BeneluxSpoor.net forum

Vraag en antwoord => Elektronica en analoog => Topic gestart door: Arie0512 op 19 February 2025, 10:37:57

Titel: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Arie0512 op 19 February 2025, 10:37:57
Hallo,

Ik zit in de opstartfase voor mijn eerste treinbaan en loop even tegen wat vragen aan m.b.t. de LED verlichting in de huisjes / scenery.

Ik heb een goed werkende computervoeding waar een 3.3V, 5V en 12V gelijkspanning uitkom, deze wil ik gaan gebruiken voor alle verlichting in de huisjes op de  baan.

Nu lees ik links en rechts dat dit vaker gedaan wordt maar ik zie toch dat men diverse spanningen gebrukt, 3.3V of 12V.

Zit daar nog enig verschil in? Behalve dat de voorschakelweerstand natturlijk een andere waarde heeft  :angel: Of maakt het eigenlijk niet veel uit?

Daarnaast wil ik de uitgaande spanningen afmonteren op een kroonsteen zodat ik het vanaf die kroonsteentje verder kan verdelen naar meerdere verlichtingspunten. Nu lees ik ook b.v. over een kroonsteen PCB (https://modelbouwled.nl/contents/nl/d65_Kroonsteen_PCB_modelbouw_.html) en een schakelbord 505 van Fleischmann (https://www.locs4fun-shop.nl/a-62276375/schakelen/fleischmann-508-6940/#description), wat is jullie ervaring hiermee?
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: bask185 op 19 February 2025, 12:21:28
Citaat
Zit daar nog enig verschil in? Behalve dat de voorschakelweerstand natturlijk een andere waarde heeft
Nah

Citaat
Of maakt het eigenlijk niet veel uit?
yeah


Die verdeel printen kan je ook zelf bestellen bij de printenboer en zelf in elkaar zetten. Geassembleerd zou kunnen, maar met kleine aantallen is dat niet echt rendabel.
https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=106377.msg3222376796#msg3222376796 (https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=106377.msg3222376796#msg3222376796)

Ik weet dat modelbouwled, ook dat soort verdeelprinten heb met ingebouwde weerstanden. Die is wellicht geschikt voor jouw leds (die is daar wel voor gemaakt). Je kan met 1 extra weerstand dan nog alle leds nog wat extra dimmen. Ook dat kunnen we fixen  ;)
https://www.modelbouwled.nl/contents/nl/d1317_Kroonsteen-PCB-met-ingebouwde-weerstand.html (https://www.modelbouwled.nl/contents/nl/d1317_Kroonsteen-PCB-met-ingebouwde-weerstand.html)

Mvg,

Bas
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Arie0512 op 19 February 2025, 13:33:56
Bedankt voor je reactie en links, ik hou wel van zelfbouw en knutselen dus dat gaat vast goed komen  ;D

Maar mijn vraag waarom men kiest voor 3.3V, 5V of 12V is helaas nog niet beantwoordt maar misschien maakt het ook helemaal niks uit maar dan weet ik dat in ieder geval  ::)
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: bellejt op 19 February 2025, 13:36:16
daar krijg je duizend meningen over.Ik hou 12 volt aan met als het nodig is step down ertussen.Moet je maar 1 ringleiding leggen. Sommigen zeggen dat je dan energie verstookt maar zo hou je de kamer ook op temperatuur :)
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: bask185 op 19 February 2025, 14:02:50
Ja die whopping 0,01W warmteontwikkeling door een 10k weerstand op 12V met 1mA is echt  super hot  ::) not  :P. Ofwel de extra warmte ontwikkeling die je zou hebben bij een ledje is bijna non existent. Dit hangt wel een beetje af van hoeveel stroom je precies door een led wilt jassen. Voor een through hole led hou ik 1mA aan, 5mA maximaal en dan zitten we op 0.06W aan warmte ontwikkeling

