Helix of baanspiraal

[fozziebear]

Beste medespoorders,

Ik denk dat ik met mijn vraag hier goed zit maar indien niet dan graag verwijzen naar de juiste groep.
Ik heb allerlei mooie contructies gezien hoe een helix te bouwen. De meest voorkomende is de spiraal op te bouwen uit trapeziumvormige plaatjes hout. Nu is houtbewerking niet mijn sterkste kant (heb zelfs ooit een discomeubel in spiegelbeeld gezaagd zodat de draaitafels op hun kop erin gehangen moesten worden  ), dus dacht ik waarom niet gewoon met de decoupeerzaag een grote cirkel uitzagen. Grote stappen snel thuis dus. Kan iemand mij uitleggen wat hier niet goed aan zou kunnen zijn?
Ik zie met belangstelling de reacties tegemoet.

Groet,
Handige Ronnie

[Eegtrain]

Hier laseren we veel klimspiralen in elke radius en afmeting.

Mocht je vragen hebben stuur me een prive bericht.

Je kunt het draadje van de Tauernbahn modules bekijken (link hieronder),  waar veel gelaserde houten modules te zien zijn.
Succes met planning en voorpret voor de bouw

Groetjes Eeg

[Bjor]

Kan iemand mij uitleggen wat hier niet goed aan zou kunnen zijn?

Het is prima, als je dat wilt, maar de consequentie is dat je in het midden van de plaat een ronde schijf over houdt en aan de buitenkant van de cirkel ook aardig wat hout over houdt waar je weinig mee kunt. Het kost dus meer hout dan als je trapeziumvormige segmenten zaagt.
Maar ik heb ook ronde bogen uit een plaat gezaagd van 4mm populieren multiplex. Het gaat dus prima:
https://www.n-spoorforum.nl/phpbb3/viewtopic.php?p=235013#p235013

Ben

[Frank 123]

Hoi Ronnie,

Er is helemaal niets mis met het uitzagen van een cirkel. Enige nadeel is dat je veel van je basisplaat als afval weggooit. Als je die trapezium methode gebruikt gooi je veel minder weg en haal je dus meer helix uit een basisplaat. Nadeel is wel dat je nauwkeurig moet werken om uiteindelijk een kloppend en passend geheel te krijgen.

Is dus persoonlijke keuze...

Gr Frank

(En Ben was me dus net voor   )

[MRdirect]

Hou als je dubbelspoor rijdt bij het ontwerp van je baan / helix rekening met dat de buitenbocht (vanwege minder wrijving van de wielen) omhoog gaat en de binnenbocht omlaag.

Succes, Marco

[Te 2/2]

:off-topic

Als je die trapezium methode gebruikt gooi je veel minder weg en haal je dus meer helix uit een basisplaat.

Bij een helix met een grote radius of met meer dan 3 sporen naast elkaar, merk je dat
een ontwerp in trapezium vorm niet altijd ruimtebesparend is.

De spiegeling van 2 trapeziums over de diagonaal (want dat is wat je doet, je draait er telkens eentje wel en eentje niet om), levert alleen plaat-winst op zolang een veelvoud van de lengte en/of de breedte van die trapeziums overeenkomt met plaat (-lengte en/of -breedte) waaruit je die delen zaagt. Als dat niet zo is, gooi je ook een verrekte hoop hout weg.

En dus hangt het ook af van het aantal delen waarin je die helix verdeelt: 4, 6 of 8 delen is het meest gebruikelijk, bepaalt het aantal graden van de trapeziumhoeken, en de lengte/breedte van elk van die trapeziums.

Het is op zich geen hogere wiskunde, maar een spreadsheet kan bij de berekening erg behulpzaam zijn. Ik heb er zelf eentje met 8 delen per omwenteling, 3-sporig, met een buitenste radius van 63 cm.

Vanwege de omvang heb ik afgezien van een trapezium vorm: ik zou er naar verhouding meer hout oppervlak mee hebben verspild (volgens de spreadsheet-berekeningen).

[Voske]

beste
indien je wild kun je ze gewoon kant en klaar kopen bevoorbeeld hier https://www.markenburg.nl/nl/webwinkel/infrastructuur/modulaire-ondergronden/346-klimspiraal-module.html

[Mark D.]

Ik zou de helix  altijd uit stukjes maken. Een rondje uit hout zagen is prima, maar als je die omhoog trekt wordt het een wokkel en met plankjes die je halfsteens verlijmt los je dat op en bespaar je hout.

