Doel:€250.00
Donaties:€50.00

Per saldo:€-200.00

Steun ons nu!

Laatst bijgewerkt
op 03-01-2024

Vacature: secretaris bestuur
Algemeen

De stichting

Recente berichten

Hengelo in 1981-1982, maar dan anders: Kassenberg in N door Jeroen Water
Vandaag om 08:53:16
Internationale Spoor 0 en 1 dagen in Gießen, 23 en 24 maart, 2024 door bernhard67
Vandaag om 08:42:53
Variaties op Station Zetten Andelst in HO door tothebeach
Vandaag om 08:21:31
US diorama in H0 door Jelmer
Vandaag om 08:19:18
De Hondsrugbaan door mass am see
Vandaag om 08:15:11
Pfarrerwinkel bahn door Jelmer
Vandaag om 08:00:19
M.s.v. De Percee bouwt aan nieuwe clubbaan door J. Moors
Vandaag om 01:00:05
30 maart Modelspoorbeurs Houten & HCC Kennisdag door WimM
Vandaag om 00:42:50
Raadplaatje door Magic
27 maart 2024, 23:27:03
Ronald en Wanda's "Southern Comfort" swamp layout! door Ronald Halma
27 maart 2024, 23:17:30
Rio Grande Southern - Lizard Head Pass door Rody v. G.
27 maart 2024, 23:03:46
Al mijn goede ideeën... door MartinRT
27 maart 2024, 22:57:39
Bouw van materieel 40 treinstellen door Pauldg
27 maart 2024, 22:45:06
Onze Nederlandse Stoomlocomotieven (nieuwe druk) door Hans Gvz
27 maart 2024, 22:34:38
Martijn's rariteitenkabinet door Martijn193
27 maart 2024, 22:30:17
Beekdaelen in H0 door Link
27 maart 2024, 22:17:23
Les Billards du Vivarais door Hans1963
27 maart 2024, 22:08:52
"Litter Bin" voor Brits spoor en Britse modelspoorprojecten door BrightonBelle
27 maart 2024, 21:57:24
Bauarbeiten im gange door puntenglijder
27 maart 2024, 21:57:02
Kleine Baan in H0 (≤ 0.5m²) door Jack Black (NS1220)
27 maart 2024, 21:47:16
Lima Koploper ombouwen door Menno 1846
27 maart 2024, 21:31:51
Piko NS 2015 stroomafname probleem door brutus
27 maart 2024, 21:16:45
Zwederbaan door nighttrain1
27 maart 2024, 20:44:09
De overeenkomst tussen een Ovaalramer en een Motorpost. door FritsT
27 maart 2024, 20:31:09
opbouw treinbaan weer opgepakt door teun van drunen
27 maart 2024, 19:21:25
NTM P1 in Schaal-1 door FritsT
27 maart 2024, 18:59:12
PB models: koplopers (voorbespreking) door Marnit
27 maart 2024, 18:58:04
Aachenau West door 741230
27 maart 2024, 18:55:45
Gebruik je Arduino zonder te "programmeren" ;) door bask185
27 maart 2024, 18:22:53
Ombouw/Pimpen Bolle neuzen door BartvD
27 maart 2024, 17:46:21
  

Auteur Topic: Bouw van een stoomfiets of Drifter  (gelezen 2057 keer)

Hans Reints

  • हार्दिक शुभ कामनाएँ مع أطيب التحيات
  • Moderator
  • Offline Offline
  • Berichten: 12301
    • sleutelspoor
Bouw van een stoomfiets of Drifter
« Gepost op: 23 augustus 2022, 22:43:27 »

