400 VA voeding voor Dinamo systeem

[OLDO]

Hallo mensen,

Zoals belooft de het schema van de voeding die ik aan het bouwen ben. Dit is een voeding voor het Dinamo systeem van onze vereniging. Deze bestaat uit de IPM van Leon van Perlo met daarbij alle onderdelen die wij samen van Dinasys hebben betrokken. Deze laatste verzorgt de levering van de Dinamo onderdelen tot aan complete turnkey systemen (voor meer informatie, volg de links).

De onderdelen

De levering omvat zoals gezegd de IPM met onderdelen en verder een trafo, gelijkrichter, elco's en eindtransistoren als de belangrijkste onderdelen. Het bijbehorende montagemateriaal laat ik even buiten beschouwing, dat is voor de verdere uitleg even niet van belang.

De trafo is een ringkerntrafo, 2 x 18 Vac bij 11,11 A, met een vermogen van 400VA (Conrad nr. 51 84 31). De brugcel is een KBPC2510P, goed voor 25A. De bufferelco's zijn 2 stuks 22.000uF 35V

De IPM

De IPM wordt opgebouwd zoals aangegeven in de handleiding met de optie voor het gebruik van drie (3) stuks eindtransistoren (2N3055). Verder gebruik ik een koelprofiel voor de IPM van eigen maak waarin tevens de grondplaat is geïntegreerd (deze vormt dan een eindplaat van de behuizing, waarover later wellicht meer).

De IPM verzorgt een aantal spanningen voor elektronica en wissels en verder de aansturing van de eindtransistoren voor de rijspanning.

Opzet van de voeding

Bij deze voeding moeten we rekening houden met het volgende aspect: deze voeding is bedoeld voor het voeden van een grote clubbaan. Hier rijden over het algemeen veel meer treinen tegelijkertijd dan op jouw thuisbaantje en vaak zijn de treinen waarmee gereden wordt zwaarder en langer dan thuis. Verder worden er treinen van allerlei allooi ingezet (iedereen kan zijn eigen lok meenemen en op de baan laten rijden) waardoor van een redelijk gemiddeld verbruik per treinsamenstelling geen sprake is. Bij onze baan maken we verder gebruik van een aantal spiralen wat meestal een extra belasting vergt, in elk geval voor de opgaande treinen.

Deze voeding moet een sectie voeden van de baan waar maximaal 32 blokken op zijn aangesloten (4 stuks Dinamo TM-H met elk 8 uitgangen). Uitgaande van de aanbevelingen van Leon van Perlo kom je dan op 4 x 5 A = 20 A. Nu zullen nooit alle blokken gelijktijdig de volle belasting trekken maar bij een grote clubbaan als de onze houden we rekening met een gelijktijdigheid van maximaal. 75%, wat dus een verbruik van 15 A oplevert. Dit is dan alleen de rijspanning. Hierbij moet dan nog maximaal. 5 A gerekend worden voor alle elektronica, seinen, wissels, etc.

Veiligheid
Zoals bij elk apparaat dat is aangesloten op de netspanning ontkom je niet aan veiligheid. Gezien het gevraagde vermogen (18 V bij 15 + 5 A = 360 Watt totaal) zal het duidelijk zijn dat de gekozen trafo hier nodig is om dit vermogen te kunnen leveren.

Allereerst het in dit forum al aanhaalde punt over het voeden van circuits met aanraakbare spanningen. In het draadje Ringtrafo zegt Klaas Zondervan (citaat):

".. er is een norm die voorschrijft waaraan een trafo moet voldoen die een circuit met aanraakbare spanning voedt. De grenswaarden van die norm zijn: 200VA, 24V, 20A."

We kunnen rustig stellen dat de trafo van deze voeding, in dit geval de stroomsterkte, daar een slag te groot voor is. Dat betekent dat in elk geval het gehele voedingscircuit afgeschermd moet worden. Door deze op te bouwen volgens klasse I of II is deze niet meer aanraakbaar en voldoen we aan de in het citaat genoemde norm. Het voert mij te ver om het hele verhaal achter klasse I en II hier uit te leggen en begrijpelijk weer te geven. Ik verwijs hier dan ook naar het uitstekende artikel Zelfbouw & veiligheid op de website van Elektor.

