Welk materiaal te gebruiken als ondergrond

[Verrijdt]

Beste forumleden,

Na lang wikken en wegen eindelijk toch maar een begin gemaakt met de uitbreiding van en geleidelijke afbraak van mijn oude treinbaan.
Ik heb een aantal bakken gekregen, 110 breed, 76 cm diep. De bovenkant is van 4 mm triplex.
Nu mijn vraag: welk materiaal kan ik het best gebruiken als ondergrond, kan dit van zachtboard of kan de rails etc gewoon direct op dit materiaal worden gelegd. De rails komt uiteraard op een bedding. Rails is ROCO-Line zonder bedding.
Graag jullie adviezen.

[Han Zijlstra]

Wil je het licht en leuk verwerkbaar houden dan kun je prima met roofmate werken
Verkrijgbaar bij de betere bouwhandel  en neem de hardblauwe variant

http://nl.opitec.com/opitec-web/articleNumber/805758

[Gamau]

Ik gebruik blauwe isolatieplaten: Ondervloer Isofast 7 m2 (XPS-isolatieschuim).
Verkrijgbaar bij de bouwmarkt (o.a. Gamma, +/- 25 euro voor 7 vierkante meter). 79 cm x 59 cm x 3 mm.

[Ernest]

Ik gebruik niets meer.
Op mijn eerdere baan had ik inderdaad dat blauwe Gamma spul gebruikt maar na het ballasten met Pipoo-lijm was de lawaai winst verwaarloosbaar.
Ik aanvaard nu dat mijn treinen (er rijden er max. 4 tegelijk) geluid maken.
Ernest

[henk]

En zo is het maar net.
Toevallig de afgelopen maanden zitten testen in verband met baanopbouw na de zomer. Mijn baan krijgt een kurklaag van 2 mm, omdat er nu eenmaal een bedding moet zijn. Dat wordt dan gelijmd met boekbinderlijm, rails met boekbinderslijm, balast met verdunde boekbinderslijm, maar veel effect op het geluid zal er niet zijn.

Wat helpt is rails los laten liggen of monteren op een flinke grenen balk. Zo'n balk gaat niet trillen van een treintje en geeft het geluid dus nergens aan door. Dat scheelt. Maar allemaal niet zo praktisch natuurlijk.

[santerdam]

Henk,

Als je de rails op een flinke balk monteert, dan zal die echt niet gaan trillen. Bedenk echter dat dit soort trillingen meestal niet de veroorzaker van het treingeluid is. Het gaat veel meer om de weerkaatsing van het geluid van de trein.

Je kunt dit mooi testen als je in de keuken nog een echt graniet aanrechtblad hebt. Loei zwaar dus da gaat echt niet trillen. Toch zul je verbaasd zijn van het geluid als je daarop rails legt en een trein laat rijden. Alles wat je hoort komt door weerkaatsing.

Dempingsmateriaal, zoals de blauwe platen van Gamma, helpt om die weerkaatsing tegen te gaan. Dat trillingen worden tegengegaan is mooi meegenomen, maar niet het primaire doel.

Sander

[Martin Welberg]

Vraag me af of de vraagsteller het had over demping van geluid 

Als bodem lijkt me 4mm een beetje dun, zou er een plaat XPS schuim (roofmate, styrodur of whatever) op verlijmen, of anders in ieder geval een tweede 4mm onder je sporen en dan verder opbouwen met wat je wil...

[MarcNL]

Zoals Martin aangeeft, is 4 mm wel erg dun.
In de eerste plaats is het nooit mooi vlak, tenzij je erg veel spanten hebt. En je kunt er nauwelijks iets in vast schroeven oid.

Ik zou dan bv. voor 9 mm multiplex gaan, zeker als je een vlakke (NL-) baan wilt.
Of stroken 9 mm waar de sporen liggen (open bouwwijze).

