Frezen, que pasa?

[Jan den Haan]

Hallo Tom,

Toevallig kwam ik dit draadje tegen.Zelf werk ik inmiddels 20 jaar  met een Wabeco F1210 freesbank met digitale linialen en heb op grond van mijn ervaring er wel een mening over.Uiteraard is dit een grote en dure machine: https://www.wabeco-remscheid.de/catalog/product/view/id/7180/s/bohr-fraesmaschine-f1210-sonderedition-mit-digitalen-anbaumessschiebern/category/396/ .Ik denk dat deze freesbank wel zijn geld waard is.Alle onderdelen zijn goed afgewerkt en de machine is heel stabiel en betrouwbaar.Ik heb ook wel gevoeld aan de kruistafel bediening van de Proxxon freesbankjes.Dat werkt gewoon niet prettig , de handwielen draaien veel te zwaar en als je er aan draait gaat de hele freesbank mee.Ik ben het alleen niet mee eens dat een freesbank zoals de Wabeco niet geschikt is voor microwerk.Ik heb er gisteren nog een sluitsein houder voor mijn RTM tramloc op gemaakt :



Ik gebruik daarbij een machineklem die in verschillende assen draai- en zwenkbaar is :



Een dergelijke machineklem kan je niet op een Proxxon freesbank toepassen.Het is echter een buitengewoon nuttig stuk gereedschap.

De goedkoopste Wabeco freesbank is deze : https://www.wabeco-remscheid.de/catalog/product/view/id/7172/s/bohr-fraesmaschine-f1200-ausstellungsmaschine/category/393/

De motor heeft een toerental tot 3000/min..Daarbij loopt deze erg rustig.In de meeste gevallen is dit ook wel voldoende.Wabeco heeft ook een hulpstuk waarmee de motor vervangen kan worden door een motor met hoog toerental : https://www.wabeco-remscheid.de/catalog/product/view/id/7228/s/aufnahmewinkel-fuer-high-speed-motore-etc-zu-wabeco-fraesmaschinen/category/508/ .Dan kan je motoren gebruiken zoals deze https://www.damencnc.com/nl/frees-motoren die tot 24.000 toeren/min. gaan.Die zijn overigens meestal wel erg luidruchtig.

Wanneer je een niet zo dure maar toch nog goede freesbank wilt zou je ook nog de Optimum Optimill BF 16 kunnen kiezen :  https://www.stuermer-maschinen.de/marken/optimum/kategorie/produkt/optimum-fraesmaschinen-konventionell/optimill-bf-16vario-3338116/ .De kruistafel is kleiner dan die van de Wabeco.Je kan er wel een digitale uitlezing van de x, y en z-as bij krijgen.De motor is niet te vervangen door een high speed motor.

Vriendelijke groeten,

Jan den Haan

[GerardvV]

Ik heb vier van die Wabeco'tjes staan als snelle capaciteits uitbreiding en aanvulling op Emco's FB4 als instructiemachines voor studenten.
Heb er wel digitale uitlezing op x/y assen bij gekocht.
Wel een andere categorie als Emco's ook al zijn dat onderwijsmachines.
Wabeco's zijn leuke machines voor de hobby, stabiel zat.
Mantelkop 40 mm op alu geen probleem.
Na zes jaar gebruik begint er wat slijtage in de spindelmoeren te komen, niet gek want niets is studentproof.

[Tomasso]

Nou, de kogel is door de kerk. Na veel wikken en wegen heb ik besloten dat ik voor de Optimum BF16 ga. Een echte freesmachine, dus geen veredelde boormachine en tevens ook het maximum wat ik ook momenteel aan dit stuk gereedschap wil uitgeven (na de begroting een aantal malen bijgesteld te hebben). Gelukkig koop je zoiets maar 1 keer en heb ik daar voor de rest van mijn leven genoeg aan (zo intensief gaat het ding niet gebruikt worden).

