De bouw van Klein Wierenbach

[Hermes73]

Hallo allemaal,

In dit topic wil ik de bouw van mijn modelbaan "Klein Wierenbach" laten zien. Aangezien het de eerste baan is die ik zelf ga opzetten, heb ik het ontwerp simpel gehouden en kan ik met deze baan ervaring op doen met de verschillende onderdelen die de modelspoorbouwer zo al tegen komt. Die ervaringen kan ik later gebruiken om de grotere baan op te gaan zetten (ik heb al grootse plannen voor een vervolg modelbaan in L-vorm van 410cm x 160cm + 130cm x 130cm, met meerdere niveaus ).

In eerste instantie wil ik gaan ontdekken hoe digitaal rijden en aansturen (wissels, seinen) in elkaar zit, hoe elektronica werkt en hoe aansturing via de computer mogelijk is. Wellicht loop ik ook tegen punten aan over hoe de opbouw van de tafel van invloed kan zijn op de baan. Tevens wil ik leren hoe de baan netjes opgebouwd en aangekleed kan worden. Denk dan aan ballasten, bouwen van bergen, maken van water, gras e.d. en het maken en schilderen van een enkel huisje. Ik heb al diverse topics en websites gevonden waar informatie uit te halen is, en niet te vergeten de encyclopedie van deze site. Er zal niet een specifiek thema voor deze baan zijn, hooguit dat het (berg)landschap georiënteerd wordt.

De baan wordt gemaakt op een tafel van 240cm x 120cm en zal worden gebouwd met Tillig Elite rails. Er zullen blokken gemaakt worden, om het mogelijk te maken met meerdere treinen te kunnen rijden:


Als eerste heb ik de tafel in elkaar gezet (240cm breed x 120cm diep x 96cm hoog).
De losse materialen: balken en plankjes van vurenhout, panelen van multiplex, op maat gezaagd door de bouwmarkt:



Vervolgens het raamwerk in elkaar gezet. Hierbij heb ik voor de hoeken en het midden tussen de twee vierkanten gebruik gemaakt van hoekverbindingen. De hoekverbindingen heb ik uitgezaagd met een decoupeerzaag, dit lukte echter niet zo goed omdat de zaag steeds schuin ging. De verbindingen zijn hierdoor niet zo mooi en stevig geworden als ik gehoopt had, de oorspronkelijke geplande houtlijm heb ik wegens het niet goed aansluiten ook achterwege gelaten. Ik moet eens nadenken hoe dat bij het vervolgproject beter kan, wellicht door de balken alleen met metalen hoekprofielen aan elkaar te maken, net zoals ik bij de poten van de tafel gedaan heb. De middelste balken zijn wat ingeboord, en met een lange schroef aan de tussenhoutjes vastgemaakt.



Vervolgens vier panelen van 120cm x 60cm er op geschroefd. In eerste instantie had ik alleen de buitenranden geschroefd, maar het midden tussen de twee vierkanten bleek een zeer zwakke constructie te zijn. Daarom beide middenplaten ook maar op de middelste balk vastgeschroefd. Helaas steekt van veel schroeven de kop een stukje boven het hout uit, doordat ze er iets schuin ingegaan zijn. Dit had voorkomen kunnen worden door op de plek van de schroef het een beetje met een brede boor in te boren zodat de kop er in het gat zou vallen. Als de baan straks "aangekleed" wordt, zullen ze niet meer zichtbaar zijn.



Vervolgens de tafel ondersteboven gelegd en aan beide kanten bij het midden (tussen de twee vierkanten) met een balkje nog een extra versteviging aangebracht, om te voorkomen dat de middenbalk en platen zouden breken. De poten zijn met metalen hoekprofielen aan het raamwerk gemaakt, en tussen de poten zijn extra latten geschroefd om de poten verder te verstevigen. Hierbij er voor gezorgd dat er genoeg ruimte is om onder de tafel te kunnen kruipen (58-68 cm, afhankelijk van de plek).



Het eindresultaat van 7 á 8 uur werk: de tafel, met een proefbaantje er op uitgelegd:



Nu ben ik in afwachting van de levering van de rails en elektronica, om de echte baan op te kunnen gaan zetten.