Met 12V kan je ook meer leds in serie zetten. 3V3 zou ik niet eens gebruiken omdat er witte en blauw leds bestaan die dan niet eens aangaan op de spanning.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Klaas Zondervan op 19 February 2025, 17:04:26
In serie schakelen is inderdaad de oplossing. Bij 3 leds in serie hou je ongeveer 3 volt over die je met een weerstand moet wegwerken.
Het gebruik van een computervoeding voor dit doel vind ik niet zo slim. Die leveren enorme stromen die bij een kortsluiting je bedrading kunnen opblazen. De 12V uitgang levert zo maar 15A.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Arie0512 op 19 February 2025, 17:12:55
In serie schakelen is inderdaad de oplossing. Bij 3 leds in serie hou je ongeveer 3 volt over die je met een weerstand moet wegwerken.

Daar ben je mij een beetje kwijt ........  ??? Hoe kom je dat er 3 volt over is bij 3 leds? Is dat berekend met 12V spanning?

Het gebruik van een computervoeding voor dit doel vind ik niet zo slim. Die leveren enorme stromen die bij een kortsluiting je bedrading kunnen opblazen. De 12V uitgang levert zo maar 15A.

Als ik bij elke uitgang een zekering zet, dan is dat toch ook een optie?
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Eric B op 19 February 2025, 17:27:26
Artikel over LED's in de enyclpedie. (https://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php?title=Het_aansluiten_van_leds#:~:text=De%20weerstand%20beperkt%20de%20stroom,Dit%20noemt%20men%20de%20drempelspanning)

Degelijke voedingen inderdaad goed afzekeren als je die gaat gebuiken.
Vlak bij de trafo met bijvoorbeeld 10A en elke aftakking met een bij de schakelaar/relais die de desbetreffende verlichting schakelt, passende waarde.
Hierdoor creëer je wat in de elektrotechniek selectiviteit genoemd wordt, de groeps zekering gaat er eerder uit dan de hoofdzekering en het vergemakkelijkt eventueel storingzoeken.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: wimk op 19 February 2025, 17:47:20
Inderdaad, 12 V gebruiken. Dan kun je 4 leds in serie zetten, samen met een weerstand van 350 tot 450 ohm. Met 4 ledjes kun je ieder raampje van een ledje voorzien. Of met 3 leds en 560 ohm. Het aantal leds laat je bepalen door wat goed uitkomt in een huisje.

De hiervoor beschreven 1mA stroom is te weinig, ik houd maximaal 15 mA aan. Maar het warmteverlies blijft daarbij nog steeds verwaarloosbaar.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Klaas Zondervan op 19 February 2025, 18:29:44
Degelijke voedingen inderdaad goed afzekeren als je die gaat gebuiken.
Vlak bij de trafo met bijvoorbeeld 10A en elke aftakking met een bij de schakelaar/relais die de desbetreffende verlichting schakelt, passende waarde.
Vind ik onnodig gecompliceerd. Neem gewoon een schakelende adapter van b.v. 12V en 0,5A. Kun je 300 ledjes op laten branden.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Klaas Zondervan op 19 February 2025, 18:31:35
Daar ben je mij een beetje kwijt ........  ??? Hoe kom je dat er 3 volt over is bij 3 leds? Is dat berekend met 12V spanning?
Inderdaad bij 12V. Even aangenomen dat er per led 3V spanningsval is, dan blijft er nog 3V over.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: René 4312 op 19 February 2025, 18:45:25
De hiervoor beschreven 1mA stroom is te weinig, ik houd maximaal 15 mA aan. Maar het warmteverlies blijft daarbij nog steeds verwaarloosbaar.

Ik houd het meestal ook rond de 1mA per LED. In deze plan D vind ik 500μA per LED genoeg (wel 1 LED per coupé behalve die ene dan  ;D)

(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/500uA-67b61670c4282.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/500uA-67b61670c4282.jpg)

Nadeel is dan weer dat je toch met verf en poppetjes aan de gang moet voor het interieur.  :angel:
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: ArjanB op 19 February 2025, 18:50:26
Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan met het just plug system van Woodlands scenics.

