Stopschakeling met NTC weerstand - Na Vijven nr 196 - wie heeft hem?

[Joost O]

Hallo allemaal:

In het tijdschrift Na Vijven nr 196, April 1968, verscheen een artikel "Stopschakeling op de modelbaan: 4 weerstanden en 1 transistor".

De schakeling was gebaseerd op een "Negatieve Temperatuur Coefficient" weerstand, dus eentje die naarmate hij warmer wordt, meer stroom doorlaat. Bij de halte hadden we een geisoleerd stuk rail dat stroom kreeg via de NTC weerstand. Als de trein aankwam was de weerstand koud en stopte de trein. Na enige tijd werd de weerstand zo warm dat er genoeg stroom door liep om de trein weg te laten rijden.

De schakeling bediende ook nog eens een sein met groen/rood licht.

Nou heb ik tussen mijn vergeelde papieren een schema van die schakeling gevonden, maar ik kan er niet meer wijs uit worden. Misschien destijds verkeerd getekend, of (waarschijnlijker) heb ik het originele schema gewijzigd en weet ik nu niet meer hoe of waarom.

Heeft iemand toevallig dat artikel of een schema van de schakeling?

Alvast dank,

Joost

[zuylen]

Ik denk dat je beter naar een schakeling op zoek kan gaan in de meer hedendaagse lectuur. En dat kan uiteraard nog steeds met een NTC weerstand. De onderdelen die toen geleverd werden zullen nu moeilijker of helemaal niet meer geleverd kunnen worden. Bovendien kunnen de schakelingen tegenwoordig veel mooier uitgevoerd worden.
vr gr Andre

[Rob Hagg]

Even gekeken want ik wist dat er nog een paar op zolder moesten liggen, maar ze zijn miv 1970, dus helaas.

[Erik Baas]

Als je het schema hier plaatst kunnen we zien of er chocola van te maken is.

[HansQ]

Als je een alternatief zoekt: oponthoud schakelaar

Ik heb er ooit een printje voor gemaakt:


Zie meer info hier: https://hansqprs.home.xs4all.nl/circuitsonline/

[Erik Baas]

Hehe: "Monteer een schakelaar over de beide aansluitingen van de schakelaar.".  ;-)

[Joost O]

Goedenavond:

Dank allemaal voor de reacties en tips.

@ André, Hans: Er zijn inderdaad betere alternatieven. Maarrree... ik ben bezig me een beetje electronica aan te leren, ik heb dat oude schema gevonden, en nu kan ik het niet uitstaan dat ik niet snap hoe het werkte     Het gaat me dus meer om het begrijpen.

Om op Erik zijn chocola-aanbod in te gaan, is hier het schema, voor wie zich er in wil verdiepen:


Wat ik er bij kan toelichten is dit:
- Hierboven staan twee variaties van de stopschakeling. Ik weet niet welke de goede is.
- Het stoppen van de trein ging via de NTC, daar was verder niets voor nodig.
- De transistor bediende de sein lampjes. Die werden gevoed vanaf een 9v transformatortje.
- De transistor was een AC128 PNP. Ik kan niet garanderen dat ik hem goed getekend heb.
- Het werkte zo: Als er geen trein was, stond het sein standaard op rood. Wanneer de trein op de stopsectie aankwam, sprong het sein op groen. Even later (als de NTC warm was) reed de trein weg en sprong het sein weer op rood.

Op een baan van 1x2 meter met een ovaaltje kon je dat één keer doen, want als de trein bij het volgende rondje weer bij de halte kwam, was de NTC nog lang niet afgekoeld...

Ik heb de schakeling nog niet gebouwd en getest. Eerst wil ik zeker weten dat er geen brand- of explosie risico bij komt kijken..

Alvast dank en veel plezier met puzzelen,

Joost

 

[zuylen]

Nou ja: brand of explosie krijg je alleen als je het heel bont maakt. 230 volt erop of zo. Dat raad ik dus niet aan. Maar goed, waarom zou je zoiets doen.
vr gr Andre

[Tjalling]

Wat is het verschil?
Volgens mij staat daar 2 keer hetzelfde schema......

Groet,
Tjalling

[zuylen]

Nee dat is niet waar, ik zie wel degelijk een verschil.

[Tjalling]

Je hebt gelijk, de draad loopt anders bij de rode lamp.

[Erik Baas]

Ik weet niet welke de goede is.

De eerste kan werken, de tweede niet omdat de rode lamp nooit voeding krijgt. Lijkt me leuk om te bouwen, de praktische waarde lijkt me gering: je kunt bv. geen wachttijd instellen. En je moet maar net de juiste NTC vinden...

[zuylen]

Je kunt ook iets met een NE555 in elkaar bakken. Die kan je qua tijd wel instellen. Het is tenslotte een timer IC. Maar dat betekent dus dat de NTC vervalt. Het werkt ook niet door detectie van de loc. Dan zou je iets met een optocoupler moeten violen die via een doorlaatspanning van een diode in doorlaat zijn stroom krijgt. In de optocoupler zit immers een led die aan gaat en vervolgens een licht afhankelijke transistor activeert. Het is maar een idee.

[Joost O]

Lijkt me leuk om te bouwen, de praktische waarde lijkt me gering

Mooie samenvatting van deze hele hobby 

Ik zal hem t.z.t. eens proberen na te bouwen. Moet ik wel een paar gloeilampjes opscharrelen.

Joost

[zuylen]

Nou, de optocoupler is inclusief led die er zit ingebouwd. Daar heb je geen gloeilampjes voor nodig! Alleen een aantal diodes die de drempelspanning verzorgen en zo de optocoupler laten werken als er een stroomverbruiker staat. Kan een gloeilampje of motor van een loc zijn. Nadeel van deze schakeling is dat je wat spanningsverlies hebt. Namelijk 1,4 volt over de twee dioden. Eigenlijk zou je de spanning dus iets moeten verhogen om 14 volt te krijgen op de rails.