H0 Modellen van Hofplein materieel

[Rob van Kooy]

Hallo,

Ik plaats dit berichtje maar onder "ditjes en datjes" aangezien ik geen ander hoofdstuk vind waar het zo op het zicht onder zou kunnen vallen.

Het gaat om het volgende:

Tot het oudste elektrische materieel in Nederland behoort zonder twijfel het Hofplein materieel. Al ruim een jaar geleden merkte ik in een ander draadje op dat het jammer is dat dit materieel wellicht door Philotrain of soortgelijke producent van kleine series op de markt kwam maar nog nooit als fabrieksprodukt in ruimere oplage is uitgebracht. Ik had dit bericht wellicht in een draadje met "wenslijstjes" kunnen plaatsen , maar het actuele draadje gaat over de wensen voor Neurenberg 2016 en dat lijkt me te kort dag.

Wat zou er dan minimaal geproduceerd kunnen/moeten  worden? 

a) een motorrijtuig mBD  (voorzien van 40 2e klas zitplaatsen en een bagageafdeling waarin de aandrijfmotor zou kunnen worden ondergebracht;
b) een motorrijtuig mC (zonder aandrijving voorzien van 78 zitplaatsen);
c) een tussenrijtuig Ce.

Deze drie rijtuigen hebben allemaal een soortgelijke opbouw met hun hoge dak, zij het dat uiteraard de zijwanden een verschillend aantal ramen bevat naar gelang de klasseindeling (en voor de mBD vanwege het bagagecompartiment met een aparte schuifdeur).

In principe zou met die drie soorten rijtuigen een goedgelijkende Hofpleintrein kunnen worden samengesteld d.w.z.
 

mBD- twee Ce's - mC

Eerlijkheidshalve merk ik op dat de door mij geraadpleegde literatuur niet onomstotelijk bevestigde dat in de vierdelige  "Hofplein" treinen inderdaad een mBD meereed, of soms daarin meereed. Het zou wel "prettig" zijn indien forum-collegae mijn twijfels over de inzet van de mBD  in Hofpleintreinen zouden kunnen wegnemen. Het zou namelijk de motorisatie van een Hofpleintrein aanzienlijk eenvoudiger maken omdat het onzichtbaar inbouwen van een motor in een mC rijtuig heel wat lastiger zou zijn.

 

-o-o-o-o-o-o-

d)  een tussenrijtuig Ces is in principe een Ce maar voorzien van een stuurstand  en frontlichten
waardoor ook de korte "Hofplein" treintjes die op het traject Den Haag -Scheveningen reden bestaande uit

mBD -Ces

kunnen worden nagebootst. Dat in ieder geval de mBD in die korte treintjes werd ingezet staat vast.

Opgemerkt zij, dat er ook nog wat uiterlijk betreft afwijkende tussenrijtuigen op de de Hofpleinlijn verschenen, maar om die ook te produceren lijkt me teveel gevraagd, en het is ook niet persé nodig.

Enfin, wellicht lezen bijvoorbeeld  Elotrack en Artitec mee en trekken ze uit het vorengaande een conclusie.

Laat ik duidelijk zijn dat ik niet de illusie heb dat zo'n model van een Hofpleintrein goedkoop zal zijn omdat het hier  modellen  betreft die naar mijn inschatting slechts een relatief kleine kring van kopers zal interesseren.

Gegroet,

Rob van Kooy

[Marc tramt]

Ken je dit draadje?

[Rob van Kooy]

Ja Marc,

Het bekijken van dat draadje inspireerde me al langer om dit draadje te beginnen. Bij herhaling heb ik in de afgelopen 40 jaar modellen van Hofplein materieel gezien en in vele gevallen ook bewonderd. In het draadje waar jij naar verwijst staan een paar prachtige voorbeelden (en wat ik zo interessant vond ook een model van het motorrijtuig met een bagageafdeling!).

Met de huidige technieken is het zeker voor professionele producenten technisch mogelijk geworden vanuit een basisvorm (die alle drie Hofplein modellen die ik in eerste instantie aanprees kenmerkt) de benodigde varianten te maken. Het is een kwestie van vooruit zien bij de vervaardiging van een mal, waarbij delen (zoals de van elkaar afwijkende flanken van een rijtuig) kunnen worden uitgewisseld. Ook de daken van het getrokken Hofpleinmaterieel wijken deels af van die van de motorrijtuigen, waar vele elektrische leidingen op zijn gemonteerd en één of twee pantografen. Een deel van de basismal van het dak zal dus verwisselbaar moeten zijn.

