zinkpest Roco Italiaans TEE treinstel FS ALn 448??

[henk]

Nee hoor, dat metaaloppervlak ziet er heel erg uit als zinkpest. Dat leidt dan weer tot vervorming van het metaal en daar kunnen precies passende kunststof onderdelen weer niet tegen.

Alleen geloof ik niet dat ik daar nou emotioneel zwaar beschadigd van zou raken.

[Bob R.]

Een scheur douwt de delen ook uit elkaar, dan raakt alles ontzet.
Er staan zat voorbeelden op internet.

[henk]

Kijk, typisch het oppervlak van aangetast Zamac.



Het spul valt op de hele lange duur wel uit elkaar, maar niet nadat de boel eerst grondig ontzet is geraakt en desnoods gaat barsten.

[Richey]

Jup, mijn ervaring (met de oude Roco V200) is dat het zodra je het vastpakt gewoon begint te verkruimelen... Je kan het als een koekje breken, einde oefening...

[Besselspoor]

Zamac is een legering die bestaat uit vooral zink, magnesium, koper en bv aluminium.
Heeft een relatief lage smelttemperatuur en is zeer geschikt voor metaalspuitgietwerk voor kleine chassis, gereedschapsonderdelen en speelgoed (auto's, treinen).
Zinkpest is na de oorlog bekend geworden door met name Marklin treinen die, door gebrek aan edelmetalen in die periode, van een te arme legering werden gemaakt. Er ontstond een chemische reactie in het metaal (corrosie) waardoor het plaatselijk uit ging zetten en tenslotte in stukken uiteenvalt. Dat verklaart de verzamelwaarde van speelgoed uit die periode: veel is voorttijdig uiteengevallen.
Wat tegenwoordig het probleem is, is dat met sommige Chinese fabrikanten (dus productie voor Roco etc) nogal eens slechte (=goedkope) legeringen gebruiken voor zamac. Het komt echter zelden voor dat het metaal gaat uitzetten zoals door die Italiaan beschreven, maar het valt wel degelijk onherstelbaar uit elkaar.
Dit komt ook voor bij bv producenten van modelauto's, Sun Star (met name bekend van de grote 1:18 en 1:12 modellen) heeft ook een aantal problematische runs gehad.


Bessel

[Petertrein81]

Wat tegenwoordig het probleem is, is dat met sommige Chinese fabrikanten (dus productie voor Roco etc) nogal eens slechte (=goedkope) legeringen gebruiken voor zamac.

Kun jij zo bewijzen dat Roco een fabriek heeft/inhuurt in China?
Als ik even zoek op de Duitse Wiki en bij Roco zelf op de homepage, vind ik alleen fabrieken in Arad, Roemenie en Banska Bystrica, Slowakije.
Ik weet dat Roco produktie kan inkopen in China, maar over produktie in China kun je eigenlijk niks vinden. Nu kan ook daar in het Oostblok slecht zink voorbij komen, dus dat maakt voor dit probleem verder niet uit. Maar ik vind dat je dit niet meteen op de Roco produktie in China moet gooien.

Groet Peter,

[Besselspoor]

Ik heb mij laten vertellen dat Roco ook in China laat produceren, staat op dit forum ook in diverse draadjes. Dat is mijn bewijs, meer niet Feit blijft dat, met name uit het verre oosten, regelmatig zeer slecht zamac komt. Ik weet niet wat ze er daar doorheen doen, maar het gewicht per kubieke cm is dan ook lager dan bij kwaliteitsmateriaal. Soms kom je castings tegen die zo licht zijn dat het wel plastic lijkt, misschien is het aandeel aluminium dan hoger, ik weet het niet.

[Petertrein81]

Ik moet wel toegeven, dat de lijst fabrikanten die NIET in China laten produceren waarschijnlijk een heel stuk korter is, als die van fabrikanten die wel in China laten produceren.

Het wil er alleen bij mij nog niet in dat een niet organisch materiaal uitzet door een (ver)rottingsproces.
Volgens mij kan dat alleen bij organismen voorkomen, niet bij metalen.

Groet Peter,

[Mohy]

Denk aan roest op gewoon ijzer... Zet in den beginne ook uit... Is ook logisch het reageert met een andere stof en die stof komt er dus bij (Zuurstof). Pas in een vergevorderd stadium, verpulverd het en ontstaan de gaten...

