Stroombegrenzer

[wimk]

Voor mijn afgevlakte gelijkspanning maak ik gebruik van een transformator 10V 45VA, waarachter ik een zelfgebouwde gelijkrichter zet, bestaande uit een brugcel en een condensator. Dat werkt prima. Maar pasgeleden had ik kortsluiting. Mijn trafo heeft weliswaar een smeltzekering, maar de brugcel was blijkbaar de zwakste schakel, en ging letterlijk in rook op; nu heb ik twee halve brugcellen, een rookmelder die nog net niet afging en een neus die de hele avond nog volzat van de stank en de rook.

De financiele ramp is niet zo groot; met 4 diodes van 9 cent per stuk en wat soldeerwerk kon ik de brugcel vervangen en mijn systeem weer werkend krijgen. Maar omdat ik kortsluiting in de toekomst uiteraard niet kan voorkomen, zou ik graag een beveiliging inbouwen.

Daarom nu mijn vraag. Bestaat er een electronische schakeling die de stroom beperkt tot zeg 1 of 2 Amp? Ik bedoel niet een smeltzekering, maar gewoon een schakeling die ik in elkaar kan solderen, en die de maximale stroom begrenst, en bij overschrijding gewoon niet meer doorlaat of even uitschakelt?
Zo ja, heeft iemand een schema voor mij?

[Menno]

Er zijn de nodige electronische schakelingen die gebruik maken van een stroommeting om op basis daarvan al het vermogen op te gaan stoken in een transistor of weerstand, maar je zal altijd genoegen moeten nemen met enige spanningsval.

Volgens mij bestaat er zoiets als een polyfuse: die gaan open bij een kortsluiting, en weer dicht als de spanning uitgeschakeld wordt: bij inschakeling is er dan weer gewoon spanning beschikbaar.

Of die echter ook in 1 tot 2 Amp versies leverbaar zijn weet ik niet.

Hoe zwaar is de gelijkrichter? Ik zou minstens een 6 Ampere type nemen en liefst nog wat zwaarder: vergeet niet dat de stroom bij kortsluiting behoorlijk oploopt.

[willem22]

Neem een auto lamp van 25 Watt in serie , of een andere waarde ,simpel en effectief.

wil.

[ruudns]

Een 21W/12V auto lamp heb ik in serie zitten met mijn roco multimaus. Scheelde me gisteren weer een decoder. Na het inbouwen bleek de rookgenerator een sluiting te veroorzaken. Toen ik de lok op de rails zette ging gelijk de lamp branden. Na enig zoekwerk de seuthe verwijderd en opnieuw getest. De lopi v4 leefde nog 

[HansQ]

Ik heb twee suggesties voor je; een PTC (Positieve Temperatuur Coefficient weerstand) of een mechinsche zekering die je kunt terugzetten, bijvoorbeeld bij Reichelt:
   PFRA 090   :   Rückstellende Sicherung (PTC):
   http://www.reichelt.de/Rueckstellende-Sicherungen/PFRA-090/index.html?;ACTION=3;LA=2;ARTICLE=35210;GROUPID=3307;artnr=PFRA+090
of:
   T11-211 1,0A   :   Rückstellbarer Geräteschutzschalter:
   http://www.reichelt.de/Rueckstellende-Sicherungen/T11-211-1-0A/index.html?;ACTION=3;LA=2;ARTICLE=52923;GROUPID=3307;artnr=T11-211+1%2C0A

De laatste is eigenlijk een soort automatisch zekering zoals die ook in je meterkast (kan) zitten, de prijs is er ook naar, zo'n 3 Euro dus alleen interessant als je 'm in je hoofdstroomkring wilt zetten.
De PFRA of PTC is een weerstand die toeneemt naarmate de stroom en zit onder andere in bezetmelders zoals die door Lenz worden geleverd om de stroom door de desbetreffende aansluiting tot ongeveer 1A te beperken. Ze zijn dan ook veel goedkoper en bedoeld om op een print te solderen, ze kosten zo'n 30 Eurocent.

[ruudns]

@Hans: de genoemde autolamp gedraagt zich als een PTC weerstand.

[HansQ]

...het is ook alleen maar een suggestie!!!     

[Harry H. Arends]

Andere vraag: waar zit de zekering, in het primaire of secondaire deel van de trafo?

[wimk]

N.a.v. de opmerking van HansQ, de "PFRA 090 : Rückstellende Sicherung (PTC)" lijkt wel wat voor mijn probleem te zijn. Maar ik snap de werking nog niet zo goed.

