Een militaire trein in H0

[sneek]

En in deze bijdrage een handreiking hoe een realistische militaire
trein in halfnul gemaakt kan worden. Militair transport op de
baan is zwaar transport, vaak buiten profiel en best
indrukwekkend om te zien. Het verschijnen van het speciaalnummer van Eisenbahn-Journal over
militair vervoer per trein én de verschijning van Nederlandse tanks (op foute Duitse wagens) bij Roco
hebben dit vervoer weer in de schijnwerpers geplaatst. EEn paar jaar geleden heb ik een trein gemaakt
met voertuigen van de USA, gelegerd in toenmalig West-Duitsland. Veel technieken zijn universeel toepasbaar.



Als voorbeeld heb ik daarbij gekozen voor een trein uit begin
jaren zestig in West-Duitsland, rijdende voor het United States
Transportation Corps. De geallieerden waren immers in die tijd
nog alom aanwezig in de verschillende zones van Westduitsland.
De Koude Oorlog was op zijn hoogtepunt. Begin jaren zestig reden
vele treinen beladen met militaire US-voetuigen naar de buurt
van Fulda. Daar verwachtte de NATO een mogelijke eerste aanval
door de landen van het Warschaupact in een gebied rond Fulda.
Dit gebied kreeg in strategische kringen de naam ‘Fulda Gap’.
Reden voor de geallieerde bezettingslegers in Duitsland om dit
gebied militair te versterken.
Onze halfnultrein moet een nabootsing worden van het militaire
spoorvervoer in die periode rond 1960. Het gekozen tijdperk
geeft ons de keuze stoomlocs (bij voorkeur BR44 of BR50, al dan
niet met opdrukloc) of dieseltractie (V200) te stellen als
tractie.

De trein gaat bestaan uit een rijtuig voor de manschappen, een
achttal zwaartransportwagens voor de tanks en een paar
rongenwagens waarop vrachtauto’s, jeeps en overige voertuigen
geladen kunnen worden.
Overigens zijn verschillende van de hier beschreven technieken
ook voor andere modelspoorprojecten te gebruiken.

Het begeleidingsrijtuig.
Het manschappenrijtuig is een ligrijtuig van het USATC,
gebouwd eind jaren vijftig met een lengte van 26,4 meter zoals
alle moderne rijtuigen en ondergebracht in het materieelpark van de DB.
Dit rijtuig, door Roco gelimiteerd als Sondermodell 858 voor het Minitanksprogramma
uitgebracht, is met wat geluk nog wel eens in Houten te
bemachtigen.
Op de zijwanden staan de opschriften van het Transportation Corps.



In het rijtuig komen de manschappen van de firma
Noch.Noch levert onder nummer 16503 een set van 10 staande
militairen, welke een plaatsje in het gangpad en enkele coupés
krijgen. Voor de coupéramen kunnen bruine gordijntjes worden
aangebracht, gemaakt van kaft- of inpakpapier. Het staat leuk
in een enkele coupé de gordijnen gesloten te imiteren, in
andere halfopen. Het papier moet met wat Christal Clear tegen
de ruiten worden aangebracht en niet met lijm. Lijm en dan met
name secondenlijm geeft rare vlekken op de beglazing en dat
bederft het rijtuig behoorlijk. Niet gebruiken dus!

Bij dit rijtuig heeft Roco een perfecte stroomafname via de
aspotten gerealiseerd. Het is dus goed mogelijk
binnenverlichting in te bouwen. De tijd van gloeilampjes ligt
inmiddels ver achter ons, we gebruiken minuscule SMD LEDjes die
een prachtig wit licht zonder blauwe zweem uitstralen. Wat mooi
is komt van ver; deze speciale LED’s zijn in Duitsland via
internet te bestellen bij Dotlight (website
http://shop.dotlight.de/shop/ ). We hoeven voor deze
rijtuigverlichting niet eens het kleinste type maar kiezen voor
SMD-LED 1206, 400 mcd, type SLW1206. Deze LED kost 0,89 Euro.
Koopt u er 10 of meer dan krijgt u al korting. In ons rijtuig
gebruiken we er een zestal waarmee we verschillende coupés
individueel gaan verlichten. Het witte licht zonder blauwzweem
geeft een goede imitatie van TL-verlichting en door verschillende coupés al dan
niet te verlichten wekken we de illusie dat sommige soldaten de
pit al hebben en anderen nog in een verlichte coupé zitten (te
pokeren?). Zorg er voor dat + en –  (KNAP= Kathode Negatief,
Anode Positief, bij een SMD-LED is de anodepool gemarkeerd met een
gekleurde stip, bij gewone LED's is dit het lange pootje.)
op elke aansluiting gelijk zijn en soldeer de LED's tussen 2 messingdraden
in boven de coupé's.
Dan nog draden naar de stroomafnemers in de rijtuigbodem.
Een weerstandje van 470 Ohm aan de + niet vergeten.
Deze LED's hebben een doorlaatspanning van ongeveer 3,5 Volt
en een bedrijfsstroom van ongeveer 20mA.
De weerstand berekenend kom je op 410 Ohm.
Om het licht niet te fel te laten schijnen kan de weerstand best iets
hoger liggen, 470 Ohm voldoet prima.
Tenslotte wordt nog een strip aluminiumfolie tegen
de binnenkant van het dak gelijmd voor de reflectie
en klaar is het rijtuig.