Maar hoe zit het nu dan met de aangesloten belastingen? Dat is een ander verhaal. Alles hangt samen met de definitie van "circuit" in bovenvermeld citaat. Is de aangesloten blokkaart als circuit te beschouwen? Of het daarachter gekoppelde stuk baanvak? Simpel gesteld is alles van voeding tot en met de aangesloten verbruiker circuit of maakt deel daar van uit. Dus moet het vermogen van de trafo omlaag? Dit zou betekenen meer trafo's, meer voedingscircuits en zeker niet het belangrijkste, meer kosten en ruimte.

Ik zie echter in de praktijk genoeg voedingen die beduiden meer vermogen aan de uitgang kunnen leveren (vaak ook met een hogere spanning). Ik kan het mij niet voorstellen dat die apparaten dan niet meer aan de norm voldoen. Sterker nog ze zijn allemaal voorzien van KEMA, VDE of ander gelijk gesteld keurmerk voor elektrische apparaten. En deze apparaten zijn allemaal aanraakveilig klasse I of II.

Onze voeding moet dus klasse I of II zijn van netspanningaansluiting tot en met uitgangsbussen.

Risico's

Het risico dat de aangesloten blokkaarten de fout in gaan is in beide situaties vergelijkbaar, immers het aantal veranderd er niet door. Ook de risico's aan de uitgangen van de blokkaarten blijven gelijkwaardig, maar laatste zijn hiervoor beveiligd. Weliswaar niet met een "harde" beveiliging maar dat is op te lossen door in elk geval elke blokkaart te voorzien van een smeltveiligheid zodat de stroomsterkte beperkt wordt in geval van falen (eerder genoemde 5 A).

De stroom naar een blokkaart moet begrensd worden op 5 A.

Blijft over de voedingen zelf. Het risico dat meerdere voedingen falen dan een enkele is denk ik statistisch gemakkelijk genoeg aan te tonen. Is het effect van falen van één grote voeding anders dan van meerder kleinere? Dat kunnen we ook voor waar aannemen. We moeten dus de risico’s minimaliseren. Dat kunnen we doen door te zorgen dat de trafo altijd binnen veilige marges wordt gebruikt, zoals dat door de fabrikant is aangegeven. Dus zekeringen plaatsen, primair en/of secundair, als de fabrikant dat aanbeveelt (= voorschrijft), niet overbelasten, voldoende koeling, etc.

Een trafo die op zijn top belast wordt produceert ten eerste meer warmte, wat de levensduur en de kans op defecten nadelig beïnvloed. In ons ontwerp praten we over maximaal 20 A bij 18 V = 360 Watt, dus minder dan 400VA, ca. 90% (hoewel dat niet geheel juist is, Watt is nl. niet hetzelfde als VA). Daarom stellen we dit als maximum dat de trafo mag leveren aan het voedingscircuit.

De bruggelijkrichter moet natuurlijk de stroom die geleverd wordt aan kunnen. De KBPC2510P kan 25 A aan. Aangezien we de stroom van de trafo begrenzen op 20 A zal dit geen problemen geven. Mocht om wat voor redenen de gelijkrichter defect raken en een kortsluiting voor de trafo vormen. Er kan dan, in het ergste geval, langdurig de kortsluitstroom van de trafo lopen en dat willen we liefst voorkomen.

De gemiddelde stroom van de trafo moet begrensd worden op 20 A.

Er wordt gebruik gemaakt van een ringkerntrafo en deze hebben een veel grotere inschakelstroom dan een trafo met blikken kern. In het eerder genoemde draadje Ringtrafo geeft Patrick Smout daar de uitleg voor. Veelal wordt geadviseerd om bij trafo's vanaf ca. 500 VA daar wat aan te doen en de inschakelstroom te beperken.

De elco's hebben een grote capaciteit en wanneer deze ontladen zijn is zal zullen deze kortstondig een nagenoeg een kortsluiting vormen voor de trafo en gelijkrichter. Dit heeft meestal tot gevolg dat een zekering het begeeft maar het is ook niet ondenkbaar dat de gelijkrichter het begeeft. Dit is natuurlijk een ongewenst effect en moet worden voorkomen. De inschakelstroom moet daarom begrensd worden. De elco's zijn geschikt voor 35 V en met een maximale spanning van 1,5 x 18 V = 27 V is dit een veilige waarde .

Een soft-start schakeling moet worden toegepast.

