Stokoude motoren reviseren

[Pauldg]

Hallo allemaal,

Mijn buurman kwam langs met een paar brokjes antiek. Een motortje uit een Fleischmann spoor nul model en een vergelijkbaar model van Carl Bub:






Eigenlijk zijn het voorwereldlijke pannenkoekmotoren met een driepolig anker. Ze doen alleen niets. Wanneer je er spanning op zet voel je een trilling, maar het anker gaat niet draaien. Buurman verdenkt de koolborstels. Ik vroeg mij af of het niet gewoon de permanentmagneten zijn waarvan de kracht door de jaren heen is vervallen. Ik weet niet of het zo werkt.

Heeft iemand een idee hoe ik hier moet gaan foutzoeken en dit aanpakken? Ik wil het natuurlijk ook niet verknoeien.

Mvg, Paul

[Pauldg]

Oh ja: de ankers zijn niet geblokkeerd of zo. Met de hand draaien ze vrij!

[Klaas Zondervan]

Die oude permanentmagneten kunnen inderdaad in de loop van de tijd verzwakken.
Wat voor spanning zet je er op? Toch geen wisselspanning?
Als het anker wel trilt, dan kan het zijn dat één van de drie wikkelingen onderbroken is.

[72sonett]

De 3 rotorwikkelingen zijn in een driehoek geschakeld, als je de weerstand meet op de commutatorvlakken moet je 3 ongeveer gelijke waarden meten. Als je een sterk afwijkende waarde meet, is er een wikkeling (of 2) doorgebrand.

Misschien kun je de permanente magneten vervangen door neodymium magneten?

[Pauldg]

Dank voor de suggesties! Nee, ik zet hier zeker geen wisselspanning op al lijkt het effect (trillen niet bewegen) er wel op. Ik ga wikkelingen meten!

Mvg, Paul

[Menno]

Wanneer je er spanning op zet voel je een trilling, maar het anker gaat niet draaien. Buurman verdenkt de koolborstels.

Bij een trilling denk ik aan een pulserende gelijkspanning uit een standaard treintransformator. Bij ankersluiting in een wikkeling verwacht ik dat de motor wel gaat draaien als je deze met de hand zo'n 120 graden verder draait en dan spanning aanbiedt. Het zal flink vonken, maar uiteindelijk, als de spanning hoog genoeg is, wel op gang komen.

Maar het beste: controleer de koolborstels! Van tweedehands spul heb ik alles inmiddels wel gezien, van ontbrekende koolborstels (wel veertjes, geen koolstiftjes) tot gewikkelde draadjes, tot ankers die mechanisch los zitten op de as, waarbij de collector dus niet meer op het juiste moment een nieuwe wikkeling bekrachtigd.

Zomaar aannemen dat er wel koolborstels inzitten terwijl je dat niet weet, vind ik erg gevaarlijk, zeker bij een gift/reparatievraag van iemand anders.

[Pauldg]

Koolborstels zitten er in en zijn door buurman ook uitgebreid getest. Het zijn een soort draadgewonden weerstanden en niet de koolstiftjes die ik goed ken

[Pauldg]

Dit project maar weer eens uitgegraven. De wikkelingen hebben geen onderbreking, maar de eerste gedachte bleek correct. De magneten doen weinig tot niets meer. Als ik bij het exemplaar met de zichtbare magneet er een sterk exemplaar uit een harde schijf naast plak begint hij ineens als een gek te draaien. Ik ga maar eens op zoek naar passende vervanging.

[Eric B]

Gedemagnetiseerde magneten dus 

[Pauldg]

Ja, dit zijn motoren met een permanent-ijzer 

[Martijn193]

Daar is toch ook een apparaatje voor? Die James May liet dat eens zien bij geknutsel aan een Flying Scotsman

[Pauldg]

Overal zal wel een apparaatje voor zijn. Ik vermoed een soort dubbele elektromagneet die beide polen tegelijk magnetiseert. Ik was online op zoek naar vervanging, maar natuurlijk zijn het weer rare maten (17x12,5 en 23 bij 19 of zo....) en zit dat nét niet in het standaardassortiment. Anyway, daar kom ik vast uit. En anders mijn buurman wel, die mag er weer mee aan de slag!

groeten, Paul

[Martijn193]

Nou ja, daarom dus, voor als je toch geen vervanging kan vinden. En de investering moet natuurlijk wel lonen, voor een incidentje is het wellicht wat prijzig

[Pauldg]

Klopt. Gelukkig is het mijn investering niet. De eigenaar van de motortjes mag bepalen wat hij er mee wil. Ik ga mij weer met iets moderners bezig houden.