NTM waterwagen, messing Spoor-1

[FritsT]

Morgen lijkt de lente te beginnen, maar vandaag en ongetwijfeld komende dagen zal je nog wel enkele keren horen "maart roert zijn staart". Dus waarschijnlijk nog tijd te over om binnenshuis te verblijven. En wat doe je dan?... een NTM waterwagen in Spoor-1 bouwen.

Op de beeldbank NVBS staan prachtige foto's van de W1 en W2. Ik zie op die foto's geen leidingen en geen remmen.
Info over de NTM waterwagens in "Friesland rond per tram" (Tiedema/Buikstra): blz.170

Benodigde materialen:
-koppelingen en aspotten bestel ik weer bij Shapeways (zelf in de bouwgroep 3D getekend)
-de rest komt uit de rommeldoos.

aspotten:https://www.shapeways.com/product/GETF3B2UZ/ntm-32-v2-1-lageroud-4x?optionId=294027277&li=marketplace
middenbuffer:https://www.shapeways.com/product/T33S7TKS5/maffei-stoomtramloc-middenbuffer-2x-1-32-spoor-1?optionId=232908856&li=marketplace
Vicineaux koppeling: https://www.shapeways.com/product/RXPURRFCF/vicineaux-koppeling-spoor-1-1-32-v1-1-2st?optionId=267393131&li=marketplace

Dit heb ik...assen, afsluiters, asbalansen, veerpakketten, vuldop, messing strips 1x4 en U-profiel 3x6
Veerhandjes kom ik 4 van te kort maar die zijn inmiddels besteld bij Paul Petau.

[FritsT]

Nadere bestudering van tekenin g en foto's.... Verschillen bij trammaterieel?...wat dacht je.

De W1: 8 planken


De W2: 5+ planken


De Wx (?) Op de tekening in het eerste bericht.... 4+ planken

En wat opvalt, de klinknagels/bouten zitten NIET in het midden van de planken. Op de tekening zie ik aan de binnenkant GEEN tegenliggend profiel maar mogelijk wl iets van een dubbele wand.....
Ik zie wel een dikke houten vloer waar bovenop de zijwanden zijn aangebracht.

[gdh]

leuk, weer een topic te volgen.
Heb ook eens een foto gezien van een vierassige waterwagen in Lemmer.

Zouden de planken bij een onderhoud niet eens vervangen kunnen zijn?
Ik denk dat het bouten zijn. Is hier niet op in te zoomen?

[gdh]

Heb nog even in mijn foto archief gekeken. Als ik inzoom op een foto van Lemmer kwam ik deze wagens tegen. (ik vermoed net na 1901)

[FritsT]

Wagens W1 en W2 zijn gebouwd in 1902 (Tiedema). Staat dus ook geschreven op de wagen, 5.07.1902

De vierasser was de W4..die ga ik dus (nog) niet maken.

Stelregel: wat ooit eens los moet/kan, zit met bouten, al het andere geklonken. Planken moeten van tijd tot tijd vervangen kunnen worden..dus bouten. En ja, ik zie bij inzoomen zeker zeskantbouten op de W1. Op de W2 is het niet te zien....bobbels.


Maar hoe klein kan je in model een zeskant boutkop verwerken? Een M-0,6 bout heeft een kop van 1,0 mm. Wat is groot en wat is klein? Daarom is "klinknagelen/persen" een optie temeer daar een boutje in die maat al gauw 10-15 cent kost en hoeveel heb je er nodig....(en hoeveel kiezen er het luchtruim  )

[FritsT]

Ik zit al de hele avond te passen en te meten wat betreft de planken. W1 verschilt enorm van W2 en op W2 kan ik alleen maar zeggen dat ze destijds willekeurige maten planken gepakt hebben en de boorgaten in de U-profielen aan de zijkant …..tja, beetje aangepast maar mooie hele getallen zijn het niet.

W1 heeft veel meer planken dan W2, dus....ik maak W2.

W2 Van onderaf:
Plank 6: 11 cm (ruim) passend aan het dak gemaakt denk ik
Plank 5: 15 cm (ruim)
Plank 4: 18 cm
Plank 3: 20 cm (ruim)
Plank 2: 20 cm (krap)
Plank 1: 15 cm (krap)
Bodempaat 0:  4 cm

In model (1:32) moet ik de strips/planken zelf op maat vijlen want die zijn zo niet te koop. Maar dan heb ik in ieder geval wat te doen.
Plank 6: 3,5 mm
Plank 5: 4,8 mm
Plank 4: 5,7 mm
Plank 3: 6,3 mm
Plank 2: 6,2 mm
Plank 1: 4,7 mm
Bodemplaat 1,2 mm



205

[FritsT]

Wytze 

[FritsT]

en dan de "hamvraag"....... Hoe zat het op de andere kanten? Alle 4 gelijk of per kant nét een andere maatverdeling ?

