"Bij nader omzien", een Nederlands spoorwegfotoarchief

[Eelco Storm]

Dankzij een Indonesisch lid van de facebookgroep "spoorwegen in Nederlands Indië", kan deze foto gedateerd worden op januari 1940, na de afronding van de uitbreiding van depot Bandoeng.

[TonM]

Leuk dat je het gevonden hebt. Ff met Google maps vergeleken met de huidige situatie; alleen als je het weet is het te herkennen.

Vraag me alleen nog af waar die kroon dan voor was.

Grtz, Ton

[Eelco Storm]

In principe verzamel ik geen ansichten, maar voor een specifieke serie ansichten uit Nederlands indie maak ik een uitzondering. Ik heb ze hier wel eens genoemd, de ansichten die gemaakt zijn door de leesvereniging van het personeel der NISM. De ansichten met stations en materieel zijn blikbaar zeer gezocht onder verzamelaars en daarmee vrij prijzig. Maar ik heb er weer tien weten te vinden:

https://www.flickr.com/photos/spoorwegarchief/albums/72157636463644813

De teller staat nu op 41, nummer 42 is onderweg. Dus mijn eerdere vermoeden dat het er wel eens 50 geweest kunnen zijn lijkt aardig te kloppen...

Dit is voorlopig ook meteen mijn laatste update hier, ik neem binnenkort een flinke pauze van BNLS. Zoals ik al tegen moderator Reinout zei, ik hang hier al rond sinds 2006 (en daarvoor al op de voorganger beneluxrail). Ik heb mensen zien komen en gaan, vriendschappen zien ontstaan en zien opbreken en op dit moment merk ik dat ik na zoveel jaar BNLS-moe ben. Het inspireert allemaal niet meer. Hopelijk helpt een flinke pauze.

Ik steek in elk geval mijn hoofd weer om de hoek om de doos met roze koeken te incasseren, als Marklin zijn Nederlandse stomer presenteert  (en nee, dat wordt geen 7700).

Eelco

[MathynK]

Mooie aanwinsten Eelco. 

Jammer, maar begrijpelijk dat je een pauze inlast. Ik kan je gevoel goed volgen. Gelukkig kunnen we je nog volgen op Flickr. Je archief is heel vaak een prachtige bron van inspiratie en informatie voor de modelbouw. Hopelijk ben je dus nog niet Flickr-moe 

Groet, Mathyn

[GerardvV]

Jammer dat je voorlopig pauze neemt, ik lees je posts altijd graag.

[Mar-Cas]

Eelco, ik heb altijd met verbazing je activiteiten hier in dit draadje gevolgd. Was altijd weer leuk om ander onverwacht materiaal te zien opduiken. Dank hiervoor.

Maar ben je ook geinteresseert in het geschrevene omtrent de spoorwegen in Ned Indie? Als ik kort zoek hier tref ik geen resultaten. Nu lees ik de laatse tijd een flink aantal boeken vanuit  google omtrent het ontstaan van die spoorwegen op Java enz.  beginnend bij diverse hoofdrolspelers die elkaar naar het leven staan. Er zijn er lees ik die denken dat Java net zo plat is als Nederland. Ach, wanneer ze bekend zijn bij je dan zie je het maar als ongeschreven en is het voorbeeld hier mss kostelijk voor de volgers.
Caspar.                 PS vele boekwerken van P.J.Stieltjes en andere deskundigen.

