NS 3502 van zwart naar groen

[Ivo tB]

Vorig jaar verscheen het boek de Zwitserse Sneltreinlocomotieven in Nederland van Jos Burgemeester. Dit was een geweldige inspiratie voor het ombouwen van een zwarte naar een groene locomotief.

Al een tijd lagen bij mij 2 modellen van de 3500 II van Liliput in de kast met de bedoeling om een van die twee over te spuiten in de groene uitvoering. Ik dacht een snel klusje, maar dat is nogal tegengevallen. Net als mijn poging om van het inmiddels gereed gekomen model hier een toelichting te geven wat er allemaal voor nodig was. En dat was weer eens meer dan ik oorspronkelijk dacht en op punten is deze nog steeds niet af.
Ik weet dat een modeltreinen winkel ook een aantal groene loks heeft laten maken, maar gezien het forse aantal verschillen en volgens mij ook fouten in het Liliput model heb ik er geen spijt van dat ik het zelf heb gedaan. De zwarte laat ik voor wat die is  .

Het boek met zijn vele foto's deed mij vervolgens duizelen vanwege het aantal verschillen in deze serie. Ik vond 2 verschillende typen tenders, 2 verschillende rookkastdeuren, leidingen die op verschilende hoogtes liggen en trapjes op de ketel die niet bij elke lok hetzelfde zijn aangebracht. Alles goed lijkt niet te doen, ook al omdat er in de korte tijd dat de serie 3500 II in dienst is geweest bij de NS er het een en ander aan is verbouwd.

Medio augustus was het wel klaar, maar toen kwam de volgende puzzel hoe ik op de foto's de aanpassingen laat zien. Daar zijn vast handige programma's voor, maar ik heb hiervoor Powerpoint gebruikt met ronde vormen en lijnen er in, maar dat kostte weer veel moeite om daar weer een jpg van te maken waar alles goed op staat. Ook dat is gelukt en als voorbeeld 2 foto's:





Uitleg komt later en het voorzien van aanduidingen op de foto's kost mij best veel tijd. Kan zeker handiger dan wat ik nu doe, maar dit werkt in ieder geval 

[Met een sik]

Het is weer fantastisch

[Sporlijn Úje]

Het ziet er prachtig uit. Ben benieuwd naar de verdere uitleg.

[klusser]

Volgens mij heb ik ook nog die ( liliput 131999.1) in de loop/ sloop bak liggen.
Was verschrikkelijk gecamoufleerd 🤔😔
Was al aan het kijken of dat misschien een kandidaat zou kunnen zijn voor mijn vee treintje😉
Ik ga je volgen👍

[MathynK]

Een kant en klare Philotrain kopen is ook zo saai 
Ik ben benieuwd Ivo! Deze staat bij mij ook op het lijstje. Ik heb een groene en een zwarte, maar die moeten beide opgeknapt worden. Ik zat al in het boek te bladeren naar groene exemplaren. En inderdaad, wat een variaties zeg. Zelfs bij 1 loc gedurende de korte tijd dat ze gereden hebben.

In ieder geval is het resultaat echt fantastisch. Knap werk 

Groet, Mathyn

[Ivo tB]

Vandaag voor de vergelijking ook nog wat foto's gemaakt van de zwarte versie naast de groene. In het doosje van de zwarte vond ik ook nog een garantiebewijs op papier van A.J. Prins. Daaruit blijkt dat ik de zwarte bij hen in Delft heb gekocht in oktober 2006. Inmiddels hebben ze bij Prins ook geen treinen meer en ze hadden een uitgebreide plastic modelbouw hoek en ook meccano onderdelen waren er nog.



De garantie is verlopen en het advies om niet zelf te gaan knutselen heb ik ook niet gevolgd... 

Paar plaatjes van beide loks:

[Ivo tB]

Al een tijd lagen bij mij 2 modellen van de 3500 II van Liliput in de kast met de bedoeling om een van die twee over te spuiten in de groene uitvoering. Ik dacht een snel klusje, maar dat is nogal tegengevallen. Net als mijn poging om van het inmiddels gereed gekomen model hier een toelichting te geven wat er allemaal voor nodig was. En dat was weer eens meer dan ik oorspronkelijk dacht en op punten is deze nog steeds niet af.

