Een historisch betoog over de trein

[TreintjeDelft]

Hallo,

Voor mijn PTA (Programma van toetsing en afsluiting) is nodig dat ik voor Geschiedenis een historisch betoog schrijf.
Als eerste moeten we natuurlijk een onderwerp verzinnen. We moeten een stelling verzinnen en daar mag je het dan wel of niet mee eens zijn. En die mening moet dan worden verdedigd.
Nu dacht ik eraan om iets te doen met treinen, maar ik heb eerlijk gezegd niet veel ideeën behalve zoiets als 'De komst van de trein heeft ervoor gezorgd dat het vervoer in Nederland sterk verbeterd is', of iets in die richting. Met ongeveer datzelfde kwamen mijn vader en geschiedenisleraar ook al.

Nu was mijn vraag of er mensen zijn die ideeën hebben voor een stelling omdat ik er niet echt uitkom en ik liever het over een andere stelling dan bovenstaande wil hebben. Alvast bedankt voor de reacties!

[Eelco Storm]

Oorzaken en gevolgen van de spoorwegstaking van 1903, dat is volgens mij wel een leuk en interessant onderwerp voor iets als dit.

Eelco

[MR]

De rol van de overheid bij de ontwikkeling van het openbaar vervoer. Stelling: een sterke rol van de overheid is onontkombaar bij ontwikkeling van het openbaar vervoer

[Marc tramt]

Heb je al een tijdvak in gedachten? Dat perkt de keuze al wat in..  19e eeuw? Voor de 2e wereldoorlog? Recente geschiedenis?

[St00mboy]

Niet iedereen in Nederland liep in de jaren voor 1839 warm voor de spoorwegen. Men dacht waarschijnlijk dat met al dat water de trekschuit het ultieme vervoermiddel was. Koning Willem I daarentegen was er een groot voorstander van.

Nu de stelling: stel dat er in Nederland in 1839 geen spoor gekomen was, dan zou NL nu nog steeds spoorloos zijn. Vervoer zou uitsluitend over de weg en het water, door de lucht plaats vinden.


Kun je hier iets mee?

Leen.

[MR]

In 1839  was Nederland straatarm en achtergebleven gebied in vergelijking met de Engeland, Pruisen en Frankrijk. Ik denk dat de omslag voor Nederland in de jaren 1880-1914 is gekomen. Dat is precies de bloeiperiode van de spoorwegen van Nederland.  Was die omslag er ook zonder spoorwegen gekomen? Als ik ongelijk heb, hoor ik het wel van de kenners op het forum

[Geert-Jan van Nimmerdor]

Beste TS

Nederland was na de Napoleontische tijd inderdaad zeer arm vergeleken met de ons omringende landen en ook de zuidelijke Nederlanden. Dat bevorderde echter ten zeerste onze concurrentie positie. Ik geloof, in 1864 komt de eerste stoommachine naar Nederland, naar de textielfabriek in Tilburg om precies te zijn. Vanaf dat moment zit er ook behoorlijk schot in de Nederlandse economie.
Je moet je wel bedenken dat dat juist mogelijk was door goedkope arbeidskrachten die bijvoorbeeld de infrastructurele werken in Nederland mogelijk hebben gemaakt. Er werden kanalen gegraven, er werd spoor aangelegd en ondergeschoven kindjes in de economie, zoals bijvoorbeeld de landbouw kreeg in deze periode meer aandacht en groeide daardoor.
De rol van het spoor is hierbij enorm. Door het spoor kon in relatief korte tijd verse producten naar het achterland vervoert worden. Denk aan zeevis, groenten, fruit, aardappelen en zuivelproducten.
Er is dan sprake van een wisselwerking. Het spoor bevordert deze zaken en vice versa. Het ontstaan en de ontwikkeling van het spoor in Nederland heeft een veel grotere impact gehad dan wij ons nu kunnen voorstellen. Ook op sociaal gebied bracht het grote veranderingen met zich mee. Vakbonden, etc.
Ik denk dat Nederland zonder de grote aandacht voor de infrastructuur in de 19de eeuw nooit zo goed aan de 20ste eeuw had kunnen beginnen. De ontwikkeling van het spoor is daarbij van zeer grote betekenis geweest.