Een soft-start schakeling bestaat meestal uit een "dikke" weerstand in serie met de primaire wikkeling van de trafo. Deze is bedoeld om de inschakelstroom te beperken tot ca 2 á 3 maal de nominale stroom. Dit dan gedurende een zeer korte tijd van ca. 01, seconde, waarna meestal een relais de weerstand kortsluit. Het gedurende deze periode gedissipeerde vermogen is weliswaar hoog maar kortstondig. Uit praktische redenen zijn deze weerstanden dan ook niet berekend zijn op een continue inschakeling maar op dit korte gebruik.

Laten we stellen dat de trafo bij vollast 400 VA / 230 V = ca. 2 A (Inom) vraagt. Willen we nu de inschakelstroom begrenzen op 2 x Inom. Dan wordt de weerstandswaarde dus 230 V / 4 A = ca. 60 ohm. Die zou dan bij continu gebruik ca. 4^2 x 60 = 960 Watt moet kunnen verdragen. Daarvoor is een hele grote, stevige en dure weerstand nodig. Reden waarom dat niet wordt toegepast.

Mocht om wat voor redenen de soft-start haperen en de inschakelweerstand niet tijdig worden uitgeschakeld, dan moet de stroom onderbroken worden omdat anders een gevaarlijke situatie ontstaat door oververhitting van deze weerstand met alle gevolgen van dien.

Er moet in het primaire circuit van de trafo een zekering worden opgenomen.

Het ontwerp

Dit alles leidt ons naar onderstaand schema van de voeding. Ik heb de essentie van de IPM weergeven, de rest speelt voor de uitleg geen rol. Verder beperken we ons hier tot de rijspanning omdat daar het meeste vermogen voor is gereserveerd. Nog een woordje van aandacht. Deze rijspanning is weliswaar geregeld maar in tegenstelling tot de overige spanningen van deze voeding onbegrensd in de te leveren stroom. Dus hoe je het ook went of keert, zekeringen zijn een must!



Ruwe gelijkspanning

Beginnen we links dan zien we de netaansluiting. Dit is een euro-entree (J1) met ingebouwde zekeringhouder (voor F1) en schakelaar (S1).

Vervolgens zien daarna de softstarter (SS1). Er zijn diverse ontwerpen voor een softstarter (aansluitend een paar interessante links) maar ik heb hier gekozen voor een oplossing met een kleine gescheiden voeding om deze te laten werken. Alle 230 VAC van de softstarter komt op een aparte print waarop de relais en de kleine hulpvoeding een plaats hebben. Er is bij het ontwerp van de print uiteraard rekening gehouden met de ontwerpeisen voor deze spanning (kruipwegen etc.). Deze wordt verbonden met de een aparte stuurprint.

De volgende component is de trafo (T1). Deze jongen weegt ca. 4 kg en moet dus goed bevestigd worden. In mijn ontwerp gebruik ik daarom een stevige bodemplaat voor de behuizing en wordt deze gemonteerd met de bijbehorende montagematerialen. Als extra vul ik het "gat" in de trafo op door hier een kunststof prop (HT PVC) te monteren, zodat de trafo beter op zijn plaats blijft zitten. Bovendien vergemakkelijkt dat de montage met de behuizing.

Aan de secundaire trafo zien dat de beide wikkelingen, elk 18 V á 11,11 A zijn parallel geschakeld. In één van de secundaire aansluitingen is zekering F2 opgenomen. Dit is een zgn. thermische beveiliging (Conrad nr. 53 29 67) voor 20 A met een trage karakteristiek. Veelal hebben deze een aanspreektijd van ca. 1 sec bij de dubbele stroom. Deze is niet bedoeld voor het normale bedrijf maar voor het beperken van de gevolgen van het optreden van een kortsluitstroom in de trafo, door welke oorzaak dan ook (zie betoog boven).

Daarna volgen de bruggelijkrichter D1 en de buffer elco's C1 en C2. De tot nu toe besproken componenten maken deel uit van het circuit met de ruwe gelijkspanning van deze voeding. Deze levert maximaal 20 A en de belaste spanning bedraagt ca. 23 V gemiddeld.

Gestabiliseerde rijspanning

De stabilisatie bestaat uit drie parallel geschakelde transistoren Q1, Q2 en Q3. Deze zijn geschakeld als een serie regelaar. De weerstanden R15, R16 en R17 zorgen er voor dat de resp. transistoren alle drie dezelfde stroom krijgen. Elke transistor neemt dus 1/3 van de te regelen spanning en dus ook het te verwerken vermogen voor zijn rekening. Dit vermogen bestaat uit het product van de ruwe spanning minus de gestabiliseerde spanning maal de stroom, dus (23 - 18) = 5 x 20 = 100 Watt maximaal, per transistor ca. 30 Watt.