Adres gevonden, € 1107,-. Sparen dus. Eerste 400 zijn inmiddels gereserveerd. Nog maar 700 te gaan

Verstuurd vanaf mijn SM-G973F met Tapatalk

[Jan den Haan]

Hallo Tom,

Goed dat je gekozen hebt voor de Optimum BF16.Zoals je ook op de website van Optimum kan zien is dit een fabrikant van serieuze professionele CNC machines.Zij zijn wat goedkoper dan Wabeco omdat ze ook een fabriek in China hebben waar veel onderdelen gemaakt worden die dan in Duitsland geassembleerd worden tot het eindprodukt.Voor toebehoren zoals boorkoppen, machineklemmen etc. kan je natuurlijk bij Herman Buitelaar https://www.hbm-machines.com/ terecht of bij RC-Machines in Luxemburg https://www.rcm-machines.com/de/ , die veel goede en niet zo dure gereedschappen en toebehoren hebben.Verder zou ik de Voorjaarsstoomdag van de Stoomgroep Zuid van de NVM adviseren waar altijd veel handelaren komen die vele aantrekkelijk geprijsde toebehoren voor draai- en freesbanken leveren. https://stoomgroepzuid.blogspot.com/p/locatie-voorjaarsstoomdag_13.html

Vriendelijke groeten,

Jan den Haan

[Tomasso]

Zeau, dit topic maar eens afstoffen. De freesmachine is inmiddels binnen, maar daar is het dan ook mee gezegd. Nu moet er gekeken worden naar accessoires en noodzakelijke benodigdheden. Het eerste waar ik naar wil kijken is de spantanghouder. Inmiddels eens wat rondgekeken en ook wat YouTube filmpjes bekeken. Nu weet ik wat ik in ieder geval niet moet kopen.

Banggood is goedkoop, maar daar houdt het op. De spantanghouder vertoond zowel inwendig als uitwendig aardige afwijkingen. Daarnaast zijn de spantangen slecht gefabriceerd en zitten ook daar behoorlijk wat afwijkingen in.

HBM dan. HBM heeft een aardige spantanghouder, maar ook daar zitten nog best wat afwijkingen in. De spantangen zelf schijnen wat beter te zijn, in ieder geval qua afwerking. Maar goed, aangezien dit wel zo'n beetje de basis vormt en waar het letterlijk om draait, lijkt het me goed om daar niet al teveel op te bezuinigen. Dus nu eens kijken wat goede alternatieven zijn.

Nu is mijn vraag, wat is nu echt een goede spantanghouder en wat zijn nu echt goede spantangen waar prijs kwaliteit verhouding ook goed zijn. Natuurlijk zal er een spantang bestaan die perfect is, met een prijskaartje waar je een auto voor kunt kopen, maar dat is nu ook weer niet de bedoeling. Iemand die daar wat zinnigs over kan zeggen?

Wensenlijst: Rhijnboog, BB, Zeppelin, de rest is bonus ;-)

[Bert van Gelder]

HBM is de 'Black and Decker" onder het gereedschap. Je kunt er mee werken, maar beter niet te vaak.

Ik zou zeker voor een spantang die van het merk van de freesmachine komen. Gek genoeg zijn er soms kleine verschillen in de mate van conisch zijn van de verschillende merken. En dan klemmen ze niet lekker, of het gereedschap gaat slingeren.

Succes, Gr

Bert

[GerardvV]

VDH in Utrecht verkoopt Vertex, goede machinegereedschappen tegen schappelijke prijs en ook Optimum onderdelen. Hier heb ik aardig wat spullen vandaan voor mijn studentenwerkplaats.
Blijf in ieder geval uit de buurt van de chinese troep uit Gouda
Wanneer je met een BTWnummer kan kopen kijk dan ook eens bij Hoffmann

[Gerrit F]

In een grijs verleden wel een bij Bos in Steenwijk geweest. Die hebben spantangen. En veel meer van dat soort zaken waar machine-bankwerkers van gaan gloeien. 
Via marktplaats bied/bood, ik volg dat niet, hij ook wel materiaal aan.

[Tomasso]

Top, bedankt voor de adviezen, ga zeker eens bij VDH kijken.

