De bouw van de Gemeente Tram Waelstede Deel 2

[eemstede]

"En kijk eens wie we daar hebben.... de burgemeester van Waelstede in hoogst eigen persoon, lekker in zijn favoriete hoekje van waaruit hij de tramdienst in de gaten kan houden. De directeur van de Waelsteder Machinefabriek is juist opgestaan en gaat weer aan het werk. De burgemeester zal hem wel een aanbod gedaan hebben, dat hij niet kon weigeren."


De echte burgemeester mocht willen dat hij zo knap was als zijn miniatuur alter-ego  . En overigens heb ik altijd gedacht, dat de burgemeester en de directeur één waren....

Gr Frank.

[martijn v m]

Gemeente tram Waelstede.
oftewel de burgemeester is ook hoofd tram.

maar de Waelsteder Machinefabriek is geloof ik nauw verbonden met GTW maar niet direct onderdeel.

Groet Martijn

[Waelsteder]

Heel juist, Martijn,

Dat klopt helemaal 

De oplettende lezer kon opmerken dat het gesprek plaats vond tussen de burgemeester van Waelstede en de directeur van de Waelsteder Machinefabriek   
Inderdaad nauw verbonden met de gemeentetram, maar met een eigen management.

Maar ik denk dat de geachte directeur van het trambedrijf Eemstede zo verblind was door de aanblik van mijn avatar op de loungebank onder de parasol met een glas De Koninck, dat hij daar per ongeluk even overheen gelezen heeft. 

Groeten, Rob

[Frans van Meerwijk]

  Hmm,

Misschien is de directie van Eemstede geschokt dat een Chimay-adept zich laat betrappen met een "De Koninck"? 

En is die GTW nog steeds niet verzelfstandigd zoals Onze Beleidsmakers propageren/verordonneren? 
Ik meende begrepen te hebben dat streekvervoerder "Herpes" ook na de mislukte eerdere 'poging-tot-staatsgreep' via de club "NietVia" nog steeds erg veel onfatsoenlijke druk uitoefent... 
Ik zal niet betwisten, dat de Waelsteder Machinefabriek een zelfstandige onderneming is, maar ik moet wel glimlachen: afgezien van hun keukenliftjes, die overigens klinken als een klok en een subtiliteit en finesse hebben, die vergelijkbaar is met een Steinway-vleugel (aldus een lovend artikel in het voorlaatste nummer van het 'Internationaal Wereldtijdschrift') bestaat dit bedrijf volgens meerdere bedrijfseconomen vooral nog maar dankzij die Gemeentetram! 

En voor Martijn nog even een klein stukje uitleg over de historische machts- en gezagsverhoudingen:
Basis voor alles is uiteraard de Gemeentewet (uit 1910[?] Jaartallen zijn niet mijn sterkste kant) en mijn historische kennis over KOM (de Klapwijksche OmnibusMaatschappij), GTrK (GemeenteTramKlapwijk) en het GVBK:
In Klapwijk was de Gemeentetram (GTrK) een "tak van dienst": er was weliswaar een Bedrijfsdirecteur voor de 'dagelijkse leiding', maar lange-termijn-beleid werd uitgezet door de wethouder Verkeer&Vervoer en de Gemeente besliste over iedere grotere aanschaf, zoals (bij voorbeeld) nieuw materieel... Een situatie die voortduurde toen na de Tweede Wereldoorlog de GTrK over ging in het GemeenteVervoerBedrijfKlapwijk en die uiteindelijk eindigde bij de verzelfstandiging van dat vervoerbedrijf tot "GVBK-NV". De bedrijfsdirecteur moest dus bij voorkeur een persoon zijn met veel vakkennis en ook een krachtige persoonlijkheid: voor veel mensen is Ingenieur Osch-In-Waarde de laatste 'echte Directeur' geweest tot de komst van Jonkheer Testmaar...
Uiteindelijk veranderde er (tenminste in Klapwijk) in feite NIETS...  Het "oude personeel" streed met succes voor het behoud van de Ambtenarenstatus en daarvan profiteert ook het nieuwe personeel: weliswaar niet meer "aangesteld" als ambtenaar, maar wél in dienst genomen op vergelijkbare voorwaarden...
"Alle aandelen van deze NV zijn immers in handen van de Gemeente, "daarom dienen op grond van het Gelijkheidsbeginsel de arbeidsvoorwaarden voor een ieder in dienst van de Gemeente gelijk te zijn!
Ik neem aan, dat het in Waelstede niet veel anders is, maar daarover kunnen we ons op dit terras vást wel eens prettig onderhouden...

Namens de Directie van GVBK, de voorzitter van de Omissie-van-Toezicht bij het "Gemengd Bedrijf der Heeksche Tramwegmaatschappij HTM" en de "internationaal gedelegeerde bestuurders" van de Stadtwerke Bährenfeldt.