Aan de uitgang van de voeding worden de blokkaarten aangesloten middels een steker. Zoals boven gesteld moet deze stroom beperkt worden tot 5 A. Hiervoor zorgen de zekeringen F3 t/m F6. Deze steker is dusdanig van opbouw dat deze aanraakveilig is.

Warmtehuishouding

Boven geschetst vermogen is voor een 2N3055 geen probleem mits goed gekoeld. De geleverde SK01-100 profielen hebben een Rth van ca. 2ºK/W, wat wil zeggen dat de temperatuursstijging per ingebrachte Watt 2 ºC bedraagt. Dit betekent in de praktijk een temperatuursstijging van maximaal 60 ºC. Omdat de collector van een 2N3055 aan het huis ligt, zal hier de volledige ruwe spanning op komen te staan met de volle stroomsterkte. Dit is niet bevorderlijk voor de aanraakveiligheid.

Nu kun je dit oplossen door de profielen in de behuizing te plaatsen. Maar dit is weer nadelig voor de af te voeren warmte, zoals duidelijk mag zijn. Daar is bij het ontwerp gekozen voor de plaatsing van d koelprofielen buiten de behuizing en het isoleren van de transistoren van de koelprofielen middels isolatieplaatjes en wordt de behuizing afgeschermd met een isolerende kap. Dit heeft dan wel nadelige gevolgen voor de totale Rth van de koelprofielen waardoor de eindtemperatuur van de transistoren hoger wordt.

Hoewel berekening laten zien dat dit nog binnen de grenzen van de 2N3055 ligt, zal de praktijk moeten uitwijzen of dit voldoende is of dat er zwaardere koelprofielen nodig zijn. In het ontwerp is hier in elk geval al rekening gehouden zodat vervanging van deze profielen eenvoudig is door te voeren.

Ten slotte

Goed, het is al met al een flink stuk proza geworden maar ik hoop dat duidelijk is dat ik niet over een nacht ijs ben gegaan. Ik wacht intussen de reacties af en ga nu eerst van het weekend genieten.

Links

hvvoeding

Soft-Start Circuit For Power Amps

Inschakelvertraging

[Klaas Zondervan]

Door deze op te bouwen volgens klasse I of II is deze niet meer aanraakbaar en voldoen we aan de in het citaat genoemde norm.

Dit is wel een erg vrije interpretatie. De rails die je gaat voeden uit de trafo zijn aanraakbaar. Dat houdt niet op bij de uitgangsklemmen van het voedingsapparaat.

Ik zie echter in de praktijk genoeg voedingen die beduiden meer vermogen aan de uitgang kunnen leveren (vaak ook met een hogere spanning). Ik kan het mij niet voorstellen dat die apparaten dan niet meer aan de norm voldoen. Sterker nog ze zijn allemaal voorzien van KEMA, VDE of ander gelijk gesteld keurmerk voor elektrische apparaten. En deze apparaten zijn allemaal aanraakveilig klasse I of II.

Ook hier geldt: het hangt er maar helemaal vanaf wat er achter zit. Een keur van KEMA of VDE heeft daar weinig mee te maken. Dat geeft alleen maar aan dat het gekeurde apparaat elektrisch veilig is voorzover gebruikt volgens de bedoelingen van de fabrikant.

Verder heb je een aardig verhaal over de manier waarop je het benodigd vermogen hebt berekend. Maar ik ga je (uit ervaring) voorspellen dat je dat vermogen in de praktijk bij lange na niet zult halen. Op onze clubbaan hebben we een dubbele voeding van 2x4A. Ook vastgesteld volgens berekening van het te verwachten vermogen. In de praktijk blijkt dat we meestal rond de 2x1A zitten, zo af en toe met een uitschieter naar 2A. Dus ik ben benieuwd wat jullie in de praktijk gaan halen. 

[OLDO]

Hallo Klaas,

Door deze op te bouwen volgens klasse I of II is deze niet meer aanraakbaar en voldoen we aan de in het citaat genoemde norm.

Dit is wel een erg vrije interpretatie. De rails die je gaat voeden uit de trafo zijn aanraakbaar. Dat houdt niet op bij de uitgangsklemmen van het voedingsapparaat.