Titelpagina,
EENIGE DENKBEELDEN OVER GOEDKOOPE SPOORWEGEN OP JAVA ,
DOOR S. E. W. ROORDA VAN EISINGA .
ONTSLAGEN INGENIEUR DER TWEEDE KLASSE BIJ DE KOMMISSIE TOT DE VERVOERMIDDELEN .
________________________________________________________
Gedrukt bij THIEME KOLFF & Co. te Soerabaja. Gedigitaliseert door google
Men vraagt niet : ,, Zijt Gij voor de lijn over Oengaran of die over Tempoeran of die over Karang Rajong of die over ,, Poerwodadie ? " Maar : ,, Zijt Gij voor Stieltjes of Fransen van de Putte of Sloet van de Beele of Poolman ? "
En dan slingert men den tegenstander het verwijt van kwade trouw naar het hoofd . De landvoogd maakte zelfs van de uitsluiting van Oengaran eene quaestie van blijven of heengaan . De cijfers traden eerst te voorschijn bij de behandeling in de Tweede Kamer . Vóór dien tijd gunde niemand , behalve de heer Stieltjes , zich de moeite cijfers te verzamelen . Men deed geen onderzoek naar de steilten van de hellingen , noch naar de digtheid van bevolking , noch naar de hoegrootheid van het verkeer . Men schold uit , de gewone toevlugt van hen , die arm zijn aan redenen ; men sprak van ,, bergmannen ; " men beschuldigde hem , die met evenveel kennis als oordeel en klem tegen vestingen geijverd had , het ontwerp van den eersten spoorweg op Java te willen verknoeijen om dat ,, malle ding , " die Chinesche en Egyptische hoopen van aarde en steen , die men naar Willen I heeft gedoopt . Men beval ( o . a . de Handelsvereeni- ging te Semarang ) de lijn langs Poerwodadie aan als de „ natuurlijke . ” Professor Wenckebach was gewoon aan de kadetten te Breda in te prenten : ,, Als iemand u antwoordt : “Dit is natuurlijk , " beduidt dit doorgaans ,, Ik weet er niets van . "
Ander citaat,
De heer Poolman had in zijne aanvraag om concessie bedongen , dat de locomotief langs Sereep zoude snorren . Sereep , alleen te vinden op Schönermarck's étapen- kaart , was weken lang voor de ,, kommissie tot de vervoermiddelen " de steen der wijzen . Eindelijk werd het gevonden . Sereep , door de Javanen eenigzins willekeurig , Ngësrëp ” genoemd , bleek een gehucht van vijf huizen te zijn , op de grens van Solo en Semarang , op den top van het Këndëng - gebergte . Misschien had daar in den Java - oorlog een van die duitsche braven , die alle vreemde talen verknoeijen , met eene patrouille vernacht en daarvan verslag gedaan aan zijn ' chef . Nu dat Sereep moest , volgens den heer Poolman , volstrekt in de lijn worden opgenomen . Zonder Sereep geen heil ! Zonder Sereep geen spoorweg !
Men staat verbaasd over de driestheid , waarmede tegenwoordig iedereen meent over spoorwegen te mogen meêpraten ………..

[Alvin]

Wat een prachtige collectie, Eelco! Misschien kan ik je helpen met het vertalen van die instructies. Het is wel interessant om die combinatie van Nederlands en Indonesisch te zien, omdat het nog steeds de spelling van Ophuijsen gebruikt.

Inhoudelijk is deze brief een soort verzoek van de machinist om de trein voorzichtig te laten rijden. Deze brief is afgestempeld door de treindienstleider van station Malang-Kottalama (Oost-Java), de machinist van trein(nummer) 619 moet station Pakisadji bereiken (Oost-Java, één station ten zuiden van station Malang-Kottalama).

En als we goed kijken waarom de trein voorzichtig moest rijden, omdat:
a. interferentie met telegraaf en telefoon. (R 19 deel 1 hoofdstuk 19)
b. baanschouwer niet arriveerde. (R 19 deel 1 hoofdstuk 30)
c. lorrie of draisine op de te passeren plaats niet was gearriveerd. (R 19, deel 2)

Opmerkingen:
- Niet doorgestreepte punten zijn de oorzaak en niet doorgestreepte punten zijn het tegenovergestelde.
- R 19 = Staatsspoor- en Tramwegen (Nederlands-Indië). Reglement 19. Voorschriften voor het gebruik en de beweging van de werkwagens, draisines en lorries.

Deze brief is een verzoek van de machinist om met een andere trein over te steken. Er staat dat trein (nummer) 600 en trein (nummer) 1603 elkaar zullen kruisen in Sengon en zullen aankomen in Lawang. Beide stations bevinden zich in het noordelijke deel van station Malang. Deze brief is ondertekend en gestempeld door de perronopzichter van Lawang Station.