000 Vl 47 Columbusvissende op volle zee


001 Koningin Wilhelmina haven Vlaardingen met de Vl165 Achilec voor de kant

002 317 Zoals te zien op de foto’s waren vissers harde werkers. Op
de zeilloggers was nog geen mechanische techniek zoals o.a. de stoom kaapstander en/of winches. Alles moest met de hand gedaan worden. Pas ver in het stoom tijdperk kwam er op de zeilloggers een donkeyketeltje voor stoom op het windas/kaapstander. Bij het uitzetten van de Vleet stond de schipper aan de helmstok om het schip voor de wind te houden. De jongste trok de reep uit het reepruim en de oudste en een matroos halen via de koksrol de netten uit het netten ruim. Hierna zorgden twee oudste matrozen ervoor dat de netten overboord gezet werden. Zoals we eerder gezien hebben zaten er aan de netten seizings(touwen) die aan de reep gebonden werden. Op de reep zaten om de zoveel meter merktekens van touwtjes, muizen genaamd, die aangaven waar de volgende seizing aan de reep vast gemaakt moet worden. De seizings werden aangegeven door een oudste,  de afhouwer haalde de breels op en een matroos bond de breels met een breelstouw aan de reep. Om de x aantal netten werd een Joon, dat is een grote dobber, aan de reep geplaatst. Deze Jonen gaven aan waar het want in het water stond en wie de eigenaar van het spul was. In de zeiltijd, en ook nog ver daar na, wogen de breels als lood en de toen katoenen netten wisten, zeker als zij nat waren, wat gewicht was. Al met al een arbeidsintensief werk. Als de vleet uit is wordt de reep voor op de kop van het schip in de reepkluis geplaatst. Ter bescherming van de reep lag in de reepkluis een uit touw gevlochten mat. Boven in de reepkluis kon men een pin duwen zodat bij stampen van het schip de reep niet uit de kluis kon komen. Als de vleet geschoten was is er even een moment van rust totdat de kreet “Halen” klonk, meestal gebeurde dat  s'nachts, zo rond een uur of een.
.

281 385 Volgens planning gaat dit de in 1903 gebouwde VL.164, “Java” worden. Helaas was het geluk niet met de VL 164 mee gekomen.  In 1919 stond de Java model in het vaktijdschrift “Het Schip”. De schrijver van het artikel over de VL164 kon niet vermoeden dat amper 2 maanden na het verschijnen van het artikel er nooit meer iets van het schip en bemanning vernomen is. Vermoedelijk is zij op een mijn gelopen en met man en muis vergaan. De stoomlogger VL 164 “Java” van de Maatschappij Hollandsche Zeevisserij, met schipper Leenderd de Bruin, is op 14 mei 1919 met tien man aan boord vanuit Vlaardingen ter visserij vertrokken. Op de Vliehorst spoelde op 13 juni 1919 een hoefijzervormige reddingsboei aan gemerkt als ss “JAVA”. Men neemt sindsdien aan, dat de Vl.164 “JAVA” ten gevolge van een mijn-ontploffing gebleven is. Aldus het boek “stoom op Haring” uit 1919


282 Casco van de vleetlogger (Drifter) in wording. Basis is een bouwplaat van een duitse visserman die ik van Thonis van der Weel heb gekregen. Materialen zijn piepschuim, etalage karton en kopieerpapier.



283 Deze nu nog naam en nummer loze fiets begint vorm te krijgen. Op het dek zijn tegen de verschansing de stutten en spanten aangebracht.  Ook de waterloospoorten zijn niet vergeten hoewel zij nog enige nabehandeling behoeven. Het potdeksel moet nog aangepast worden


284 Proef opstelling van de accommodatie. Het reeds gemaakte stuurhuis is te klein met de deuren aan de verkeerde kant. Voor het zicht een pijp geplaatst. Gek hé, als het over een stoomschip gaat hebben wij zeelui het over een pijp, twee pijper, drie pijper, en bij een bij een motorschip hebben we het zowel over een schoorsteen als een pijp. Uitzonderingen daargelaten... Verschansing van spantjes voorzien. en het Potdeksel moet nog aangebracht worden


287  In de kont zijn enige afwijkende spanten en stutten aangebracht. Het dekhuis en de sloep zijn nog geheel vrijblijvend maar geven wel duidelijk de bedoeling aan.


288 Zou er zomaar een zeekadetten schip van kunnen maken. Met het zeekadettenschip doelde ik op de "ASSAM"van ZKK Vlaardingen waar ik nog een tijdje HVD =Hoofd Vaartuigen Dienst=  in de rang van ZKK. OFF. 3e Klasse ben geweest


289 Het is wel de bedoeling dat dit dekhuis op de gemotoriseerde zij trawler komt te staan. Voor het zicht Stuurhuis even geleend van de in aanbouw zijnde mslb Humber.


