spoor 0 en 1 dagen in Gießen, 23 en 24 maart, 2024 door bernhard67
Vandaag om 08:42:53
De Hondsrugbaan door mass am see
Vandaag om 08:15:11
Pfarrerwinkel bahn door Jelmer
Vandaag om 08:00:19
  

Auteur Topic: Wat hing er achter een Blauwe Brabander  (gelezen 125286 keer)

Falkenberg

  • Offline Offline
  • Berichten: 3801
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #315 Gepost op: 08 oktober 2015, 17:41:55 »
GB modell heeft een gelijkende ook voor de RA gebouwde serie klik

Maar: andere serie en 1000 keiharde Zwitserse franken.....

guest7823

  • Gast
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #316 Gepost op: 08 oktober 2015, 17:47:21 »

pullmanneke

  • Offline Offline
  • Berichten: 411
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #317 Gepost op: 08 oktober 2015, 18:05:14 »
Die RA rijtuigen zijn wel VERSCHRIKKELIJK! mooi!
John
fly with the eagle or scratch with the chickens

mpol

  • Offline Offline
  • Berichten: 388
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #318 Gepost op: 08 oktober 2015, 19:10:19 »
Die frank is idd wel erg hard😮....ook al zien de rijtuigen er wel erg gaaf uit

Sent from my GT-I9295 using Tapatalk


Solvognen

  • Offline Offline
  • Berichten: 53
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #319 Gepost op: 08 oktober 2015, 20:38:24 »

Om de discussie niet weer te laten ontsporen, wil ik eerst twijfel wegruimen over enkele kleine details.

De Pfalzbahn bestond in de zomer van 1908 nog gewoon. Deze maatschappij werd pas op 1 januari 1909 overgenomen door de Beierse staat. Pas hierdoor ontstond de K.Bay.Sts.B. linksrheinisch, de Direktion Ludwigshafen van de K.Bay.Sts.B. (zie Albert Mühl: Die Pfalzbahn Konrad, Theiss Verlag, Stuttgart 1982, ISBN 380620301-6) Op rijtuigen en wagens bleef nog enige tijd daarna het opschrift Pfalz B. gehandhaafd.

De FS werd opgericht door middel van de naastingswet van 1905: Legge 22 aprile 1905, n. 137. De overname geschiedde op 1 juli. (Zie bijvoorbeeld: Il cinquantenario delle Ferrovie dello Stato 1905-1955, uit 1955, herdrukt door Duegi Editrice, Roma 2006, ISBN 889009790-6; P.M. Kalla-Bishop: Italian Railways, David & Charles, Newton Abbott 1971, ISBN 071535168-0 p. 49ff).

Voorafgaand aan de naasting waren de grote particuliere maatschappijen in Italië niet in Noord/Zuid, maar in Oost/West verdeeld: Rete Adriatica opereerde in het oosten, Rete Mediterranea in het westen; de spoorwegnetten op de eilanden Sicilië en Sardinië werden door ieder hun eigen maatschappijen geëxploiteerd. (Bij Evaristo Principe - zie verderop - is een handig kaartje afgedrukt op p. 31.) Deze verdeling is in 1885 bij wet tot stand gekomen door het samenvoegen van grote aantallen spoorwegmaatschappijen waarbij de staat al eigenaar werd van de infrastructuur. (Kalla Bishop, zelfde plaats)