Een lichte weathering aan de onderzijde (schortplaten en
draaistellen) en een beetje roet en stof over het dak geneveld
maken het helemaal af.
Kunt u nu het rijtuig van Roco Minitanks  -zoals op de foto te
zien- niet meer bemachtigen, dan kan ook een normaal DB-rijtuig
worden ingezet. De DB gebruikte in die jaren met name al wat
oudere rijtuigen, zoals de vierassige types ‘Hecht’ B4üwe-22/53
(Roco 44439) of vooroorlogse groene sneltreinrijtuigen.

De platte wagen.
Er moet een keuze worden gemaakt voor het type wagen en het
type tank dat daarop getransporteerd gaat worden. Voor de
wagens kan een keuze worden gemaakt uit de zesassige Ssym46 (in
model bij Liliput en Märklin) of de vierassige Ssy45 (Roco). Nu
we een achttal wagens nodig hebben moet niet elke wagen het
zelfde nummer hebben. Omnummersetjes (watertransfers) zijn
onder nummer G333 te bestellen bij Gassner
(http://www.gassner-beschriftungen.de ) . Hiermee kan elke wagen een eigen nummer
krijgen. Het aanbrengen van de transfers valt buiten dit
artikel, maar is op de genoemde website na te lezen.
In deze trein is gekozen voor de vierassige wagen, ook al omdat
Roco Minitanks deze leverde in een verpakking samen met een
geschikte tank.  Set 858 bevatte een Ssy45 van de DB met
tijdperk 3-beschrifting met daarbij een M48 ‘Patton’tank van de
Deutsche Bundeswehr. Door de aanschaf van deze set hoefde er
niet veel gewijzigd te worden aan de wagenopschriften. Wel
moesten de tanks hun Duitse jasje inruilen voor een US-outfit
met de witte ster. Over de aanpassing van de tanks later meer,
eerst gaan we verder met de acht wagens en dat wordt pure
lopende band productie.
Uit het onderdelenzakje bij elke wagen worden alleen de het
remrad aan de wagenzijkanten gelijmd. Ik gebruik hiervoor UHU
Hart, dat voorkomt witte uitslag van secondenlijm. Het
rembordes en de 8 rongen per wagen gebruiken we niet, dit
belemmerd de tanks in het overrijden van de wagens en de tanks
zijn buiten profiel, zodat rongen in de weg zouden staan. De
wagens kunnen nu worden geweatherd, vervuilen is een beter
woord, maar ja bij Amerikaanse lading mag er best eens een
woordje buitenlands tussendoor. Met de verfspuit wordt de
wagenbodem eerst in een lichte houtkleur gespoten. Als deze
combinatie van zandkleur met een beetje geel en roestbruin goed
is gedroogd kun je sterk verdunde zwarte verf in de planknaden
laten lopen. Verdun het zwart met wat terpentine en laat het
vanaf een penseeltje in de voegen lopen. De bodem ziet er nu al
niet meer zo plasticachtig uit en krijgt straks door een
afsluitend neveltje roest en stof met de spuit nog de finishing-touch.

De draaistellen worden gedemonteerd, waarna de buitenzijde van
de wielen een kleurtje krijgen opgespoten dat het midden houdt
tussen fel roestbruin en stoffig grijs. Hier is geen recept
voor te geven, lekker wat verf mengen en oefenen tot het
resultaat u realistisch lijkt is het beste. De draaistellen
zelf worden eerst matzwart gespoten. Is dit goed gedroogd dan
een dunne nevel stof/aardkleur en roest er overheen spuiten.
Tenslotte kan het draaistel, na droging, worden bewerkt met een
bijna droog penseel waaraan stofgrijze verf om de details weer
iets meer te benadrukken.
Een lichte waas stof over de opschriften en de wagenzijkanten
maakt het karweitje af. Bedek de opschriften niet geheel met
verf, in werkelijkheid wordt met name het wagennummer altijd
weer vrij gepoetst.