[Falcon10]

Ik ben eerst voor de trapeziumvariant gegaan, echter bij het in elkaar zetten, bleek dat alles niet goed in elkaar paste 
Geen idee hoe of wat, vermoed iets van de hoeken niet juist afgemeten/gezaagd.
Uiteindelijk naar de spiraal gegaan, en momenteel blijf ik daarbij. Moet nog 2 spiralen maken, dus ik kies eieren voor men geld om die ook met een spiraal te doen.

[VictorPM]

dat de buitenbocht (vanwege minder wrijving van de wielen) omhoog gaat en de binnenbocht omlaag.

Wrijving van de wielen? De buitenbocht is minder steil dan de binnenbocht, dat lijkt me een meer voor de hand liggende reden om de buitenbocht omhoog te doen en de binnenbocht omlaag.
Verder lijkt me een cirkelbaan ook beter dan uitlopende hoeken, omdat een cirkelbaan die niet breder is dan nodig, makkelijker tordeert zoals het moet. (Binnenrand steiler dan buitenrand).

Groet, Victor

[d.vanaalst]

Toevallig ben ik net in de fase waarin ik m’n eerste helix aan het bouwen ben, maar echt handig wil ik mezelf ook niet noemen.
Ondanks die hindernis ben ik voor de trapeziumvariant gegaan. Heb hier wel de plankjes gezaagd in hoeken van 45* omdat dat met een afkortzaag nog in te stellen is. Hoeken van 60* zijn lastiger.
Op zich is het allemaal best te doen, als je maar goed nadenkt over wat je gaat doen.

Mbv van dit excelbestand (http://eisenbahntunnel-portal.de/lb/inhalt/modellbahn-gleiswendel-berechnen.html) en wat ingevlogen wiskundig inzicht uiteindelijk de plankjes op de juiste maat gekregen en die langzaam maar zeker aan elkaar gelijmd.
Misschien heb je er wat aan in het maken van je keuze.

Groet,

Dennis

[Klaas Zondervan]

Wrijving van de wielen? De buitenbocht is minder steil dan de binnenbocht, dat lijkt me een meer voor de hand liggende reden om de buitenbocht omhoog te doen en de binnenbocht omlaag.

De wrijving speelt toch ook wel een rol. De buitenste wielen moeten een grotere afstand afleggen dan de wielen aan de binnenkant van de boog. De buitenste wielen zouden dan sneller moeten draaien maar dat kunnen ze niet omdat de wielen star op de as zitten. Voor een deel wordt dit probleem opgelost doordat de wielbanden taps zijn, het buitenste wiel gaat dan op een grotere diameter rijden. Maar het verschil is te klein om het wielstel zuiver te laten rollen. De wielen zullen dus in de rijrichting iets over de rails schuiven in plaats van te rollen.

[Frans Peeters]

Maar dat doen ze in elke bocht Klaas, ongeacht of die nu in een helling, spiraal of vlak ligt. Bovendien is die wrijving zuiver afhankelijk van de straal van je bocht vandaar ook de vraag om ruime bochten te leggen. Dat rijdt gewoon soepeler.

Voordeel van een spiraal in zes-, acht- of andere veelhoek is dat je plek krijgt om de draadstangen te monteren buiten het lichtprofiel van je treinen, nl. in de punten en in het midden ven de velden. Geen gedoe met latjes of oogjes, gewoon door de plank.

[Klaas Zondervan]

Maar dat doen ze in elke bocht Klaas, ongeacht of die nu in een helling, spiraal of vlak ligt. Bovendien is die wrijving zuiver afhankelijk van de straal van je bocht vandaar ook de vraag om ruime bochten te leggen. Dat rijdt gewoon soepeler.

Klopt, maar op een opgaande helling is het een extra moeilijkheid die overwonnen moet worden.
En vanaf een bepaalde boogstraal speelt die wrijving geen rol meer omdat de wielen dan zuiver kunnen rollen.

[Ronald Halma]

Voor een helix geldt eigenlijk als belangrijkste:

- Neem de grootst mogelijke radius waar je ruimte voor hebt. R1 helixen zijn leuk maar niet praktisch.
- Bouw besparend door de cirkels uit stukken te maken. Mits zuiver gewerkt moet dat passen.
- Bouw een stabiel geheel zodat je zonder problemen in die spiraal kunt rijden.

Google maar op helix of railspiraal en je vindt erg veel linkjes en filmpjes op YouTube.