De totstandkoming van de SBB was nog ingewikkelder. Een eerste begin was de aankoop in 1891 door de federale staat van een groot pakket aandelen in de Jura Simplon-maatschappij (JS), zelf pas in 1890 ontstaan door fusie van enkele kleinere maatschappijen. De wettelijke basis voor een overname van de grote Zwitserse particuliere maatschappijen en de oprichting van een federale spoorwegmaatschappij werd gelegd door de wet van 15 oktober 1897 die de overname van spoorwegen voor rekening van de federale overheid en de oprichting van “schweizerischer Bundesbahnen” toestond en het referendum van 20 februari 1898 waarin die wet werd goedgekeurd. Pas op 1 januari 1902 werd de fusie van Schweizer Centralbahn (SCB) en Nordostbahn (NOB) tot SBB een feit. In het volgende jaar werden VSB en JS in de SBB opgenomen. De Gotthardbahn (GB) volgde pas in 1909. (Hans Treichler e.a.: Bahnsaga Schweiz 150 Jahre Schweizer Bahnen, AS Verlag, Zürich 1996, ISBN 390511107-1; Hans-Wolfgang Scharf: Die Eisenbahn am Hochrhein Band 1: Von Basel zum Bodensee 1840-1939, EK-Verlag, Freiburg 1993, ISBN 388255755-9, p. 173)

Na deze inleidende opmerkingen volgen wat gegevens over de genoemde niet-Nederlandse rijtuigen.

De Pfalzbahn bezat in 1908 19 AB rijtuigen voor D-treinen. Vijftien zijn in een eigen stijl gebouwd van 1897 tot 1900 (Blatt 13). Deze rijtuigen waren van het begin af aan ook bestemd voor verkeer naar Nederland. Twee ervan hadden speciaal hiervoor zelfs oorspronkelijk een keuken, bediend door de Deutsche Eisenbahn-Speisewagen-Gesellschaft (DESG) die juist hiermee voor het eerst voet aan de grond kreeg in Nederland. De restauratie verviel in deze rijtuigen toen volledige restauratierijtuigen de bediening overnamen. (Emil Konrad: Die Reisezugwagen der deutschen Länderbahnen Band 2: Bayern, Württemberg, Baden, Franckh Verlag, Stuttgart 1984, ISBN 344005327-X; Albert Mühl: Die Pfalzbahn Konrad Theiss Verlag Stuttgart 1982 ISBN 380620301-6; Albert Mühl: Speisewagen in Deutschland, EK-Verlag, Freiburg 1994 ISBN 388255675-7 p. 40, 93)

De nummering van Pfalzbahn-rijtuigen was enigszins chaotisch; het ging om de volgende nummers: 1751-1754, 14*, 5026-5027, 5028*, 5029-5030, 1755-1757, 3040, 5031 en 5032, waarbij de nummers met asterisk degene zijn met keuken. Gegevens, een foto en tekeningen zijn te vinden bij zowel Konrad als Mühl (Emil Konrad: Die Reisezugwagen der deutschen Länderbahnen Band 2: Bayern, Württemberg, Baden, Franckh Verlag, Stuttgart 1984 ISBN; Albert Mühl: Die Pfalzbahn, Konrad Theiss Verlag, Stuttgart 1982, ISBN 380620301-6).

De andere vier Pfalzbahn ABBü (1758-1761, Blatt 15) waren in 1907 gebouwd en van een geheel andere stijl: Pruisisch, maar met lange Beierse draaistellen (3,5m radstand) en een gewelfd dak met ronde uiteinden zoals bij toen nieuwe Beierse D-treinrijtuigen. (Emil Konrad: Die Reisezugwagen der deutschen Länderbahnen Band 2: Bayern, Württemberg, Baden, Franckh Verlag, Stuttgart 1984, ISBN 344005327-X; Albert Mühl: Die Pfalzbahn Konrad Theiss Verlag Stuttgart 1982 ISBN 380620301-6)

