Eindelijk een beginner (Sttp)!

[sttp]

Hallo allen,

Aan het begin van deze maand heb ik voor mijn verjaardag (27e) een mooie stoomlocomotief gekregen van mijn vriendin.

Laat ik me eerst even voorstellen.
Als kind woonde ik in Drenthe ver van het spoor vandaan, dus elke trein was zeer bijzonder. Op mijn zevende verjaardag kreeg ik mijn eerste (en enige) LEGO-trein, waar ik heel veel mee heb gespeeld. Verder bladerde ik vooral door de Märklin/Fleischmann catalogussen die mijn ouders wel eens meenamen, totdat ze uit elkaar vielen. Die modeltreinen waren erg mooi, maar ik had vanzelfsprekend niet het geld, de ruimte en de kennis om mijn eigen modelspoor op te bouwen.



Tijdens mijn stage voor HBO Elektrotechniek kwam ik terecht bij Grontmij/Maunsell ICS in Zwolle. In plaats van modeltreinen, kon ik toen ineens de grote treinen meemaken (foto boven, 2007) tijdens het werken met meetapparatuur, meelopen met seinwezen en de ultrasoontrein (de UST-02, voor de liefhebber). Nadat ik afgestudeerd was bij Elektro, ben ik doorgegaan met Sensortechnologie in Assen, waar ik nu op het punt sta af te studeren. Na de zomer lijkt het erop dat ik voldoende tijd/geld heb om met mijn vriendin, ook een techneut, te verhuizen en dan ook ruimte te creëren voor een mooie modelspoorbaan.

Afijn, ik heb dus nu een mooie BR56 in H0 (Fleischmann 4156), een stukje bocht (FL6120) en twee stuks recht spoor (FL6101). Daarbij heb ik ook een Jouef trafo/aandrijving (lijkt op deze) waarvan ik niet precies weet wat daar uitkomt; daarover straks meer. Ik ben nu aan het kijken welke rail(set)s ik wil en of het handiger is om deze nieuw of tweedehands te kopen -- ik weet niet wat normale prijzen zijn, welke kwaliteit ik tweedehands mag verwachten en of ik toch beter met een nieuwe set kan beginnen om die later uit te breiden met tweedehands materiaal. Tijdens het zoeken naar informatie en ideeën kwam ik bij de encyclopedie en het forum van Beneluxspoor terecht waar ik erg mooie dingen tegenkwam, hulde!

Ik weet nog niet precies hoe ik mijn landschap op wil bouwen en het zal ook nog wel even duren voordat ik alles onder de knie heb. Voorlopig wil ik beginnen met een ovaaltje en wat wissels op de salontafel en dat langzamerhand uitbreiden. Ik vooral geïnteresseerd in het maken van een analoge baan die opgedeeld is in meerdere blokken. Ik wil proberen alle elektronica (seinen, baanvakken, decoratie/verlichting, aansturing) zonder de computer te doen, maar met eigengemaakte printplaten en microcontrollers. Dit is een uitdaging waar we allebei veel frustraties en plezier van verwachten.

Verder wordt ik erg blij van de andere Arduino-draad(jes) op dit forum, ik heb zelf meerdere Arduinos en andere microcontrollers/boards liggen en ik hoop dat ik anderen kan helpen met programmeren en elektronica. We hebben de technische kennis en apparatuur in huis om de technische zijde te realiseren, maar ik heb moeite met het kiezen van specifieke spoor-artikelen die dit zouden kunnen realiseren. Er zijn nog veel dingen waar ik niet helemaal uit ben. Hoe splits ik een traject op in fysieke baanvakken/blokken? Hoeveel spanning/stroom mogen de treinen maximaal hebben en in welke vorm?



