Artikelen "Het matblad"

[ES44C4]

Kan iemand voor mij de volgende artikelen uit het Matblad opzoeken en plaatsen of sturen?


63  "Nieuwe twee-assige grindlossers voor Is8" (Het Matblad 1987 speciale uitgave Het open huis).

05  "NS ORE-standaardwagen type Eanos" (Het Matblad 1988-1).

[j.ossebaar]

Overgenomen uit het matblad Speciale uitgave ter gelegenheid van het Open Huis op 10 oktober 1987 .
Nieuwe twee-assige grindlossers voor Is8 .
Inleiding .
De Dienst van Infrastructuur ( Is) heeft voor het onderhoud van de spoorlijnen en voor de aanleg van nieuwe lijnen jaarlijks ongeveer 480.00 ton grind en steenslag nodig . Het grind baggert NS zelf uit de Maas bij Roermond . Voor de steenslagvoorziening zijn we aangewezen op import uit België per spoor en Schotland en Noorwegen per schip .
Voor al deze transporten is natuurlijk materieel nodig . In 1947 zijn hiervoor 176 stuks speciale kortgekoppelde lage grindwagens bij Allan in Rotterdam gebouwd .
De glijlagers hiervan werden in 1965 vervangen door rollagers . Door het relatief geringe gewicht en de aanwezigheid van een middenkoppeling zonder zijbuffers zijn er in de loop van de jaren nogal eens ontsporingen met dit materieeltype geweest . Vanaf 1971 is dit park geleidelijk uitgebreid met een aantal twee-assige zelflossers ( type Eds ) uit het commerciële wagenpark om aan het toenemende vervoer te voldoen .
Omdat de laadinstallatie in de grinderij van Is8 in Linne was gebouwd voor de lage grindwagens , werd van een aantal commerciële Eds'n de bovenkanten van de bak afgesneden om ze toch onder de bunker te kunnen laden .
Er bleef ontdanks deze ingreep voldoende laadvolume over voor ongeveer 29 ton per wagen . In 1978 werden de kortgekoppelde grindwagens aan de kant gezet en naar het buitenland verkocht . Enkele zijn nog op de Nieuwegeintramlijn te zien en Strukton in Maarsen heeft er nog enkele in zijn bezit voor spooraanleg . Op de NS- lijnen mogen ze met normale goederentreinen niet meer worden vervoerd .
Het totale vervoer werd afgewikkeld met 437 Eds'n , waarvan de helft een afgesneden bak bezat . Voor de belading in Born en de zeehavens konden de bakken ongewijzend blijven .
Normale Eds'n .
Deze wagens , die oorspronkelijk voor het vervoer van kolen ten behoeve van de kolenhandelaren waren gebouwd , zijn ingericht voor een lossing aan de zijkant van het spoor .
Sommige wagens zijn voorzien van scharnierbare verlenggoten om de uitstroomplaats nog meer naar de zijkant te verleggen . Voor het wegonderhoud moet de lading ook wel eens tussen de sporen worden gelost . De gebruikers waren vindingrijk en construeerden allerlei losse stortgoten , die de grind - en steenslagstroom konden leiden in de richting van hart spoor of aan weerszijden naast de spoorstaven .
Het grote bezwaar van deze losmethode is de onveilige werksituatie die ontstaat als bij een leeggestroomde wagen de losse goten en trechters overgebracht moeten worden naar een andere volle wagen . Vooral 's nachts en als het nevenspoor in dienst is , is het uitkijken geblazen en het verslepen van deze onderdelen door de ballast is geen pretje .
Bakvernieuwing .
De commerciële Eds'n zijn gebouwd in de jaren 1960 - 1961 .
Aan het einde van de 70 -er jaren bleek reeds , dat de bakken en losschuiven erg slecht werden . Om ladingverlies te voorkomen , werden soms dotten poetskatoen gebruikt om de weggeteerde plekken provisorisch af te dichten . In deze tijd werd door een werkgroep aanbevelingen gedaan om de onveilige werksituaties bij het lossen van grind - en steenslagtreinen te verbeteren . Omdat bakvernieuwen dringend noodzakelijk werd , heeft  Mw3GL aan Is8 voorgesteld om een nieuwe grindlosser te ontwerpen .
Nieuwe grindlosser .