SS trein D21 wordt in Emmerich D110 (in de omgekeerd richting wordt de Duitse D109 D28). In D21/D110 respectievelijk D109/D28 werd het restauratierijtuig gesteld door de Betriebsabteilung Köln van de CIWL. Dit was een uitzondering: CIWL Vlissingen was immers verantwoordelijk voor de meeste CIWL-lopen tussen Nederland en Duitsland en vanuit Hoek van Holland verzorgde de DESG de restauratie richting Duitsland. Voor 1909 vermeldt Dr. Mühl welke drie rijtuigen in deze dienst werden ingezet: de in 1908 gebouwde 1823, 1824 en 1825. Ook de dienst Amsterdam - Basel in D21/D110 werd dus uitgevoerd met het toen nieuwste en meest comfortabele CIWL-materieel: de zesassers. (Albert Mühl: Speisewagen in Deutschland, EK-Verlag, Freiburg 1994, ISBN 388255675-7 p. 64)

Een afbeelding van het Italiaanse rijtuig is al door Dirkjan in dit draadje geïntroduceerd. Het gaat om het (tweede) type D-treinrijtuig eerste en tweede klasse op draaistellen dat door de Rete Mediterranea voor het internationale verkeer werd ingevoerd (in 1903). De internationale rijtuigen van de RM waren voorzien van Westinghouse en Henry-remmen omdat deze maatschappij te maken had met de PLM en de Zwitserse spoorwegen als naburen. De RA had te maken met de Zwitserse en de Oostenrijkse spoorwegen en moest het materieel dat via Oostenrijk naar Duitsland (München, Leipzig en Berlin) hoorde te lopen, behalve van Westinghouse ook van vacuumremmen voorzien.

De eerste acht rijtuigen van dit type werden in 1903 nog als AAAB Fclcre 4781-4788 aan de RM zelf geleverd en na de naasting hernummerd in FS 650-657 ABLI CRz. De kleur van de kast van RM rijtuigen was bruin.

De volgende vier, voorzien als RM AAAB Fclcre 4789-4792, werden in 1906 direct aan de FS geleverd als FS 658-661 ABLI CRz. Met name deze laatste vier zijn zeer nauwkeurig bekend door de uitvoerige beschrijving die er in het artikel van de ingenieurs C. Hawelka en F. Turber over “Der Wagenbau auf der Ausstellung in Mailand 1906” in “Organ für die Fortschritte des Eisenbahnwesens in technischer Beziehung” van gegeven is nadat de 660 op de grote spoorwegtentoonstelling van Milaan in 1906 getoond was. We weten daaruit onder andere dat het rijtuig donkergroen was, de bekleding van de banken in de eerste klasse groen was en die in de tweede klasse grijs gestreept. (De kleuren van de inrichting in het internetplaatje geven dus niet de historische werkelijkheid weer.)

De draaistellen waren van een Italiaans type. De verlichting was elektrisch met accu’s. In de eerste klasse konden de rugleuningen van de banken opgeklapt worden zodat vier slaapplaatsen ontstonden (ligrijtuig), wat voor een loop Amsterdam - Ventimiglia die ruim anderhalve dag duurde (‘s nachts door Zwitserland) een groot voordeel kan zijn geweest. In deze contemporaine beschrijving wordt de beoogde inzet naar Nederland expliciet genoemd. In het boek van Principe is een tekening van het type en een foto van 660 op de tentoonstelling te vinden. (zie Eisenbahnwagen in Originaldokumenten 1875-1909, Steiger, Moers, 1986/87, ISBN 392156493-X, Textband p. 164; Tafelband Tafel 59; Evaristo Principe: Le carrozze italiane, Editrice Veneta, Vicenza 2006, ISBN 888449299-8 p. 63, 64, 82).

Het Italiaanse rijtuig met zijn zeven sterk afgeronde, in drieën gedeelde vensters tussen twee smalle vensters lijkt wel wat op de toiletzijde van de vierassige internationale Gotthardbahn AB-rijtuigen. De andere zijde van het Zwitserse rijtuig wijkt echter geheel af en de afmetingen komen niet overeen. Een dergelijk Gotthardbahn rijtuig was overigens ook op de tentoonstelling in Milaan te zien. De auteurs van bovenstaand artikel bevestigen dat dit laatste op dat moment blauw was.