Frans 

[eemstede]

Nou Frans,
 weer lekker op dreef, en dat op zo'n tijdstip  .
Maar ja, als je al de functies, die je noemt, ook zelf bekleedt, dan zal het weleens nachtwerk worden, of zat je te wachten op de laatste inrukkende tram?
En , inderdaad, de wisselende biermerken zorgen ook voor verwarring.
Maar het blijft een leuk hoekje in een mooi oud centrum.
Enne, burgemeester, directeur trambedrijf Waelstede, is een 'lounchbank' de Waelsteedse variant van een 'loungebank' ? 

Gr. Frank,
 vanaf een gewone bureaustoel.

[Waelsteder]

@Frank (Eemstede),
OK, het is inderdaad 'loungebank', maar als we dan tóch de puntjes op de 'I' gaan zetten: 'opdreef' en 'weleens' schrijf je in de context van jouw verhaal als 2 woorden... 
Zo, heb ik toch weer het laatste woord 

@Frans (Klapwijk),
De Gemeente Tram Waelstede is inderdaad tegenwoordig onderdeel van de BRENG concessie en als zodanig geen onderdeel van het gemeentelijk vervoerbedrijf meer. De directeur van het toenmalige vervoerbedrijf Nietvia (of Novio, zoals ze dat hier in plat Waelsteeds zeggen.... ) zag deze bui aankomen en is op tijd de politiek ingestapt, met als gevolg dat hij burgemeester in Waelstede kon worden, na een korte 'leerperiode' in de gemeente Beuningwijk.
Maar ja, de naam Gemeente Tram Waelstede zit nog zo in het geheugen gebakken, dat zelfs ik nog wel eens deze fout maak..... 

Voor Martijn ook hier de geschiedenis van de Gemeente Tram Waelstede in het kort:
Rond het jaar 1910 vond de gemeente Waelstede het nodig een prachtig particulier initiatief voor openbaar vervoer de nek om te draaien: de Waelsteedse Stoomtram Maatschappij, die met stoom- en paardentramlijnen het openbaar vervoer naar tevredenheid en met winst uitvoerde en ook twee maal plannen voor een elektrisch tramnet had ingediend.

De gemeentetram werd ondergebracht bij het GEB, het Gemeentelijk Electriciteits Bedrijf; een vestzak/broekzak constructie, die in z'n geheel financieel gezond was..
Zo ging de gemeentetram in 1911 van start met een schuldenlast vanwege de uitkoopsom van de stoomtram, die het GEB echter in de jaren '30 behoorlijk begon op te breken.
Net in die jaren was de hetze tegen de tram op gang gekomen, onder leiding van wakkere ochtendkranten, de lokale Waelsteedse Courant en de Alg. Ned. Wielrijders Bond, die alles wat op rails in de straten reed, weg wilden hebben. Zo ook in Waelstede, want als er een ongeval gebeurt, waarbij de tram betrokken is, dan is de tram natuurlijk de schuldige en niet die automobilist, fietser of voetganger, die dacht dat-ie er nog wel even voorlangs kon, of dat de tram wel zou kunnen stoppen. (Dit gedrag zie je trouwens nog steeds bij de tram in het Openluchtmuseum).

Omdat de 2e Wereldoorlog uitbrak, werd de voorgenomen liquidatie van de tram voorkomen en werd de tram weer het enige middel voor massavervoer.
In Waelstede lag het trambedrijf aan het einde van de oorlog volstrekt niet in puin, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Maasbuurtspoor en de GETA in Arnhem. Overigens lag het trambedrijf van buurstad Kleve net zo in puin, maar dat is wél weer opnieuw opgebouwd en heeft het nog tot 1963 uitgehouden....
Ondanks verwoede pogingen van wethouder Eikema (Eikelsma voor zijn vijanden...) om het trambedrijf van Waelstede om te zetten in een trolleybusbedrijf, heeft de tram het (op het nippertje) gered. Toch is de hele naoorlogse geschiedenis van de tram in Waelstede gekenmerkt door de discussie 'Investeren of opheffen', met alle (voor tramliefhebbers leuke) gevolgen van dien, zoals een ratjetoe aan tweedehands materieel.....   

Nu is het dus de stadsregio, die het openbaar vervoer ook in Waelstede beheert en daar gaat men nog steeds voor de tram. Er wordt geïnvesteerd in lagevloertrams en ook de infrastructuur is weer op het gewenste kwaliteitsniveau. Herpes (of Hermes, zoals ze dat hiet in plat Waelsteeds zeggen....  ) voert de exploitatie naar tevredenheid uit, maar ja, Herpes is eigenlijk een voortzetting van Nietvia, dus.....

