Zelfbouw bovenleiding

[MatthijsD]

Ik ben bezig met het plannen van de bovenleiding in het station van mijn modelbaan.
Nu heb ik een partij met (oude) Märklin bovenleiding, maar ik vind die rijdraad veel te grof. Ik zat daarom te denken aan zelfbouw van de rijdraad.
De bovenleiding wordt niet functioneel, en zal alleen op de zichtbare gedeeltes worden uitgevoerd.

Ik kan me indenken dat het een ***** werk is om het de draad te maken, maar daar valt mee te leven denk ik. Ik heb al flink gegoogeld, en het bouwen (=solderen) zelf leek mij wel te doen.

Maar over de zelfbouw rijdraad heb ik een paar vraagjes:

• hebben jullie er überhaupt ervaring mee?
• hoe kwetsbaar is het? het zal kwetsbaarder zijn dan de huidige oude Märklindraad, maar is het zo dat met 1 aanraking van de draad heel de boel verbogen is?
• wat voor draad is daar het beste voor te gebruiken? Ik heb nog een paar flinke stukken netwerkkabel (dikte durf ik zo niet te zeggen)
• hebben jullie nog andere tips?

Met vriendelijke groet,
matthijs

[OLDO]

Hallo Matthijs,

• hebben jullie er überhaupt ervaring mee?

We hebben het op onze clubbaan helemaal zelf gemaakt, ook de masten. Eigenlijk moet ik zeggen dat het door één persoon gedaan is (oud lid, inmiddels overleden).
Onze baan, de maguette van het station Zwolle in H0 (ca 3 x 20 mtr) staat er voor een flink gedeelte vol mee en we hebben er dus voldoende ervaring mee.
Alles is gesoldeerd en daarbij raden wij ten zeerste het gebruik van soldeerwater of S39 af. Gebruik uitsluiten zuurvrije Purine. Je wil niet weten wat voor problemen we tegen gekomen zijn.

• hoe kwetsbaar is het? het zal kwetsbaarder zijn dan de huidige oude Märklindraad, maar is het zo dat met 1 aanraking van de draad heel de boel verbogen is?

Wij hebben de boveleiding gemaakt van Sommerfeldt draad, dat is ca 08,8 mm hard koperen draad. En dat blijft ten allen tijde kwestbaar. Maar het ziet er erg mooi uit. Als er wat kapot gaat is het het beste het gehele defecte stuk te vervangen. Heb je een diepe baan dan is een werkbrug een must.

• wat voor draad is daar het beste voor te gebruiken? Ik heb nog een paar flinke stukken netwerkkabel (dikte durf ik zo niet te zeggen)

Zoals al gezegd hebben wij Sommerfeldt draad gebruikt. Wat is het beste? dat is een persoonlijk smaak maar ik zou adviseren niet veel kleiner dan 1 mm draad te gebruiken en bij voorkeur (harde) koperen draad.

• hebben jullie nog andere tips?

Tja, weet ik zo even niet. Wel is het het makkelijkst als je voor de rijdraad een mal maakt. maar dat lijkt mij eigenlijk vanzelfsprekend.

Ik hop dat je hier wat mee kunt.

Hennie

[neudalhausenstadbahn]

Dat sommerfeld spul is echt fijn draad om mee te werken en leverd mooie bovenleiding op. En ja verbuigt het, dan buig je het gewoon weer terug. Een enkel stuk liet wel eens los maar het meeste bleef netjes intakt.

Alle bovenleiding secties en masten had ik met vrienden zelf gesoldeerd. Eerst ook de bovenleiding ook aan de masten gesoldeerd maar dat liet nog wel eens los en was dan bijna niet meer vast te krijgen. Later ben ik de hoekjes omgaan buigen zodat ik het aan de mast kon hangen en vast kon klemmen( doorbuigen van het omgebogen stukje tot het weer tegen zichzelf aan kwam) lijmen( hotulijm). Dat ging prima en sloot aardig goed op elkaar aan, ik reed toen al niet meer maar ik denk dat het ook voor een rijdende baan wel een goede ophanging kan zijn als je precies genoeg werkt.

Zoekt voor meer info het topic Neu Dalhausen hbf maar op, groetjes Michiel.

[Menno]

Nou staat de bovenleiding bij mij nog niet, maar ik heb als rijdraad 0,45 mm dik koperdraad klaarliggen.

Dat draad is voortgekomen uit VD-draad (1,5 mm2 zwart, schakeldraad) dat ik via een trek-ijzer (stuk edelsmidgereedschap) verkleind heb tot 0,45 millimeter diameter.
Tweede voordeel: door het trekken wordt het koper een stuk stugger.

Maar zoals ik al zei, ik zal nog moeten zien of het allemaal werkt zoals ik hoop.

[OLDO]

Hallo Menno,

Nou staat de bovenleiding bij mij nog niet, maar ik heb als rijdraad 0,45 mm dik koperdraad klaarliggen.
...

Hm, als je zulk dun draad gebruikt, of je het nu hard getrokken hebt of niet, dan denk ik dat je niet aan werkende afspanning onderuit komt. Anders krijg je het m.i. nooit snoerstrak.