Te gebruiken 25ml glazen potjes van Revell welke zo onder de
verfspuit gehangen kunnen worden zijn 31116 Airbrush zand,
31187 Airbrush aardkeur, 311185 roestbruin, 31177 stofgrijs.
Gebruik uitsluitend matte kleuren en door mengen kunt u leuke
kleuren krijgen om mee te weatheren.

Tanks op de trein.
Nu de lading. De tanks in hun Bundeswehr-jasje zien er wel erg
plasticachtig uit. Eerst maar eens een blik werpen op
http://www.patton-mania.com om te zien hoe zo’n M48 tank er in
werkelijkheid uit zag. Ja, ook de modelbouwer kan niet meer
zonder het internet.  De M48 is gebouwd tussen 1952 en 1959 in
een oplage van meer dan 11.000 exemplaren. Het Amerikaanse
leger in Westduitsland had er ook vele in gebruik. Om te
beginnen worden de tanks, na montage van de onderdelen,
volledig dekkend overgespoten in een enigszins olijfgroene US-
Army kleur. De juiste kleur valt te mengen met behulp van de
voorbeeldfoto’s.  De rupskettingen krijgen een roestbruine
kleur. Voor de opschriften én de beroemde witte ster kunnen we
terecht bij TL-Decals, al weer een Duitse
firma (http://www.tl-decals.de/) waar we via de webshop kunnen
bestellen.
Set 1420 (met de sterren) en set 1425 met de kentekens en
registratienummers van de tanks hebben we nodig. Ook deze
transfers zijn op waterbasis. Ze worden geleverd met een goede
gebruiksaanwijzing. Aan weerszijden van de geschutskoepel en op
de voorzijde komt een grote witte ster, op de bumpers twee
kleine sterretjes. Het registratienummer komt aan weerszijden
op de flanken van de tanks en het kenteken op de achterbumper.
Ook hier verduidelijken de foto’s meer dan alle tekst.

Om de tanks tijdens het transport te beschermen worden
manchetten aangebracht om de loop van het kanon en van de
vastgemonteerde mitrailleur. Ook de overgang tussen loop en
geschutskoepel krijgt zo’n beschermkleed. We maken dit uit
enkele velletjes van een papieren zakdoekje. Deze worden op
maat geknipt en om de lopen en op de genoemde overgang
gedrapeerd. Na insmeren met verdunde houtlijm is het een
perfecte imitatie. Deze kleden worden in een grijsgroene kleur
geschilderd met een penseel en daarna met een bijna droog
penseel met lichtgrijs geaccentueerd.





De vouwen in het doek
komen nu mooi uit. Voor het transport op de trein wordt de
geschutskoepel naar achteren gedraaid. De loop komt daarbij te
rusten op de roosters rechtsvoor (eigenlijk dus rechtsachter)
van de tank. De loop wordt daarbij naar beneden gericht en
wijst straks naar de rechter buffer van de Ssy45. De loop wordt
geborgd met een ketting om de loop, welke aan de onderzijde van
de tank wordt vastgelijmd. Behalve kettingen van Weinert is een
goedkoper alternatief de modelbouwketting van Conrad,
bestelnummer 219016 – 89. Het bijzondere kenmerk van deze
ketting is de geringe grootte van de afzonderlijke schakels
(0,98 x 1,2 mm/ draaddikte 0,2 mm). Er wordt 1 meter ketting in
een zakje geleverd.

Als laatste handeling aan de tanks worden in totaal 4 gaatjes
geboord van 1,2 millimeter . Er komen er 2 aan de voorzijde en
2 aan de achterzijde van de bumpers van de tank. Hieraan worden
de kettingen bevestigd waarmee de voertuigen straks op de
wagens staan. Steek een railspijkertje door de eerste schakel
van de ketting en steek dit vervolgens in het geboorde gaatje.
Een drupje secondenlijm en de kettingen zitten deugdelijk vast.
Om elke ketting kan een kort stukje zwarte krimpkous worden
geschoven als imitatie van de sjorhaken waarmee de kettingen
worden gespannen. De krimpkous even verhitten met de
soldeerbout en het lijkt allemaal net echt!