Als basis gebruik je de kastjes en voeding en ledjes koop je er los bij met aansluitdraden bij de chinees  https://nl.aliexpress.com/item/1005003390942788.html?spm=a2g0o.productlist.main.9.119c471e7hPlMt&algo_pvid=551801db-68b9-453b-8aad-6bd6554cd84c&algo_exp_id=551801db-68b9-453b-8aad-6bd6554cd84c-4&pdp_ext_f=%7B%22order%22%3A%222919%22%2C%22eval%22%3A%221%22%7D&pdp_npi=4%40dis%21CAD%212.08%212.02%21%21%211.43%211.39%21%40210318ec17399871710187949e4ea8%2112000025564240283%21sea%21CA%211883167074%21X&curPageLogUid=44N5218of1Fv&utparam-url=scene%3Asearch%7Cquery_from%3A

Op 1 uitgang kun je meerdere lampjes aansluiten, geloof dat het bij een stuk of 7 wel ophoud. Dimmen en felheid net wat je wilt met het draaiknopje


(https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/justplug-67b61807d59b9.jpg) (https://images.beneluxspoor.net/bnls_2025/justplug-67b61807d59b9.jpg)
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Eric B op 19 February 2025, 18:55:31
Waarom duur doen met commerciële zooi als het ook goedkoper kan met spullen die je al hebt?
Is dan mijn wedervraag ...
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Arie0512 op 20 February 2025, 13:19:51
Iedereen bedankt voor zijn bijdrage, ik ben weer wat wijzer geworden ........  :angel:

Ik zit er nu toch over te denken om een nieuwe 12VDC voeding ted kopen voor de verlichting. Nu weet ik nog niet precies hoeveel verlichting ik ga krijgen, het is mijn eerste baan dus ik begin niet al te groot, waarschijnlijk 2,5m bij ongeveer 80 cm.

Nu heb ik wat gezocht op 230VAC - 12VDC transformators en kom er genoeg tegen............  :laugh:

Kunnen jullie jullie licht eens laten schijnen op mijn opties, er zit nogal veel verschil tussen de goedkoopste en de duurste ........  8)
Ben benieuwd of er een juiste tussen staat  ;D
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Biessendorf op 20 February 2025, 13:23:31
Die Electramat is ruim afdoende.
Bij AliExpress een stuk goedkoper overigens en gebruik ik al jaren.

https://nl.aliexpress.com/item/33051556213.html?spm=a2g0o.productlist.main.7.19dfkavCkavCwG&aem_p4p_detail=20250220042351147467204608880000759889&algo_pvid=74bcad8f-48c3-420d-a973-87043de7c3df&algo_exp_id=74bcad8f-48c3-420d-a973-87043de7c3df-3&pdp_ext_f=%7B%22order%22%3A%223559%22%2C%22eval%22%3A%221%22%7D&pdp_npi=4%40dis%21EUR%217.09%216.69%21%21%217.22%216.81%21%40211b80d117400542309613822ea2ca%2112000016440247427%21sea%21NL%21169872136%21X&curPageLogUid=6N5LsZhqSX9h&utparam-url=scene%3Asearch%7Cquery_from%3A&search_p4p_id=20250220042351147467204608880000759889_1

Lekker overkill hoef je niet na te denken of je wel genoeg vermogen hebt.

Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: bask185 op 20 February 2025, 13:42:12
Ja maar die dingen zijn wel gevaarlijk ook... Dan moet je niet raar opkijken als over 5 jaar al je lampjes in 1x poef zeggen omdat er 230v op de 12v uitgang staat
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Klaas Zondervan op 20 February 2025, 14:13:30
Lekker overkill hoef je niet na te denken of je wel genoeg vermogen hebt.
Het is juist die overkill waar ik voor waarschuw. Een voeding die 1A levert is genoeg.
Als het om overkill gaat kun je net zo goed die PC voeding gebruiken waar het allemaal mee begonnen is.

