"Ets chemisch bruinen"

[Sven]

...lees ik in Modelspoormagazine. Nu heb ik dat eerder gelezen, maar hoe doe je dat?

[Beached]

volgens mij is dat hetzelfde als chemisch zwarten.
Chemisch zwarten doe je door een chemische oplossing op een stuk metaal aan te brengen, waardoor de oppervlakte van het metaal reageert met de oplossing om een donker laagje op het metaal te krijgen. Het laagje is slijtvaster dan verf, voegt geen dikte toe en is hittebestendig.
Zwartingsmiddel is onder andere verkrijgbaar van GM&S, maar ook van jachtwinkels onder de naam Gun Blue, waar het spul wordt gebruikt om de lopen van geweren de donkere kleur te geven. Gun Blue is bedoeld voor staal, maar ook messing wordt er zwart van.

mvg,
Rick

[Sven]

Bedankt! Het concept begreep ik, maar niet het gebruikte materiaal. Ik ga wel even zoeken op het Internet naar dat spul, ik zou niet weten waar er hier een jachtwinkel is. Hoewel je zoiets nou wel weer in Engeland verwacht. Ik had gedacht dat het van de apotheek zou komen.

[Tomasso]

Ha Rick,

Leen (stoomboy) heeft ook zo'n toverdrankje waar hij zijn wielen in doet om ze te zwarten, maar wat opviel was dat ze eerst pikzwart waren, om na verloop van tijd de kleur weer bijna helemaal te verliezen. Jij zegt echter dat het permanent is, ligt dat aan het middel?

Gr.

Tom.

[Beached]

Het spul(messing kopellingen) dat ik met Gun Blue heb behandeld blijft gewoon zwart hoor. Wat ik wel heb gemerkt is dat je beter een aantal kleine behandelingen kan geven dan een grote. Een koppeling die ik te lang in de oplossing liet hangen werdt wel pikzwart, maar dat laagje bladderde er weer net zo snel af. Misschien is dat het euvel waar Leen mee te maken heeft.
Mijn gebruiksaanwijzing raadt ook aan om lichtjes met een zachte ijzerborstel over het oppervlakte te gaan voor elke behandeling.

mvg,
Rick

[Tomasso]

Leen heeft daar nog een goedje voor om te fixeren, dat heet electrofix geloof ik. Maar het gaat niet om afbladderen, maar dat het weer verkleurd Maarre mooi om weer wat tips te lezen!

[JAB van Ree]

Chemisch zwarten doe je door een chemische oplossing op een stuk metaal aan te brengen, waardoor de oppervlakte van het metaal reageert met de oplossing om een donker laagje op het metaal te krijgen. Het laagje is slijtvaster dan verf, voegt geen dikte toe en is hittebestendig.

Even een correctie; normaal zal het circa 0.01 - 0.015 toevoegen qua laagdikte. In de modelbouw te verwaarlozen misschien, maar in de machinebouw hielden we er bij draaien van bussen/assen altijd wel rekening mee.

[St00mboy]

Ik heb een Engels middel bedoeld om antiek oud te maken. Het heet Liberon en is volgens mij niet meer verkrijgbaar. Dat verdun ik 1 op 8-10 met water en het is prima spul om Alan Gibson wielen zwart mee te maken. Ik laat de wielen er ca. 2 minuten inliggen, spoel ze vervolgens af en laat ze drogen. Vervolgens maak ik de loopvlakken met een doek schoon en smeer voor- en achterkant in met een klein beetje Electrofix. Dit is het resultaat:


Het middel gaat een aantal keren mee, maar op een gegeven moment wordt de blauwe kleur minder, en dan worden de wielen ook minder zwart. Dan doe ik er weer een scheutje Liberon bij, totdat de blauwe kleur weer terugkeert.
Met o.a. producten van Carrs en Birchwood Caseys Gun Blue kun je m.i. hetzelfde resultaat bereiken, al heb ik dat nog niet geprobeerd. Wel verdunnen, en zeker niet te lang erin laten liggen, want dan ontstaan er putjes.

Alan Gibson wielen zijn van staal en daarmee werkt het perfect. Toen ik hetzelfde met Romford aandrijfwielen probeerde kreeg ik eerst ook een mooi resultaat, wel iets bruiner, maar na verloop van tijd verbleekten de wielen toch weer een beetje. Romford wielen zijn van een ander materiaal gemaakt. Ik moet daar nog eens induiken, want de Romford glimmende wagon wielen zijn wel mooi geworden. Het maakt ook uit of je in het bad alleen staal hebt, of ook nog messing, bijv. van de crankpins.

Ik heb nog nooit een middel gezien wat voor een mooie bruine of bruingrijze kleur op metaal zorgt. Op Ontraxs hadden ze de eerste keer iets, maar het resultaat was meer grijs dan bruin. Grijs kun je op mijn manier ook bereiken, nl. door een zwakkere of vaak gebruikte oplossing:

De bogie wielen van de linker lok zijn op die manier gedaan.

Hier bieden ze een middel aan om nikkel en tin bruin mee te maken (zie onderaan waar je kan bestellen):
http://www.jpennyltd.co.uk/shopping/pgm-more_information.php?id=50

Ik zou het wel eens willen proberen, maar ben vergeten om bij die winkel langs te gaan toen ik een keer in Southampton was.

Leen.

[Sven]

Leen,
Ik ga dat spul wel bestellen. Binnenlands verzenden kan niet al te lang duren. Ongetwijfeld zal er wel een zaak bij mij in de buurt zijn die dat heeft, aangezien antiek en oude dingen hier nogal leeft, maar die heb ik nog niet gevonden.

[St00mboy]

Mooi Sven, als het spul om metaal bruin te maken echt goed werkt, dan wil ik het ook graag weten. Ik kan me wel voor mijn kop slaan, dat ik toen in S'hampton niet even langsgegaan ben, het stond op mijn lijstje.

Zwart maken met Liberon gaat super met staal, en met nikkelzilver kun je misschien beter Carrs spul gebruiken, maar dat heb ik nog niet goed uitgedokterd.

Leen.

[Sven]

Besteld!

[Marc tramt]

En dan nog de belangrijkste vraag: wat ga je maken?

[Sven]

Niet specifiek iets, maar deze techniek heeft mij altijd gefascineerd. Ik wil dat eens uitproberen met messing. Ik moet nog wel wat van die ijzers maken die de balken zekeren aan de buitenkant van een gebouw (ankers?), maar die kan ik net zo goed van styreen maken en dan verven.

[Marc tramt]

Gevelankers inderdaad, sprak de bouwkundige 

[Sven]

Ha, dat was het. Maakt het een makkelijker om het te Googelen.