Samenstelling Etoile du Nord en Edelweiss voor 1940

[odaoda]

Van de auteur Willy Pattyn van de CIWL-artikelen in het Belgische modespoorblad:

[janw]

Nuttig!

[Rob Ellerman]

Mooi document. Ik zal het eerst maar eens eventjes opslaan en printen . Otto, bedankt! Ik vroeg me alleen dit af: de aanhef van deze draad is ‘Samenstelling van de EdN en de Edelweiss voor 1940’. De lijst gaat over de samenstellingen van de Etoile du Nord. Is er ook een lijst van ‘Edelweiss’ samenstellingen voor 1940 of loop ik nu op zaken vooruit?

Rob

[sncf231e]

...

[odaoda]

En die van de Edelweiss:

[MathynK]

In welke uitgaves van het tijdschrift staan deze tabellen?
Ze zijn heel informatief! Dank voor het delen 

Ik vraag mij nu nog af of er bij het artikel ook een overzicht is van de treinsamenstellingen in de diverse dienstperiodes. Denk dan aan het aantal rijtuigen van welk type in een treinstam. Gezien de tabellen zal dat ook nog wel wat gevarieerd hebben.

Is er bij de tabel over de Edelweiss helemaal geen kolom met bagagerijtuigen?

Groet, Mathyn

[Rob Ellerman]

Ik vermoed dat dat komt, omdat de bagagerijtuigen niet door de CIWL werden gesteld maar door de NS en de Alsace Lorraine. Maar correct me if I'm wrong...

Rob

[odaoda]

Artikelen die de geschiedenis van de Benelux CIWL-treinen bespraken, stonden in het Spoorwegjournaal: https://www.modelspoormagazine.be/ en waren van de hand van de CIWL-kenners Willy Pattyn en Jos Geilen (de projectleider van het volledige herstel van de EdN 4129 van de ZLSM.

Citaat uit het Spoorwegjournaal
DE BAGAGEWAGENS VAN DE ‘EDELWEISS’: NIET VAN DE CIWL?...

In de spoorwegliteratuur worden bagagewagens, of ‘pakwagens’ in NMBS-jargon, meestal stiefmoederlijk behandeld of zelfs compleet genegeerd, ook al waren dergelijke rijtuigen 150 jaar lang een vast bestanddeel van vrijwel iedere trein. Ook in de ‘Edelweiss’ was een pakwagen voorzien op het volledige traject tussen Amsterdam en Bazel. Uit onderzoek is – tot onze grote verbazing en in tegenstelling tot wat meerdere ‘betrouwbare’ bronnen beweren – gebleken dat nooit bagagewagens van de CIWL ingezet werden in deze trein. In de ‘Répartitions du Matériel’ van de CIWL werden van 1928 tot en met 1939 geen enkele keer eigen bagagewagens voor de  ‘Edelweiss’ opgenomen en ook op identificeerbare afbeeldingen van de ‘Edelweiss’ is nooit een CIWL-bagagewagen te zien. Volgens de VPM’s van de NS zou een vierassige pakwagen van de AL (‘Administration des chemins de fer d’Alsace et de Lorraine’, SNCF vanaf 1938) steeds deze opdracht vervullen. Volgens diezelfde documenten reed deze pakwagen tussen Amsterdam CS (en dus Antwerpen-Centraal of Den Haag HSM tijdens de eerste winterperiodes) en Brussel-Noord achteraan. Bovendien mocht in die tijd om veiligheidsredenen geen rijtuig met passagiers onmiddellijk achter de locomotief worden gekoppeld. Toen reden nog veel houten rijtuigen en bij een botsing werd het eerste rijtuig vaak verpulverd tussen de locomotief en de rest van de trein. Daarom werd aanvankelijk – in de beide rijrichtingen – een tweede pakwagen als ‘schokwagen’ achter de locomotief gekoppeld op de baanvakken Amsterdam CS – Brussel-Noord (van NS wanneer de trein vanuit Nederland vertrok) en Luxemburg – Bazel (een tweede pakwagen van de AL). Tussen Brussel-Noord en Luxemburg (en omgekeerd) reed de normaal voorziene pakwagen aan kop en was op dit baanvak geen bijkomende ‘schokwagen’ nodig. De pakwagens van de AL (SNCF vanaf 1938) behoorden tot de reeksen 25001-25008 (een schuifdeur per zijwand) en 25009-25087 (twee schuifdeuren per zijwand), respectievelijk gebouwd door ‘De Dietrich’ in 1902-03, en door ‘De Dietrich’ en Gastell in 1904-07, toen het net van Elzas-Lotharingen nog in Duitse handen was en geëxploiteerd werd door de ‘Reichseisenbahnen Elsaß-Lothringen’ (EL).  Regelmatig reden ook AL-pakwagens van de reeks 25100 in de ‘Edelweiss’. Deze waren van Pruisische oorsprong en vielen op door hun ‘uitkijk’ in het midden van het dak en de naar boven gebogen dakranden ter hoogte van de eindbalkons. De AL had 21 dergelijke pakwagens in haar bezit, waarvan er 12 tijdens de Eerste Wereldoorlog door de ‘Preußische Staatseisenbahnen’ moesten worden afgestaan aan de EL. Drie andere behoorden tot de Franse oorlogsbuit en de overige werden door Duitsland aan Frankrijk afgestaan na de wapenstilstand. Deze ‘Pruisische’ pakwagens waren vrijwel identiek aan de bagagewagens DIV 7551 tot 7573 van de NS die door NS in de ‘Edelweiss’ werden ingezet. Deze laatste behoorden tot de deelreeksen 7551-7565 (met gasverlichting) en 7566-7573 (met elektrische verlichting). Zowel de bagagewagens van NS als die van de AL waren groen geschilderd.