Maar nogmaals of een producent er brood in ziet om dit Hofpleinmaterieel te vervaardigen hangt af van zijn inschatting hoeveel daarvan te kunnen afzetten (ook rekening houdende met meerdere kleurvarianten) Maar als ik zie dat het Roco gelukt is om een interessante serie "Blokkendozen" op de markt te brengen, waar - naar het mij lijkt - toch hoofdzakelijk de Nederlandse klandizie interesse voor zou kunnen hebben waarom dan niet voor Hofpleinmaterieel? Het is dezelfde hoek van een  niche markt.

Ik weet uiteraard ook niet of een fabrikant ermee begint, maar ik realiseer me wel dat veel of wellicht zelfs het meeste Nederlandse reizigersmaterieel al op de markt is gekomen, alleen die Hofpleinrijtuigen (nog?) niet.

Gegroet,

Rob van Kooy

[Gert Arkema]

Rob, van de blokkendozen zijn veel meer exemplaren geweest, zijn veel universeler ingezet (als electrisch materieel door geheel NL zowel als als getrokken rijtuigen achter de bekende naoorlogse locseries) en daarnaast nog bij veel mensen bekend. Door die breedte is er wel een markt.
Van het ZHESM materieel is hiervan geen sprake. In totaal 22 motorrijtuigen en 9 volgrijtuigen die dan in 2 sterk verschillende uitvoeringen moeten worden geproduceerd ( 10 kV en later 1500V) en twee sterk verschillende kleurstellingen en dan opererend op een specifiek baanvak ( alleen de Hofpleinlijn) gedurende de periode 1908-1927(even grofweg ZHESM en 10kV) of 1928-1940 (NS en 1500V ) levert nou niet bepaald een ruim inzetgebied en dus breed draagvlak op. Als jij dat anders ziet nodig ik je van harte uit een soort crowdfunding te organiseren om die zak geoormerkt geld vervolgens aan een van de gevestigde modelspoorfabrikanten aan te bieden. Met jouw ervaring mbt marketing zou dat te doen moeten zijn.

Ik juich het weliswaar toe, maar zie het niet zo gauw gebeuren. Ik geef je al meer kans mbt bijvoorbeeld het wijd verbreide houten materieel van de NS, om maar eens iets te noemen de ex HSM A3B5, gedurende dik 40 jaar te zien op alle vooroorlogse spoorlijnen in NL, te vinden in bijna elke treinsamenstelling en met een aantal van 115 stuks geen onopvallende serie. In combinatie met bv een C11 (135 stuks) een leuke stam achter je Artitec NS 3737.

[Marc tramt]

Rob,

Wat is nou precies het doel van dit draadje? Een grootserie fabrikant bewegen om dit te gaan produceren, of wil je het model zelf graag hebben?
In het eerste geval ga ik mee met het antwoord van Gert, in het tweede geval biedt het 3D geprinte model mogelijkheden lijkt me.

Marc

[HaHoHo]

Ik ben zelf zeer groot fan van dit prachtige materieel, maar ik ben bang dat ik met Gert mee moet gaan: te beperkte inzetbaarheid en vooral daardoor beperkte clientèle. Natuurlijk kan een model op iedere baan worden ingezet (al heb je bij wijze van spreken een Zwitserse modelbaan), maar ik ben bang dat we voor deze modellen niet genoeg handen op elkaar kunnen krijgen. Philotrain heeft lange tijd geleden het Hofplein-materieel aangekondigd, maar heeft er van afgezien door te weinig belangstelling. De afgelopen jaren heb ik Philotrain eens gepolst of er misschien een tweede poging kon worden gewaagd, maar daar is echt geen enkele kans toe. Ik vrees dat we zijn aangewezen op eigenbouw, eventueel met behulp van de 3D-printer-kappen die elders op dit forum worden besproken.

Maar misschien ben ik te negatief hier en is een bedrijf als RockyRail en/of Artitec wel degelijk geïnteresseerd? Ik juich zo'n initiatief van harte toe in ieder geval!

Groetjes,
Hans.

[Rob van Kooy]

Tja Marc, wat is nou het doel van dit draadje?

Heel eenvoudig: een dergelijk onderwerp van tijd tot tijd onder de aandacht te brengen. Als je ook in dit forum leest wat in het algemeen de verlangens zijn van de liefhebbers waar het nieuwigheden betreft dan is de variëteit van wensen zo groot (en veel van de voorstellen ook nog eens onhaalbaar) dat ik niet zie, waarom ik niet dat relatief eenvoudige Hofpleinmaterieel weer eens in de kijker zet. Let wel: mijn draadje geeft ook aan wat dan aan modellen van Hofpleinmaterieel redelijkerwijs zou moeten worden gefabriceerd en welke treinsamenstelling daarbij zou kunnen worden nagestreefd. Of is zoiets ter sprake brengen in dit forum boter aan de galg gesmeerd omdat nu het eens niet over een nieuwe decoder of andere digitale apparatuur gaat "die maar niet willen werken".