De tank kan nu op de wagen worden gelijmd. Zorg er daarbij voor
dat de tank in het midden van de wagen staat en dat aan beide
zijden de rupsbanden evenveel oversteken over de wagenbodem. De
kettingen aan de tank worden nu kruislings gespannen (zie de
foto’s) en buiten de buffers aan de kopkanten van de wagens
gelijmd. Tenslotte worden van modelbouwhout (latjes van 1 x 2
mm) keggen gesneden die aan weerszijden voor de rupsen worden
gelijmd. Uw tank is nu klaar voor transport. Een kleine
vervuiling met wat roest en stof rond de rupsen maken de tanks
helemaal af. Overdrijf dit niet, want de tanks werden na een
oefening altijd gelijk gereinigd. Met wat matte lak over de
complete wagen met tank gespoten worden de opschriften
beschermd en kan de trein worden samengesteld.


Hoog op de rongenwagen.



Overige voertuigen, zoals de GMC-vrachtwagen op de foto, gaan
in de trein mee op rongenwagens. Daarvoor gebruiken we niet de
houten R10, maar een metalen tweeassige wagen zoals de DB serie
Rmso31 (model Fleischmann), de Rmms33 (Piko) of Rlmms58 (Roco).
Eerst wordt van dun fineer een wagenbodem van echt hout
aangebracht. Als het vloertje ligt, wordt het verouderd met
beits van Asoa. Deze beits is onder nummer 214003 – 89 te
verkrijgen bij Conrad.
Het hout ziet er nu verweerd en gebruikt uit. De vrachtauto
wordt nu in het midden van de vloer gepositioneerd en met UHU-
Hart onder de banden gefixeerd op de houten bodem. Ook nu weer
houten keggen voor de wielen en nu ook naast de banden en de
bekende kettingen-met-krimpkous aan de voor- en achterbumper.
Op deze manier kunnen ook Jeeps en andere voertuigen in de
trein worden opgenomen. De GMC is natuurlijk meer een model van
het eind van WO2, maar het is een leuk automodel en een beetje
dichterlijke vrijheid in de modelbouw moet kunnen.

All aboard!!
De trein kan nu aan zijn rit beginnen. Als eerste wordt het
begeleidingsrijtuig geplaatst, dan de zwaartransportwagens en
tenslotte de rongenwagens. Ondanks de geringe treinlengte (in
model een dikke 2 meter) is zo’n trein in werkelijkheid flink
aan het gewicht. Daarom zijn sterkte locs nodig. In de
inleiding zijn de meest voorkomende types al genoemd. Helemaal
spectaculair wordt het natuurlijk op hellingrijke trajecten.
Daar kunnen voorspan- en opduwlocs voor een waar
modelbaanspektakel zorgen. Doordat de treinen met de zijdelings
overstekende tanks zijn ingelegd als buitenprofieltransport
moeten ze soms op emplacementen vreemde routes nemen,
bijvoorbeeld niet langs perrons of dicht bij het spoor staande
borden en seinen. Creatief rijden wordt het dus met uw eigen
Dgm uit de jaren zestig.
Dgm? Oja, dat is de goederentrein-indeling zoals de goeie ouwe
Bundesbahn die hanteerde voor deze treinen: Durchgangsgüterzüg
militär. Ook als er manschappenrijtuigen in de trein zaten,
werd de trein als goederentreinsoort aangeduid.  Had Jan
Soldaat haast dan werd de Dgm opgewaardeerd tot Egm;
Eilgüterzüg militär. Ordnung muss sein bij de DB, zelfs in een
kouwe oorlog…


veel modelbouwplezier ook in 2008!
Wim

[Chris]

Hee, da's toevallig.
Ik wil net een (foute) Nl millitaire trein maken.

Worden NL tanks wel eens per spoor vervoerd ?

[sneek]

Zekers, transporten vinden nog steeds plaats vanuit 't Harde, Amersfoort Vlasakkers en in een nabij verleden ook vanaf Steenwijk en Assen. Daarnaast werd er tot in de jaren negentig voor NATO en USA per trein vervoerd vanuit de Rotterdamse havens, Haanrade en de Eemshaven.

Wim

[Post49]

Ben alleen in opleiding geweest voor YPR-commandant. De cie-commandant was net zo gek van treintjes als ik dus ik ben een jaar barkeeper geweest in Ossendrecht .
Erik.