365 De broodwagen (1)en de geleide goten voor de stuurkettingen zijn aangebracht. In de broodwagen bevind zich geen brood of andere voedingsmiddelen, maar zij huisvest het kwadrant wat zorgt voor de overbrenging van de commando’s uit het stuurhuis (draaien aan het haspel) naar het roer.(2) door de koelkast is nu de bezaansmast aangebracht en zijn (3) de jackstays rondom aangebracht. (5) zijn de machinekamerkappen die zorgen voor verse lucht en verkoeling in het stookhol. Onder de sloep of reddingsboot (6) zijn nu de stoelen of klampen aangebracht.


366 Bij (1) zie je nog een stukje van de geleiding van de stuurketting. Achter het stuurhuis, tussen de deuren, is een accukist gedacht (2)


367 Overzicht. Tot nu toe is er niets gekocht! Alles komt uit de “voorraad of Bootsmanskist”!


368 Bij de verbouwde zeilloggers naar stoomfietsen was het “stoommachien” of de donkey meestal net voor de opbouw geplaats. Bij de wat latere typen kwam deze Donkey onder het stuurhuis te staan. Hier is nog net het uiteinde van de windas (wattenstaafje) te zien. In een later stadium komen hier de verhaalkoppen op.


369 De reddingsboot van strevelatten voorzien. Over deze latten komt het sloepskleed te liggen. De sloep is een ideale bergplaats voor aardappelen en verse groenten. Bij kop en kont het zeil een beetje open leggen zodat de wind er lustig door kan waaien. Althans zo deden wij dat vroeger op de christelijke zeesleepdienst..



370 Als het zeil opgedroogd is, zal het ook niet meer zo transparant zijn. Onder de sloep liggen de uit Balsahout voorgesneden dekplanken.

« Laatst bewerkt op: 24 augustus 2022, 12:29:19 door Hans Reints »
Dit forum is net een lopend buffet, je neemt wat je lekker vindt en wat je niet lust laat je liggen.

Hans Reints

  • हार्दिक शुभ कामनाएँ مع أطيب التحيات
  • Moderator
  • Offline Offline
  • Berichten: 12301
    • sleutelspoor
Re: Bouw van een stoomfiets of Drifter
« Reactie #1 Gepost op: 24 augustus 2022, 12:40:45 »

371 Loggers waren net als andere schepen verplicht tot het voeren van een of meerdere ankers. Zo’n “spijker” is eigenlijk een gruwelijke sta in de weg. Daarom hadden de meeste vissermannen uit die tijd, net als op de binnenvaart,  een soort opklapanker  bb-voor tegen de verschansing gestouwd, zoals te zien is op de Vl.50


372  Dit is het bedoelde type stokanker wat aan boord meegenomen werd. Het origineel staat/ligt bij mij in de voortuin!


373 Normaal horen de schouder met vloeien rechtop te staan en de stok horizontaal op de grond. Deze opstelling noemt men een onklaar anker








374 tot 377 Het zelf gemaakte anker in diverse posities. Dit anker is van papier en zou goed gebruik kunnen worden in Jan Noordergraafs boek “Goede morgen Kapitein, het anker drijft”


378 Overzicht van het achterdek



386 De scheepstimmerlieden van de werf zijn druk met het aanbrengen van het houtendek. Op het voordek zien we aan BB de “krebbe” voor de opslag van de breels, later vervangen door de veel handzamere Schotse blazen. Deze breels diende om de reep, via aangebonden seizings, strak boven de stalen reep te houden waaraan dan weer het want of netten waren verbonden. Naast de krebbe staat de WC. Voor die tijd al een hele nieuwerwetse toevoeging. In het midden voor de krebbe en het “gemak” vinden we de toegang tot het Vrondel met bijbehorend skylight.