Hennie

[Menno]

Maar ja, zoals ik al zei, ik moet eerst zien of het wel allemaal gaat werken. En anders heb ik nog een tweede stuk liggen dat naar 0,8 mm gaat.

Bij mij worden het in ieder geval losse draadstukken, want aan 1 stuk zie ik niet zitten.

[MatthijsD]

Allemaal bedankt voor de reacties!

Ik heb een proefstukje gemaakt met het koperdraad van een netwerkkabel. Dit heb ik eerst in de accutol gedaan en een stuk 'opgedraaid'. Ik heb als mal even de vorm van de rijdraad van Märklin genomen. Dit zijn lengtes van 36 cm.
Ik ben bezig om te kijken of ik eventueel ook langere stukken in gepast kan krijgen in het station.
Maar het solderen opzich viel mij heel erg mee, je moet even de slag te pakken hebben om het snel en netjes te doen, maar als het eenmaal gaat, dan gaat het prima.
Wat ik alleen een drama vind, is het strippen van de draad. Heeft iemand daar nog trucjes voor?
Met een striptang werkt het niet als je lange stukken moet doen. Ik doe het nu met een breekmes, maar je neemt soms een klein beetje van het koper 'mee', en dat is lijkt me ook niet altijd ideaal.

Ik zit nu nog te denken hoe ik het zal doen met eventueel verven van de draad. Want nu heb je stukken koper, en bij de verbindingen een heel klein beetje zilverkleurig; en dat vind ik niet zo mooi.
Ik weet alleen nog niet wat voor kleur ik de draad zou moeten verven. Groen, als geoxideerd koper, vind ik niet mooi, maar ik zit erg te twijfelen tussen zwart of een donkere grijstint.

matthijs

[Hans Reints]

Onze voormalige baan "de Oude Lijn" was geheel voorzien van zelfgemaakte bovenleiding. Het is en blijf kwetsbaar daarom hadden wij bij alle stroomafnemers een veertje afgenomen en de hoogte van de stroomafnemer begrenst door middel van een visdraadje. Doe je dat niet dan zal je zien dat de beugel de draad altijd omhoog zal drukken, hoe strak je hem ook trekt'daar de draad geen eigen gewicht heeft om tegen drujk te geven.
Dus; druk van de panto minimaliseren en hoogte begrenzen. Het gaat soms uren goed en dan ineens blijft er ergens iets haperen. Bovenleiding blijft onvoorspelbaar.

SK

[Henk K]

Ik heb wel wat foto'tjes van zelfgemaakte bovenleiding-experimentjes rondslingeren:





En hoe ik dat gemaakt heb? Het was in elk geval een pokke klus. Je krijgt het draad namelijk mooi op een rolletje:



De ene kant in een lijm klem, de andere in de boormachine. Draaien maar en het wordt keurig recht.




Het solderen was een crime, maar met behulp van kleine stukjes klei zorgde ik ervoor dat de draden niet aan de wandel gingen.



En dan krijg je dus zoiets. Al snel zie je dat de hoogte niet helemaal klopt, maar daarvoor was dit ook een eerste poging.



Ik heb overigens verzinkt koperdraad gebruikt, ik meet 0.8 mm. Ik had ook nog wel dunner, maar dat zag ik niet zo zitten.

Ik hoop dat je er wat aan hebt.

[MatthijsD]

Bedankt Henk voor de tip met de klei. Daar heb ik zeker wat aan.
Hoe heb je de draad aan de uitliggers van de portalen vast gemaakt? Het lijkt gewoon geklemd, maar ik kan het slecht zien op de foto.

Ik heb nu voor 27 rijdraden de draad klaar liggen... Denk dat ik op zondag middag maar lekker ga knutselen.

[Henk K]

Ik heb me nog niet helemaal toegelegd over hoe ik het aan de portalen vast wil maken, maar voor de bovenkant van de draad zit het er in dat ik dunne buisjes ga gebruiken waar de draad precies in past. Met gekochte rijdraden, zag dat er zo uit:



Dit is natuurlijk heel professorisch, maar op zich vind ik het er niet al te verkeerd uit zien.

Hoe ik het met de onderdraad ga oplossen ben ik nog niet helemaal uit.  Zoals hier op de foto, lijkt het me dat een pantograaf erover struikelt.

[cor_b]

Op deze manier heb ik de rijdraden aan de uithanger monteerd ,met een krul aan de rijdraad en een drupje sec lijmen de draagkabel is ook gelijmd

Op deze foto de rijdraden boven een wisselstraat.

Cor

[JoeriL]

Hier (uitsnede uit) een foto van een stukje bovenleiding op de clubbaan.

klik!
Bovenleiding gemaakt uit lasdraad, en aan de uitliggers gesoldeerd. De hangdraad is gelijmd.

[Hans Reints]

Tip, solderen gaat het beste op een spiegel de twee rijdraden fixeren met plakband en de hangdraadjes kan je dan door middel van een (houten) mal zuiver haaks tussen de draden solderen. De grote hangdraad kan dan d.v. in het werk tegen de hangdraadjes gesoldeerd worden. Je koperdraad altijd onder voorspanning zetten (torderen met de boormachine)
SK