Het Groothertogdom Baden had een grote verscheidenheid aan D-treinrijtuigen eerste en tweede klasse. Anderhalf jaar geleden heb ik in dit draadje de meest in aanmerking komende types al opgesomd. Liliput heeft een model gemaakt van Gruppe 76 I (of 76 neu), alle overige modellen ontbreken als seriemodel. Van de in totaal 66 ABBü zijn er slechts zeven van het Liliput-type.

De spoorwegen van het koninkrijk Württemberg beschikten in 1908 over vierentwintig vierassige D-treinrijtuigen eerste en tweede klasse verdeeld over drie series. Twee groepjes van vijf rijtuigen werden in respectievelijk 1895/1896 (Zeichnung 20028A, nummers 701-705) en in 1901 (Zeichnung 20685; 706-710) geleverd met een licht gewelfd dak. De grootste serie van veertien rijtuigen (nummers 711-724) werd in de jaren 1903 tot en met 1908 gebouwd (Zeichnung 20671) en was gebaseerd op het toen ook in Pruisen gebouwde type, maar met een relatief hoog gewelfd dak zonder lichtkap.

Helaas heeft Roco in 1985 niet dit laatste type als voorbeeld genomen, maar de vijf of zes (het zesde is als koninklijk salonrijtuig geleverd) pas in 1914 of 1915 gebouwde rijtuigen eerste en tweede klasse nummers 725-729 (die teruggrepen op de stijl van de oudere D-treinrijtuigen in Württemberg en bovendien sterk leken op een Belgisch type). Dit nieuwere type is eigenlijk van geen belang omdat het pas tijdens de Eerste Wereldoorlog geleverd is.
(E. Konrad: Reisezugwagen der deutschen Länderbahnen Band 2: Bayern, Württemberg, Baden, Frankh Verlag, Stuttgart 1984 ISBN 344005327-X; Horst Obermayer: Die Württembergischen Schnellzugwagen der Lieferjahre 1895 bis 1923 in: Eisenbahn Journal 1/1986 p. 32-35; Hans Kobschätzky: Die Königlich Württembergischen Staatseisenbahnen Franckh Verlag, Stuttgart 1980 ISBN, 344004815-2; Albert Mühl & Kurt Seidel: Die Württembergischen Staatseisenbahnen, Konrad Theiss Verlag, Stuttgart 1970, ISBN 380620032-7)

Helaas beschik ik niet over een spoorboekje uit 1908, maar in juli 1914 was de loop van D21/D110 als volgt:
 
Amsterdam WP 6.55
Utrecht CS 7.27-7.37
Arnhem 8.29
Emmerich 9.39
D110
Emmerich 9.54
Wesel 10.24-10.26
Oberhausen 10.50-10.54
Duisburg 11.03-11.05
Düsseldorf 11.25-11.28
Köln 12.03-12.10
Bonn 12.45-12.47
Koblenz 13.41-13.45
Bingerbrück 14.41-14.46
Bad Kreuznach 15.03-15.04
Münster am Stein 15.10-15.11
Enkenbach 15.54-15.55
Neustadt Haardt 16.23-16.30 (Weinstraße)
Landau Pfalz 16.49-16.50
Weißenburg 17.19-17.22 (Wissembourg)
Hagenau 17.49-17.50   (Haguenau)         
Straßburg 18.17-18.20 (Strasbourg)
Schlettstadt 18.53-18.54 (Sélestat)
Colmar 19.13-19.15
Mühlhausen 19.49-19.50 (Mulhouse)
Basel SBB 20.20

Het Italiaanse rijtuig kwam in 1914 pas de volgende dag om 14.15 in Ventimiglia aan.

Met vriendelijke groet,
Hans
It is a capital mistake to theorize before one has data.
(Sherlock Holmes/Sir Arthur Conan Doyle in A Scandal in Bohemia)

ingenium

  • TM
  • Offline Offline
  • Berichten: 4229
    • Modeltrein projecten
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #320 Gepost op: 08 oktober 2015, 20:55:38 »
Wat ik wel weet is dat ik mijn rijtuigen veel te goedkoop aanbied...  ;D 1.000 SFr... Manometer.