Groet,
Harm

[mekel]

Hallo Harm,

Welkom op het forum, goed plan om alles eerst op het gemak te testen alvorens je in het diepe te gooien.

Ik heb een soortgelijke constructie van de onderbouw KLIK, ik kan als tip meegeven zaag de balkjes met een afkortzaag, hierdoor krijg je rechte verbindingen en kan je eventueel toch houtlijm gebruiken.

Ik ga je draadje zeker volgen, en mocht je tips en of hulp nodig hebben we staan met zijn alle voor je klaar.

Groetjes,
Jeroen

[Kashmir47]

Heel erg verstandig.

Ik ben zelf ook met een testbaan begonnen. Je komt van alles tegen. Aan de hand daarvan wordt de grotere baan stukken beter en hoeft er weinig overnieuw of anders.
Ik houd het hier in de gaten. Nieuwsgierig welke zaken je tegenkomt. Daar kan ik dan ook weer van leren.

Thijs.

[Hermes73]

De materialen zijn een tijdje terug binnengekomen, dus de afgelopen weken heb ik af en toe aan de baan kunnen werken. Allereerst heb ik het baanplan uitgeprint en op de tafel neergelegd, om te kunnen controleren of de rails inderdaad past op de print. Gelukkig is dat zo (al was het wel een geschuif met de prints om ze goed op elkaar te laten aansluiten)


Toen dit nagekeken was heb ik het papieren baanplan uitgeknipt en op de tafel vastgeplakt. Van ondervloermateriaal (groen spul van Sencys, 5mm dik) heb ik stroken gesneden met een breedte van 2cm, waarvan 2 stroken naast elkaar geplakt worden over het papier heen. Ik heb geprobeerd om het papier op de groene mat te plakken en dat uit te snijden, maar dat bleek moeilijk te gaan, en gaf slechte aansluitingen tussen de verschillende stukken. Daarom er voor gekozen om rechte stukken uit te snijden en die op de juiste manier op de baan te leggen. De reden dat de stroken 2cm breed zijn en niet meteen 4cm, is omdat de bochten anders niet goed te leggen zijn; met 4cm is de strook te stug om netjes te buigen.

Het materiaal is te knippen met een schaar, maar voor een mooier resultaat moet het gesneden worden met een scherp (!) hobbymes. Bij mijn eerste poging maakte ik gebruik van een niet al te scherp mesje, dat bolletjes en rafels in het piepschuim materiaal maakte. De platen die ik gebruikt heb zijn voorzien van een streeppatroon, het beste is om hier dwars op te snijden omdat het dan in een bocht te leggen is. Wanneer de streep bij het snijden gevolgd wordt is het lastig om de strook te buigen. De stroken worden gebruikt als ophoging, om een ballastbed na te bootsen.

Op het papier heb ik stukken dubbelzijdig tape geplakt, en daarop de stroken ondervloer gedaan. Voordeel van tape in plaats van lijm is dat het meteen vastzit. Nadeel is dat je goed de lijntjes van het papier moet volgen omdat het meteen vast zit . Bij de wissels een extra stukje gemaakt, waar de stellerkast (is dat de juiste term?) geplaatst gaat worden.


Eindresultaat:


De volgende actie op de baan wordt om stroomvoorziening aan te leggen en dubbelzijdig tape op de stroken te bevestigen en daar de rails op te maken. Ik heb overwogen om de stroken bruin te schilderen, maar omdat er toch wit dubbelzijdig tape op komt waardoor je de verf daar niet meer ziet, hoop ik alles onder de ballast te kunnen verbergen.

Voordat dit uitgevoerd gaat worden, heb ik het baanplan uitgebreid met een blok- en sectieindeling. Ik ga op mijn 2-rails baan gebruikmaken van terugmelding op basis van stroomdetectie. De baan wil ik opdelen in virtuele blokken en fysieke secties zoals op de afbeelding aangegeven.
(KLIK)

Een blok is minimaal zo lang als de langste trein die er komt te rijden, en een sectie moet lang genoeg zijn zodat een loc voldoende baan heeft om netjes te kunnen remmen. De lengte van de stopsecties is ongeveer 40 cm waar de trein er voor "snel" rijdt, en 20 cm als de loc in de voorgaande sectie langzaam gereden heeft. In principe kan er beide kanten op gereden worden.