Ik had eigenlijk ook niet anders gedacht, om eerlijk te wezen. Hoewel door toepassen van wat extra zekeringen en andere maatregelen de gevolgen bij kortsluiting wat kleiner worden. Maar ik ga eens kijken of ik via m'n baas wat meer informatie kan opduiken over die norm. Er is vast wel iemand binnen de organisatie die daar mee te maken heeft.

En anders wil ik er toch zelf ook meer over weten want er wordt tegenwoordig steeds nauwlettender gekeken naar wat bedrijven voor eigen gebruik zelf in elkaar frotten. En ook wordt er steeds meer gelet op verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Maar dat terzijde.

Verder heb je een aardig verhaal over de manier waarop je het benodigd vermogen hebt berekend. Maar ik ga je (uit ervaring) voorspellen dat je dat vermogen in de praktijk bij lange na niet zult halen. Op onze clubbaan hebben we een dubbele voeding van 2x4A. Ook vastgesteld volgens berekening van het te verwachten vermogen. In de praktijk blijkt dat we meestal rond de 2x1A zitten, zo af en toe met een uitschieter naar 2A. Dus ik ben benieuwd wat jullie in de praktijk gaan halen. 

Je zou toch verwachten dat de ten grondslag liggende aannames aardig kloppen. Maar elke situatie is natuurlijk anders en willicht is de aanname gebaseerd op maximale waarden. Ik ga ik elk geval in de gaten houden wat onze voeding voor z'n kiezen krijgt. Mocht blijken dat de trafo echt te groot bemeten is dan zullen we er ons over moeten beraden of vervanging niet zinvol is.

Hennie.

[Remco_Nzo]

Het is imposant wat je van plan ben om te bouwen en zal vast goed kunnen. Ik vraag me alleen af : waarom ?

Railz is ook een grote baan die met Dinamo bestuurd wordt en die hebben volgens mij geen lastrafo's om de baan te voeden - maar meerdere kleinere voedingen (decentraal opgesteld).

Waarom is de "Railz-methode" voor jullie baan niet mogelijk  ?

Remco

[Klaas Zondervan]

Remco, ik denk dat het vooral een financiële kwestie is.
Van de Amplimo site heb ik de volgende prijzen geplukt:
50VA: €34,75
120VA: €43,67
300VA: €66,52
500VA: €89,49

Je ziet dat een grotere trafo uit dezelfde reeks per VA gewoon goedkoper is. En bij een voeding vormt de trafo het leeuwendeel van de kosten.
Maar ook bij Dinamo is het mogelijk om de baan in "powerdistricten" te verdelen. Dus meerdere kleine voedingen, die elk een bepaald aantal blokkaarten voeden. Daar zou ik persoonlijk de voorkeur aan geven.

[Remco_Nzo]

Ik heb gezien dat verschillende dinamo gebruikers geen nieuwe trafo's + gelijkrichters kopen maar oude laptop voedingen gebruiken. Als voorbeeld de lader van mijn eigen laptop is 19 volt - 5 A gelijkstroom. Daar kun je de IPM prima mee voeden.

Remco.

[Patrick Smout]

Een 24V DC / 300W schakelende voeding heb je voor rond de 60 EUR inclusief alle wettelijke keuringen (en dan spreek ik niet over PC voedingen).
Even rondkijken en dan heb je zo een model waarvan de uitgangsspanning (beperkt) instelbaar is. De prijs loopt wat op als je een hoger rendement wil (minder verliezen in de voeding) maar dat is een keuze die je zelf moet maken.
Vanuit de uitgang (die al kortsluitvast is) via enkele smeltzekeringen naar de boosters en klaar.

mvg,

Patrick Smout

[Klaas Zondervan]

Een 24V DC / 300W schakelende voeding heb je voor rond de 60 EUR inclusief alle wettelijke keuringen

Ook goedgekeurd voor deze toepassing met open aanraakbare spanning? Want dat is nou net het punt waar het hier om draait.

[Patrick Smout]

Een speelgoedje dat elektrisch gevoed wordt moet voldoen aan EN 62115:2005 (vroeger EN50088). Buiten de *open aanraakbare spanning*  zijn er nog *-tig andere zaken die op zijn minst even belangrijk zijn (minimale kruipafstanden op de print m.b.t. stof, vuurvastheid voor bedrading > 12V 3A  etc). De norm EN62115 alleen al verwijst nog naar minstens 25 andere normen die afhankelijk van het stuk speelgooed wel/niet in aanmerking komen.
Het is dus een illusie te denken dat je zelf een schakeling kan maken die 100% voldoet aan de geldende normering.
Dit neemt niet weg dat je wel zo veilig mogelijk kan gaan.

