Terugbrengen uitgangsspanning

[Hans Mol]

Beste mensen,

Graag wil ik het volgende probleem voorleggen. (Ik moet wel even aangeven dat ik niet erg op de hoogte ben van electronica).

Ik bezit een Viesmann trafo 52VA met een uitgang van 10V en 16V. Aangezien ik graag wil werken met smd ledjes en dat deze werken op gelijkspanning heb ik achter de 10V een bruggelijkrichter geplaatst met een condensator. (Deze gekregen via een kennis). Resultaat is nu dat de uitgangsspanning nu 22,3V bedraagt. Dat betekend dat ik bij gebruik van smd-ledjes wel heel erg veel moet compenseren.

Ik lees vaker dat de uitgangsspanning door gebruik van een bruggelijkrichter met 1,41 vermenigvuldigd wordt maar niet hoe je dat dan weer het beste kan compenseren. Heeft iemand hier een oplossing voor of een mening over? Graag in eenvoudige taal aangezien in geen technische achtergrond heb.

Alvast bedankt!

Hans

[Klaas Zondervan]

Als je een gelijkspanning van 22,3V hebt, dan heb je de gelijkrichter aangesloten op 16V van de trafo, en niet op de 10V.
Je kunt hem ook aansluiten tussen de 10V klem en de 16V klem (tussen rood en geel). Dan begin je met 6V wisselspanning en dat levert ongeveer 9V gelijkspanning op.

[Hans Mol]

Je kunt hem ook aansluiten tussen de 10V klem en de 16V klem (tussen rood en geel). Dan begin je met 6V wisselspanning en dat levert ongeveer 9V gelijkspanning op.

Hoi Klaas,

Allereerst bedankt voor je reactie. Maar helaas begrijp ik niet precies wat je bedoel.
Kijkend naar mijn trafo.  Hoe kan ik iets aansluiten "tussen" 2 klemmen?
Kan je dit misschien toelichten? Bijgaand een afbeelding van mijn trafo. Ik gebruik nu de rode en de bruine aansluiting.

[henk]

Een bruggelijkrichter verlaagt de spanning juist met ongeveer 1,5 volt. De spanningsverhoging komt van de condensator. Volgens mij werken die leds ook prima zonder condensator.

[Hans Mol]

Had ik inmiddels via via ook al als tip gekregen maar dit moet ik vanavond nog even gaan proberen!

 

[henk]

En wat die trafo betreft. Op bruin-rood zou 10 volt moeten staan, op bruin-geel 16 volt en dan over rood-geel 6 volt. Nu komt het wel vaker voor dat het etiket niet helemaal klopt met de aansluitingen. Dat kan je alleen meten. Voor de basiselektriek op de modelbaan is een eenvoudige multimeter van de bouwmarkt altijd een nuttige investering.

Nog iets. Een led heeft een minimale spanning nodig, bijvoorbeeld 3 volt. Hoe hoger de voedingsspanning, hoe meer leds je in serie kunt zetten. Verder kan een led een maximale stroom hebben. Je gebruikt een weerstand om die stroom te beperken en niet zozeer om de spanning te veranderen.

[Klaas Zondervan]

Hoe kan ik iets aansluiten "tussen" 2 klemmen?

De ene draad aan de ene klem, en de andere draad aan de andere. Dat noemen we "tussen" de klemmen.

Zoals je zelf zegt:

Ik gebruik nu de rode en de bruine aansluiting.

dan zit je dus "tussen" de rode en de bruine.

Maar de opmerking van Henk is ook wel interessant. Als je begint met de hogere spanning, dan kun je meer leds in serie zetten, tot je op ongeveer 2/3 van de spanning zit. De rest van de spanning staat dan over de weerstand.

[Timo]

Doe maar niet  Een condensator verhoogd de spanning niet, hij vlakt hem alleen af. Na gelijkrichten heb je een 100Hz wisselspanning met de pieken als op de ingangwaarde x 1,41 ( sqrt(2) of wel wortel(2)). Met de condensator strijk je dan alleen lekker mooi glad. Maar zonder kap zijn die hoge pieken er nog en ben je stiekem dus gewoon een deel van de tijd de LED minder stroom aan het geven dan je wil en een deel van de tijd meer, misschien zelfs meer dan eigenlijk mag. Nu zullen de LEDjes niet gelijk kapot gaan maar toch afvlakken is beter. Ook heb je dan niet de kans dat je de 100Hz terug ziet in video opnames enzo.

Overigens hebben jullie beide gelijk. De toppen van wisselspanning liggen op x 1,41 de spanning. Na gelijkrichten en afvlakken worden de toppen DE spanning. Alleen heeft een gelijkrichter ook nog verlies, deze is ongeveer 1,4V. Dus na gelijkrichten en afvlakken van 10V wisselspanning heb je 10 x 1,41 - 1,4 = 12,7V

Kijkend naar mijn trafo.  Hoe kan ik iets aansluiten "tussen" 2 klemmen?

Dat is toch niet zo lastig? Je hebt twee draden je schakeling in, je sluit ze dus aan op twee klemmen. De schakeling zit dus tussen die twee klemmen.  Bij jou dus in dit geval tussen bruin en geel (want zoals Klaas al zegt is 22,3V niet de waarde die je krijgt op de 10VAC klem maar op de 16VAC klem). Maar wat je kunt doen is de schakeling tussen geel en rood aansluiten (bruin dus ongebruikt). Tussen geel en rood staat een spanning van 16 - 10 = 6V wisselspanning. Na gelijkrichten en afvlakken is dit 7,1V. Verder naar beneden lijkt me niet nodig.