Die dingen van ali lijken op de voedingen van Meanwell. Die moet je wel goed inbouwen omdat er 230V klemmen op zitten die vlak naast de uitgangsklemmen zitten en maar matig zijn afgeschermd.
Zelf gebruik ik die van Meanwell, dan weet je dat je kwaliteit hebt.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Arie0512 op 20 February 2025, 15:04:44
Die dingen van ali lijken op de voedingen van Meanwell. Die moet je wel goed inbouwen omdat er 230V klemmen op zitten die vlak naast de uitgangsklemmen zitten en maar matig zijn afgeschermd.
Zelf gebruik ik die van Meanwell, dan weet je dat je kwaliteit hebt.

Je bedoelt deze dan? https://www.conrad.nl/nl/p/mean-well-rs-15-12-schakelnetvoedingsmodule-12-v-dc-1-3-a-15-w-1297277.html of https://www.conrad.nl/nl/p/mean-well-rs-25-12-schakelnetvoedingsmodule-12-v-dc-2-1-a-25-w-1297288.html ?

Niet voor het een of ander maar die heeft toch ook open aansluitklemmen zodat je aan de 230V kan hangen? Of bouw je deze voeding nog ergens in?
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Eric B op 20 February 2025, 15:05:40
Als je dan toch voor nieuw én betrouwbaar wil gaan:
Meanwell 12V 2,1A (https://www.baco-army-goods.nl/lichtnet-voedingen-adapters/meanwell-voedingmoduul-rs-25-12.html)
Dit is maar een voorbeeld, is wellicht nog ergens goedkoper te vinden ...
[edit] Ja dus ... 😁 [/edit]
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Arie0512 op 20 February 2025, 15:28:44
Als je dan toch voor nieuw én betrouwbaar wil gaan:
Meanwell 12V 2,1A (https://www.baco-army-goods.nl/lichtnet-voedingen-adapters/meanwell-voedingmoduul-rs-25-12.html)
Dit is maar een voorbeeld, is wellicht nog ergens goedkoper te vinden ...
[edit] Ja dus ... 😁 [/edit]

Dat is volgens mij dezelfde als ik ook gevonden had maar die van mijn is inderdaad wat goedkoper, ik vind hem zelfs bij onze oosterburen voor minder dan 10 euro  (y)
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: ruudns op 20 February 2025, 15:50:02
Wil je helemaal veilig gaan, neem den een Meanwel medic die met de 2 polige 230 aansluiting.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Klaas Zondervan op 20 February 2025, 16:25:43
Niet voor het een of ander maar die heeft toch ook open aansluitklemmen zodat je aan de 230V kan hangen? Of bouw je deze voeding nog ergens in?
ja, ik bouw ze zodanig in dat je wel heel rare capriolen moet uithalen om de 230V aansluitingen aan te raken. En ik zorg dat de 230V bedrading en de uitgangsdraden langs verschillende routes lopen.
Er zit wel een afdekkapje bij die voedingen, maar dat zijn flutdingen.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Arie0512 op 20 February 2025, 16:34:54
ja, ik bouw ze zodanig in dat je wel heel rare capriolen moet uithalen om de 230V aansluitingen aan te raken. En ik zorg dat de 230V bedrading en de uitgangsdraden langs verschillende routes lopen.
Er zit wel een afdekkapje bij die voedingen, maar dat zijn flutdingen.