Als illustratie van de rijke geschiedenis van de tram in Waelstede hieronder nog twee plaatjes en wel twee uitersten:
Allereerst een plaatje uit de beginjaren, toen de tram nog met trolleystang reed en tenslotte een plaatje van de nieuwste bestelling lagevloertrams voor Waelstede.






Groeten, Rob.

[Sven]

Dat plaatje uit de beginjaren heb je zeker nog met Photoshop nabewerkt, want alle stofjes en krasjes zijn weg!...

 

[Waelsteder]

Oei, betrapt.... 

Groeten, Rob.

[Jeroen1975]

Mooie verhalen heren!

Groeten Jeroen

[De Burgemeester van Hespedam]

Ik lig in een deuk!!!

Hespedam heeft zo'n geschiedenis niet.
Heeft altijd op eigen rails gestaan, ik moet er niet aandenken een wethouder te hebben met de naam Eikelsma......nee geef mij maar Maxima

De Burgemeester van Hespedam.....ahum

[Waelsteder]

Hmm,
Misschien is de directie van Eemstede geschokt dat een Chimay-adept zich laat betrappen met een "De Koninck"? 
Frans 

Frans,

De burgemeester zat 's morgens zo vroeg nog gewoon aan de koffie, hoor 

Er is op dat terras uit de tap inderdaad alleen De Koninck te krijgen; een welkome afwisseling op dat bleke andere spul dat ze in het Kleine Café aan de Kade iets verderop schenken....
Ik heb hierover gisteravond nog een gesprek gehad met Dikke Mick, de uitbater van het gelijknamige eetcafé op de Waelkade.
Hij stelt dat het in een studentenstad als Waelstede heel goed mogelijk is, om een goede horecaboterham te verdienen, zonder je te verbinden aan biermerken als De Carvalho en zo.

Maar de liefhebber kan bij Dikke Mick ook zeker terecht voor diverse merken flesjes 'op de fles gegist' karakterbier. 

De burgemeester van Waelstede.... hips 

[Frans van Meerwijk]

  ,
Als je er maar aan denkt, dat om 12 uur vannacht de Vastentijd begint...

Alaaf... Frans

[thonis]

Hoi hoi!
Basels trammetje?
Groet van Thonis

[Waelsteder]

De Wassende Waterweerder

Op de Waelkade wordt druk gewerkt aan de hoogwaterkering en het bolwerk. Het grote snij-, plak- en schilderwerk is nu gedaan. De keermuur moet alleen nog in detail geschilderd worden, zoals de groene aanslag van de laatste hoogwaterperiode. Bij het bolwerk zijn de brede trappen vanaf de straatzijde zover klaar; nu moeten de aansluitende trappen vanaf de kade nog worden gemaakt, En natuurlijk de kanonnen....
De muurdelen van de keermuur zijn voor de foto's los op de kade gezet, dus er kan hier en daar een kiertje opgetreden zijn. Meer uitleg bij de onderschriften van de foto's. In deze update alleen van de keermuur; het bolwerk komt later aan de beurt.



Nijmegen kende een hoogwaterkering aan de lage kant van de Waalkade, waarvan een deel op deze foto uit 1955 ter hoogte van de Vosstraat te zien is. In deze keermuren waren doorgangen voor het verkeer gemaakt, waarin aan weerszijden sleuven waren aangebracht. Bij naderend hoogwater werden er twee rijen planken in de sleuven gestoken en met zandzakken opgevuld. Rechts kijken we naar de Lage Markt, waar een zelfde soort doorgang was. Hiermee werd het lage deel van de stad vrij van overstromingen gehouden. Foto: Van Lith, 1955.



Dit schreeuwt er natuurlijk om, om te worden nagemaakt....



De hoogwaterkering aan de straatzijde, gezien vanaf het dak van de wijnhandel op de hoek van de Waelkade en de Van Broekhoflaan.



In het verlengde van de Verlengde Walstraat is een bredere doorgang gepositioneerd, die vroeger gebruikt werd door het vrachtverkeer om op dit deel van de kade te komen voor het laden en lossen van schepen. Deze overslag is later verplaatst naar de Waelhaven.



Een kijkje in de Verlengde Walstraat met het Peemankeetje en de tramhalte.



Maar, alle gekheid op een stokje: hier zien we de werkelijke reden voor de keermuur op de module....
Hij is bedoeld om tijdens tentoonstellingen fotografen te pesten, want de tram rijdt vrijwel de volle lengte van de kade achter een muur 


Groeten, Rob.

[WeKra]

Och, wat heb ik deze updates gemist. Welkom terug!

En 't ziet er opnieuw super uit. Tof!