De wissels maken geen deel uit van een sectie en ik heb het spoor aan de achterkant van het wissel (hoe heet dat?) iets langer gemaakt zodat als er twee treinen voor het wissel staan, ze elkaar niet kunnen raken. Mogelijk dat de computersoftware (voorlopig zal ik Koploper gaan gebruiken) daar al rekening mee houdt en ze (ruim) voor de wissel laat stoppen, dat zie ik wel als het zo ver is.

Bij Blok 2 heb ik twee mogelijkheden:
a. Het blok opdelen in 3 kleine secties, waarbij sectie 1 en sectie 3 voorzien worden van een bezetmelder (zoals nu)
b. Het blok opdelen in 2 grote secties, beiden voorzien van een bezetmelder
Graag hoor ik jullie meningen over voor- of nadelen om het in 2 danwel 3 secties op te delen.

Groet,
Harm

[MdR]

Hallo,

Als ik jou was zou ik geen dubbelzijdig tape gebruiken. Ik had op mijn vorige banen het ook gebruikt, maar bij het slopen van de baan krijg je het tape nauwelijks meer van de rails af. Het is dus handiger om de rails vast te lijmen met bijvoorbeeld houtlijm of de rails tijdelijk vast te schroeven. Na het ballasten kan de rails dan geen kant meer op en kunnen de schroeven ook verwijderd worden. Verder ziet het er goed uit! 

Mvg, Maarten

[Hermes73]

Bedankt voor de tip en compliment, Maarten. Ik zal even een proefje met tape doen voordat ik de hele baan vol plak .

[Papierbouwer]

Ziet er goed uit.
Nog veel succes met de bouw.

Papierbouwer

[JJHoitema]

Goed bezig. Dit ga ik volgen.

Succes!!!

JJHoitema

[Hermes73]

Het is al geruime tijd terug dat ik een update plaatste, maar in de tussentijd ben ik wel regelmatig met de baan bezig geweest. Allereerst ben ik bezig gegaan met de stroomvoorziening. Ik had wat montagedraad 0,14mm² liggen en heb geprobeerd om dat aan de rails te solderen, maar dat lukte me niet goed: het was te dun om tegen de rails aan te solderen en de verbinding was fragiel. Omdat er redelijk wat draad gebruikt zou gaan worden heb ik een aantal rollen montagedraad besteld. Ik had de keuze uit 0,25 mm² en 0,50 mm², maar de 0,25 leek me in vergelijking met de 0,14 te dun dus is het 0,50 geworden. Hier kreeg ik echter het probleem dat de draad wat te dik was waardoor het weer lastig werd om de draad tussen de dwarsliggers omlaag te buigen. Aangezien ik nu dit materiaal heb ga ik er wel verder mee, maar een volgende keer ga ik een stukje draad 0,25 mm² bestellen om te zien of dat beter werkt.

Naast de stugheid van de draad ondervond ik ook problemen om de gestripte draadeindes van de draad tegen de railstaaf aan te solderen; het duurde lang voordat het “bleef plakken” en het bleef daarna niet goed zitten, het kwam makkelijk los. Dit had te maken met twee zaken:

• Mijn soldeerkunst: deze liet nogal te wensen over en ik maakte gebruik van een te grote soldeerbout tip op een te lage temperatuur. Dit heb ik opgelost door een kleine soldeerbout tip er op te zetten, te lezen over hoe je moet solderen en daarna veel te oefenen. Ik werk nu op 370 graden met loodvrij soldeer: 3-4 seconden het metaal voorverwarmen, soldeer er bij, laten vloeien en de bout er weer af.
• Coating op rails. De Tillig Elite rails is voorzien van gebruineerde railstaven. Deze coating of verflaag zorgt er echter voor dat het soldeer niet (goed) op het metaal kan hechten. Dit is verholpen door de railstaaf een klein beetje op te schuren aan de zijkant, tussen de boven- en onderkant.

