Langs de Vrolikstraat in 1:45

[Jan den Haan]

Zoals ik reeds in mijn draadje over de RTM in 0m aankondigde wil ik ook iets schrijven over mijn Vrolikstraat project.Mijn bedoeling is om een kleine modulaire baan/diorama te maken met een lengte van ongeveer 1 1/2 meter.Ik wil dit gebruiken als een decor voor de locomotieven die ik in spoor 0 / 1:45 ga maken.Ik heb geen ruimte voor een grote modelbaan.Het eenvoudigst zou het natuurlijk zijn om een spoordijkje te maken.Omdat ik echter een mooie achtergrond wil hebben ben ik op zoek gegaan naar plaatsen in Nederland waar een rijtje huizen dicht bij het spoor staan.Toevallig was in die tijd ook mijn schoonvader als laatste van mijn schoonouders overleden.Wij moesten dus hun huis ontruimen.Tussen vele boeken en ordners met papieren kwam ik dit tegen:

sigaren Alex Lisser a by Jan den Haan, on Flickr

Alexander Lisser was de grootvader van mijn schoonmoeder.Hij was zoals zovele Amsterdamse Joden diamantbewerker.In de jaren '30 was er in deze branche niet zoveel werk meer.Hij is toen dus een sigarenkiosk begonnen.OP deze foto is zijn sigarenkiosk aan de linker rand van de foto deels te zien:

overweg Linnaeusstraat by Jan den Haan, on Flickr

Op deze foto is van de kiosk alleen de bovenzijde te zien met de tekst "rookt Spatram":

overweg Linnaeusstraat by Jan den Haan, on Flickr

Beide foto's in Beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Dit bracht mij op het idee van het Weesperpoort station en de sporen in de directe omgeving daarvan.Uiteraard is het station Weesperpoort veel te groot voor een bescheiden modelbaan in spoor 0.De rij huizen langs het spoor aan de Vrolikstraat is echter precies wat ik zocht:

achterzijde Vrolikstraat 1934, Stadsarchief Amsterdam by Jan den Haan, on Flickr

foto Stadsarchief Amsterdam


Op dit rijtje was toevallig ook het huis waar mijn schoonmoeder geboren was in 1929.Dit huis op de Vrolikstraat nummer 104 is helaas afgebroken maar in het Stadsarchief is er nog wel deze tekening:

Vrolikstraat 102-104 b by Jan den Haan, on Flickr

Vrolikstraat 102-104 a by Jan den Haan, on Flickr

Mijn schoonmoeder schreef in haar boekje dat verder vooral over haar verblijf in Auschwitz gaat (Fia Polak, Oorlogsverslag van een zestienjarig joods meisje, Uitgeverij Kolenoe, Amsterdam 1997, ISBN 90802526 11):

"Mijn ouders vestigden zich na hun huwelijk in de Vrolikstraat in Amsterdam te midden van veel familie , vrienden en leden van het zangkoor De Kleine stem.Je kon elkaar bezoeken via de voordeur maar ook via de zolders waarover een lange brandgang liep.De trappen en gangen waren wel smal, maar overal liepen altijd mensen.Op straat was het gezellig.Mensen zaten er voor hun deur op stoelen om voorbijgangers te bekijken of aan te spreken.Voddemannen, ijsverkopers en wat al niet meer reden op de bakfiets door de straat.Vaste stalletjes, die in de winteravond verlicht waren, verkochten zuur en andere eetwaar.Vuur werd gestookt onder hete platen waarop kastanjes werden gepoft, die heerlijk geurden.Het Beukenplein was een plaats van samenkomst voor de buurt, net als slagerij Sealtiel in de Camperstraat.Het was daar altijd zó vol, dat je er als kind nauwelijks adem kon halen.Er liepen niet alleen buurtbewoners rond, maar ook veel joodse en niet-joodse bewoners van andere buurten.Ze kochten er 's zondags hun verse brood en pekelvlees, waarvan alleen Hollands-joodse slagers her recept hebben. Ze kwamen ook af op de gezelligheid die het kleurrijke joodse leven de buurt schonk.Het leven op straat, de ongegeneerde blijdschap bij het weerzien van bekenden en het Jiddische Nederlands werkten aanstekelijk."

Mijn oude vriend Jaap Dekker, die in de jaren '80 redacteur modelspoor van Railhobby was, heeft mij bij dit project met grote inzet geholpen door het verzorgen van het tekenwerk, dat nodig is om alle onderdelen van de huizen te laten laseren bij Snijlab in Rotterdam.En dit is dan als eerste resultaat de voorgevel van Vrolikstraat 102 en 104 :

Vrolikstraat-1 by Jan den Haan, on Flickr

Vrolikstraat-2 by Jan den Haan, on Flickr


Behalve een rijtje woonhuizen ga ik ook nog het seinhuis maken dat op bovenstaande foto te zien is:

model seinhuis by Jan den Haan, on Flickr

Alle onderdelen zijn er al, maar het moet nog wel in elkaar gezet worden.