387 Nogmaals het voorschip met voorop de spijkerdavit voor het anker en stijf daar naast het kabelgat voor de ankerdraad


388 De smetteloze eiken dekbalken uit de nieuwbouw tijd van de loggers zijn in de praktijk van alledag snel veranderd in een grauwe onbestendige kleur. Psalmen-zingen is de enige remedie om de dekbalken weer spierwit te krijgen. In de goede oude tijd werd Psalmen zingen altijd op zondag gedaan. Je weet wel  “Ledigheid is des duivels oorkussen”, dus “in het zweet des aanschijn zal gij u brood verdienen en de reder gelukkig maken” Immers Psalmen zingen valt onder behoud van schip en lading en zal daarom niet als overwerk uitbetaald worden. Bij dit eentonige werk wat knieën en handen verslijten deden, werd op de maat van een gezongen psalm de lanen met zand en soda geschuurd. Het langzame ritme van de psalm gaf de maat aan van het schuren. Het schuren werd gedaan met een zandsteen ook wel psalmboek genoemd. Eigenlijk deden de vissers aan het Psalmen zingen niet mee. Was meer voor de Marine en Koopvaardij. Ik zelf heb het op de zeesleepvaart nog wel mee gemaakt. "Six days shall you work and be able. The seventh, stones the decks and scrape the cable."


389 Proef opstelling van de masten


390 Hier zijn de dagelijkse kleuren goed te zien. De ronde deksels aan Stuur en Bakboord zijn de vulgaten voor de bunkerkolen, ook niet bepaald schoon. Verder zie je nog de op de boormachine gedraaide verhaalkoppen onder het stuurhuis zitten. Het sloepskleed heeft ook een ander kleur gekregen.


397  Weer een beetje verder met mijn drifter. Het houtendek ligt er nu helemaal in. Het gatzeil is maar tijdelijk, er ontbreken nog boom en gaffel en er is een hekwerk op de brug aangebracht. Dak stuurhuis met standaardkompas ligt nog los.


398 Als je denkt, hé een bekende achtergrond, dan klopt dat.


399 We moeten natuurlijk wel in de spoorwegsfeer blijven.!


406 De natte en droge ruimen aangepast en van luiken voorzien. Net voor de brug is een nieuw reep- en netten ruim gemaakt. Het houtendek is voor de volgende teelt klaar en de brug is voorzien van een hekwerk. Ook is de afvoer van de kachel gerealiseerd.


408 Het scheepje loopt al aardig naar zijn voltooiing toe. De achter of bezaansmast staat nu geschoord met het daartoe geëigende staande werk, ook wel stagen genoemd. Er moeten alleen nog weeflijntjes tussen de stagen  aangebracht worden. De krebben zijn voorzien van geesten en koksrol. Tussen de krebbe en over de tierruimen komt nog een lastdek waarop de wandstaanders, dat zijn de matrozen die het net binnen halen en uitkloppen, hun werk kunnen doen. Schoorsteen moet ook nog gestaagd worden, maar dat kan pas als het dak van het stuurhuis vast zit en de boordlichten geplaatst zijn.


409 Zicht van boven af met onderop het gat of bezaanszeil. De boom zit al met een lummel aan de mast. De gaffel moet nog aan het zeil benaaid worden.


410 Het gatzeil met gaffel en ingenaaide lijken. De herkomst van het woord Lijken is moeilijk terug te vinden. Zal iets met het Latijnse “ligare”= binden te maken hebben. Ik weet wel dat het lijkentouw gemaakt is van 3 strengs lang geslagen geteerd henneptouw; lang geslagen touw heeft minder rek en is minder in elkaar gedraaid, wel zo handig voor het doorvoeren van je zeilnaald wanneer je iedere tier moet vastmaken! Dat In vroegere tijden op Hollandse en Zeeuwse zeilschepen de zeilen altijd aan BB zijde uit hun lijken waaiden heeft te maken met het feit dat de zeilen aan SB zijde waren aangelijkt.  Bij de Lymies, (Engelsen) was dat precies andersom. Zij lijkten hun zeilen aan SB en zodoende waaide zij dan ook aan SB-zij uit hun lijken. De Engelsen noemen het lijk van een zeil leech. Spreek "ligare" uit als lidzjare en de overeenkomst wordt duidelijk. Zoals ons "lijk" een minder opwekkende tweede betekenis heeft als dooie, is dat ook in het Engels het geval want daar betekent "leech" bloedzuiger.
De Denen hebben het over een lig, dus dat komt er helemaal dichtbij en daarvan zegt een Deense maritieme encyclopedie: LIG - Kant af sejl, som regel forst Arket med påsyet reb, underlig, overlig, agterlig, mastelig, osv. Ordet lig er sproglig i slagt med latinske: ligare, at binde. eng.: Leech, boltrope


