Bouw van tijdperk 1 HSM en SS rijtuigen

[AB 7216]

Er zat een verschil tussen de postrijtuigen van de SS en de postwagens van de HSM.
De naam zegt het al, bij de SS waren deze als rijtuigen benoemd, en daardoor groen. Bij de HSM waren deze weer bruin geschilderd.
Dit heb ik ergens in de bestekken bij het HUA gevonden, maar waar precies....

Groeten Arjen

[MathynK]

Zoals ik al dacht is bruin dus de meest aannemelijke kleur. Was mijn gedachte zo gek nog niet. Bedankt voor het meedenken Gert en Arjen
Gelijk maar de daad bij het woord gevoegd:



--------------------------------------

Dan nog iets anders. Ik werd per mail benaderd door Willem. Hij heeft een aantal foto's bij elkaar verzameld van oude HSM wagens uit diverse beeldbanken. Voor Jan o.a. het bewijs dat lage seinijzers al in 1877 voorkwamen. Ik deel niet alles, maar onderstaande deel ik dolgraag met jullie (met zijn toestemming en bronvermelding):


HSM 147 in 1877. Let ook op de dames bordjes op het dak [NSM-13467A, Het Geheugen, collectie Spoorwegen in Beeld]


HSM 210 in ca. 1890. [NSM-13813, Het Geheugen, collectie Spoorwegen in Beeld]


HSM 260 in 1892. [NSM-13468A, Het Geheugen, collectie Spoorwegen in Beeld]

Fantastische foto's toch?!

Groet, Mathyn

[MathynK]

Ondertussen bouw ik lekker verder. Voor de HSM02 set moesten er nog interieurs gemaakt worden. Dit kan met styreen en wat resin afgietsels.
 
Voor de eerste en tweede klasse coupe's levert Maykel apart resin bankjes. Voor deze rijtuigen hoeven er alleen bodemplaten op maat gemaakt te worden en een paar tussenwanden. De eerste en tweede klasse rijtuigen hadden hoge tussenwanden met in het midden van elke coupé een lamp. De derde klasse rijtuigen hadden minder lampen. Om het licht in elke coupé te krijgen werden de meeste wanden laag gehouden tot vlak boven de rugleuning. Alleen een eindcoupé werd nog wel eens van een hoge wand voorzien. In dat geval zat de lamp in een uitsparing in de wand. Naar mijn weten zie je vanaf +/-1900 dat bij de tweeassers ook de derde klasse coupe's steeds vaker per coupé werden verlicht. Er komen dan meer lampen op/door het dak.



De derde klasse interieurs beginnen met dezelfde basis van een bodemplaat en zijwanden. Tegen de zijwanden plaats ik nokjes van gelijke hoogte waarop de zittingen van de stoelen komen te rusten.



De zittingen van de stoelen zijn gemaakt uit styreenplaat met plankenmotief volgens de maatschets in de handleiding van Maykel. Deze zijn op maat gesneden en op de nokjes gelijmd. Aan de voorzijde zit ook een nokje die 0,5mm hoger is dan de achterste. Zo komt de zitting schuin te staan. De rugleuningen worden gemaakt door ook daar een strookje planken te lijmen. Omdat de styreenplaat slechts 0,5mm dik is durfde ik dit niet aan met een oplosmiddel houdende lijm. Daarom heb ik de achterkant eerst ruw opgeschuurd, ontvet en daarna met secondelijm geplakt. Zo ontstaan er geen kraters. Het opschuren en ontvetten is wel nodig om de secondelijm goed te laten hechten op het gladde styreen.


Tot slot gaat er een primer en een kleurlaagje op. In dit geval een paar mengsels van Vallejo verf. Houtkleur voor de bodem, wanden en derde klasse banken. Groen voor de tweede klasse banken en een donkerrood voor de velours eerste klasse banken. Op de foto lijkt het erg paars, maar in het echt valt dat mee.

De volgende stap is de bankjes op de bodemplaatjes lijmen. Daarna gaan ze op het chassis. Dat is natuurlijk al te zien bij de HSM01 set eerder in het topic.

Wordt vervolgd 
Groet, Mathyn

[MaraNCS]

Mathyn leuk bedacht met een fraai resultaat!

[hans nahon]

Marthyn,

Je hebt een PB.

Groeten,

- hans -

[orientexpress]

Ziet er allemaal goed uit Matthyn!

[Huup]

Je bouwt prachtig, Mathijn!

Het bagagerijtuig in de veronderstelde Berlijntrein, is dat toevallig de drieasser die MK ook in het programma heeft?

[TonM]

De D in de "Berlijntrein" lijkt een wagen uit de serie 3056 - 3208 te zijn. De 3-assige ex-Staatsspoor D van MK is uit de serie 4001 - 4098; deze serie werd ongeveer 20 jaar na het maken van die foto gebouwd.

