NS Sodawagens Roco

[sneek]

Hierbij nog wat info over het voorbeeld en model van de Uds-y;

Het voorbeeld

Voor het transport van vochtgevoelige goederen (stoffen als kunstmest, soda, kalk) had de NS de beschikking over de bekende bollenwagens (aanduiding Ucs) en over zelflossers met een zwenkdak (Tds). Om begin jaren zeventig aan de groeiende behoefte aan zwenkdakwagens te kunnen voldoen werden onderzocht of tweeassige open zelflossers waren te voorzien van een zwenkdak. Deze zelflossers waren niet meer nodig in het sterk dalende kolenvervoer en konden zo in andere vervoersstromen worden hergebruikt. Het inbouwen van een hydraulisch zwenkbaar dak was echter een kostbare gelegenheid die ook nog al een flinke verbouwing van de wagenbak inhield. Zuinig als de NS is, werd gekeken naar goedkopere alternatieven.
Die werden gevonden in het idee zelflossers te voorzien van een vast dak met daarin vier vulopeningen. In 1967 werd een prototype omgebouwd uit een tweeasser uit de laatste bouwserie. Het dak werd met bouten aangebracht waardoor de wagen zonder veel moeite was terug te wijzigingen in een Eds-zelflosser. Nu benutten de zelflossers het profiel van vrije ruimte volledig met hun grote trechtervormige laadbak. Met het boven op de wagen aangebrachte dak werd de wagen te hoog en werd het profiel overschreden. Hiervoor kwam een creatieve oplossing: de wielen werden dusdanig afgedraaid dat de wagen weer binnen profiel kwam.  Daardoor hoefde de bak niet te worden verkleind en bleef het laadvermogen 28 ton met een capaciteit van 40,6 kubieke meter.
De wagenaanduiding werd Uds;

U   =   speciale wagen op twee assen
d   =   zelflosser met doseerbare lossing aan beide zijden, hoogliggende losopening
s   =   geschikt voor maximaal 100 km/h.

Een vast dak met vulluiken heeft als nadeel dat de vulopeningen kleiner zijn. Daarmee kan de Uds nooit een volledige vervanger van de zwenkdakwagens worden. Toch voldeed het prototype, want in 1971/’73 werden 69 wagens omgebouwd uit zelflossers van de Werkspoor-bouwserie met handrem. Er zijn wel enkele aanpassingen ten opzichte van het prototype (zonder handrem uit de Talbot-bouwserie). Zo zijn de wagens inwendig voorzien van een coating, zijn verlenggoten onder de loskleppen aangebracht en is het aantal vulopeningen op het dak teruggebracht tot drie.
Vijftig wagens uit deze serie werden ingezet voor het vervoer van rasoriet (mineraal uit erts) tussen Duitsland en Rotterdam Botlek. Ze krijgen opschriften op de zijwanden in het Nederlands en Duits “alleen voor rasorietvervoer” en  “na lossing retour Rotterdam Botlek”. Omdat de wagens daar in depot waren kregen ze de aanduiding Uds-y, waarbij de y staat voor het depotopschrift. De andere 19 wagens kwamen in 1973 in het rasorietvervoer terecht.

In de jaren tachtig liep het rasorietvervoer terug en werden er 10 wagens uit de serie geschikt gemaakt voor het vervoer van losgestorte soda tussen Akzo Delfzijl en Bascharage in Luxemburg. Deze wagens werden in 1984 in dit pendelvervoer ingezet en de kleppen zijn beter afgedicht dan bij de rasorietwagens. De wagens kregen Delfzijl als depot en werden dus ook Uds-y wagens. Ze werden een bekende verschijning in de buurtgoederentrein van en naar Delfzijl, waarin ze met bollenwagens en ketelwagens reden. De opschriften voor het pendelvervoer en voor het sodatransport werden aangebracht op een rood rechthoekig vlak rechts op de bak. De wagens zijn inmiddels allemaal onder de snijbrander geëindigd, maar gelukkig  heeft Roco Modelleisenbahnen GmbH ze weer in halfnul laten voortleven.

In model

Roco bracht eind jaren tachtig een losse wagen met opschriften voor het sodatransport uit onder catalogusnummer 46425 en een rasorietwagen met catalogusnummer 46431. Helaas is een DB-zelflosser als voorbeeld genomen voor de onderbouw, waardoor u een handrem op het bordes moet missen. Maar dat is met wat geknutsel snel te verhelpen.
Roco heeft ‘m ook nog in het blauw als wagen voor het vervoer van Borax uitgebracht onder nummer 46248.

Märklin heeft enkele jaren geleden een setje van 3 Uds’en uitgebracht in de toenmalige blauwe huisstijl van NS-goederen. Het catalogusnummer was 46340.

Het ‘nieuwe Roco’  kwam onlangs met een heroplage van de sodawagen, voorzien van ragfijne en loepzuivere opschriften. Lekker ouderwets bruin en dus weer een mooie tijdperk 4-wagen . Nu is de sodawagen in een set met catalogusnummer 66016 voor iets minder dan 45 euro uitgekomen. Daarmee krijgt u twee fraaie wagens.
Echte bloktreinen werden er niet mee gereden; het setje kan dus mooi in de bonte goederentrein. Ze doen het leuk op de zijlijn achter een 2400, 2200 of zelfs nog 6400.
De aanschaf waard dus.

[Dennis]

Nu heb ik via MP een setje kunnen kopen.
Ben er erg blij mee , zijn mooie TP-4 modellen.

Vandaag dacht ik even wat onderdelen te plaatsen.
Welnu, ook ik mis de handgrepen.
Zelfs bij 1 wagen helemaal geen handgrepen, ik mis er dus zes.

Nu kan ik uiteraard niet bij een winkelier gaan klagen.
Op de MTE site zag ik dat ik de onderdelen setjes voor de wagen kan bestellen.
Maar ja, das 6 nog wat per setje, en ik heb dan 3 setjes nodig.(als in alle setjes de grepen zitten)
Vindt het dan aardig aan de prijs.

Is er voor mij nog een andere weg te gaan?
Is er een vertegenwoordiger cq importeur die ik kan benaderen?

Grtn,
Dennis

[Remunj]

Roco heeft geen importeur meer alleen een vertegenwoordiger die de winkels langs gaat.
Maar zo'n handgreepje is toch simpel zelf te fabrieken van een stukje messingdraad.
Likje verf erover en klaar is Kees Dennis 
Stukken goedkoper.

Gr,
Eric

[Dennis]

Roco heeft geen importeur meer alleen een vertegenwoordiger die de winkels langs gaat.

Hmmm, das balen

Maar zo'n handgreepje is toch simpel zelf te fabrieken van een stukje messingdraad.
Likje verf erover en klaar is Kees Dennis 
Stukken goedkoper.

Gr,
Eric

Dat is de laatste optie.
Gaten zijn behoorlijk groot op het dak.
Dus of ik moet heel dik draad gebruiken of ik moet de gaatjes eerst dicht zetten.

Grtn,
Dennis

[Remunj]

Een beetje lijm vult een gaatje wel op.
Gewoon met een beetje houtlijm proberen.

Gr.
Eric

[stoomfluit]

Vreemd dat mensen zo veel klagen over ( extra) onderdelen die door Roco slecht geleverd zouden worden.
Hangt misschien van het model af maar meer dan een maand heb ik in Apeldoorn nooit hoeven te wachten.