[odaoda]

Daarom is de Edelweiss-set van Märklin/Trix niet werkelijkheidsgetrouw met de twee CIWL-fourgons. Terwijl een Pruisisch model van de wel gestelde bagagewagens in beider programma's voorkomt.

[Rob Ellerman]

Zo te zien is men bij Märklin dan volledig afgegaan op (niet correcte) informatie die door de huidige rechthebbenden van de CIWL aan hen is verstrekt, zonder te fact-checken bij de deskundigen.

Rob

[Rob Ellerman]

Het blijft op de een of andere manier toch wel intrigeren dit alles. Gelukkig behoort Google al wat langer tot mijn kennissenkring en met wat zoekwerk ben ik vandaag op het volgende gestuit: https://trainalsace.fr/ van de Franse modelbouwer Jean Buchmann. Een hele uitgebreide site waar menig modelbouwer aan z'n trekken zal komen. Fraaie modelbouw en een hele mooie modelbaan, gestueerd in Elzas Lotharingen in het midden van de jaren dertig van de vorige eeuw.

Wie wat verder door de site heel scrollt zal ook zien dat Buchmann zijn inspanningen ook bereikbaar maakt voor medehobyisten. Zo heeft hij zelf transfers ontwikkeld om bestaande modellen een AL uitvoering te geven.

Heel fraai is deze video:https://www.youtube.com/watch?v=U49InIgbjRM&feature=youtu.be, waarin de Edelweiss, getrokken door de AL S16 1401 met bagagerijtuigen van de AL vóór en achter. In de video is ook te zien dat de loc voor een belangrijk deel door zelfbouw tot stand is gekomen.
In deze video: https://www.youtube.com/watch?v=HCpyh5uEZHk laat Buchmann u kennis maken met z'n modelbaan en het rollend materieel. Op 18:50 is de Edelweiss ook te zien. ENJOY!!!

Rob

[MathynK]

Heel erg interessant! Een ombouw naar een wagen van de AL is niet eens zo lastig. Leuk om te doen om de Edelweiss compleet te maken. De lichtgroene kleur is ook een mooie verschijning.  Ik heb er een mailtje aan gewaagd met de vraag of hij bereid is om een A4 vol met nummers van de vierassers te maken. Mocht het lukken dan laat ik het weten en kunnen geïnteresseerden meeprofiteren. 

Groet, Mathyn

[sncf231e]

Liliput heeft deze AL bagage wagen al gemaakt, catalogus nummer 29440:



Groet
Fred

[grossraumwagen]

De NS wagen D7571 was er ook, catalogusnummer 294.45.

[Rob Ellerman]

Die NS bagagewagen heb ik ook maar dat is naar de huidige maatstaven zo’n enorm grofstoffelijk ding, dat kun je met goed fatsoen niet in die trein met CIWL rijtuigen plaatsen. Hetzelfde geldt ook voor het AL model van Liliput op de foto van Fred hierboven.

Heel erg interessant! Een ombouw naar een wagen van de AL is niet eens zo lastig. Leuk om te doen om de Edelweiss compleet te maken. De lichtgroene kleur is ook een mooie verschijning.  Ik heb er een mailtje aan gewaagd met de vraag of hij bereid is om een A4 vol met nummers van de vierassers te maken. Mocht het lukken dan laat ik het weten en kunnen geïnteresseerden meeprofiteren. 

Groet, Mathyn

Ik ben zeker geïnteresseerd als Buchmann daartoe bereid is. Als je op z’n site een beetje scrollt kom je ook op pagina’s met voorbeelden van z’n transfers. Daarnaast, ook leuk , heeft Maikel Kastelijn een tijdje geleden in zijn nieuwsbrief gemeld dat er transfers in ontwikkeling zijn (of mogelijk heeft ie ze al) voor een NS DIV in Pruisische snit.

Rob