Grtz, Ton

[janw]

Nog maar een keer over de lage sluitseinijzers. Kijkend naar de vroege foto's die ik op p. 5 van dit draadje heb neergezet, kan ik ze toch echt niet goed ontdekken. Nu zijn niet alle foto's scherp genoeg voor harde conclusies, maar die van Breda 1875 is dat wel, en daar is echt geen laag sluitseinijzer te ontdekken. De D heeft wel aan één kant hoge sluitseinijzers (aan de kant die naar ons is gekeerd zie ik niks). Ook op de fotos van de Rhijnspoortrein op A'dam-CS-in-aanbouw, en die van Rotterdam Maas ca. 1890 krijg ik de indruk dat de rijtuigen maar aan één kant sluitseinijzers hebben. Dat kennen we van goederenwagens, waar het zelfs nog heel lang zo gebleven is: sluitseinen konden ook 'voor' op de laatste wagen staan, moest niet per se achter. Ik ga vermoeden dat het bij reizigersmaterieel  eerst ook zo was. Sowieso gaat het alleen om de nachtseinen, want overdag voerde het eind van de trein een rood-witte schijf ergens op de achterwand (er zat vaak een houder midden op de achterwand), of aan buffer of trekhaak. In het donker maakt het inderdaad weinig uit of de rode lichtjes voor of achter op de wagen staan.
De conclusie zou dan zijn dat de lage seinijzers vanaf midden jaren 1870 zijn ingevoerd, en bij bestaande rijtuigen eerst slechts aan één kant werden aangebracht. Uit de foto's van Mathyn op deze pagina blijkt dan dat bij nieuwe rijtuigen wel 'gewoon' beide kanten werd uitgerust. Aangezien deze regels door de raad van toezicht van regeringswege werden bewaakt, neem ik maar aan dat de regels voor alle maatschappijen hetzelfde waren, dus dat we hierin geen onderscheid tussen HSM, SS, enz. hoeven te maken. Tenzij er gegevens zijn waar iets anders uit blijkt?

[janw]

En nog een andere vraag: wie weet wat de rood omcirkelde onderdelen op de daken van deze rijtuigen zijn?

[hervé]

  hadden die afdelingsrijtuigen een toilethokje ?     (heb àl het voorgaande niet gelezen, sorry)
  dan zit het pijpje misschien goed voor de WC-verluchting, 

[ingenium]

Vlg mij zijn het typische NRS rijtuigen dus even in het Utrechts Archief gekeken bij de NRS rijtuigen, bij C 307 ev. Zie je wel iets in combinatie met die malle geperforeerde lampekap maar ik kan nog steeds niet zeggen wat het is.

Bijvoorbeeld: https://hetutrechtsarchief.nl/collectie/609C5C7CC0804642E0534701000A17FD

[janw]

Ja 'toevallig' kwam ik daar gisteravond ook terecht  , naar aanleiding van de C7 kit van Seinarm. naast de lampeschoorsteentjes is een soort deksel met een handvat getekend, geen idee wat dan dan is. Je zou misschien denken aan een oliereservoir voor de lamp, maar eronder lijkt niks te zitten, op de doorsnedetekening. Wel staat het voorwerp op de bovenlijn van het dak, dus kennelijk geplaatst in het midden naast de lamp. Dat betekent dat het niet het ding is dat ik omcirkelde, want dat staat meer naar de dakrand dus en lager op de tekening.

Van de C7 vind ik daar vier tekeningen; 2 van de NRS en twee van de HSM, die duidelijk zijn nagetekend van de NRS-tekeningen en kennelijk de geplande toestand van de wagens bij indiensttreding bij de HSM weergeven (1890): geen remmen maar wel nog met de olielampen (hoewel de HSM dus al vanaf 1879 bezig was gaslicht in te voeren). En inderdaad met lage sluitseinijzers aan één zijde (op alle tekeningen, ook het niet-doorgesneden zijaanzicht).
Op een later moment zijn op deze tekeningen de HSM-gegevens doorgestreept, evenals de olielampen. Dat zal wellicht in de NS-tijd zijn. Op één van de tekeningen staat een stempel 'vervallen' met een datum uit 1931 erin geschreven. De exemplaren waarover de tekening gaat (no. 1477) zullen dus toen wel helemaal afgevoerd zijn.

[hervé]

   op het dak van deze antieke pruis zie je 3 korte, verticale kokers     (andere dan die 5 gans bovenop het dak ...)
   lijken deze 3 pijpjes op de 'dakdingen'  van jullie Nederlandse rijtuigje ?

   https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Preuss_Abteilwagen_C3_P9030010.JPG/1280px-Preuss_Abteilwagen_C3_P9030010.JPG      (fotowiki)

[ingenium]

Nee dat zijn ventilatoren aan de lichtkap. En op het dak de gaslichtluchters.