Roofmate werkt goed als isolatie, maar een strook kurk ook (Gamma). Heb je meteen de contouren van je ballastbed.

Zoveel modelspoorders, zoveel oplossingen.

[henk]

Henk,

Als je de rails op een flinke balk monteert, dan zal die echt niet gaan trillen. Bedenk echter dat dit soort trillingen meestal niet de veroorzaker van het treingeluid is. Het gaat veel meer om de weerkaatsing van het geluid van de trein.

Je kunt dit mooi testen als je in de keuken nog een echt graniet aanrechtblad hebt. Loei zwaar dus da gaat echt niet trillen. Toch zul je verbaasd zijn van het geluid als je daarop rails legt en een trein laat rijden. Alles wat je hoort komt door weerkaatsing.

Dempingsmateriaal, zoals de blauwe platen van Gamma, helpt om die weerkaatsing tegen te gaan. Dat trillingen worden tegengegaan is mooi meegenomen, maar niet het primaire doel.

Sander

Ik heb veel getest de afgelopen maanden Sander, alleen niet de granieten plaat.  Volgens mij zijn er twee geluidsbronnen: het klankkasteffect (trilling van de ondergrond die wordt doorgegeven) en mogelijk de weerkaatsing. Op een balk is het klankkasteffect nul en vanwege het vrij ruwe oppervlak is ook de weerkaatsing beperkt. Ik vraag me ook af of de weerkaasting erg groot kan zijn met een ongelijk oppervlak als rails met ballast. Het geluid raakt dan op zijn minst verstrooid.

Hoe het ook zij, ik heb veel geprobeerd en een massieve zachthouten balk is de enige ondergrond waarop je alleen nog de contactgeluiden op de rails hoort. Die heb ik alleen uit nieuwsgierigheid getest, omdat ik me uit het verleden herinnerde dat een massieve plank ook al veel scheelde. Die plank had ik tijdelijk bij wijze van brug in gebruik en als de trein daarover reed verminderde het geluid merkbaar. Een balk moet dan nog beter zijn, bedacht ik, en het klopte.

Helaas niet zo praktisch en het effect van alle andere technieken, uitgebreid overal beschreven, blijft uitermate beperkt. Ook van dat blauwe spul, zoals Ernest al beschreef. Bij mijn baan komt een laagje kurk onder de rails omdat er nu eenmaal een bedding moet zijn. Had mijn baan een thema waarbij het balastbed nauwelijks hoogte had, dan ging de rails direct op het multiplex.

[CHH]

Ik sluit mij aan bij Henk: direkt op multiplex. Inmiddels voor kapitalen aan allerlei materialen getest, zonder dat er nog een echte baan ligt. Het geluid in een kamer met een vlak plafond is weer anders als op de zelfde ondergrond onder een schuine kap. Het geluid schijnt werkelijk overal vandaan te komen.
Het geluid is overigens voor mij geen thema meer: ik woon hemelsbreed op ruim 1 km van de Betuweroute met flink wat bebouwing ertussen. Het geluid van de goederentreinen klinkt mij als muziek in de oren in de avond en nacht, ondanks dat het geluid aanzienlijk is. Het hoort er gewoon bij.
Dus: onderbouw met aluminium profielen van handytube.nl.  Zie ook topic Laarbeek. Dennis zaagt indien gewenst alles op maat. Daar kan het wokkelhout van de bouwmarkt niet tegenop. Bovendien bouwt het snel. Daarop 12 mm multiplex 120 x 60 van Praxis (heeft de mooiste platen). Eventueel laten afzagen op precies 120 x 60, zodat latere uitwisseling mogelijk is.
Alleen nog de vraag: rails spijkeren of lijmen met boekbinderslijm ?

[Ronaldk]

Als bodem lijkt me 4mm een beetje dun, zou er een plaat XPS schuim (roofmate, styrodur of whatever) op verlijmen, of anders in ieder geval een tweede 4mm onder je sporen en dan verder opbouwen met wat je wil...