En deze derde brief is een verzoek van de machinist om het uitrijsein te passeren. Er staat dat trein (nummer) 55 het uitrijsein op WO (Wonokromo) mag passeren voor WR (Waru). Beide stations bevinden zich in Surabaya & Sidoarjo, Oost-Java (respectievelijk). Deze brief is ondertekend door de treindienstleider op station Wonokromo op 3 januari 1941.

Sorry voor mijn slechte Nederlands, want ik schrijf Nederlands met vertaling .

[Eelco Storm]

Ha Alvin, dank voor de vertalingen  Kan het kloppen dat ik je via Facebook ken? Leuk dat je ook je weg naar Beneluxspoor hebt gevonden.

Eelco, ik heb altijd met verbazing je activiteiten hier in dit draadje gevolgd. Was altijd weer leuk om ander onverwacht materiaal te zien opduiken. Dank hiervoor.

Maar ben je ook geinteresseert in het geschrevene omtrent de spoorwegen in Ned Indie?

Zeker, ik heb een aantal boeken en oude krantenknipsels. Ook grasduin ik regelmatig in Delpher, een geweldige informatiebron 

Eelco

[Eelco Storm]

Aangezien ik toch ziek thuis zit na voor de vierde keer corona opgelopen te hebben, kan ik net zo goed mijn nieuwste aanwinst delen:

In augustus 1914 werd te Semarang op Java een internationale koloniale tentoonstelling gehouden. Op het tentoonstellingsterrein was onder andere ook een paviljoen te bezoeken dat was gewijd aan de stand van zaken op dat moment van de diverse spoor- en tramwegen op Java. Door het formaat zijn het foto's van foto's geworden, de weergve hier doet geen enkele recht aan hoe goed de originele opnames zijn.

Het (tijdelijke) paviljoen spoor en tramwegwezen:


Zaal met opengewerkte locomotiefketel:




Een aantal van de tentoon gestelde modellen bestaat nog steeds, deze bevinden zich in de collectie van het spoorwegmuseum in Utrecht, onder meer het rijtuig vooraan op deze foto:


En de rijtuigen links langs de wand op deze foto:


Toen ik Gerard de Graaf, kenner van het Ned Indische spoor deze foto's liet zien, viel hem meteen deze trambeugel op. Bij zijn weten waren er in 1914 nog geen elektrische trams op Java met een dergelijke beugel:


En de overige drie foto's:






De foto's meten 23x28,5 cm, de kartonnen passe partouts meten 36x42cm, de fotograaf is N. van wingen te Semarang.

Ik heb zelden het idee dat iets dat ik verwerf museumwaardig is, maar dat vond ik wel in dit geval. Zeker gezien de vrijwel perfecte toestand en onbekendheid van deze foto's. Dus heb ik contact opgenomen met het spoorwegmuseum in Utrecht of men interesse had in overname. Even afwachten waar dat toe leidt.

Eelco

[Edsko Hekman]

Deze zijn wel gaaf Eelco!!

[Eelco Storm]

Jup, een once in a lifetime vondst 

[Alvin]

Ha Alvin, dank voor de vertalingen  Kan het kloppen dat ik je via Facebook ken? Leuk dat je ook je weg naar Beneluxspoor hebt gevonden.

 Ja, dat ben ik

[Alvin]

Prachtig!! Dit is de voormalige NIS nr. 5, de eerste serie B1-locomotieven van de NIS (Nederlandsch-Indische Spoorweg Maatschappij
), NIS 3-6 werd gebouwd door Beyer Peacock en werd de eerste serie voor geregelde diensten op 10 augustus 1867 tussen Semarang-Tanggung (Midden-Java). Locomotief nummer 5 werd voor het laatst gebruikt in 1912, de ketel werd verwijderd in 1914 en gebruikt voor de Koloniale Tentoonstelling van 1914 te Semarang op Java.

[Eelco Storm]

Geweldig! Ik dacht al dat de ketel van een B1 loc kwam, maar ik wist niet zeker welke 

[Eelco Storm]

Vanaf aanstaande zaterdag is het Spoorwegmuseum te Utrecht de nieuwe eigenaar van deze fraaie foto's