411 Vandaag de kachel maar eens opgestookt. Er begint al aardig lijn te komen in mijn Drifter.


412 Van achter ingezien. Dekhuis en voormast staan nog niet vast. Eerst moet de bezaan nog het nodige werk ondergaan


413 Koksrollen van een kleurtje voorzien, lichtbakken aangebracht en de schoorsteen is gestaagd. Het stuurhuis heeft een interieur gekregen met Rad en kaartentafel.


414 Regenkappen boven de deuren aangebracht en het staande want van weeflijnen voorzien. Na droging worden deze nog op maat geknipt. Verfwerk en Jackstays moeten nog wat strakker afgewerkt worden.

« Laatst bewerkt op: 24 augustus 2022, 13:28:16 door Hans Reints »
Dit forum is net een lopend buffet, je neemt wat je lekker vindt en wat je niet lust laat je liggen.

Hans Reints

  • हार्दिक शुभ कामनाएँ مع أطيب التحيات
  • Moderator
  • Offline Offline
  • Berichten: 12301
    • sleutelspoor
Re: Bouw van een stoomfiets of Drifter
« Reactie #2 Gepost op: 24 augustus 2022, 13:33:26 »

415 Overzicht achterschip. Dat het plaatwerk er niet strak uitziet is conform de werkelijkheid. Het waren geen jachten, er moest geld mee verdiend worden.


416 Visdek met ruimen, krebben en geesten


417 Dankzij Gerco heb ik een mooie dekindeling kunnen maken.


418 Het project stoomfiets nadert het einde. Er moeten nog een paar kleinigheden gebeuren en dan gaan we weer naar een volgend project


419 Helaas heeft ook de warmte zijn invloed op de modelbouw laten gelden. Het Hema onderbroekenelastiek heeft zijn flexibiliteit verloren om te dienen als staande want.


420 Helaas, uithuilen en opnieuw gaan schiemannen.



522 De loggers wat verder aangekleed en afgewerkt. De 114 heeft nu ook een fokkezeiltje gekregen. De 1 mist nog aan zijn bezaansmast het gatzeiltje.


755 H177 Fidelia.


421 Detail voorschip.




« Laatst bewerkt op: 24 augustus 2022, 13:39:08 door Hans Reints »
Dit forum is net een lopend buffet, je neemt wat je lekker vindt en wat je niet lust laat je liggen.

Cor--24

  • Offline Offline
  • Berichten: 784
  • Vier het leven, het duurt maar even.
Re: Bouw van een stoomfiets of Drifter
« Reactie #3 Gepost op: 24 augustus 2022, 13:36:42 »
Het Hema onderbroekenelastiek heeft zijn flexibiliteit verloren om te dienen als staande want.

Vast onderbroekenlol  ;D ;D
Mvg.

Cor

HuubvG

  • Offline Offline
  • Berichten: 3717
Re: Bouw van een stoomfiets of Drifter
« Reactie #4 Gepost op: 25 augustus 2022, 07:07:27 »
Hans, waarom noemt men een schip een fiets? :o :) Op het modelbrouwersforum doen ze het ook al, maar daar wordt de motorfiets een fiets genoemd. Ik wist van je modeltreinenbouw, maar dat je zoveel schepen bouwde, zo mooi met allerlei onverwachte materialen, dat was me onbekend.

Even terug naar het anker, ik vond het frappant dat ik ook zo'n anker in huis heb, maar dan 1 op 22,5. Ooit aan een Zeeschouw begonnen van Billing Boats en deze ligt toevallig op de keukentafel om voltooid te worden, nu ik er eindelijk eens aan toe ben.