Ik erken uiteraard dat de allesoverheersende belangstelling voor digitalisering van de modelbaan ook dit forum kenmerkt. Het gaat dan dus niet over modellen en hoe die eruit zien (wat toch de lol van de modelspoorweg zou moeten zijn)   maar méér òf er wel een decoder naar keuze in past, als ultiem ideaal.

Overigens jouw vraag of het een persoonlijke wens zou zijn om dit Hofpleinmaterieel op de markt te zien verschijnen? Niet helemaal omdat ik op mijn grote spoorbaan slechts Nederlands materieel heb rijden dat in het buitenland komt of aldaar kwam. Maar ik wil de zaken - wellicht door mijn langdurig verblijf in het buitenland - ook wel eens wat breder zien en niet alleen een zeer beperkt eigen belang voorop stel.


Overigens: kijken we eens naar het Deense Heljan: dat bedrijf kondigde het afgelopen jaar ondermeer relatief kort getrokken Deens materieel aan met een uiterlijk dat vanwege de periode van inzet niet vér afstaat van de Hofpleinrijtuigen. Ze worden dan ook  nog eens in meerdere uitvoeringen aangekondigd. Die rijtuigen zijn in principe ook hoofdzakelijk interessant voor Denen en het aantal Deense geïnteresseerden lijkt mij vanwege de kleinere bevolking van dat land ook minder groot dan de Nederlandse kring van modeltreinliefhebbers. Maar Heljan doet het dan toch maar, en waarom de door mij genoemde Nederlandse ondernemers dan niet, al ware het maar 3D modellen inclusief draaistellen van hoge kwaliteit met bijlevering van de vereiste belettering. Liefst in één draaistel dan een kwalitatief goede motor. De verf en de pantografen zoeken we er dan wel zelf bij. O ja, en dan een decoder die moet de koper dan maar zelf uitzoeken. Sound zou ik afraden, dat geeft alleen maar hinderlijke herrie.


Maar ja, we kunnen ook wel eens zien hoe lang het duurt voordat dit draadje een zachte dood sterft vanwege gebrek aan belangstelling. Dan weten we dat ook weer. Misschien komt de Diesel V dan aan de orde. Hoeveel van de huidige Nederlandse spoorwegliefhebbers heeft zo'n trein ooit in de reguliere dienst zijn rijden?  Maar de vraag ernaar is opvallend.


Gegroet,

Rob van Kooy     

[janw]

Ik doe ook een duit in het zakje hierover.
Toen ik aan Mitchell suggereerde om de kappen in 3D print te ontwerpen, verwachtte ik dat dat model vele malen besteld zou worden, aangezien hier echt een gat in het aanbod gevuld werd. Die verwachting is niet uitgekomen; het model is zeker ook door een aantal anderen besteld, maar veel zijn het er niet. Waarom? Gebrek aan inzetbaarheid? Buiten tijdperk? Angst voor gedeeltelijke zelfbouw? Waarschijnlijk al deze drie factoren. Ik durf niet te voorspellen wat er zou gebeuren als bv. Artitec dit materieel uitbracht --het zal zeker verkocht worden maar ik zou nooit durven voorspellen dat dit commercieel haalbaar is.
     Vergelijk de situatie met de bekende NS stoomlocs boekenreeks: binnen ons wereldje van belangstellenden lijken dit absolute hits maar, als mijn informatie klopt, zijn de aantallen toch zo dat de uitgever maar net uit de kosten komt. Een herdruk van de gewilde 6300 en 1000 boeken schijnt dus ook niet commercieel haalbaar te zijn.  Er zal wel iets  vergelijkbaars aan de hand zijn met het Hofpleinmaterieel: toch net te specialistisch.
Maar is dat erg? Nee --dankzij Mitchell hebben we nu die kappen, en er is helemaal niets mis met een een beetje zelfbouw. Anders hebben we straks allemaal dezelfde identieke materieelcollectie staan en kunnen we niets zelf meer. Dus gewoon handen uit de mouwen en zelf iets moois *maken*.