Die laatste vraag heeft te maken met mijn transformator, op de zijkant staat dat er maximaal 12Volt DC uit zou moeten komen (⎓12V). Met de digitale oscilloscoop meet ik echter totaal iets anders. Bij 0 of "uit" meet ik (correct) 0Volt. Zodra ik een beetje aan de knop draai om de trein zeer langzaam te laten rijden, zie ik iets meer dan 10V in een gelijkgerichte 50Hz zoals op het plaatje linksboven. Op de maximale stand is dat zelfs 25V met dezelfde gelijkgerichte 50Hz (rechts). Hetzelfde gebeurt als ik de rijrichting verander.

Ik speculeer dat deze transformator zou oud is dat er nog geen elco en/of stabiele voeddingsspannings-schakeling in zit om de spanning nauwkeurig af te regelen. Ik vermoed dat het uiteindelijk om het "oppervlak" van de positieve spanning gaat die de trein laat rijden en dat in modernere systemen de spanning absoluut en veilig tussen 0 en 12VDC is af te regelen. Klopt dat? De trein lijkt verder prima te functioneren, maar nu weet ik nog steeds niet of dit een analoge AC of DC trein is. Het is een tweedehands trein, waarvan ik niet kan zeggen of die in het verleden is omgebouwd. Is er iemand die mij meer kan vertellen over wat mijn trein wel of niet zou mogen hebben en hoe ik dat eventueel veilig uit kan vinden?

Bij voorbaat dank en met vriendelijke groet,
Tim

[St00mboy]

Welkom op ons forum, Tim.
Ik hoop dat je hier een heleboel plezier gaat beleven.
Aan je interesses zal het niet liggen.
Er zitten volgens mij ook een paar Arduino experts op het forum.
Die zullen je vragen vast wel kunnen beantwoorden.

Leen.

[ruudns]

Is het een twee rail of een drie rail lok? Ik gok een twee rail gelijkstroom lok. (bij oude drie rail loks, zoals de Marklin's, zit een omschakel relais dat bij een spanning van ca 24v om klikt en de lok de andere kant uit laat lopen en bovendien eingelijk op wisselspanning rijdt). Wat voor merk staat er onder de lok?
Je trafo is duidelijk een Analoge gelijkstroom treintrafo (zonder elco ). Vooral niet met een scoop gaan meten aan zo'n kreng .

oeps, niet alles doorgelezen:

BR56 in H0 (Fleischmann 4156)

. Trafo is inderdaad een oud Joueff trafootje.
Ga je analoog rijden of wordt het straks digitaal? Wordt het digitaal, zoek dan eens op MP naar een Roco multimous, die moet voor ca €75,00 uit te halen zijn. Dan een decoder in je stomer en de pret gaat echt beginnen .

[zuylen]

Ik ken die transformator van Jouef. Heeft geen elco en levert slecht 250mA aan stroom. Dit soort trafo's beginnen al te hyperventileren als de loc een extra lampje heeft. Dat overschrijdt de maximale stroom.  Kan slechts één loc laten rijden. De meeste modelspoorders willen meer.... Ik zou naar een groter exemplaar van Fleischmann op zoek gaan. Die hebben transformatoren van 500mA of beter 1A voor de rijstroom en daarnaast leveren die transformatoren ook nog wisselstroom. Meestal zijn ze tweedehands goedkoop te bemachtigen. Waarbij ik de tip meegeef. Koop een transformator met een plastic behuizing. Die zijn veilig.
Ik neem aan dat jij het gelijkstroom systeem rijdt, gezien dat je een br 56 van Fleischmann hebt. Dat weet je echt zeker als er onder de loc geen sleper voor de middenrail zit. Fleischmann leverde ook locs voor wisselstroom. Anderzijds willen mensen gelijkstroomlocs ombouwen voor het wisselstroomsysteem. Dus dat betekent niet een Marklin trafo kopen! Daar heb je niets aan.
De tip om digitaal te beginnen is een goeie. Kost niet veel extra. Ca 75 euro zoals al is aangegeven.
Succes André

[Timo]

Hoi Tim,

Allereerst welkom! Elektronica en modelspoor gaan goed samen als hobby's  Zelf helaas geen ruimte voor een baan dus blijf vooral steken bij de elektronica op dit moment.

