Pendelen via ADCC, beetje hulp nodig

[AlexanderR]

Hallo!

Ik heb een kleine end-to-end baan die ik vooral gebruik als shunting puzzle. Omdat het oog ook wat wil pendelt er op de achtergrond een hondekop heen en weer tussen een klein kop station en een plek achter de coulissen.

Bij de lokale modelbouwzaak heb ik een Roco multimaus gekocht (zo een uit een startset) en een Lenz Silver decoder (want die kunnen pendelen).
Bij de lokale electronica handel een aantal diodes (1N400X).

Langzaam rijden met 1 op 2 diodes en stoppen met 1 op 4 diodes via ADCC werkt prima (heb volgens mij ook geen last van verslechterde rijeigenschappen).
Pendelen via de ingebouwde software van de decoder werkt op zich ook prima.
Hele pendelbedrijf kan ik inregelen, maar dan alleen specifiek voor de hondekop en specifiek wanneer de motorwagen altijd aan dezelfde kant staat. Niet echt handig want a) ik wil ook andere trein(stellen) gebruiken om te pendelen (mat 46, blokkendoos) en b) altijd met dezelfde kant voorop rijden is ook maar saai.

Om dit op te lossen heb ik het volgende bedacht (lees "geleend" van de Lenz BM2 en van de eerdere ADCC discussies hier): aan beide uiteinden van de pendel bevindt zich een stopblok, voorafgegaan door een remblok. Zowel het stop als het remblok zijn aangesloten via een 1 op 2 diodeschakeling. Indien een trein het remblok binnen rijdt zal deze beginnen met afremmen. Zodra een stroomvoerend wielstel (evt via weerstandslak) het stop blok binnenkomt wordt via een relais de 1 op 2 diodeschakeling omgezet naar een 1 op 4. De trein zal nu stoppen (schakeling geldt voor beide blokken en is dus onafhankelijk van de positie van de motorwagen).

En nu komt het: wie kan me helpen aan die "detectie stuurt relais aan" schakeling? Op de site van Klaas Zondervan zie ik wel stroomdetectie schakelingen met relais erin, maar ik ben er niet zeker van of die op mijn situatie van toepassing zijn. Volgens mij moet namelijk het relais continue onder spanning gehouden worden zolang er een stroomvoerend wielstel in het stopblok staat en weer afvallen als het wielstel uit het stopblok weg is.

Het eenvoudige antwoord is natuurlijk: koop twee BM2's van Lenz, maar dat kost me weer 80 euro. Dus als iemand me kan helpen om het goedkoper op te lossen dan graag!

Alvast bedankt,

Alexander

[Klaas Zondervan]

Op de site van Klaas Zondervan zie ik wel stroomdetectie schakelingen met relais erin, maar ik ben er niet zeker van of die op mijn situatie van toepassing zijn.

Alexander,

ik snap je probleem niet zo goed. In de rubriek De bonte verzameling staan een paar schakelingen, maar welke bedoel je precies?
Schakeling 3 is b.v. van Uhlenbrock. Daar staat het relais op zolang de sectie bezet is. Schakeling 3a is een variant die ik zelf heb ontwikkeld, daar staat het relais juist af als de sectie bezet is, en op als de sectie vrij is. Maakt verder niet uit, is gewoon een kwestie van het relaiscontact andersom aansluiten.

[Louis Holleman]

Ik snap je probleem ook niet helemaal, maar dan meer gerelateerd aan je 1-om-2/1-om-4 diodeomschakeling. Een BM2/3 doet veel meer dan dat, eigenlijk doen die heel iets anders. Zie eerdere draadjes hierover. Met de Lenzen kun je i.d.d. mb.v. 2 of 4 diodes onderscheid maken tussen langzaam en stop, ik doe dat hier in 1 blok met 2 bistabiele relais plus reedschakelaars, de eerste zet een blok rood (4 om 1 diodes), de 2e schakelt het 2e relais om wat op z'n beurt 2 van die 4 diodes kortsluit en dat geeft geel = langzaam rijden. Het derde reedje zet relais 1 weer om waarmee de diodes simpel uitgeschakeld worden = veilig. De rode signaalgever moet daarbij 2 relais omschakelen, want relais 1 = groen/niet groen en het tweede relais bepaalt rood of geel. Dat is vlgs. mij met bezetmelders ook te sturen.

[AlexanderR]

@Klaas

Mijn probleem is dat ik te weinig van electronica weet om het exacte gedrag wat je beschrijft af te leiden uit het schema
Zo te horen is schakeling 3 precies wat ik zoek. Paar vraagjes:
Voorkeur voor de diodes? Heb nog wat 1N400X liggen.
Wat wordt er bedoeld met hulpspanning links boven? Moet ik daar een spanningsbron aansluiten (anders dan de versterker / booster)?
Zijn de kruisingen in het schema doorverbindingen? Bijvoorbeeld tussen R5 en de collector van T1.


@ Louis
Ik ga inderdaad zoiets doen als wat je beschrijft. Maar omdat het een end-to-end pendel betreft het ik maar twee standen: geel en rood.  Groen en rood werkt natuurlijk ook (1 op 4 wel / niet kortsluiten) maar dat remt misschien minder mooi af (moet ik nog testen).
Ik weet dat die BM2 meer doet en als blijkt dat het de enige manier is om dit te doen dan komen ze er gewoon. Maar ik vind dit zeker de moeite waard om te proberen.

[Klaas Zondervan]

Alexander,

Voor de diodes kun je inderdaad 1N400X gebruiken.