Dank Hans, wederom voor de zeer uitvoerige achtergrondinformatie!  (y)
Ben geitjes voeren en bloemetjes plukken, doei...

Floris Dilz

  • Nervensäge.
  • Offline Offline
  • Berichten: 9858
    • belse roestkraam
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #321 Gepost op: 08 oktober 2015, 22:31:43 »
wat een afzichtelijke karren waren dat zeg! Maar goed, lijken me verder niet extreem moeilijk te bouwen, plan E-dakkie, paar hoekjes eruit en de draaistellen, jammer dat het geen standaardtype is maar erg ingewikkeld zijn ze niet op zich. Voor krappe bochten wordt dat spanwerk dat zo te zien tot halverwege de draaistellen loopt nog een puntje, maar als er alleen ohmb mee gereden wordt moet het wel lukken...

ingenium

  • TM
  • Offline Offline
  • Berichten: 4229
    • Modeltrein projecten
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #322 Gepost op: 08 oktober 2015, 22:34:28 »
Lol, iedereen zit op die bak te geilen, komt Floris binnen...  ;D

Dat spanwerk is appeltje-eitje, zit helemaal aan de buitenkant van de wagenbak. Z'n draaistellen zijn een beetje breed zo op het oog. Kan vast smaller.

Ennuh, Plan E dak? je moet er maar op komen. Ik zie dat niet. Maar ik weet wel een toko die ze los heeft.  8)

Wie heeft tekeningen? ;D
Ben geitjes voeren en bloemetjes plukken, doei...

roadster36

  • Offline Offline
  • Berichten: 5541
  • Team Mitropa
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #323 Gepost op: 08 oktober 2015, 22:41:06 »
binnenkort in dit theater (y)

Tomasso

  • Moderator
  • Offline Offline
  • Berichten: 5912
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #324 Gepost op: 09 oktober 2015, 11:21:50 »
Ik vind ze ook lelijk en daarnaast nog eens seriously overpriced sh*t, maar wel noodzakelijk voor een waarheidsgetrouw treintje...


Verzonden vanaf mijn iPhone met Tapatalk
Spoor 0 adept

ingenium

  • TM
  • Offline Offline
  • Berichten: 4229
    • Modeltrein projecten
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #325 Gepost op: 15 november 2015, 23:20:03 »
En de SS versie is klaar.

Gangzijde.


Hier het origineel. Bron Geheugen van Nederland. Let op, de foto toont de oude ramen voor de ombouw naar standaard messing ramen welke al enkele jaren na indienststelling plaats vond.


Coupe-zijde.


En de SSertjes even samen. De korte 602 en de langere broer 626.


Zo nu snel verder met de 631-651.
« Laatst bewerkt op: 15 november 2015, 23:27:46 door ingenium »
Ben geitjes voeren en bloemetjes plukken, doei...

roadster36

  • Offline Offline
  • Berichten: 5541
  • Team Mitropa
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #326 Gepost op: 16 november 2015, 00:56:16 »
1000 x mooier dan die RA bakken  ;D

FredH

  • Offline Offline
  • Berichten: 140
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #327 Gepost op: 16 november 2015, 08:30:40 »
Grote klasse  (y)

Eelco Storm

  • Slechts een kniesoor die hier op let...
  • Offline Offline
  • Berichten: 11405
    • Mijn fotoarchief
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #328 Gepost op: 16 november 2015, 08:47:09 »
Parbleu....

mpol

  • Offline Offline
  • Berichten: 388
Re: Wat hing er achter een Blauwe Brabander
« Reactie #329 Gepost op: 16 november 2015, 09:44:45 »
wederom grote klasse  (y)