Het eerste begin lijkt eenvoudig, maar het uit elkaar halen van een model waar veel onderdelen op zijn gelijmd is toch lastig. Doe mij maar een messing lok . Maar goed als je begint is dit het uitgangspunt:



Eerst de tender van de lok scheiden is nog relatief eenvoudig. Onder het machinistenhuis zitten 2 stekkers en die moeten er in elk geval uit. De lok en de tender zijn gekoppeld met een kortkoppelmechanisme en dat zit niet geschroefd, maar kun je uit elkaar haken. Alleen de tender heb ik losgehaald, het lokdeel heb ik laten zitten. Dan moet de kap van de tender van het onderstel los en dat zit vast met 4 kunsthof haakjes. Satéprikkers ertussen en het geheel komt los.
De lok zit met 2 schroeven vast: een onder het machinistenhuis en een onder de rookkast. Dan oppassen op de trapjes aan de rookkastdeur, want die zitten vast op pennetjes die aan het chassis vast zitten. Maar deze wippen relatief eenvoudig los.

Het machinistenhuis is een los onderdeel van kunststof en de ketel is een metalen gietdeel. De handrail langs het machinistenhuis is een metalen draad met handrailhouders, die met voorzichtig wrikken onder de draad makkelijk los komen. Die leg je opzij voor later. Ik haal ze los, want het machinistenhuis moet groen worden. Op het dak na natuurlijk. De ketel is lastiger. Alle onderdelen zitten gelijmd. Dat geldt zowel voor de zandleidingen vanuit de zanddom als de externe leiding aan de rechterkant van de lok aan de stoomdom. Ook wilde ik de fluit van het dak. De fluit zelf is van gedraaid messing, dus daar gaat niks van kapot, maar de bediening van de fluit brak bij mij af op het lijmpunt in het dak. Zo verloor ik ook een zandleiding  die schuin naar voren liep. De stangen die door handrail houders langs de ketel lopen waren er goed af te krijgen. Die kun je gewoon naar voren of naar achteren schuiven. Dan lopen er aan beide kanten een kunststof messing enigzins hangende stang vanuit het machinistenhuis naar voren. Dat zijn de drukleidingen vanaf de injectoren in het machinistenhuis naar de ketelklepkasten voor de voeding van de ketel met water. Als je op foto's van de echte kijkt zul je zien dat deze bij de meeste loks gewoon strak langs de ketel lopen en vanaf de zandleidingen iets ervoor. Tot de zandleidingen zitten deze stoomleidingen gewoon met handrailhouders strak tegen de ketel. De bediening van de blazer bleef bij mij ook niet heel, dus die heb ik gewoon vernieuwd.

Op de bufferbalken moeten de buffers worden vervangen door NS buffers, ik wilde er functionerende schroefkoppelingen op en de juiste luchtslang (één ouderwetse ipv twee moderne). De lantaarns op de bufferbalk moeten ook vervangen worden door NS lantaarns. De lantaarns in de Liliput versie zijn verlicht met lichtgeleiders en de lantaarns kun je voorzichtig naar boven toe van de geleiders trekken. Daarna voorzichtig blijven dat die geleiders niet afbreken. Er zit in de voetplaat voor een mini LED die een en ander (probeert) te verlichten.

[Eelco Storm]

De lantaarns op de bufferbalk moeten ook vervangen worden door NS lantaarns.

Nou, moeten... moeten... In Nederland reden ze ook met de Zwitserse lantaarns.

[Ivo tB]

Zeker, maar niet als ze groen waren. Althans daar lijkt het wel op.

De meeste loks bleven zwart en die behielden volgens mij de zwitsers lantaarns en buffers. Maar ik zal het boek er nog op nakijken. Hierin wordt gesteld dat alleen de 3502, 3519 en 3520 groen zijn geweest. De rest zou zwart zijn gebleven.

[Eelco Storm]

Pag 96, 109, NS 3520 met Zwitserse lantaarns. Pag 113 NS 3520 met NS lantaarns
Pag 121, NS 3519 met NS lantaarns op de bufferbalk en een Zwitserse lantaarn op de rookkastdeur.
Pag 136 met zowel NS als SBB lantaarns

De 3502, 3519 en 3520 hebben in elk geval op een bepaald moment bronzen nummerplaten gekregen ipv de opgeschilderde platen.

Eelco

[Ivo tB]

Foto's in het boek van Jos Burgemeester die ik heb gebruikt om een zo correct mogelijke 3502 te maken. Zoals eerder gezegd ontdekte ik al bladerend dat er 2 typen tenders waren: een met kist achterop en een zonder kist. De seinijzers en sluitseinijzers waren op beide uitvoeringen op een andere plek aangebracht.

pagina 77: 3502 , tender met kist, hoogte seinijzers goed te zien

pagina 83: seinijzers op tender 3513 hoger en op 3505 lager. 3505 tender met kist en tender 3513 zonder kist. Het zwarte Liliput model heeft dus ook de correcte tender voor de 3505:



De lampen horen er alleen niet, hoewel slecht te zien.