Wensenlijst: Rhijnboog, BB, Zeppelin, de rest is bonus ;-)

[Tomasso]

Het leuke aan iets willen op dit gebied is dat je jezelf er in moet verdiepen. De zoektocht naar een spantanghouder en spantangen is zo begonnen en de eerste schreden zijn gezet.

Inmiddels ben ik er dus achter dat ik een MK2/MC2 spantanghouder nodig heb. MK of MC betekent in dit geval de morsekonus of morseconus. Ik heb daarvan dus een type 2 nodig.

Daarnaast moet er een M10 bevestiging aan zitten, dus MK2 M10. Prima, weer een stapje verder.

Nu begrijp ik dat er afspraken en normen zijn met betrekking tot de spantangen. Een veelgebruikt systeem is het ER systeem. ER betekent in dit geval dat het een standaard is waarbij spantangen, spantanghouders en spanmoeren onderling uitwisselbaar zijn. ER staat voor Exentrice Ring, de sleuf die in de spantangen zit en waarmee je de spantang vastklikt in de spanmoer. Daarna draai je de spanmoer vast op de spantanghouder, waarna je het geheel in de freesmachine plaatst (hoe je dat doet weet ik nog niet, volgende stap).

Als laatste is er iets met de breedte van de kop van de spantang. Zo is er bijvoorbeeld ER 11 of ER 25, ER 32, etc. Als ik het goed begrijp houdt dit in dat in ER 11 alleen maar kleine spantangen kunnen tot een bepaalde grootte en dat hoe groter de 'kop' van de spantanghouder (dus bijvoorbeeld ER 25), hoe meer maten spantangen er in opgenomen kunnen worden en hoe groter de frezen die kunnen opgespannen worden in de spantangen.

Nu zou ik het liefst een spantanghouder en spantangen kopen van het merk waarvan de freesmachine ook is. Wat schetst mijn verbazing? In Polen, Zweden, Portugal, Groot Brittannië, etc. wel verkrijgbaar, maar in Nederland totaal niet, strange...

Hoe dan ook, mocht het niet lukken dan zie ik vooral deze 3 merken voorbij komen (naast het goedkopere spul van HBM en Bangood en zo); Vertex zoals Gerard al aangaf, MW Tech en Hogetex. Het wordt dus nog even kiezen.

Ben nu nog even benieuwd wat wijsheid is met betrekking tot de grootte, dus is ER 25 slim, of moet ik maar meteen ER 32 nemen?

Om over Weldon spantanghouders nog maar niet te spreken...

Wensenlijst: Rhijnboog, BB, Zeppelin, de rest is bonus ;-)

[GerardvV]

Je hebt je lekker ingelezen.
Wellicht ook eens naar weldonhouders kijken. Je hebt maar een paar maten nodig, afhankelijk van de diameter van de schacht van de frees. Wellicht goedkoper dan spantangensets.
Voordeel van weldonhouders is dat de frees noot kan slippen in de freeshouder omdat de frees wordt geborgd door een plat kantje in de freesschacht.
Bij bestellen van frezen aangeven dat het weldon moet zijn.
Hier wordt ook het vastzetten van een weldonfrees besproken op blz 8.

[Tomasso]

Dat is een mooi documentje, bedankt Gerard. Ik heb er zo'n spijt van dat ik nooit de kant van metaalbewerking op ben gegaan. Fijn leesbaar ook

Inmiddels ook even verdiept in het verschil tussen de 2 verschillende soorten; de spantanghouder en de Weldonhouder. Omdat dit topic ook voor mij een soort document wordt om in terug te kijken zet ik het maar gewoon hier neer:

Gereedschapopnames die mechanisch spannen zijn relatief gezien de eenvoudigste houders. Door middel van een directe overbrenging leidt een spanmoment tot een vernauwing in de boring van de houder. Bij een spantanghouder grijpt een excentrische ring in de spanmoer aan op een spantang. Bij het draaien van de spanmoer (spanmoment) drukt een steeds nauwer deel van de excentrische ring op de spantang. Hierdoor wordt de spantang samengedrukt in zijn uitsparingen en vernauwt de boring binnenin de spantang. Bij een Weldonhouder staat een spanbout loodrecht op een genormeerd vlak. Een spanmoment draait deze spanbout in de boring van de houder, direct op het Weldonvlak van het gereedschap.