- Laat het ding bij lagere spanning nog alles normaal door, alsof er geen weerstand in de stroomkring zit, en bij hogere spanning niet?
- Zet je die in serie in de gelijkspanningskring of in de hoofdkring met wisselspanning?
- En wat moet ik met de twee genoemde waarden Ihold en Itrip die op de website worden genoemd? De laatste is steeds het dubbele van de eerste.
- En hoe werkt zo'n ding nou? Knijpt hij de stroom af, en komt hij weer terug als de kortsluiting is opgelost, of moet je daar dan nog wat voor doen?

[HansQ]

- Laat het ding... Inderdaad, maar dan bij lage stroom weinig weerstand bij hoge stroom meer en dus minder spanning c.q. stroom.
- Zet je die in serie in de gelijkspanningskring...  INDERDAAD, en dan meestal IN de toespassing.
- En wat moet ik met de twee genoemde waarden Ihold en Itrip... Weet ik ook niet precies, ik gebruik ze als extra veiligheid in mijn zelfbouw bezetmelders en per blok onder mijn club-module.
- En hoe werkt zo'n ding nou? Knijpt hij de stroom af, en komt hij weer terug als de kortsluiting is opgelost... INDERDAAD.

Nadeel van PTC's is dat ze langzaam reageren, voordeel is dat ze klein zijn en goedkoop en je ze dus gemakkelijk ergens tussen kunt solderen.
De PTC's zijn geschikt om per blok in te zetten, als je bijvoorbeeld toch als bezetmelders hebt.
De zekeringen zijn geschikt om per hoofdcircuit in te zetten, in jouw geval zou ik ze achter de gelijkrichter plaatsen, bijvoorbeeld per baandeel.

Je kunt het ook allebei doen natuurlijk, zo voorkom je dat je 45A voeding een wisseltong wegfikt of wat mij gebeurde op onze clubbaan; een draaistel van mijn gloednieuwe Minitrix NS1855 leit smelten...

[wimk]

Oké, dank voor het snelle antwoord. Binnenkort een bestelling bij de electronicaboer.
Zo zie je maar, zo'n forum geeft binnen een halve dag een hoop informatie.

[HansQ]

Even voor de duidelijkheid:
Wat volgens mij het achterliggende probleem hier is, is dat je (net als bij onze clubbaan) een lel van een voeding hebt die bij kortsluiting een stroom van meerdere Amperes naar het punt van (kort-)sluiting stuurt. Dat kun je dus met het verdelen van de toepassing in delen voorkomen. Ik zou die dan apart afzekeren op voedingsniveau met bijvoorbeeld 2A per baandeel, voor de wissels, verlichting etc. en dan eventueel per blok ook nog es met PTC's om je loks te beschermen. Vorodeel van PTC's is dat zie niet meteen bij iedere spanningspiek doorbranden zoals glaszekeringen (dat werkte dus niet (nou ja, heel kort) onder mijn club-module   ).
Bij de 'gewone treinhobbyist' wordt dit voorkomen omdat die per deel-toepassing aparte trafo's inzet die bij kortsluiting zelf (tijdelijk) afschakelen of simpelweg qua spanning inzakken.

Correctie: 45VA voeding ipv 45A, correctie in italics...

[Menno]

Jongens, tenzij het hier:

Voor mijn afgevlakte gelijkspanning maak ik gebruik van een transformator 10V 45VA

fout staat snap ik niet helemaal waar het grote voedingen verhaal nu weer vandaan komt: 45VA is helemaal geen gekke waarde.

[HansQ]

Aha, inderdaad 45VA ipv 45A... Dus maar maximaal 3A of 4A... Beter lezen dus.  

[Harry H. Arends]

Gewoon een automatische zekering in het secundaire circuit plaatsen.
Net als in een zekeringkast thuis.
Dit heb ik vroeger in mijn EDITS voeding toegepast.
Voorbeelden:
Klein model http://www.produktinfo.conrad.com/datenblaetter/850000-874999/857264-da-01-de-THERMISCHER_MINI_SICHERUNGSAUTOMAT_3_5A.pdf
Iets groter voor op C-Rail http://docs-europe.electrocomponents.com/webdocs/0f8d/0900766b80f8d0ec.pdf
Voor in een paneel http://docs-europe.electrocomponents.com/webdocs/0fae/0900766b80fae730.pdf