pagina 86: 3503 zwart, tender met kist, lagere positie sluitseinijzers en nog zichtbaar een NS seinijzer net boven de buffer, die nog de zwitserse versie is. Ook nog messing bies om de schoorsteen.

pagina 95: 3502 groen, want zwarte bies zichtbaar op zijwand machinistenhuis, NS buffers en lantaarns, ouderwetse luchtslang plus lage montage (kom ik later nog op terug), rookkastdeur met 9 grendels/knevels (weet even niet de juiste term). Ook hier zichtbaar is dat er boj de zanddom meer traptreden zitten dan op het Liliput model en de middelste lager dan in model. Tussen ketelklepkast en stang blazer bediening zit nog een deksel met 4 bouten. Ook goed zichtbaar zijn de dakhijsogen op het dak van het machinistenhuis.

pagina 110: tender 3515 (als ik het goed zie) heeft zwarte biezen dus ook groen. Jos noemt het ook de 3515 en die staat eerder niet in de lijst van groene, maar zou ook nog 3519 kunnen zijn en dan klopt het wel. Deze heeft wel nog de zwitserse buffers en een rechte tender zonder kist.

pagina 118: 3502 met rookkastdeur met 6 a 7 grendels itt pagina 95, waar er dus een andere rookkastdeur op zit.

pagina 129: achter aan het machinistenhuis is de beugel gemonteerd ter bescherming van de stoker om te voorkomen dat deze met zijn gereedschap de bovenleiding maakt. Voor mij een relevante foto, omdat hier alleen de beugel is gemonteerd en niet de schuin naar boven stekende kap, die op de meeste foto's wel is te zien.

pagina 137: pfff, gelukkig nog een foto van de 3502 aan de andere kant dan de vorige 3502 foto's. Hier weer 9 knevels op de rookkastdeur. datum 1950. Pagina 118 was van 1949 met de 7 knevels.

[orientexpress]

Hi,

Je noemde de tenders wellicht interessant om te weten er zijn jaren 80 liliput modellen met de andere tender. Helaas kloppen de wielen van de lok daarvan en het drukwerk voor geen meter. Ooit de ambitie om de aandrijving van zon lok te verbeteren. Ik vind dit in ieder geval een interessant onderwerp en zal die blijven volgen.

Uit interesse ooit de aanpassing aan het dak van de cabine gezien:)?

Mvg,

Adriaan

[Ivo tB]

Pag 96, 109, NS 3520 met Zwitserse lantaarns. Pag 113 NS 3520 met NS lantaarns
Pag 121, NS 3519 met NS lantaarns op de bufferbalk en een Zwitserse lantaarn op de rookkastdeur.
Pag 136 met zowel NS als SBB lantaarns

De 3502, 3519 en 3520 hebben in elk geval op een bepaald moment bronzen nummerplaten gekregen ipv de opgeschilderde platen.

Eelco

  Geen discussie Eelco! Klopt allemaal qua lantaarns en volgens mij ook de buffers. Alleen deze foto's van de 3520 op pagina 96 en 109 zijn nog de 3520 in zwarte uitvoering zonder bronzen nummerplaat en de 3515 op pagina 136 is nooit groen geweest.

Ik denk toch voorzichtig dat alle groene (slechts 3 stuks volgens Jos Burgemeester) bij het verkrijgen van de groene kleur met zwarte biezen en bronzen nummerplaat allemaal NS lantaarns en NS buffers kregen.

Maar ik bestond nog niet ten tijde van de 3500 serie in Nederland, dus wie het weet mag het zeggen.

[Ivo tB]

n interessant onderwerp en zal die blijven volgen.

Uit interesse ooit de aanpassing aan het dak van de cabine gezien:)?

Welke aanpassing bedoel je? Je maakt me nieuwsgierig.

[Eelco Storm]

Ik denk toch voorzichtig dat alle groene (slechts 3 stuks volgens Jos Burgemeester) bij het verkrijgen van de groene kleur met zwarte biezen en bronzen nummerplaat allemaal NS lantaarns en NS buffers kregen.

Waarbij opgemerkt dat ook zwarte 3500'en met bronzen nummerplaten voorkwamen.
(Het hele wel/geen nummerplaten verhaal is wel apart. Een deel van de Zwitserse locs, heeft alleen geschilderde nummers gehad, een deel heeft echte nummerplaten gekregen. oa enkele 3000'en, 3500'en en 5600'en. Maar ik heb werkelijk geen idee waarom. NS was een behoorlijk bureaucratisch bedrijf, dus ik verwacht wel dat er een officiele opdracht moet zijn gegegeven).

Maar zoals je zegt, we waren er (helaas) niet bij. En het is natuurlijk jouw model, dus jij bepaalt