Hoe werkte het stukgoederenvervoer vroeger?

[Wim Hesselink]

Hallo allemaal,

Ik probeer wat meer informatie over stukgoederenvervoer (per spoor uiteraard) te vinden, met name in tp 3/4 in Duitsland. Het typerende aan stukgoed is, dat het te weinig is om een hele goederenwagen in te zetten.  Bv 2 of 3 pallets met producten, of een paar grote kisten. Daarom worden goederen van meerdere afzenders gecombineerd vervoerd in 1 wagen.
Voor hele kleine hoeveelheden (bv een pakketje) werden de posterijen ingezet (neem ik aan).

Normaliter wordt (voor zover ik weet) bij een goederenloods iedere ochtend een G wagen geplaatst. Overdag wordt deze beladen met stukgoed wat er lokaal door klanten van DB wordt aangeboden. 's Avonds wordt de wagen opgehaald en het land ingestuurd. Onderweg wordt een deel van de lading overgeladen op andere wagens omdat niet alle lading dezelfde bestemming zal hebben. Uiteindelijk komen de goederen aan bij de goederenloods op de plaats van bestemming.

Een paar vragen die ik heb:
1. Stel je hebt een klein station aan een doorgaande lijn. Hoe wordt het stukgoed voor de verschillende richtingen verstuurd? Voor iedere richting een wagen? Maar dan zou je bij weinig verkeer vrij veel bijna lege wagens door het land sturen, ieder met een paar pallets of een zak aardappels. Niet echt efficient.
Of ging alles eerst met 1 wagen naar een knooppunt station, ook als dat in de verkeerde richting ligt? Om daarna met een doorgaande goederentrein alsnog in de juiste richting te gaan? Maar ook dat is niet efficient. Veel heen en weer rijden, extra km, extra tijd, enz.

2. Werd er dagelijks een goederenwagen bij een goederenloods geplaatst en weer opgehaald? Ook als er helemaal geen lading werd aangeboden? Als je iets wilde versturen, moest je dat dan een dag of zo van te voren doorgeven of kon je gewoon naar het station komen en iets afgeven?

3. Ging het stukgoed over lange afstanden (bv Keulen-München) met de gewone doorgaande goederentreinen mee, of werden hier de Eilgüterzüge voor gebruikt?

4. Werden de echt kleine hoeveelheden ( 1 pakket / kartonnen doos) ook met bagagewagens van personentreinen mee gegeven? En dan van de ene op de andere trein overgeladen op het station? Of werd dat alleen met de post gedaan dus in aparte postwagens?

Groet, Wim

[Falkenberg]

Hallo Wim,

Hier is het concept best wel aardig uitgelegd: modellbahnfrokler

dirkjan

[jandcargo]

Hallo Wim.

De situatie in nederland ken ik wel.
Op de grote goederenstations werd een zg collitrein in de loods geplaatst. Elke wagon had zn eigen bestemming.
Soms meerdere wagens op eenzelfde bestemming
S-nachts werden deze treinen op listige wijze gehergroupeerd en kreeg je in de ochtend weer de aankomsttrein binnen in het station met wagens uit de andere stations van de collitreinen.
Uit stations die geen complete wagen aan goederen  voor 1 bestemming konden volmaken werden de goederen met meerdere bestemmingen geladen in 1 of meerdere wagens.
Dit noemde men stortwagens, Deze stortwagens gingen dan naar zon station waar complete collitreinen kwamen.
Hier werden de goederen overgeladen in wagons met de bestemming.
IN de ochten ging het in omgekeerde volgorde.
OP internet is er wel meer info over dit nederlandse fenomeen te vinden

succes jandcargo

[Wim Hesselink]

Dirkjan, Jan,
Bedankt voor de link en informatie! Ik had zelf al een tijd zitten googelen, maar kon nog niets vinden. Een juiste zoekterm is dan natuurlijk altijd handig.
Op de Fremo site is behoorlijk wat informatie te vinden. 
Wat ik me nog wel afvraag, is of goederen van per station slechts naar 1 Umladebahnhof werden gebracht. Ik vermoed het wel, ook al is het meer heen en weer rijden.
Reden voor mijn vragen (naast algemene interesse) is hoe ik het goederenvervoer op mijn modelbaan ga afhandelen. En hoeveel wagens ik per station mee moet nemen in een goederentrein.
Groet, Wim

[Falkenberg]

of goederen van per station slechts naar 1 Umladebahnhof werden gebracht.

Ja, onderwegstations 'hingen' aan een vast station, waar de omlading werd gedaan. Als er veel werd verzonden kwamen meerdere wagens voor en als er een speciale klant was die veel naar een specifieke regio stuurde kon er best een extra wagen direct naar een ander Umladebahnhof rijden. De bediening (aan de hand van je reactie ga ik ervan uit dat je DB rijdt) kon met een Ng (Nahgüterzug), een Ne (Naheilgüterzug) of zelfs met een P(ersonen) plaats vinden, als de tijd maar werd gehaald waarop de wagen aan de hal moest komen te staan.

dirkjan

[Wim Hesselink]

Hallo Dirkjan,
Ik rij inderdaad DB, tijdperk 3b / 4a. Ik hou 1970 als richtjaar aan. Eigenlijk is het stukgoederenvervoer dan al een stuk minder intens en deed de DB ook al een deel met vrachtwagens... Maar ik vind de logistiek erachter wel interessant. Ook om zelf na te spelen.
Ik bouw een zijlijntje dat 2 hoofdlijnen verbindt en vroeg me af waar de goederenwagen vanaf de loods naar toe moet. Ik zat ook al te denken dat het misschien om en om zou zijn. De ene dag naar hoofdlijn 1, de andere naar 2. Maar ik begrijp dat alle stukgoed altijd eerst naar een Umladebahnhof aan lijn 1 gaat om dan alsnog eventueel naar lijn 2 (en de rest van het land) te worden gebracht.
Bedankt voor de info in ieder geval!
Groet, Wim

[Falkenberg]

Een wagen die pendelt van een Umladebahnhof naar een station vv heet bij de DB een Geschlossener Stückgutwagen (Gsw). Wat ook werd gebruikt bij weinig vracht is een Stückgutkurswagen (Sk). Deze reed meestal vooraan de trein en werd op de onderwegstations behandeld. Je zou dus een Gsw in je Ng voor je eigen station kunnen opnemen en een Sk voor een aantal andere.

dirkjan

[Wim Hesselink]

Aha, dus als ik het goed begrijp, wordt een Stückgutkurswagen niet uit de trein gerangeerd, maar wordt het stukgoed tijdens de stop van de Ng snel uit/in geladen?
Het lijkt dan eigenlijk op een Leig-Einheit, maar dan voor weinig verkeer, en minder urgent.
Interessant! Bedankt voor de info! 
Groet, Wim