Volgende keer zal ik nog wat vertellen over het Weesperpoort station en de vorderingen van de modelbouw.Nu eerst wat sporten...

Vriendelijke groeten,

Jan den Haan

[ronald1956]

Mooi !

[basjuh1981]

Dat ziet er gaaf uit

[Jan den Haan]

Bedankt!

Vrolijk verder met de Vrolikstraat!

[Dave.......]

Erg strak gebouwd!

[Marc tramt]

Goed weer wat van je te lezen Jan! 

[Modellbahnwagen]

Mooi dit!

[Jan den Haan]

Bedankt heren!

@Richard : Ik heb gezien dat je zelf ook bezig bent met een baantje geïnspireerd op dit gebied.Erg leuk!Het is een interessante omgeving.Ik zal daar in dit draadje nog wat van laten zien.Dat zal wel ergens in de volgende week zijn.De komende dagen heb ik allerlei afspraken o.a. vanmiddag naar het AvL , maar zondagmiddag naar On traXS.

Vriendelijke groeten,

Jan den Haan

[Hans GJ]

Wat een mooi project!  Niet zomaar wat bouwen, maar bouwen met een echte (familie)geschiedenis als leidraad. Super! Ik lees en volg dit met volle belangstelling.

Met vriendelijke groet
Hans

[jerrytrein]

Ik heb als kind van denk 11 á 12 jaar in de retiefstraat gewoond
Dat is aan de andere kant van het spoor
Welke overgang van het spoor was dit
De lineusstraat of de mauritsstraat
Ik weet wel de bakker aan het einde van de tugalaweg
Ook een sigeren winkel op de hoek lineusstraat/vrolikstraat
Daar kochten mijn ouders altijd hun rookwaren (zware van nelle voor pa , en ma rookte twin shag) 

[Martijn193]

Gaaf dit. Het is bij mij om de hoek, ik woon tussen het Amstelstation en Muiderpoort in. Dit is weliswaar niet mijn tijdperk, maar ook nu nog veel 'kunstwerken' in gave stijl. Ik droom nog eens een baan te bouwen in de stijl zoals het er nu nog uitziet.

Maar de foto's zijn gaaf. Bij de javastraat was ook zo een overgang als blijkbaar bij de linneausstraat. Ik volg!

[Huib]

Heel fraai Jan! 

[Jan den Haan]

@Jerrytrein
Inderdaad ligt de Retiefstraat aan de andere zijde van de spoorbaan en dus in de Transvaalbuurt.Terwijl heel Amsterdam voor de oorlog 10% joodse inwoners had lag dit percentage in de Transvaalbuurt op 90%.Nu wonen er veel Amsterdammers met wortels in het Middellandse zee gebied in dit deel van de stad.

Die sigaren winkel was waarschijnlijk deze :

Linnaeusstraat hoek Vrolikstraat by Jan den Haan, on Flickr

foto stadsarchief Amsterdam

Op de voorgrond de tuinen  van de huizen aan de Linnaeusstraat.Ongeveer tien meter naar links stond de kiosk van Alexander Lisser.Op de achtergrond de Vrolikstraat (hoge huisnummers).

Na de oorlog was er aan de Tugelaweg op nummer 80-82 nog de koosjere bakkerij van  Verdooner , bekend om zijn gemberbolussen.

Vriendelijke groeten,

Jan den Haan

[jerrytrein]

  dat is hem
Die kiosk weet ik nog wel
Is kort na mijn beleving verdwenen
Die tuinen weet ik ook nog
Waren een  rij huizen,en dan kwam het ziekenhuis
De aan bouw ging door tot het muiderpoort station
Aan de andere kant lag een stads wijk met o.a siebogen of ga straat waar ik geboren ben
Er liep elke zondag een zuurventer door de straat met augurk,zilver uitjes en pekelaugurk(heerlijk) en van die grote uitjes in oet zuur
Waren zoet van smaak,en heerlijk met de pekel augurken
Ook zure leverworst dacht ik en meer zuur waren en pekel waren
gezellige buurt toen ,en ik heb er mooie herrinneringen aan
Heb ook nog op de pontanusstraat gewoond(pand is al jaren geleden vervangen)en keek uit op wat nu de roomtuintjes is en toen bode centrum
woonde 4 hoog ,dus zag ook de treinen in de verte rijden
In die buurt zaten veel pakhuizen onder de woningen van aller lei handel
meest joodse mensen die de handel begrepen en goed deden
stiekem naar binnen kijken wat er wel allemaal lag
Heerlijke tijd zonder stress en vrijer
De joodse bakker haalden wij zondags lekker vers brood en matches (lekker met suiker)

[Jan den Haan]

Leuk die oude herinneringen!

Matzes met suiker zijn inderdaad erg lekker.Alleen mogen we over 2 1/2 week een week lang alleen maar matzes eten en dan gaat de aardigheid er een  beetje af.