Allereerst over de loc. Je weet het (oude) nummer van Fleischmann dus kan je hem prima opzoeken. Beide getoonde versies zijn gewoon DC. En dat was ook wel te verwachten aangezien DC wel de standaard is bij 2-rail.

Dan de trafo. Zoals je zelf al aan geeft is het een redelijk oude. Nu kan het best zijn dat deze alleen bestaat uit een trafo en een gelijkrichter (en dat verwacht ik dus eigenlijk ook). Dat was een makkelijke en goedkope opbouw. Maar het zou ook kunnen dat de condensator gewoon is overleden. Nu is dat op zich prima, een DC motor heeft hier geen problemen mee (ook al is het strikt genomen een combinatie van DC en AC). Het is eigenlijk een vorm van PWM. Zolang de polariteit maar niet continue staat te wisselen wordt het in de modelspoorwereld gewoon DC genoemd. Tegenwoordig zijn de trafo's vaak elektronisch en leveren "echte" DC of PWM.

En dan over de spanningen. Zoals je denk ik met je elektronica achtergrond ook wel weet is het in dit geval netter om het over de RMS spanning te hebben. De 23V die je dan peak-to-peak meet komt dat neer op 16,3V_RMS (uitgaande van ideale sinus => 23 / sqrt(2) ). Dat is inderdaad zoals je zei het oppervlak onder de spanning (of eigenlijk het kwadraad daarvan => Root Mean Square). Gaan we er ook nog vanuit dat de trafo gemaakt is voor het oude 220V (zoals op de trafo op de foto ook te lezen is) en we tegenwoordig 230V hebben zal de uitgang ook 5% hoger liggen dan toen. Zouden we terug rekenen naar 220V komt dat uit op 15,6V_RMS. Nog steeds meer dan de genoemde 12V maar een trafo zonder last zit al snel een stuk hoger dan wat er op staat. Meet maar eens een random (old school) AC adapter, is de spanning waarschijnlijk ook hoger dan er op staat.

En je schrijft met uC's te willen gaan werken, ook voor het werkelijk sturen van de treinen? Want dan kan je gewoon een H-brug IC (of een MOSFET met relais, wat je wilt) pakken en de boel echt PWM'en. Makkelijker dan sturen met een voltage. Hierover is genoeg te vinden in de verschillende Arduino draadjes 

En wat je dan als voedingsspanning pakt, ja, daar zijn fabrikanten zelf ook niet helemaal uit. Vaak wordt 12V bij analoog genoemd. Maar digitaal licht de baanspanning vaak hoger (zeker bij H0). Maar hoe hoog verschilt van fabrikant tot fabrikant (ergens tussen 12V en 22V). Maar op zich maakt het ook niet zo heel veel uit, als je PWM sturing maakt zal je zelden een loc op 100% willen laten rijden (= sneller dan de Thalys  ). Met een iets hogere spanning (16V - 20V) zal een loc vaak iets beter kruipen. Uiteindelijk komt het weer op de RMS spanning aan. Ga je zelf bouwen zou ik voor een 12V power brick gaan (makkelijk te krijgen) met een (of meerdere) step-up converters erachter (ook makkelijk te krijgen). (24V met step down kan natuurlijk ook).


Timo

[Jaakfrans]

Roco-maus heb ik recent voor 20€ en voor 25€ op marktplaats gekocht,een 1 ampère DC en 1 ampère AC Trix transformator in plastic behuizing heb ik voor 10€ opgehaald.Sporen van Lima,Jouef,Piko of Tyco passen ook voor Fleischmann als je wat met de aansluitlipjes morrelt ,worden prima schoon in de vaatwasser -nee,niet de wissels- en kosten 10 cent voor een gebogen en 15 cent voor een recht stuk als je met wat geduld marktplaats afstruint.