Dat is inderdaad wel handig, iets om de 230V aansluitingen bouwen zodat je er per ongeluk niet meer bij kan komen  (y)

Moet je na de 12VDC uitgang ook gelijk een zekering plaatsen of zit deze al ingebouwd?
Ik zie op het datablad wel staan "Bescherming tegen overbelasting, met automatische recovery en Beschermd tegen kortsluiting, overbelasting, overspanning" dus lijkt mij dat een zekering overbodig is maar weet het niet 100% zeker  ???
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Klaas Zondervan op 20 February 2025, 16:43:48
Een zekering is overbodig want die gaat niet werken. Er zit een beveiliging tegen overbelasting ingebouwd die ingrijpt als de stroom 10% boven de nominale waarde komt. Hij schakelt dan uit, en na een paar seconden weer in om te zien of de overbelasting er nog is. Dat houdt hij heel lang vol. Er is een Engelse term voor dit gedrag, maar daar kan ik even niet op komen
Ik heb eens een Meanwell urenlang op kortsluiting gehad. Het ding doet het nog.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Arie0512 op 20 February 2025, 16:51:19
Ok, bedankt voor de bevestiging  (y)
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Arie0512 op 21 February 2025, 11:41:25
Ik heb eens een Meanwell urenlang op kortsluiting gehad. Het ding doet het nog.

Ik heb hier nog eens over nagedacht maar is dat niet vreemd ......  ???

Het is toch de bedoeling dat als je kortsluiting hebt, dat dan de voeding afgeschakeld wordt zodat er verder geen ellende zoals brand kan gaan gebeuren?

Verder ziet die Mean Well RS-25-12 er prima uit, ik denk dat ik die ga nemen, bedankt iedereen voor de input!
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Klaas Zondervan op 21 February 2025, 14:07:26
Het is toch de bedoeling dat als je kortsluiting hebt, dat dan de voeding afgeschakeld wordt zodat er verder geen ellende zoals brand kan gaan gebeuren?
Hij zet ook niet meteen het volle vermogen er op. Hij meet alleen of de overbelasting er nog is. Pas als de overbelasting verdwenen is gaat de volle por er weer op.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Arie0512 op 21 February 2025, 14:10:55
Hij zet ook niet meteen het volle vermogen er op. Hij meet alleen of de overbelasting er nog is. Pas als de overbelasting verdwenen is gaat de volle por er weer op.
Ok, dat klinkt iets gerusttellender  ;D, bedankt voor de uitleg!
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Kees Hoeks op 31 March 2025, 16:28:23
Na het lezen over verlichting in huizen wil ik vragen welke draad ervoor gebruikt kan worden.
Ik heb schakeldraad  Brawa 0,14 mm  en draad 0,25 mm.
Vr,gr Kees
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Klaas Zondervan op 31 March 2025, 16:40:22
Ik denk dat je 0,14 mm2 en 0,25 mm2 bedoelt.

Bij zulke dunne draad geldt als vuistregel dat je per mm2 met max 10A mag rekenen. Voor deze draden is dat dus 1,4 resp. 2,5 A.
Het hangt van de voeding af welke dikte je moet nemen. De draad moet in geval van kortsluiting de volle stroom van de voeding kunnen verdragen.
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Kees Hoeks op 31 March 2025, 16:59:00
Dank u wel.
De voeding is 12VDC 5A Gelijkstroom.
De bedoeling is  om er led verlichting en led lantaarns op aan tesluiten.
Niet in serie of paralel. Elk afzonderlijk aan tesluiten.
Dan is 0.25 mm2 waarschijnlijk het beste om opzeker te gaan?
Vr,gr Kees
Titel: Re: Paar vragen over aansluiten LED verlichting voor huisjes en scenery
Bericht door: Klaas Zondervan op 31 March 2025, 17:06:37
Hoeveel leds heb je dan? Uitgaande van gemiddeld 5 mA per led zou je op die voeding 1000 leds aan kunnen sluiten.
Ik ben niet zo'n voorstander van zulke zware voedingen. Een voeding van 1 A lijkt me ruim voldoende.

Je moet bij de draaddoorsnede niet alleen kijken hoeveel stroom er in normaal bedrijf gaat lopen, maar hoeveel er kan lopen bij een kortsluiting. Daar moet de draad tegen kunnen zonder in brand te vliegen.