2-rail + bovenleiding = 2 treinen?

[Marc tramt]

Bedankt voor je moeite Klaas!
Had uit je eerdere bericht over de NEM al een en ander begrepen. Toch nog een vraag; rijspanning is gelijkstroom, verlichting komt meestal van een wisselstroom trafo. Iets in mij zegt dat er dan iets niet helemaal goed gaat...  Beide voeden met gelijkstroom?

Mijn baan is inderdaad een dubbelgevouwen ovaaltje, of een dubbelgevouwen hondebot.
En dat met die trams goed plaatsen moet wel lukken! Heb alleen maar éénrichtingmaterieel 

[Geoffrey Korstanje]

Geoffrey,

ik snap je opmerking niet zo goed.
Het gaat hier om het analoog laten rijden van 2 treinen door ook de bovenleiding te gebruiken. Daarbij fungeert één van de spoorstaven als gemeenschappelijke retour voor beide treinen, en daardoor leveren keerlussen een bijna onoplosbaar probleem op. Ik snap niet wat DINAMO daaraan kan oplossen.

Als je deze in blokken opdeel dan blijft het principe toch hetzelfde?

[Klaas Zondervan]

Je kunt de verlichting naar keuze voeden met gelijkstroom of wisselstroom.
Voor normaal bedrijf maakt het niet uit. Alleen in foutsituaties kan het verschil maken. De belangrijkst fouten die kunnen optreden zijn: de tram staat verkeerdom op de baan, of de tram verliest (tijdelijk) het contact met de gemeenschappelijke spoorstaaf. In beide foutsituaties komt alles in serie te staan, en als je dan de verlichting met wisselstroom voedt kunnen er rare effecten optreden.

De veiligste optie is volgens mij: de verlichting ook met gelijkspanning voeden, en wel met dezelfde polariteit als de rijspanning.
Concreet: kies de linker spoorstaaf (gezien in de normale rijrichting) als gemeenschappelijke staaf. In de normale rijrichting is de rechter staaf dan de plus voor de rijspanning. Als je dan de plus van de verlichtingsspanning op de bovenleiding zet krijg je volgens mij de situatie waarin je de minste kans op brokken hebt als er iets fout gaat.

[Klaas Zondervan]

Geoffrey,

DINAMO is geen analoog systeem. Het gaat ver uit boven de bedoeling van Marc, die wil gewoon analoog rijden met één tram en de verlichting uit de bovenleiding voeden.

[Marc tramt]

Klopt Klaas, mijn baantje is zo klein dat het laten rijden van 2 trams tegelijk niet nodig/werkbaar is. De baan is in secties opgeknipt die kunnen worden aan of uitgeschakeld zodat er wel meerdere trams op de baan kunnen staan. Het lijkt mij leuk als die worden voorzien van werkende binnenverlichting en omdat die bovenleiding er toch al hangt biedt dat perspectieven...
Dus een stilstaande tram in de eindpuntlus mét brandende verlichting op een analoge baan, terwijl een andere tram de remise in rijdt.

Dit even als achtergrond bij mijn vraagstelling. Volgens mij heb ik nu wel voldoende info om te gaan bouwen, thanks!

[Geoffrey Korstanje]

@Klaas,

Oke, daar heb je ook gelijk van.
Ik gaf het ook alleen maar aan als oplossing voor het keerlusprobleem.
Maar op Dinamo rij je dus wel met analoge locs.

[Marc tramt]

Er gaat uiteraard niets boven de praktijk!
Afgelopen weekend de schakeling volgens de NEM getest, en wel met één gelijkstroom- en één wisselstroomtrafo; werkt feilloos.
Dat worden dus mooi egaal verlichte trams straks op mijn baan  .

[Overlast]

Dan moet je nog maar op één ding letten, en dat is dat je trams altijd op dezelfde manier op het spoor moeten staan.

Dat is helemaal waar Klaas, het viel me op dat als je dat niet doet (ik ben aan het expirimenteren met dezelfde schakeling, (ik gebruik ook gelijkspanning voor de verlichting), de verlichting bij het 'opendraaien' van de rijregelaar feller of zwakker wordt. Als de verlichting feller wordt, brandt de verlichting door, als je niet oppast.

Is hiervoor een soort beveiliging in te bouwen? Het kan natuurlijk gebeuren, dat je je materieel verkeerd op het spoor zet.

Komt dat feller worden, doordat de 2 (gelijk-)stromen op 'elkaar stapelen'? (bijv. 6 Volt rijspanning + 12 Volt verlichtingsspanning = 18 Volt)?

Maarten

[Klaas Zondervan]

Komt dat feller worden, doordat de 2 (gelijk-)stromen op 'elkaar stapelen'? (bijv. 6 Volt rijspanning + 12 Volt verlichtingsspanning = 18 Volt)?

Exact. Teken maar eens uit wat er gebeurt als je de trein andersom zet. Voor de motor maakt het niet uit, die blijft gewoon tussen de rails aangesloten.
Maar de verlichting komt op de opgetelde spanning te staan.
De simpelste beveiliging is de polariteit van beide voedingen gelijk maken. Dus in de meestvoorkomende rijrichting is de rechter spoorstaaf de plus, de linker is dan vanzelf de min. Zet je nu de lichtspanning ook met de min aan de linker staaf en met de plus aan de bovenleiding, dan zullen de spanningen van elkaar afgetrokken worden als je de trein verkeerdom zet.
En voor de spitsvondigen: inderdaad, als je de trein de andere kant op laat rijden dan werkt deze beveiliging ook niet meer.

[Overlast]

Klaas, ik begrijp dus dat er geen manier is om te beveiligen?

Dan maar goed opletten bij het op de rails zetten.

Maarten

[gvandersel]

Je kunt wel verlichting in je tram aansturen onafhankelijk van de manier waarop je je tram op de rails zet. De ene kant van de verlichting aan de bovenleiding, terwijl de andere kant via een diode naar de rechter en via een tweede diode naar de linker rail wordt gevoerd.

Groeten,

Gerard van der Sel

[Klaas Zondervan]

Gerard,

mijn eerste gedachte was: dat is een hele slimme oplossing. Maar er zit één minpuntje aan. Zodra je de tram achteruit laat rijden krijg je toch weer via de "verkeerde" diode de dubbele spanning op de verlichting omdat de rijstroomrail dan negatiever wordt dan de massarail.

[gvandersel]

Klaas,

Ik snap je niet. Als ik op papier dit schema teken krijg ik dit niet voor elkaar. Kun je het wat verder toelichten?


Gerard.

[Klaas Zondervan]

Gerard,
hier een poging tot uitleg:

Als de tram vooruit rijdt is de rechter spoorstaf de plus. De linker dient als gemeenschappelijke retour voor motorstroom en lampstroom.
De rechter diode spert en de lampstroom loopt via de linker diode naar de massarail.
Maar, als de tram achteruit rijdt wordt de rechter spoorstaaf negatief t.o.v. de massarail. De lampstroom heeft dan voorkeur voor de route via de rechter diode, en de lamp komt dan op een hogere spanning te staan, nl. de rijspanning + de lichtspanning.

[gvandersel]

Klaas,

Je hebt gelijk als je uitgaat van 1 voeding. Gebruik echter twee verschillende voedingen met de massa als gemeenschappelijke draad,
Dan zal dit verschijnsel niet optreden.
Ik ben van twee gescheiden voedingen uitgegaan (2 trafos's) omdat de rijspanning toch varieert.
Dan is er geen enkel probleem meer.

Groet,

Gerard.