[VFR]

Hoi Tim,

Zo te lezen worden al je vragen al beantwoord. Daarom nu iets anders.

Sensortechnologie in Assen? Dat is een opleiding van de Hanzehogeschool Groningen waar ik werkzaam ben (op de campus in Groningen). Een "eigen" student die ook nog het modelspoorvirus heeft opgepakt wens ik natuurlijk alle succes met het afstuderen. Zo te horen heb je er zelf alle vertrouwen in, mooi zo.

Ik wens je ook veel succes in je modelspoorhobby. Zoals je ziet kun je op dit forum alles vragen en krijg je binnen korte of langere tijd wel antwoorden. Maar ik zou zeggen, neus bij vragen vooral ook in de encyclopedie of via de zoekfunctie naar antwoorden in draadjes van het andere forumvolk hier. Leer je van alles van.

[sttp]

Leuk om meteen al zo snel zoveel positieve reacties te lezen!

Het is inderdaad een analoge 2-rail 12VDC loc (dank voor de aanwijzingen) en die rijdt prima als ik 'm aanstuur met mijn 30V 3A power supply. Uiteraard nu nog hééél voorzichtig en niet boven de 100mA totdat ik meer spoor heb.

De trafo heeft het vermogen van een pinda, zoals door zuylen en Timo opgemerkt. Zelfs met het testen op wat kleine 0.25 Watt weerstandjes heeft de trafo het al aardig zwaar. Zolang ik maar 1 trein en weinig rails heb is het voldoende, totdat ik klaar ben voor/met de volgende stap. Binnenkort eens foto's maken

Ik wil overigens analoog gaan rijden en liefst alles zo autonoom mogelijk, op het schaduwstation en/of eventueel rangeerterrein na. Ik wil alles zelf gaan bouwen en uitvinden, ook al zijn er vrij veel dingen gewoon bij Conrad of Farnell beschikbaar. Voorlopig zit ik te denken aan het volgende: op relatief lange, ondoorbroken stukken (bijv tussen twee stations) wil ik het traject opsplitsen in blokken die onafhankelijk vermogen krijgen. Blok A bezet? Dan B uit, C half vermogen en D weer normaal.

Zodoende heeft elk blok een klein printplaatje nodig waarmee bepaald wordt in welke staat het blok zich bevindt (rood/geel/groen sein) en kan diezelfde print meteen de spanning leveren om dit uit te voeren. Elke voeding hoeft dus weinig te leveren (200-300mA?) voor slechts een korte tijd, prima te doen met standaard transistors. Communicatie tussen de blokken kan gewoon met 0-5V signalen over een stuurdraad. De AND/OR logica kan met een microcontroller, TTL-logica of zelfs analoge schakelingen, die vervolgens de spanning over het blok regelen.

Als dit lukt allemaal lukt, zou dat betekenen dat trajecten niet meer via een centrale controller geregeld hoeven te worden en dat lange stukken makkelijker aan te passen zijn. Daarna uitbreiden voor links/rechtsrijden en wissels. Voorlopig eerst nog maar met mijn laatste tentamen bezig, anders duurt het nog wel een paar jaar voordat ik eindelijk afgestudeerd ben.

@Hijlco: klopt! Sensortechnologie is een paar keer van instituut gewisseld, we zitten nu bij Engineering, waar het thuishoort. Misschien op ZP11 voor de open dag eens een baan opzetten, om meer studenten warm te maken voor techniek en modelspoorhobby?

Tim

[ruudns]

Kijk in dat geval eens naar Dynamo van de HCC .

[gvandersel]

Even een korte opmerking: Dynamo kennis is bij de HCC (HCC!m) aanwezig. Dynamo zelf is een commercieel product en is te verkrijgen via een sponsor van deze site (PiCommIt). De HCC!m zelf verkoopt geen onderdelen voor dit systeem. Het HCC!m systeem bestaat nog wel, maar is ongelooflijk inferieur aan het Dynamo systeem of welk digitaal systeem dan ook. Werken daarmee vraagt een computer (net als Dynamo), en als ik tussen de regels door lees wil de topic starter dat niet.
Maar kom gerust een keer langs in Utrecht (bij de RCU). Zie de agenda voor dagen en tijden.