Overigens kun je LEDjes ook in serie zetten. Per serie van LEDjes heb je maar één weerstand nodig en de spanningen van de LED's mag je optellen. De "compensatie spanning" over de weerstand neemt dan af. Dan heb je met 7,1V weer niet zo veel ruimte om twee witte LEDjes in serie te zetten, 12,7 (de 10V uitgang gelijkgericht en afgevlakt) is dan makkelijker te gebruiken. (7,1 - 2 x 3,3 = 0,5V Zakt je trafo iets in, heb je niets over, stijgt het voltage iets (onnauwkeurigheden) stijgt je stroom ook erg snel. Een volt of 2 a 3 is toch wel een mooi minimum om over je weerstand te hebben.)


Timo

_{Rest was al wat eerder maar ik had een grotere lap tekst  Sorry voor de dubbele dingen}

[ruudns]

Misschien heb je als beginner met (smd)leds wel wat aan de Weerstand calculator. Die is niet heilig, maar geeft wel een goede lijk op de mogelijkheden. Een smd led brand vaak al "mooi" vanaf ca 8mA. Voor de meeste smd leds is 20mA de max.

[Hans Mol]

Doe maar niet  Een condensator verhoogd de spanning niet, hij vlakt hem alleen af. Na gelijkrichten heb je een 100Hz wisselspanning met de pieken als op de ingangwaarde x 1,41 ( sqrt(2) of wel wortel(2)). Met de condensator strijk je dan alleen lekker mooi glad. Maar zonder kap zijn die hoge pieken er nog en ben je stiekem dus gewoon een deel van de tijd de LED minder stroom aan het geven dan je wil en een deel van de tijd meer, misschien zelfs meer dan eigenlijk mag. Nu zullen de LEDjes niet gelijk kapot gaan maar toch afvlakken is beter. Ook heb je dan niet de kans dat je de 100Hz terug ziet in video opnames enzo.

Beste Timo,

Kan het nog uitmaken wat voor condensator er na komt? Zoals gezegd heeft een kennis van mij dit in elkaar gezet en er zit werkelijk een enorme joekel van een condensator achter. Welke waarde weet ik nu niet want ik hem hem niet bij de hand. Zijn er nog standaarden hiervoor?

Ik heb hem als volgt aangesloten: bruin-geel resultaat 22,8V en bruin-rood resultaat 22,3V Gemeten met multimeter. Juist dat vind ik zo vreemd. Iemand daar een mogelijke verklaring voor?
Op dit moment is hij bruin-rood aangesloten.

[santerdam]

Hans,

Zoals je wel ziet, kan het allemaal best ingewikkeld worden om de spanning van deze trafo een beetje te temmen. Zeker als je niet erg veel kennis van electronica hebt.

Daarom een overweging :
Kijk eens naar een USB-lader voor een mobiele telefoon. Die dingen leveren 5 V gelijkspanning en een goed exemplaar kan tot wel 1 A (1000 mA) leveren. Voor 5 tot 7 euro koop je die dingen. Of mogelijk heb je nog een ladertje liggen van een rekenmachientje of zo.

Je hebt dan 5 V, dus weinig overspanning die je moet 'vernietigen'. En verder heb je meteen gelijkspanning te pakken, dus geen gedoe met een bruggelijkrichter.

Nogmaals, een overweging - niet echt een antwoord op je beginvraag. Ik heb echter het gevoel dat je trafo heel goed is, maar minder geschikt voor het doel.

Sander

[Hans Mol]

Misschien heb je als beginner met (smd)leds wel wat aan de Weerstand calculator. Die is niet heilig, maar geeft wel een goede lijk op de mogelijkheden. Een smd led brand vaak al "mooi" vanaf ca 8mA. Voor de meeste smd leds is 20mA de max.

Beste Ruud,

Ja daar ben ik mee bekend en gebruik ik nu ook maar dat veranderd niets aan het feit dat in geval van gebruik 1 of 2 ledjes er heel weggewerkt moet worden door de weerstanden en m.i. is dat niet echt gunstig. Vandaar dit topic!
Maar toch bedankt voor je inbreng!!

[Hans Mol]

Kijk eens naar een USB-lader voor een mobiele telefoon. Die dingen leveren 5 V gelijkspanning en een goed exemplaar kan tot wel 1 A (1000 mA) leveren. Voor 5 tot 7 euro koop je die dingen.

Is natuurlijk ook nog een optie die ik zeker niet zal negeren.
Bedankt.

[Klaas Zondervan]

Ik heb hem als volgt aangesloten: bruin-geel resultaat 22,8V en bruin-rood resultaat 22,3V

Een mogelijke verklaring: die joekel van een condensator slaat een heleboel lading op en houdt de spanning lang vast. Bruin-geel met 16V levert 22,8V gelijkspanning. Daarna sluit je hem aan op bruin-rood, maar die spanning zit nog steeds in die condensator. Maak de gelijkrichter maar eens los van de trafo, en meet dan nog eens. Dan zul je zien dat er nog steeds spanning op staat.

[Hans Mol]

Dat zou kunnen Klaas. Deze metingen hebben inderdaad vlak achter elkaar plaatsgevonden. Eerst op de 16V aansluiting en daarna op de 10V. En toen zat er nauwelijks verschil in.
Ik ga dit morgen eens op mijn gemak uitproberen. Mogelijk is het probleem al niet meer aanwezig. Ik moet eerlijk zeggen dat ik dat nog niet geprobeerd heb.