[henk]

Het heeft helemaal niets met rotting te maken of met roestvorming (oxidatie). Peter is dan ook de eerste die het over een rottingsproces heeft, maar dat kan inderdaad alleen bij organisch materiaal en daarvoor zijn externe micro-organismen nodig. Roestvorming, meer algemeen oxideren van metaal, is de reactie van metaal met zuurstof uit de lucht.

Kenmerk voor wat zinkpest heet is nou net dat externe invloeden niet de oorzaak zijn, vocht en temperatuur kunnen het proces hooguit versnellen. Het spul is slecht gemaakt, de kristallijne structuur deugt niet, en dus begint het spul uit elkaar te vallen. Omdat de losse moleculen wel degelijk meer plaats innemen dan een nette kristalstructuur, gaat dat gepaard met vervormen als het proces ergens binnenin begint.

[Besselspoor]

Het wil er alleen bij mij nog niet in dat een niet organisch materiaal uitzet door een (ver)rottingsproces.
Volgens mij kan dat alleen bij organismen voorkomen, niet bij metalen.

Wat Henk zegt is juist. Wat betreft de uitzetting: verdiep je eens in het verschijnsel "betonrot", dan weet je hoeveel plek roestend ijzer méér inneemt dan wanneer het intact is. Kan ik helaas uit ervaring over meepraten (kwaaitaalvloer...).

[henk]

Roestend ijzer neemt meer ruimte in, omdat er nu eenmaal zuurstofmoleculen aan het ijzer zijn toegevoegd.
Bij zinkpest neemt het resultaat meer ruimte in doordat de moleculen niet meer keurig in het gelid van een kristallijne structuur staan. Zeg maar zoals een berg losse legosteentjes meer ruimte inneemt dan wanneer je diezelfde steentjes tot een mooie kubus hebt verwerkt.

[Petertrein81]

Ik heb de uitleg van Henk nog een keer goed gelezen, nu snap ik het, dat met die losse legoblokjes maakt veel duidelijk. Maar ik had tot nu toe alleen van het uitelkaar vallen van zinken (Zamac) onderdelen van modeltreinen ten gevolge van de zinkpest gehoord. Nog nooit dat de plastic kap uit elkaar wordt gedrukt door het zink.

Groet Peter,

[henk]

 

[roco]

Hallo

Zinkpest is de populaire aanduiding voor de combinatie van corrosie en kristallisatie van zamak ( legering met een laag smeltpunt ) . Dit is het meest gebruikte materiaal voor zinkspuitgietwerk . Het is een combinatie van vooral Zink en een paar procenten Aluminium , MAgnesium en Koper . Verder kunnen er nog andere stoffen inzitten tegen corrosie enz .
De zinkpest komt door een foutieve verwerking van het materiaal . Een te hoge temperatuur bij het inspuiten in de form en het te snel afkoelen . Een slechte opslag versneld het proces natuurlijk .
Slechte inhomogene legeringen , nieuwe legeringen met minder giftige Redoxstoffen (oxidatiereakties) dragen daartoe bij respectievelijk beïnvloeden de verwerking negatief .

Kleinmodellbahn is(was) zo'n probleemmerk daar ze al relatief vroeg een byzondere milieuvriendelijke , niet giftige legering ,
waarin verschillende stoffen , bv arsenicum , niet meer voorkwamen . Hiervoor waren de verwerkingstemperatuur en ook de afkoelfase van groot belang . Dat wist men toen niet . (Ook liet de firma het door een derde gieten daar ze dat zelf niet mochten ) Bijna alle Kleinmodellbahn modellen zijn hiervan de dupe , van het "uitzetten" van de legering en het afbrokkelen hiervan . Tijdens dit proces worden de kunststof kappen stukgedrukt .
Zie de banaanvormige containerdraagwagens , de bolle bovenkanten van de Ea(n)ostypen . Bij de lokomotieven dat die wielen niet meer draaien en de stukgedrukte kappen .

Roco heeft hiermee al meer last gehad oa de serie 1018 uit de 80er jaren .
Ook Marklin en Brawa hebben hiermee te maken gehad .
Verder zijn er diverse fabrikanten van diecast modelautootjes hierdoor getroffen .

gr Jos