Groet,

Gerard van der Sel.

[Jurgie]

Dinamo is volgen mij van VPEB.

site: http://www.vpeb.nl/oplossingen/treinen/

Jurgie

[Bierwagen]

Hallo sttp:
Ook van mijn kant hartelijk welkom op dit forum. Ik heb er in ieder geval al veel geleerd.
Als het even kan; begin meteen met een goedkoop Roco Multimaus digitaal setje. Heb ik veel te lang mee gewacht en is kinderlijk eenvoudig en biedt vele mogelijkheden.
Een welgemeende raad is dat als je toch nog van nul af moet beginnen, koop dan alles nieuw; de minste kans op allerlei vervelende storingen, slechte verbindingen etc. Duurt wat langer voordat je een beetje baan hebt liggen, omdat de investering natuurlijk een stuk hoger is, maar het betaalt uiteindelijk zichzelf terug.
Ik ben ooit begonnen met 2e hands; alles doet het met het nodige kunst- en vliegwerk, maar ik heb er spijt van en om nu nog alles te vervangen voor nieuw; betekent een enorme investering, dus blijf ik maar doormodderen, maar diep in mijn hart....enfin
Succes,
Bierwagen

[henk]

Dinamo is feitelijk ook een digitaal systeem, maar dan met blokdecoders in plaats van locdecoders. Het aloude HCC-systeem idem dito.
Wat Tim heeft bedacht doet meer dan aan het systeem Van Meekeren denken, tegenwoordig Mecktronics geheten.
http://www.mecktronics.nl/

Maar ik denk dat Tim het graag zelf wil bedenken en maken. Anders kan hij beter direct digitaal gaan. Zie verder weinig voordelen om nog per se analoog te willen automatiseren.

[ruudns]

Zie verder weinig voordelen om nog per se analoog te willen automatiseren.

@Henk: als je nu nog met een baan begint zijn die er denk ik ook niet .
Verder kun je ook bij digitaal nog genoeg zelf bouwen .

[Ventovice]

Hallo Tim,

Als medebeginner ook namens mij: welkom.
Al veel elektronica-gebabbel hierboven, waar ik weinig kaas van heb gegeten...
...daar wil ik het dan ook niet over hebben.

Grappig dat je op je 7e een eerste (Lego-) trein kreeg en precies 20 jaar later een H0-loc hebt gehad!
Je zegt een stoomloc; weet je al een beetje wat je wilt gaan maken?
Ik bedoel dus: welk tijdsbeeld/ land je van plan bent te verbeelden?
En goederenvervoer/ industrie of juist personenvervoer en een stadsbeeld?
 
Goede opleiding heb je iig.
Begrijp ik het goed, dat je juist analoog wil besturen, omdat dit juist een uitdaging voor jou (jullie...) is?
Een uitdaging is het zeker... zeker voor iemand zoals ik.
Ik houd het voorlopig lekker simpel met een PIKO Digi-fern en de wissels analoog op afstand bedienbaar.
Ik vind vooral het creatieve/scenery/gebouwtjes maken leuk.
Ik ben zelf begonnen met een nieuwe digitale startset van Piko, maar heb voor de rest alles via Marktplaats of op beurzen (dus tweedehands) gekocht.
Als je een beetje technisch en handig bent....  hoeft dat ook geen probleem te zijn; het is allemaal duur genoeg!
Ik heb in iets meer dan een jaar al ruim 2000 euro uitgegeven...
Als ik alles wat ik nu heb nieuw had gekocht, dan was het waarschijnlijk wel het drievoudige geweest!

Ik ga je in de gaten houden! succes.