Volgens de fabriekstekening zouden ze allemaal (in 1:1) 200 mm per stuk moeten zijn....
in 1:32 wordt dat 6,2 mm

[gdh]

Op de foto van mij lijkt het wel dat de kopse kanten gelijk verdeeld zijn

[FritsT]

Op de inmiddels verkregen tekening van de oersversie van de W3 tel ik 5 planken en de maat is aangegeven, 200 mm.

Maar op de foto's zie ik, ook de W3, dat er 5+ (eigenlijk 6) planken zijn gebruikt. Theorie en praktijk verschillen dus.
Het is al een klus (zie het bouwverslag van de veewagen) om strips van gelijke maat te maken, dus als ik alles samenvat is het misschien het beste om eerst planken planken/strips te snijden en de hoogtemaat aan te houden en dan te zeggen .....dat is de W2-3 met vernieuwde planken.

En waarom de bouten in de profielen zo'n gekke verdeling hebben....Wie zal het zeggen. De opgemeten maat ga ik wel aanhouden want opnieuw gaten boren in een profiel lijkt me onwaarschijnlijk en je ziet ook dat dat niet gebeud is. 
Misschien was het bij de fabrikant zoiets van afdeling hout en afdeling metaal zonder communicatie  en mopperen op de ander dat hij/zij het fout had gedaan en dat de chef zegt.....doorbouwen jullie. Strip metaal aan de binnenzijde en aandraaien die bout.

[C-rails]

En waarom de bouten in de profielen zo'n gekke verdeling hebben....Wie zal het zeggen. De opgemeten maat ga ik wel aanhouden want opnieuw gaten boren in een profiel lijkt me onwaarschijnlijk en je ziet ook dat dat niet gebeud is. 
Misschien was het bij de fabrikant zoiets van afdeling hout en afdeling metaal zonder communicatie  en mopperen op de ander dat hij/zij het fout had gedaan en dat de chef zegt.....doorbouwen jullie. Strip metaal aan de binnenzijde en aandraaien die bout.

Wat de verdeling betreft lijkt mij die ten opzichte van het u-profiel uitermate regelmatig.
Die strip metaal aan de binnenkant is zeker waarschijnlijk, aangezien je duidelijk in de u-profielen kunt zien, dat er slotbouten zijn gebruikt.
Met alleen een carrosseriering aan de binnenkant en moer red je een deugdelijke bevestiging niet, aangezien hout 'werkt' en het rijtuig zelf natuurlijk ook.
Een strip geeft in deze situatie een grotere bedrijfzekerheid.

[FritsT]

Mooi weer. 15 graden Wat een gekwetter van al die vogeltjes. De hele tuin aangeharkt, maar met die wind is dat onbegonenn werk. Veel dode takken en andere rommel blijft uit de bomen komen. Hark- en kruiwagenpauze dan maar en terug naar de werkplaats

Begonnen met de bouw, strips 6,3-6,4 knippen.




Op werkbare lengte knippen en net zoals bij de veewagen in de machineklem met inlay. De inlay maken was even goed passen en meten, maar is gelukt.
De vijl over de iets te groot afgeknipte strip (plank)


Voilá,


422

[FritsT]

toch klopt er iets niet......

Er is 1 foto van de W2 die redelijk recht van voren genomen is waarop duidelijk te zien is dat er 5 en een halve plank gebruik zijn. Op de kopse kant 6. (dus een halve plank schuin oplopend)
Schuifmaat er nogmaals bij en dan kom ik op een gemiddelde plankhoogte van circa 17,5 cm.
5,5 x 17,5 = bijna 1 meter (5x20 cm volgens de tekening). Dat klopt dus wel.

Maar de onderste plank is kleiner. Lijkt wel of ze daar de dikte van de bodemplaat van hebben afgetrokken, dus 17,5-4,0

Wat ik nodig heb voor de W2 zijn geen planken van 6,2 mm maar aangepaste maten. (of ik moet de W999 gaan maken)
17,5/2  /32 = 2,7 mm: 1 plank (boven)
17,5/32      = 5,5 mm: 4 planken (midden)
17,5-4 / 32 = 4,2 mm: 1 plank (onder)
Dat wordt alles opnieuw vijlen………. 

[FritsT]

En dan denk je dat je het weet... nee hoor. De W3 heeft weer andere maten en de onderste plank is zelfs weer iets groter. Minimaal, maar toch.

Kortom, zoals in de messing bouwverslagen al eerder genoemd.... "solder when happy". Vrij vertaald: "Zie maar"

Wat ik nu op de werktafel  heb liggen zijn planken 5,5 en 2,7 en dat komt het meest overeen met de W3.
Ga ik me daar nu verder druk over maken?...NEE.

614

[Noordernet]

Dit zijn de dilemma’s van scratchbuilders. Herkenbaar.

Groet,

Wolter