Het belangrijkste punt ter verbetering was het lossysteem . De Deutsche Bundesbahn beschikt over 150 viern- assige grindlossers met vier scharnierbare storttrechters . Deze storttrechters stonden model voor het nieuwe ontwerp .
Aangezien de onderstellen van de Eds'n nog in een redelijke staat waren , zou het economisch gezien een slechte zaak zijn om hiervan gebruik te maken .
 Een nieuwe vier-assige grindlosser kost ongeveer 100.000,-- gulden , terwijl een omgebouwede twee- asser met de halve transportcapaciteit ongeveer 25.000 gulden kost . Het uiteindelijke resultaat is geweest , dat op de bestaande onderstellen een nieuwe bak is geplaatst met een laadvermogen dat ruimte biedt aan ca 29 ton grind . De bakinhoud kon hierdoor worden teruggebracht van 40m³ naar 22m³ .
Deze korte bak moest worden voorzien van één losopening in het midden van iederezijkant .
Deze opening wordt afgesloten met een normale draaibare schuif aan iedere wagenzijde . Via de vaste stortgoten , die onder de stelbalken uitmonden , stroomt de lading in een scharnierbaar opgehangen trechter, identiek aan de DB-wagen , die in 4 standen aan de buitenzijde van het spoor en in 3 standen aan de binnenzijde van het spoor kan worden vastgezet .
Voordat Is8 met dit nieuwe wagenontwerp akkoord kon gaan , heeft NS een DB - wagen enkele weken gehuurd . Deze wagen is door Is8 , in samenwerking met Mw uitgeprobeerd . De gebruikers zin met het DB- storttrechterprincipe akkoord gegaan .
Prototype .
Omdat het uiteindelijk gaat over de parkvernieuwing van 460 wagens ( 437 bestaande +23 uitbreiding ) verzocht Is8 aan Mw om de bouw van een prototype . Alpha Engineering maakte hiervoor de tekeningen en de bouw hiervan werd uitgevoerd door de firma Jansen in Bergen op Zoom . In oktober 1980 kwam de wagen gereed voor diverse proefbeladingen en proefoplossingen .
Het prototype voldeed aan alle verwachtingen , zodat 460 volgelingen konden worden aangemaakt . Het eigen gewicht van de proto bedraagt 10,5 ton , zodat 29 ton lading kan worden vervoerd bij 20 ton asdruk .
Serie
Omdat de hoofdwerkplaats Amersfoort reeds een ervaring had opgebouw in de bakvernieuwing van 150 commerciële Eds'n werd besloten om de serie hier te vernieuwen .
De wagonfabriek Talbot levrt hiervoor de benodigde onderdelen zoals zijwanden , kopwanden , schuiven , goten , trechters , bedieningsmechanismen etc . Vóór de ombouw wordt de complete bovenbouw van de wagens door een sloper verwijderd .
Omdat de uitstroomopening naar het midden is verlegd , moet het middenremwer worden verplaatst .
De bak is aanzienlijk korter geworden . Hierdoor ontstaat voor het bedienend personeel een ruim bordes , dat van een roostervloer is voorzien . Hier zijn de bedieningshefbomen voor de losschuif en de storttrechterstand ondergebracht .
Na de assemblage wordt de complete wagen gestraald en ter onderscheiding met de commerciële Eds'n in de NS blauwe huisstijlkleur geschilderd .
Om de corrosie van de binnenkant van de bak te vertragen , is hier een verfsysteem op zinkbasis aangebracht . Bij de oude Eds'n zijn de losschuiven soms moeilijk open te krijgen . Om dit te verbeteren , is het oppervlak waar de lading tegen de schuif drukt , verkleind door de onderkant van de zijwanden verder naar beneden te laten doorlopen .
De schuiven sluiten nu een kleinere opening af . De ombouw is reeds gestart en de hoofdwerplaats Amersfoort levert de serie af in een tempo van 1 wagen per dag .
De wagens worden voorzien van een  RIV - nummer , zodat Is8 de mogelijkheid bezit 0om complete lege treinen naar België te verzenden om steenslag in eigen wagens te importeren .


Sorry maar het matblad 1988-1 ontbreekt in mijn verzameling . Tevens waren de foto's in dit matblad te onduidelijk om te copiéren
MVG Sjaak