Dit alles gezegd hebbende kun je wellicht stellen dat in de tweede helft van de 19de eeuw het spoor de levensader van Nederland was.

Gr

Geert-Jan

[TreintjeDelft]

Zo, dat was een hoop reacties in korte tijd. Ik heb alles even doorgelezen en ook wat dingetjes opgezocht. Bedankt voor de reacties. 
De spoorwegstaking in 1903 waar NS8714 het over heeft is denk ik een goed onderwerp. De afgelopen twee maanden hebben we het o.a. over staatskunde gehad bij geschiedenis en het onderdeel over die stakingen kwam ook even voor, dus weet ik er al iets van.
De stelling van Geert-Jan vind ik ook interessant, ik ga eens nadenken welke van beide ik ga doen en het dan voorleggen aan mijn geschiedenisleraar.

[Sicco Dierdorp]

In 1839  was Nederland straatarm en achtergebleven gebied in vergelijking met de Engeland, Pruisen en Frankrijk. Ik denk dat de omslag voor Nederland in de jaren 1880-1914 is gekomen. Dat is precies de bloeiperiode van de spoorwegen van Nederland.  Was die omslag er ook zonder spoorwegen gekomen? Als ik ongelijk heb, hoor ik het wel van de kenners op het forum

Belangrijk punt zelfs! Er is verder een groot verschil tussen de ontwikkeling van het spoor in de landen waar de industriële revolutie grotendeels aan voorbij is gegaan (Nederland) of landen/gebieden die er volop in zaten (Engeland, Wallonië, Ruhrgebiet).

[en_voyage]

Ik weet uit mijn hoofd niet zo goed welke eisen er precies aan je historisch betoog zijn gesteld. Als je echter een goede beurt wilt maken, dan probeer je in je betoog echt antwoord te geven op een vraag in plaats van een droge beschrijving van oorzaken en gevolgen te geven. Je doet dan immers 'onderzoek' (analyse) in plaats van dat je een uittreksel maakt van verschillende bronnen.

Pas verder op voor het beantwoorden van vragen die te ver in het verleden liggen. Je moet immers makkelijk je informatie kunnen vinden, en voor een scholier denk ik dan aan de schoolbibliotheek, de plaatselijke bibliotheek en internet. Pas met internet wel op, informatie komt en verdwijnt soms snel. Ik zou vooral alleen sites van officiële instanties gebruiken, zoals beeldbanken en online bestanden van gemeentelijke archiefdiensten. Wikipedia is leuk voor een eerste oriëntatie, maar niet altijd betrouwbaar qua informatie.

Om terug te komen op het voorbeeld van de spoorwegstaking: ik zou oppassen voor een betoog over oorzaken en gevolgen, omdat dat dat vaak een te beschrijvend verhaal oplevert. Probeer een echte onderzoeksvraag te vinden waar jij redelijk makkelijk antwoord op kunt vinden:
- In hoeverre maakten de spoorwegstakers gebruik van media om hun standpunten kracht bij te zetten? Hierbij kun je onderzoeken op welke manieren er aan 'reclame' werd gedaan, bijvoorbeeld door middel van affiches. En in hoeverre waren er nog verschillen tussen de affiches van de verschillende vakbonden, zoals tussen socialistische en christelijke bonden? Materiaal moet je kunnen vinden in boeken over reclame en affiches, beeldbanken en musea.

Een andere onderzoeksvraag, meer moderner van aard, zou bijvoorbeeld zijn: In hoeverre veranderde na de spoorwegramp bij Harmelen (1962) het denken over veiligheid bij de Nederlandse Spoorwegen? Je kunt dan bijvoorbeeld kijken naar de ontwikkeling van ATB (Automatische Trein Beïnvloeding) om botsingen te voorkomen, het gebruik van opvallende kleuren zodat treinen beter zichtbaar zijn en het vergrendelen van deuren boven een bepaalde snelheid zodat passagiers niet tijdens de rit de deuren kunnen openen. Niet alles is direct te herleiden op de ramp zelf, maar sinds de jaren '60 zijn er veel zaken veranderd ten behoeve van de veiligheid. Informatie kun je vinden in verschillende boeken over Nederlandse treinen, in knipselmappen en archieven en bij NS zelf.