Ik ga met Martin mee.... Het is wel heel dun.... Eerst wat stevigheid in krijgen. Op welke manier is even om het even. Met een tweede plaat van 4mm krijg je al meer stevigheid.

Zoveel modelspoorders, zoveel oplossingen.

Inderdaad

Groet Ronald.

[Martin Welberg]

Daarop 12 mm multiplex 120 x 60 van Praxis

En da's geen bouwmarkt 

Multiplex, zo'n ruim begrip, is dat berken, populier, lauan, meranti 

[MarcNL]

Als het maar vlak is, en een beetje fatsoenlijk verlijmd (en niet teveel splintert...).
Bij de doorsnee bouwmarkt kun je dan 9 van de 10 platen laten liggen.
(Is je onderframe stevig genoeg, dan trek je het overigens wel weer vlak.
Zelf gebruik ik rechtop staande latten van 92x12 en 92x18, en multiplex 9 mm. Dat geeft een stevige combinatie)

Ik heb ooit van de zaak een paar platen Chinees (*) multiplex meegenomen.
Die hadden als kist gediend, een zeereis vanuit Tianjin, en een jaar opslag in NL overleefd, ook zonder enige schimmel/vochtschade.
Was eigenlijk prima mee te werken.

(*) Het meeste hout in onze bouwmarkten is ook van onduidelijke herkomst.
Maar van deze platen wist ik zeker dat ze uit China kwamen, want ik was bij het inpakken aldaar aanwezig.

[Carel Ruysink]

Heb tot voor kort alles met berkentriplex gebouwd, vormvast, mooi strak en netjes af te werken. Rails direkt op het triplex en met verdunde witte houtlijm vast. Uiteraard best wel lawaai.
Nu een testovaaltje gemaakt van 4 mm populieren triplex want dat is een stuk lichter (en goedkoper) Mijn volgende baan word danook van 9 mm populier.
Naar mijn gevoel (en dertigjaargangen Railhobby inbinden) is Boekbinderslijm hetzelfde als witte houtlijm alleen duurder.
Heb ook wel rails op Roofmate gehad maar heb het gevoel dat de houtlijm zo hard is dat de trillingen via het spoorbed worden doorgegeven en het spoorbed zelf als "luidspreker" werkt.

Heb wel eens het advies gelezen om de ballast met waterverdunbare rubberlijm vast te zetten wat goed dempt en zorgt dat als je je rails weer sloopt je de bedding er los van kan trekken. Geen idee of de demping echt beter werkt en wat het kost en welke je precies moet hebben want tot nu toe ben ik voor de makkelijke verkrijgbaarheid van witte lijm gegaan en vond het geluid niet storend. Maar als ik op mijn nieuwe baan locs digitaal en met soundmodules ga laten rijden denk ik dat ik toch wat proefjes ga doen.

Groet, Carel

[Peter Spruit]

Beste demping  geeft volgens mij nog steeds rubber antislipmatten.

Dit is een recyclage product dat veel in zee en wegtransport wordt  gebruikt om extra frictie te creeren onder de lading.
Komt in matten van ongeveer  1 x 1 mtrs - 3 mm dik.   
Makkelijk op maat te knippen ( wel goede schaar nodig of heel scherp mes )

Ik heb dit spul gewoon met bisonflex verlijmd op mijn onderplaat. hierop ligt de rails gewoon gespijkerd .

Geluidsniveau =  0.  Als de treinen hier overheen gaan hoor je echt niets. Ook geen resonatie . Vergelijk het als met fluisterasfalt.

Ik heb dit volledig toegepast in mijn spiralen en deels in schaduwstations.   
Voor het zichtbare gedeelte  blijf ik echter kurk gebruiken daar dit vlotter en makkelijker te ballasten is en mooier qua op maat maken van de bedding.

Peter