[Hans Reints]

Ik heb even wat achtergrond informatie opgezocht voor transporten met Nederlands materieel. (Sla de afbeeldingen op en zij zijn goed te lezen)

SK

[rail4marcel]

Mooi stuk. Hier vanuit Eindhoven (eigelijk acht) worden ook wel eens militaire treinen gereden.

[Chris]

Perfect !

[Blausee_Mitholz]

Te Hde is dit najaar nog beladen (ik kom er dagelijks langs).
15 jaar geleden heb ik video opnamen gemaakt van het beladen van tanks op een trein. Daar komt meer bij kijken dan dat je denkt.

Ik zie hier boven een tank in model met kabels vastgezet. Wat ik hier in NL gezien heb is dat de tanks tussen stalen wiggen staan en meer niet. Dat plaatsen van de wiggen vraagt een grote precisie. De tank rijdt eerst naar voren op de wiggen (daarbij rijdt hij ze zelf vast in het hout van de demel) waarna de achter de wiggen worden geplaatst. Dan rijdt de tank de wiggen achter vast waarna de tank in zijn vrij wordt gezet. Al wiegend (schommelen) moet de tank tot stilstand komen tussen de wiggen. Dan is het goed. Bij het maken van de video was één tank waarbij het plaatsen van de wiggen 2x werd overgedaan voordat het goed was.

Dus Chris, bij het maken van je trein de tanks niet vast zetten met kabels.

Mvg, Johan

[Chris]

Hee, Johan

Net op tijd, ik was net met de kabels bezig.
Dus dat hoeft niet. Mooi zo, door naar de wiggen dan 

[Rob Meijer]

Zekers, transporten vinden nog steeds plaats vanuit 't Harde, Amersfoort Vlasakkers en in een nabij verleden ook vanaf Steenwijk en Assen. Daarnaast werd er tot in de jaren negentig voor NATO en USA per trein vervoerd vanuit de Rotterdamse havens, Haanrade en de Eemshaven.

Steenwijk en Eemshaven dit jaar ook nog steeds, paar keer gebeurd. In Rail Magazine nrs 182 en 183 artikelen over militair spoorvervoer.

[Hans Reints]

Let even op de stempel die het doorzakken van de spoorwagen moet voorkomen als het rupsvoertuig hier met zijn gewicht op komt te rusten.



Hier wordt een keg gezet. Let even op de tanden die in het hout moeten grijpen!


Ook de locale tram leverde in 2003 zijn aandeel in het militaire vervoer op rails


Ik zal morgen de vervoersvoorschriften opzoeken en hier plaatsen

SK

[modelspotter]

Als oud Cavalerist heb in de jaren 1968 en 1969 ik veel transporten meegemaakt...

Er zitten verschillen in de te vervoeren militaire voertuigen, dus ook in het gestelde spoorwegmaterieel als de jongensclubs op oefening gingen in Duitsland.

Wat geschiedenis, we schrijven maart 1968, legerplaats 't Harde, 'n verhaaltje...

Om middernacht staat een trein met het 43e ZVE (Zelfstandig Verkennings Eskadron) op het emplacement vertrekgereed. De trein bestaat uit louter Kbs-wagens uit de Europ(ool), dus behalve NS- zijn ook DB-en SNCF-wagens aanwezig. Voorin de trein, direct achter een NS 2400 bevinden zich twee Bd9-ens, kortom blauwe plan Dirks. Het tijdstip van vertrek is om drie uur, 's nachts wel te verstaan, gepland. Met de 2400 wordt gereden naar Zwolle Rgs waar een 1100 voor de trein komt die ons via Dv naar Odz brengt waar een heuse DB 50-er ons verder zal slepen via Osnabrück naar Bremen en, afbuigend naar het zuiden, naar Fallingbostel (Lüneburgerheide). De 1100 kan niet in 't Harde voor de tein komen omdat we niet onder de draad staan en de 2400 zou eerst dan nog wat moet steken maar dat gerangeer kan je ook op Zl doen. Verder is zo'n "waslijn" boven de sporen waar tanks moeten worden beladen niet erg handig, die Huzaren moeten namelijk ook nog uitstijgen (uit de tanks en andere rupsvoertuigen). Een tank treed je niet binnen maar je doet aan op- of in- en uitstijgen, "paardetaal", traditie, nog altijd.

Lüneburgerheide, daar vindt de twee jaarlijkse schietserie plaats met aansluitend de grote verkenningsoefening gevolgd door de gezamelijke blauw/groen oorlog met tankslag en al.     