Doordat de draden die ik had wat dik waren om netjes omlaag te buigen, ben ik gaan kijken naar een andere oplossing om deze aan de rails vast te maken, en kwam uit bij de contactklemmen van Tillig


In de praktijk valt dit  wat tegen. Ik had gedacht dat de klemmen onder de railstaaf zouden klikken en dat het dan klaar was. Het bleek echter dat de uiteindes omgebogen moesten worden om de klem tegen de rails te krijgen. Maar zelfs zo was er soms geen goed contact en heb ik dus besloten om de klemmen aan de railstaaf vast te solderen (dus ook weer een stukje railstaaf opschuren). Een nadeel van de klemmen is dat ze veel ruimte in nemen; ik had het liefste de klem tussen de rails in gesoldeerd maar dan zouden de wielen van trein(stellen) over de soldeerverbinding kunnen hobbelen. Dus toch maar aan de buitenkant van de rails bevestigd. De draden steken nu verder uit dan ik ballast wilde strooien, maar dan moet ik op die punten maar wat breder strooien om ze weg te werken.











De volgende keer meer over het aanleggen van de stroomvoorziening en elektronica op de baan.

[V200-G2000]

Ik heb weliswaar niet dezelfde rails, maar ik soldeer de draden onder aan de raillassen. Je ziet er dan niets van. Was dat niet een mogelijkheid?

[Hermes73]

Hallo Richard, de raillassen gebruiken heb ik overwogen, maar tussen twee stukken rails is aan de onderkant erg weinig ruimte, waardoor ik weer met het niet goed kunnen buigen van de draad zat. Tevens twijfelde ik of met de coating op de railstaaf zo'n raillas wel goed de stroom zou doorgeven (ik weet nu dat het wel goed gaat, ondanks de coating). Ik heb ook overwogen om aan de onderkant van de railstaaf te solderen, maar had hetzelfde draad-issue. In beide gevallen zou ik wat plastic aan de onderkant weg moeten halen, dan zou het wel kunnen.

Ik ga t.z.t. nog wel een keer experimenteren als ik dunner draad heb, want onder de rails is visueel inderdaad het mooiste. Voor deze baan heb ik nu al alle verbindingen gelegd en heb ik het voordeel dat ik er makkelijk bij kan als er iets niet goed mocht zitten (wat ik wel fijn vind bij zo'n eerste baan).

Groet,
Harm

[Hermes73]

Bezig geweest met verdere stroomvoorziening. Per sectie had ik 1 stuk rails uitgekozen dat van draden werd voorzien. Een sectie op deze baan is kort, maximaal 2 stukken rails (45 centimeter). De rails is op de tafel in elkaar gelegd, zodat ik kon zien waar een gaatje door de tafel geboord moest worden, om de draden onder de tafel weg te werken. Hiermee was onder de tafel meteen te zien waar ongeveer de centrale voedingsleiding (CVL) moest lopen. In de CVL zijn twee draden opgenomen: 1 voor massa (waarop elke sectie aangesloten wordt) en 1 voor de ongedetecteerde secties (2 secties en 3 wissels). Voor de overige verbindingen, voor detectie, is daar waar de draad onder de tafel uit komt een kroonsteen geplaatst en vanaf daar zijn de draden verlengd naar een ECoSDetector. Ook de puntstukken van de wissels worden zo verlengd, maar dan naar een SwitchPilot Extension. Alle elektronica zit aan de zijkant van de tafel.


Onder de tafel zijn op een aantal plaatsen stukjes plastic bindring gelijmd, om de draden bij elkaar te houden en naar de elektronica te leiden. Om niet met de draden in de war te komen heb ik draad voor draad afgewerkt van kroonsteen naar elektronica, en ook gelabeld.

Nadat een paar gedetecteerde secties aangesloten waren heb ik gekeken of een loc wilde rijden, dat lukte . Vervolgens de loc naar een ongedetecteerde sectie gestuurd maar daar wilde hij niet op rijden. Ik had al gelezen dat er een diodeschakeling toegevoegd moest worden, maar wilde eerst weten of het echt niet zonder werkte. Voor het gemak in plaats van de diodeschakeling een bruggelijkrichter van 4 Ampere tussen de centrale en de draad van de ongedetecteerde secties van de CVL gezet. Ik snap nog niet goed waarom de spanning gelijk gemaakt moet worden, maar het werkt wel.

(het lijkt op de foto alsof alle pootjes van de bruggelijkrichter met elkaar verbonden zijn, maar alleen de twee buitenste zijn met elkaar verbonden).

Volgende keer een stukje over het aansluiten van de wissels.