Kruisende lijnen in een schema zijn nooit doorverbindingen. Alleen als er op de kruising een knoop staat (dikke stip) dan is het een doorverbinding. Maar in het betreffende schema komen die niet voor.

De hulpspanning is een aparte voedingsbron, die een gezamenlijke massa heeft met de treinvoeding (blauwe lijn).
Maar als je digitaal rijdt dan kun je daarvoor ook de digitale spanning gebruiken (rode draad). De weerstand R9 wordt dan overbodig.

[AlexanderR]

Klaas,

Bedankt voor de info. Ik vermoedde al dat die kruisingen geen doorverbindingen waren, maar omdat die niet in het schema zitten kon ik het erschil niet zien

Ik ga even uittellen wat dit me gaat kosten bij de electronica handel. De uhlenbrock versie is 2 euro voor 2 detectors (excl relais).

[Louis Holleman]

Alexander, of je nou vanuit geel of groen afremt maakt weinig verschil, behalve in remweg. Daar kun je dan zonodig weer een vast remtrajekt bij instellen. Als een trein bij mij bv met 100 km/u (schaal) in geel loopt, zakt ie mooi terug naar 40 km/u en blijft daarop zitten. Is het volgende blok rood dan zakt ie daar mooi naar 0. Wordt geel terwijl ie in dat blok zit weer groen dan zet ie weer mooi aan naar 100. Daar heb ik geen BM2 of 3 a raison van 45 euro voor nodig, een tweede bistabiel relais van 5 euro is voldoende. Bovendien hoef ik mijn blok niet ook nog eens in stukken te hakken zoals dat bij de BM2/3 zou moeten.
Belangrijkst is om je verschoven DCC op de juiste staaf te zetten i.c.m. de rijrichting (bij Lenz moet de zaak op de rechter railstaaf zitten), dus bij pendelen moet je op beide railstaven een voorziening maken om op de juiste plaats ADCC te kunnen zetten.

[Klaas Zondervan]

Belangrijkst is om je verschoven DCC op de juiste staaf te zetten i.c.m. de rijrichting (bij Lenz moet de zaak op de rechter railstaaf zitten),...

Louis, dit kan ik even niet volgen. Als je het op de linker staaf zet, maar dan met die hele kluit diodes andersom, dan is dat vanuit de loc gezien elektrisch toch hetzelfde?

[Louis Holleman]

Klaas, dat klopt. Als je rechterstaaf maar de verlaagde spanning krijgt. Gecontroleerd heb ik het nooit maar het zou zo moeten werken. Wat ik wel weet, dat ik een keer een blok verkeerd had aangesloten, dus wel op de rechterstaaf maar de polariteit van die 5 dioden omgekeerd en dan reed het spul onverstoorbaar door....

[Klaas Zondervan]

Als je rechterstaaf maar de verlaagde spanning krijgt.

Dit kun je niet zonder meer zo stellen. Spanning is altijd ten opzichte van iets.
Dus het is maar de vraag wat je bedoelt met verlaagde spanning.
Een digitaal signaal bestaat uit positieve en negatieve pulsen. Volgens mij is het bij ADCC zo dat de positieve pulsen, gemeten op de rechterstaaf ten opzichte van de linkerstaaf, lager moeten zijn dan de negatieve pulsen.

Maar andersom kun je ook stellen: de negatieve pulsen, gemeten op de linkerstaaf ten opzichte van de rechterstaaf, moeten lager zijn dan de positieve pulsen.
Elektrisch gezien zijn beide situaties voor de decoder identiek. Want die kijkt alleen maar naar de spanning tussen de staven, en hoe die spanning tot stand komt zal de decoder worst wezen.

[Louis Holleman]

Dat is ook precies wat ik bedoelde, maar verkeerd uitdrukte: de positieve pulsen op de rechterstaaf zakken in waarde t.o.v. die op de linkerstaaf; de negatieve zakken ook iets maar minder (ik houd het bij 1 diode op ca 0.5 V).

Lenz decoders differentieren daarbij dan ook nog in hoeveel het verschil is: bij ca 0.5 V verschil (1 om 2 diodes) gaan ze langzaam rijden, bij ca 1.5 V verschil (1 om 4 diodes) stoppen ze. Het omslagpunt ligt ergens bij 1.0 V. Dit is echter totaal niet gedocumenteerd.

[AlexanderR]

Klaas, dat klopt. Als je rechterstaaf maar de verlaagde spanning krijgt. Gecontroleerd heb ik het nooit maar het zou zo moeten werken. Wat ik wel weet, dat ik een keer een blok verkeerd had aangesloten, dus wel op de rechterstaaf maar de polariteit van die 5 dioden omgekeerd en dan reed het spul onverstoorbaar door....

Heb ik ook gehad... stopte de trein alleen als 'ie van de andere kant kwam.

[AlexanderR]

Klaas,

Bij de electronica zaak hebben ze me 47nF condensatoren oor C2 gegeven ipv 470nF. Kan ze morgen pas ruilen maar wiil graag vanavond de schakeling bouwen en testen. Wat gaat er stuk als ik die 47nF gebruik?

[Klaas Zondervan]

Alexander, er gaat helemaal niks stuk.
C2 dient voor de in- en uitschakelvertraging, dat is om te voorkomen dat het uitgangsrelais gaat klapperen als de stroomafname even stagneert.
De vertraging wordt 10 keer zo kort als je er een 10 keer zo kleine condensator in zet, maar dat kan geen kwaad. Je kunt C2 voorlopig helemaal weglaten, dan heb je dus helemaal geen vertraging meer. Loop je wel risico dat het relais zo af een toe klappert, maar zelfs dat kan geen kwaad.