Bij deze een (ER) spantanghouder:



Een ER spantang. Hierbij kan je mooi de excentrische ring zien die je vastklikt in de spanmoer:



Bij de kleinere Proxxon MF70 modelbouwfrees worden er spantangen gebruikt die hier op lijken, door de spanmoer aan te draaien vernauwt het gat zich van de spantang, zodat de frees er in geklemd wordt.

Een Weldonhouder:



Hier kan je dus goed zien dat de spanbout, in dit geval inbus, loodrecht (haaks) op de frees staat.

Voordelen van de Weldonhouder zijn dus;

Slippen is absoluut onmogelijk

Extreem hoge spankracht

Zeer geschikt bij voorbewerking

Vanwege de spanbout hebben Weldonhouders echter een relatief lage rondloopnauwkeurigheid.

En hier dan het verschil in frezen, de gewone frees:



En de Weldonfrees met vlakke uitsparing waar de spanbout in valt:



Inmiddels weer wat meer ingelezen over wat rondloopnauwkeurigheid nu is:

Rondloopnauwkeurigheid" («run-out»): radiale verplaatsing tijdens één omwenteling van de hoofdspil gemeten in een vlak loodrecht op de hartlijn van de spil aan een punt op het te testen uitwendige of inwendige omwentelingsoppervlak.

Draait het ding perfect rond, dan is dat het beste. Echter, ik las dat het vaker voorkomt dat er toch minimale afwijkingen in zitten, wat betekent dat er dus niet perfect rond wordt gedraaid, maar meer een soort ovaal (we hebben het hier over 100'en van millimeters). Hoe groter de onnauwkeurigheid, des te slechter het voor de frees is, want het ene snijvlak van de frees kan daardoor zwaarder belast worden dan het andere, waardoor de frees ongelijkmatig slijt, ongelijkmatig freest en het gat ook niet rond wordt of te wijd.

Gelukkig zijn er manieren om de run out te minimaliseren zag ik.

Rete interessant dit...

Wensenlijst: Rhijnboog, BB, Zeppelin, de rest is bonus ;-)

[GerardvV]

Ik zou mij meer zorgen maken over de omloopnauwkeurigheid van de spil van de freesmachine ( jouw freesmachine valt best mee) dan om het verschil tussen spantangen en weldon (bij modelbouw dan, als je echt nauwkeurig wil werken is een spantang veel beter maar dan heb je het over instrumentmakerswerk).
De excentrische ring bij spantangen zit in de spanmoer, niet in de spantang.

[Tomasso]

Ik bedoel inderdaad de gleuf waar de excentrische ring in valt.

Maar de spil is dus belangrijk. Ik zag dat je het deels kan ondervangen door een markering te maken op de plek waar de run out zit en dan de spantanghouder ook te eh, 'klokken' en deze dan zo te plaatsen dat beide variabelen elkaar zoveel mogelijk opheffen om zo min mogelijkonnauwkeurigheidte krijgen, zeg ik dat zo goed?

En ja, voor de modelbouw die ik doe zullen de meeste klusjes niet zo nauw komen, maar goed, nu ik me er wat meer in verdiep vind ik het ook erg leuk.

Wensenlijst: Rhijnboog, BB, Zeppelin, de rest is bonus ;-)

[MartinH0]

HBM is de 'Black and Decker" onder het gereedschap. Je kunt er mee werken, maar beter niet te vaak.

Ik zou zeker voor een spantang die van het merk van de freesmachine komen. Gek genoeg zijn er soms kleine verschillen in de mate van conisch zijn van de verschillende merken. En dan klemmen ze niet lekker, of het gereedschap gaat slingeren.

Succes, Gr

Bert

Bert, heb je ervaring met een HBM freeskolom machine?