Een gewone ringkerntransfo die je zo koopt in de winkel voldoet ook *maar* aan EN 60742 (en misschien nog een paar andere) daar er voor speelgoedtrafo's speciale bepalingen zijn (EN 61558-2-7).
Maar een schakelende voeding moet ook voldoen aan de low voltage directive die op zich al heel wat verder gaat dan de eisen gesteld voor een losse transfo.

Moraal van het verhaal - een losse ringkern trafo is, op vlak van speelgoedveiligheid net zo veilig of onveilig als een schakelende voeding als deze (of de samenbouw ervan) er niet voor ontworpen is (alleen is een schakelende voeding veiliger op vlak van de Low Voltage Directive en even duur/goedkoop).


Wil je helemaal safe zijn met je eigen bouwsel op vlak van veiligheid voor speelgoed (EN 62115:2005) dan kleef je er grote sticker op met de vermelding "Niet geschikt voor kinderen jonger dan 14 jaar" (waardoor de EN 62115 volgens mij niet van toepassing is). Heb je gelijk je baan voor jouw alleen ook 

mvg,

Patrick

[Klaas Zondervan]

Patrick,

Het punt waar het mij om gaat is dit: in de norm voor speelgoedtrafo's wordt een bovengrens van 200VA genoemd.
Maar daarnaast hebben we in Nederland ook nog de bij elke elektrieker bekende NEN-1010, de installatievoorschriften voor laagspanningsinstallaties. En daarin staat een hoofdstukje over circuits van lage spanning. Dat is dus niet hetzelfde als laagspanning, maar daarmee wordt een aanraakbare spanning bedoeld. En ook daar geldt dezelfde bovengrens van 200VA.
Dus als je een voeding van 300VA gebruikt, dan overtreedt je daarmee alle regels die we in Nederland kennen. Maar het kan zijn dat ze in België wat een soepeler regeling hebben.

[Patrick Smout]

Klaas,

De EN 61558-2-7 beperkt inderdaad ook de uitgangsspanning tot 24V AC/ 33V DC en een vermogen tot 200VA en/of een maximale stroom van 10A.

voor mij zou het nieuw zijn dat in Belgie bij transfo's met veilige spanning bedoelt voor vaste elektrische installaties waarbij aanrakingsgevaar is het vermogen beperkt moet zijn tot minder dan 200VA. In Belgie wordt bij aanrakingsgevaar (en onvoldoende beschermingsgraad van de trafo) de secundaire van de trafo dan geaard. Een beperking tot 200VA is helemaal nieuw voor mij. Mogelijk is dat dan (enkel) voor huishoudelijke installaties, misschien dat iemand anders hier meer over kan vertellen.

mvg,

Patrick Smout

[Klaas Zondervan]

In Belgie wordt bij aanrakingsgevaar (en onvoldoende beschermingsgraad van de trafo) de secundaire van de trafo dan geaard.

En dat is voor mij dan weer nieuw. Er wordt in zulke gevallen juist geadviseerd om niet te aarden. (in Nederland)
De secundaire kringen met lage spanning (dus de 24VAC/33VDC die je noemt) worden b.v. toegepast in stuurstroomkringen waar tijdens bedrijf aan gesleuteld mag worden. Het enige voorbeeld in een huishouden wat ik kan bedenken is de thermostaatkring van een CV-installatie.
Maar ook in de industrie wordt dit toegepast, b.v. voor elektrisch gestuurde kleppen of magneetschakelaars waar het lastig is om de stuurstroom uit bedrijf te nemen.
In al zulke gevallen geldt volgens NEN 1010 de vermogensgrens van 200VA.

[Patrick Smout]

De secundaire kringen met lage spanning (dus de 24VAC/33VDC die je noemt) worden b.v. toegepast in stuurstroomkringen waar tijdens bedrijf aan gesleuteld mag worden.

Klopt, die worden hier secundair geaard.

Het enige voorbeeld in een huishouden wat ik kan bedenken is de thermostaatkring van een CV-installatie.

Halogeen verlichting via trafo valt hier dan ook onder?

mvg,

Patrick Smout

[Klaas Zondervan]

Halogeen verlichting via trafo valt hier dan ook onder?

Weet ik niet zeker. Hoewel het naar de letter van de norm wel zou moeten, aangezien die 12V halogeenlampen soms via een soort waslijn met open klemmen worden aangesloten.