Even het anker los van het touw op de kajuit neergelegd op de wijze die jij aangaf, liggend en staand. En op de foto gezet.





Nu Hans, ik ben benieuwd naar de uitleg omtrent de term 'stoomfiets'.

Carel Ruysink

  • Offline Offline
  • Berichten: 1060
Re: Bouw van een stoomfiets of Drifter
« Reactie #5 Gepost op: 25 augustus 2022, 09:29:35 »
Een prachtig tijdperk en fantastische schepen. Ben verliefd.

Carel.
Als je bang bent voor de dood dan heb je geen leven

Hans Reints

  • हार्दिक शुभ कामनाएँ مع أطيب التحيات
  • Moderator
  • Offline Offline
  • Berichten: 12301
    • sleutelspoor
Re: Bouw van een stoomfiets of Drifter
« Reactie #6 Gepost op: 25 augustus 2022, 11:55:58 »
Hier een uitleg die te vinden is in het boek Stoom op Haring van M.P. Zuydgeest



Een grote natte fiets, zoals de VL16, wil zeggen dat het schip geschikt was voor de beugvisserij, dus met een bun.
Stoomfiets is volgens de grootvader van een van mijn bronnen een stijlfout. Men noemde zo'n schip een stoomlogger, of een 'fiets'.
Een samentrekking van beide benamingen is dus eigenlijk dubbelop. (stoomstoomlogger)

De VL 190 Koningin Wilhelmina is gebouwd op de werf De Nieuwe Maas
voor Hoogendijk. Zij had een lengte van 35,70 m breedte 6,84 en diepte
3,70 Beneden stond een Kreber Triple expansie machine van 190 PK
In 1957 maakte zij als Stoomfiets ofwel Fiets haar laatste teelt. Hierna is zij bij de werf de Jong omgebouwd tot motor logger

In 1956 voeren de VL 114 Voorlichter, de VL 190 Koningin Wilhelmina en de  VL 199 Martha Maria voor het laatst als Fiets Zij zijn gelijktijdig omgebouwd tot motor logger.

De Stoomfietsen VL 29 Oranje Nassau bouwjaar 1899, VL 196 Johanna
zijn in 1957 opgelegd en verkocht voor de sloop, De stoomlogger van het type knorhaan VL 86 Vooruit bouwjaar 1903 kreeg in oktober 1956 een aanvaring op de waterweg en zonk ter plekke. Bemanning gered.Hierna is de VL 86 gelicht en verkocht voor sloop aan de Zethameta.
De Reederij Hoogendijk had toen geen stoomloggers meer.
« Laatst bewerkt op: 25 augustus 2022, 11:59:52 door Hans Reints »
Dit forum is net een lopend buffet, je neemt wat je lekker vindt en wat je niet lust laat je liggen.

Hans Reints

  • हार्दिक शुभ कामनाएँ مع أطيب التحيات
  • Moderator
  • Offline Offline
  • Berichten: 12301
    • sleutelspoor
Re: Bouw van een stoomfiets of Drifter
« Reactie #7 Gepost op: 17 september 2022, 16:55:37 »
Ik ben nu een motorlogger aan het bouwen!







Komt allemaal in een eigen draadje (na mijn operatie! :D)
« Laatst bewerkt op: 17 september 2022, 17:47:44 door Hans Reints »
Dit forum is net een lopend buffet, je neemt wat je lekker vindt en wat je niet lust laat je liggen.

Huup

  • Offline Offline
  • Berichten: 7486
Re: Bouw van een stoomfiets of Drifter
« Reactie #8 Gepost op: 17 september 2022, 17:26:04 »
Mooi fizz-je, Hans!
Hemelen Haven,
Zee. Land.
May your coffee kick in before reality does.

Scratchbuilt

  • Offline Offline
  • Berichten: 1798
Re: Bouw van een stoomfiets of Drifter
« Reactie #9 Gepost op: 24 september 2022, 11:43:38 »
Inspirerend. Volgens staat aan.

Albert
Als we elkaar allemaal onze zonden zouden opbiechten dan zouden we elkaar allemaal uitlachen om ons gebrek aan originaliteit. - Kahlil Gibran