Dit zijn slechts voorbeelden die ik even uit de losse pols heb geschreven en die waarschijnlijk wel wat verbeterd kunnen worden. Echter: maak het verhaal niet te groot, je schrijft immers een betoog voor school en geen levenswerk in tien delen.

Mocht je nog meer info willen, laat het dan even weten.

Groeten, Geoffrey
(gaat zo meteen weer eens achter zijn eigen scriptie zitten... zucht )

[TreintjeDelft]

Ik weet dat het geen beschrijvend verhaal moet zijn maar mijn mening ook duidelijk naar voren moet komen. Ik moet er wel bij zeggen dat we minimaal 3 boeken moeten gebruiken en verder wel overige bronnen mogen gebruiken maar dat is niet verplicht. Ook is het zo dat we alle informatie van te voren op moeten zoeken om eenmaal in de examenweek binnen anderhalf? uur het hele betoog te schrijven. We mogen de bronnen er dan niet bij houden en alleen een korte lijst van maximaal 200 woorden er bij houden. Dus van te voren moet ik dus eigenlijk bijna het hele betoog schrijven en het daar dus weer opschrijven. Het moet trouwens tussen de 1000 en 2000 woorden zijn. We mogen ook geen afbeeldingen gebruiken.
Het moet voor de duidelijkheid dus een stelling worden waar je het wel of niet mee eens ben en moet in het betoog moet naar voren komen of de schrijver (ik dus) het wel of niet eens is met die stelling.
Ik was een beetje vergeten dat ik me aan deze regels moest houden en ik hoop dat het daarmee duidelijk wordt wat ik moet maken.

Persoonlijk vind ik het leuker om een wat actueler onderwerp te hebben, mijn leraar zei al dat je bijvoorbeeld ook een onderwerp kan kiezen wat zich in de geschiedenis heeft afgespeelt en nu weer bezig is. (Als heel eenvoudig voorbeeld: Is Wilders te vergelijken met Hitler? Ja of nee.)

[TreintjeDelft]

Ik heb samen met mijn geschiedenisleraar besloten om onderstaande stelling te doen:

In 1839 was Nederland een arm en achtergebleven gebied in vergelijking met Engeland, Pruisen en Frankrijk. De omslag is voor Nederland in de jaren 1880-1914 gekomen. Dat is precies de bloeiperiode van de spoorwegen van Nederland. Die omslag heeft alleen kunnen plaatsvinden omdat de spoorwegen bestonden.

Met die stelling ben ik het eens, en moet dus daarom argumenten gaan geven waarom ik het daarmee eens ben.
Nu moet ik de argumenten uit drie boeken gaan halen. Zijn er mensen die boeken weten die hierover gaan? Ik ben nu aan het beginnen met zoeken naar boeken op het internet, als mensen iets weten hoor ik het graag.

[Sicco Dierdorp]

Ben dan benieuwd wat voor een argumenten je daarvoor gaat geven, want ik ben het vooralsnog oneens met deze stelling.

[MR]

Berigt aan 's Heeren reizigers.  400 jaar openbaar vervoer in Nederland Schrijvers: Piet Brouwer, Gerard van Kesteren m.m.v. Antia Wiersma SDU 2008 ISBN 978 90 12 11480 6

[Frans van Meerwijk]

Nou, als je "tongen wilt losmaken" en je bij redelijk recente geschiedenis wilt houden, dan weet ik nog een "leuke", in ieder geval wel gemene: PRIVATISERING/SPLITSING...
Een redelijk aantal jaren geleden in het Verenigd Koninkrijk beoefend met catastrofale gevolgen, inmiddels daar weer een behoorlijk eind teruggedraaid, maar WIJ "vinden het wiel opnieuw uit"...

Misschien kun je dat in je betoog een beetje meenemen, want met jouw stelling kan ik wel wat: Menigeen heeft al geroepen: als de wereld vergaat, vlucht ik naar Nederland; daar gebeurt alles 50 jaar later...

Succes (en laat ook hier horen hoe het afliep...

Frans