Bekijken we de 's middags beladen trein:
het eerste deel Kbs-en:
2 x M113 C&R, de Alfa groep (op zijn Nederlands C&V: Commando en Verkenning) op 1 Kbs, (C&R's zijn kleine gepantserde rupsvoertuigen met .50 mitrailleur en een 7,62 idem)
idem de Charlie groep
dan 1 x AMX 105mm (een lichte tank) op 1 Kbs, de Echo
en nog een op 1 Kbs, de Foxtrot
dan 1 Kbs waarop een M113 (infanterierups, bekend van Vietnam), Golf, de tirailleurgroep en een M106, Hotel groep, de mortier 4.2 inch (= ±105 mm, later vervangen door 120 mm). 
Dan het tweede deel, idem.
De beide commandanten hebben elk een C&R ter beschikking en gaan samen op 1 Kbs.
Inmiddels 11 Kbs-en plus twee plan D's dus.
Maar de staf moet ook mee, en dat zijn de M577 (commandant), de M578 (bergingstank) en de C&R van de baas, de eskadronscommandant, en ook nog de M113 met rood kruis, van de hospik. Dat zijn nog een keer drie Kbs-en erbij.
De wielvoertuigen gaan per wiel, dus over de weg, naar Duitsland.
Dus 14 rongenwagens type Kbs en twee maal plan D voor een ZVE.

Aan ZVE's waren er destijds vijf: het 11e in Schaarsbergen, 13e Oirschot, 41e Seedorf, 42e Assen en 43e 't Harde.
Ook de Verkenningsbataljons (vergelijkbaar met 3 x een ZVE waarvan 1 met verlof) gingen op de Kbs-en. Elk eskadron binnen een bataljon had een stafverzorging maar het bataljon had ook een staf en zo kreeg je staf-stafverzorging... met evenzovele Kbs-en als ze op pad moesten.

Met zes wagentjes ben je er niet Sobat... 

De zwaartransportwagens, de CT-Demels (eerst vieras en ook zesas, de oudste) werden gebruikt voor de zware tanks van het 11e Tankbataljon (dus twee tankeskadrons paraat en 1 met verlof) in Oirschot, 41e Hohne, 43e 't Harde en 101e Amf. Die uit Hohne hoefden niet op de trein, die waren er al...
En inderdaad ging het laden van die handel in Best, 't Harde en Amf.

Terug was hetzelfde het geval alleen reden dan geen plan D's mee maar Duitse of Poolse Hecht-en of 35-ers, soms een AB. Die A-afdeling was dan gelijk voor de bazen en baasjes.

Per coupe kon je 8 mensen kwijt, slapen deden er twee op de bank (de oudsten in rang), dan twee in het bagagenet (de iets minder oudsten in rang), 1 op de grond en 1 in de gang. Maar van slapen op de heenreis kwam nooit veel, en terug sliep je van de vermoeidheid ook staand.

Binnenkort de echte samenstelling van een trein uit 't Harde als de tankers van het 43e gingen schieten in Hohne, afladen in Bergen Belsen (ja, ik weet het...).

Het onlangs uitgebrachte model van de zwaartransporter met een M577 is dus niet conform waarheid, sterker, de oude DR/DB/NS-er is nu voorzien van opschriften die er niet bij horen. Helaas.

O ja, de personenrijtuigen zaten zoveel als het kon voorin, vanwege de el. dan wel stoomverwarming. Ging het niet, zoals bij de OHE voorkwam, dan werd er een stoomverwarmingswagen geplaatst. Dus OHE-loc, dan de Kbs-en en als laatste drie de personenrijtuigen en de stoof. Vertrek uit Bergen Belsen naar Celle en vandaar met 042 of 050 naar huis: Odz.

Modelspotter

Wijziging: twee personenrijtuigen, zie net mijn foto's van toen. 

[Chris]

Kijk, dat is mooie informatie

[sneek]

van de week in Duitsland dit speciaal nummer van Eisenbahn Journal gekocht. Staan  enorm veel foto's, tekeningen en voorschriften in over het natuurgetrouw verladen van militair materieel. Een aanrader!!
http://www.eisenbahn-journal.de/art/710701.html

groet,
Wim

[British Rail]

Ik wil dus ook zo'n trein gaan samen stellen en heb al een tank (Roco), een dieplader en een War Department stoomloc en moet dus nog veel meer hebben voordat die trein compleet is.

Nu is de Leopard tank in camouflage kleuren maar dat ziet er natuurlijk niet uit.

Wie kan mijn ongeveer vertellen welke originele kleuren die tank normaal heeft/had?

Mvg,
Martijn v/d horst