Daarbij dan wel nog de volgende kanttekening, à propos inzetbaarheid: in het grootbedrijf kwamen de Hofpleinstellen ook na de ombouw tot 1500V gelijkstroom alleen op de Hofpleinlijn. Gezien hun luxe interieur zal inzet in de sneltreinen A'dam -Rotterdam vermoedelijk wel overwogen zijn, maar door hun hoge en brede profiel konden ze niet de gehele Oude Lijn berijden; ze konden bv. niet over de Delfhavense Schiebruggen. Ook in H0 zijn deze modellen dus buiten profiel, wat hun inzetbaarheid nog verder verkleint. Mijn modellen kunnen mijn model van de Culemborgse brug maar ternauwernood over, en dan nog alleen met een klein beetje valsspelen. Dat probleem komt er dus voor een commerciele productie nog bij.

[Rob van Kooy]

Hallo,

Ik kom nog even afzonderlijk terug op de bijdrage in dit draadje van Gert Arkema die stelt dat het Hofpleinlijntje  een specifiek traject was met inzet van een beperkt aantal railvoertuigen. Tamelijk saai dus.

Maar is dat zo? Uit mijn jeugd die ik in Voorburg doorbracht herinner ik me maar al te goed dat van allerlei spoorwegmaterieel via dat lijntje reed!

De reden: Het NS-onderhoudsbedrijf Leidschendam!

Om dat onderhoudsbedrijf te kunnen bereiken waren er -toen nog écht sprake was van de Hofpleinlijn - twee mogelijkheden: de ene was via Den Haag H.S - Laan van NOI - Leidschendam/Voorburg. De andere mogelijkheid was over een kort boogje vlakbij het begin van het Hofpleinviadukt in de Rotterdamse agglomeratie via Pijnacker!

Een liefhebber met weinig ruimte heeft dus de kans op zijn baantje de Hofpleinlijn na te bootsen en daar de Hofpleintreintjes langs de korte stationnetjes te laten stoppen maar tevens al het toentertijd denkbare elektrische NS materieel volstrekt conform de werkelijkheid  op datzelfde baantje zonder stoppen te laten rijden op weg naar of afkomstig van de onderhoudswerkplaats Leidschendam. En dat zelfs eventueel getrokken door (stoom) locomotieven
met koppelwagen als de treinstellen vanwege een defect zich niet konden verplaatsen. Ook al het "Blokkendoos" materieel kwam langszetten.

En als de liefhebber alleen het lijntje Den Haag - Scheveningen (als onderdeel van de "Hofplein" lijn) interesseert: vergeet niet dat naast de Hofpleinrijtuigen daar voor de 2e WO ook zelfs internationale treinen van naar het Duitse achterland reden!

Geef mij eens een alternatief voorbeeld van een klein Nederlands spoorbaanstelseltje waar zo'n gevarieerd palet van treinen op reed?

Gegroet,

Rob van Kooy

[janw]

Gert wijst er op dat het Hofpleinmaterieel alleen op Hofpleinlijn kwam, en zegt niets over de inzet van ander materieel op die lijn.

[Klaas Zondervan]

Rob, je bent nu de boel aan het omkeren. Je zegt: iemand die de Hofpleinlijn nabouwt kan daar allerlei materieel op laten rijden.
Maar het ging je om het typische Hofpleinlijnmaterieel. En iemand die dat wil inzetten heeft geen keuze in het type spoorbaan, dat moet dan perse de Hofpleinlijn zijn.

[jjg koopmans]

Sinds de zestiger jaren heb ik een messing zelfbouw model van de mBC in de oorspronkelijke 10kV versie. Dank zij de kappen van Mitchell/Shapeways heb ik de nodige aanvulling op de kop getikt. Afmaken gaat zeer langzaam, maar zou ooit wel moeten lukken. In mijn geval geef ik niets om de juiste omgeving, er rijdt van alles na elkaar, dat is juist het leuke dat er volstrekt verschillen periodes kunnen worden nagebootst. Na de oorlog heeft overigens overgebleven hofpleinmaterieel in getrokken treinen meegereden, daar bestaan foto's van. Na deze aanloop mijn conclusie dat ik van een fabrieksversie, hoe mooi dan ook, geen gebruik zal gaan maken. Dezelfde overwegingen had ik t.o.v. de Artitec 6300, ik heb ze zelfgebouwd, moet ik dan ook nog erbij kopen?
Nu het toch even over de 6300 gaat, het 6300 boek zou met "print on demand" redelijk geprijsd op de markt kunnen komen. Ten opzichte van de huidige versies van Paul Henken is het echter primitief. Onder andere komt de reden waarom het zo'n matige locomotief was totaal niet uit de verf. Ik kan de terughoudendheid van de uitgever allerzins billijken.
mvrgr
Koopmans